University Students Examining the Relationship Between Personality Traits And Gender Roles

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 32 - 49, 26.12.2023

Nidanur Nalbant Gizem Nur Yılmaz Tuğba Çalışkan Reşat Sadık

https://doi.org/10.33817/muhakeme.1400040

Öz

This research was conducted to determine the relationship between students' personality traits and gender roles. In the study, a demographic information questionnaire developed by the researchers, as well as the 38-item "Gender Roles Attitude Scale" developed by Zeyneloğlu, S. and Terzioğlu, F. (2011), and the "Ten-Item Personality Scale" developed by Atak, H. (2013) were used. The study group consisted of a total of 236 individuals, with 101 females and 135 males, who were studying at the Faculty of Sports Sciences. Since the research data showed a normal distribution, parametric tests were utilized. The statistics revealed various differences and levels of relationship between the variables.

Anahtar Kelimeler

Personality, Gender, Social Gender, Gender Roles, Sports

Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Kişilik Özellikleri ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz

Bu araştırma öğrencilerin kişilik özellikleri ve toplumsal cinsiyet rolleri arasındaki ilişkinin saptanması amacıyla yapılmıştır. Çalışmada, araştırmacılar tarafından geliştirilen demografik bilgiler anketinin yanı sıra, Zeyneloğlu, S. ve Terzioğlu, F. (2011) tarafından geliştirilen 38 maddeli "Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği" ve Atak H. (2013) tarafından geliştirilen "On Maddeli Kişilik Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu spor bilimleri fakültesinde eğitim görmekte olan 101 kadın ve 135’i erkek olmak üzere toplam 236 kişi oluşturmuştur. Araştırma verilerin normal dağılım göstermesi sonucunda, parametrik testlerden yararlanılmıştır. Yapılan istatistikler sonucunda değişkenler arasında çeşitli farklılıklara ve ilişki düzeylerine rastlanılmıştır. Çalışma sonucunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kişilik, Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet, Toplumsal Cinsiyet Rolleri, Spor

Kaynakça

• Altın, B. (2014). Kadınlarda benimsenen cinsiyet rollerine göre kişilik özelliklerinin incelenmesi. Master's thesis, İstanbul Bilim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akın, A. ve Demirel, S. (2003). Toplumsal cinsiyet kavramı ve sağlığa etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25 (4), 73- 82.
• Aktaş, Y. (1997). Üniversite öğrencilerini uyum düzeylerinin incelenmesi: Uzunlamasına Bir Çalışma. Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 107-110
• Atak, H. (2013). On-Maddeli kişilik ölçeği'nin Türk Kültürü'ne uyarlanması. Archives of Neuropsychiatry/Noropsikiatri Arsivi, 50 (4).
• Basow, S. A. (1992). Gender stereotypes and roles (3rd ed.). Pacific Grove, CA: Brooks/Cole Publishing
• Burger, J. M. (2014). Personality. America: Cengage Learning.
• Cole, L., & Morgan, J. J. B. (1985). Çocukluk ve gençlik psikolojisi, çev. Belkıs Halim Vasal, İstanbul, MEB.
• Costa, P. T. and McCrae, R. R. (1992). Four ways five factors are basic. Personality and Individual Differences, 13(6), 653-665
• Çelik, Ö. (2008). Ataerkil sitem bağlamında toplumsal cinsiyet ve cinsiyet rollerinin benimsenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi.
• Daşlı, Y. (2019). Öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumların belirlenmesi üzerine bir alan araştırması. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(1), 364-385.
• Dökmen, Z. Y. (2012). Toplumsal cinsiyet: sosyal psikolojik açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitabevi
• Durgun, S. K., & Ulaş, S. C. (2019). Ebelik/Hemşirelik öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Medical Sciences, 14(2), 93-103.
• Eraslan, M. (2015). Spor bölümlerinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinin kişilik özelliklerinin ve stresle başa çıkma stillerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(12), 65-82.
• Erdoğan, S., Şanlı, H., & Şimşek Bekir, H. (2005). Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi öğrencilerinin üniversite yaşamına uyum durumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13(2), 479-496.
• Ergin, A., Bekar, T., & Aydemir Acar, G. (2019). Tıp fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. Firat Tip Dergisi, 24(3).
• Erkal, M. (1978). Sosyolojik Açıdan Spor. İstanbul: Kutsun Yayınevi.
• Ersoy, E. (2009). Cinsiyet kültürü içerisinde kadın ve erkek kimliği (Malatya örneği). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 209 - 230.
• Esen, E., Soylu, Y., Siyez, D. M., & Demirgürz, G. (2017). Üniversite öğrencilerinde toplumsal cinsiyet algısının toplumsal cinsiyet rolü ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. E-International Journal of Educational Research, 8(1).
• Gezer, D. (2022). Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri, psikolojik iyi oluş ve dijital bağımlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Gosling, S. D., Rentfrow, P. J., & Swann Jr, W. B. (2003). A very brief measure of the Big-Five personality domains. Journal of Research in personality, 37(6), 504-528.
• Gümüşoğlu, F. (2008). Ders kitaplarında toplumsal cinsiyet. Toplum ve Demokrasi Dergisi, 2(4), 39-50.
• Gümüş, Z. (2019). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Türkiye Bütüncül Psikoterapi Dergisi, 2(3), 31-47.
• Holmes, M. (2007). Cinsiyet nedir? Sosyolojik yaklaşımlar.
• Kalaycı, N., Hayırsever, F., & Özcan, F. Z. (2012). İlköğretim okulu öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin algıları, 2. Ulusal Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi, 27-29.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
• Kardaş, A. N. (2021). Kişilik Özellikleri ile Toplumsal Cinsiyet Algı Düzeyleri Arasındaki İlişki: Orta Kademe Yöneticiler Örneği (Master's thesis, Sakarya Üniversitesi).
• McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of personality and social psychology, 52(1), 81.
• McCrae, R. R., & Costa, P. T. (2003). Personality in adulthood: A five-factor theory perspective. Guilford Press.
• McMillan, H., J. & Schumacher, S. (2006). Research in education evidence-based inquiry. 6th Edition, Boston: Allyn and Bacon In.
• Öngen, B. &. Aytaç, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumlari ve yaşam değerleri ilişkisi. Istanbul Journal of Sociological Studies, (48), 1-18.
• Öztürk, A., Kara, A., & Körük, S. (2015). Üniversite öğrencilerinin kişilik özellikleri, cinsiyet rolleri ve yüz kızarma eğilimlerinin sosyal görünüm kaygılarını yordama gücü ve aralarındaki ilişki. Electronic Turkish Studies, 10(10).
• Terzioğlu, F. (2008). Kadının toplumsal cinsiyet rolünün liderlik davranışlarına ve hemşirelik mesleğine yansımaları. C. Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12 (2),62-67.
• Tınar, M.Y. (1999). Çalışma yaşamı ve kişilik. Mercek Dergisi, Sayı 14. Mess Yayınları
• Vefikuluçay, A. G. D., Zeyneloğlu, A. G. S., Eroğlu, K., & Taşkın, L. (2007). Kafkas Üniversitesi son sınıf öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 14(2), 26-38.
• Yazıcı, A. G. (2014). Toplumsal dinamizm ve spor. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, s. 394-405.
• Yıldız, E., & Keçeci, O. (2016). Ege üniversitesi spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin bakış açıları. Journal of International Social Research, 9(47).
• Yılmaz, Y., Gürkan, S., Akdeniz, E. T., & Tınaz, S. N. (2022). Bireylerin toplumsal cinsiyet rollerinin ve algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(3), 1021-1032.
• Zeyneloğlu, S. (2008). Ankara’da hemşirelik öğrenimi gören üniversite öğrencilerinin toplumsal cinsiyet rollerine ilişkin tutumları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Zeyneloğlu, S., & Terzioğlu, F. (2011). Toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(2), 409-420.