Design For Maintainability and Applications

Yıl 2019, Cilt: 60 Sayı: 695, 119 - 131, 12.06.2019

Umut Can Babacan Cemal Meran

Öz

Maintenance engineering is taught inadequately at all the universitis or master programs in our country. But in the last years some of the university faculties have opened new courses about maintenance and by that that awareness is raising. Decision of choosing the right screw type or length for assembly or connection type or type of the countersink at the stage of design affects the maintainability in many ways. More technical and advanced methods are applied in design and maintenance rather than old trial and error type methods and human effected maintenance which was applied in the past. Machines are designed more systematically with raising responsibility and quality awareness; problems are solved before they happen with the analysis performed regularly. The criteria that designer needs to pay attention are simply increases while metallurgy, heat transfer, manufacturing and coating technologies are developing day by day. In this study, the needs to reduce maintenance time costs and which is needed for maintenance and by that what will be gained will be mentioned. Also what company, customers and workers will gain by paying attention to design for maintainability while designing. The purpose of this study is to give designers the new vision by showing them a few examples.   

Anahtar Kelimeler

Design, maintainability

Bakıma Yönelik Tasarım ve Uygulamaları

Öz

Ülkemizde bakım mühendisliği üzerine lisans veya lisansüstü düzeyde eğitim oldukça yetersizdir. Son yıllarda bakım üzerine bazı üniversitelerde seçmeli dersler açılarak bakım konusunda bilinçlenme artmaktadır. Bakım olayının makinanın tasarımı aşamasında göz önünde bulundurulması zorunludur. Tasarım esnasında seçilen cıvatanın türünden, boyundan, birleştirme yönteminden, ağız şekline kadar birçok basit faktör bile bakım yapılabilirlik üzerinde ciddi boyutta etkiye sahip olabilmektedir. Geçmişte deneme yanılma yöntemiyle yapılan tasarımlar ve insan faktörünün daha etkin olduğu bakım çalışmaları yerine artık teknik yöntemler uygulanmaya başlanmıştır. Sürekli artan sorumluluk ve kalite bilinci ile tasarımlar artık daha sistematik olarak yapılmakta, yapılan analiz çalışmaları ile sorunlar daha oluşmadan giderilmeye çalışmaktadır. Gelişen malzeme, talaşlı imalat, ısıl işlem ve kaplama teknolojileri ile tasarımcının dikkate alması gereken kriterler artmış, çok daha dikkat ve öngörü isteyen bir düzeye gelmiştir. 

Bu çalışmada, bir tasarımcının tasarım yaparken bakım maliyetlerini, bakım sürelerini ve çalışan işçilere düşen iş yükünü azaltması için dikkate alması gerekenler ve bunun sonucunda elde edilen kazançlar üzerinde durulacaktır. Tasarımda bakım yapılabilirliği dikkate almanın, firmaya, çalışanlara, müşteriye ne gibi getirileri olduğu incelenecektir. Yapılan çalışma ile tasarımcılara, tasarım yaparken bakım için dikkat etmeleri gereken konular gösterilmek ve birkaç örnek ile bakış açıları geliştirilmek istenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Tasarım, bakım yapılabilirlik

Kaynakça

• Meran, C., Erol, S. S. 2009. Türkiye’de ve dünyada Bakım Mühendisliği Eğitimi ve Önemi, Mühendis ve Makina, cilt 50, sayı 598, s. 45-48.
• Güngör, A., Meran, C. 2005. Bakımda İnsan Faktörü, II. Bakım Teknolojileri Kongresi ve Sergisi, MMO Denizli Şubesi, s. 291-303.
• Meran, C., Küçükodacı, S., Güngör, A. 2007. Bağlantı Elemanı Özelliklerinin Makinelerin Montaj ve Demontaj Edilebilirliği Üzerine Etkisinin Analizi, III. Bakım Teknolojileri Kongresi ve Sergisi, Denizli, s. 355-362.
• Erbil, İ., Meran, C., Tan, E. 2003. Bakımda İnsan Faktörü, Bakım Teknolojileri Kongresi ve Sergisi, MMO Denizli Şubesi, s. 284-292.
• Meran, C. 2015. Bakım Tekniği ve Uygulamaları Ders Notları, Denizli, s. 3.
• Ebeling, C. 2010. Intro to Reliability and Maintainability Engineering 2nd Ed., Waveland Press Inc.
• Dhillon, B. S. 1999. Engineering Maintainability: How to Design for Reliability and Easy Maintenance, ISBN: 0-88415-257-X, Gulf Publishing Company.
• Meran, C., Güngör, A., Gültekin E., Erol, S. S. 2009. Bakım Alanında Anahtar Performans Göstergelerinin (APG) Kullanımı, IV. Bakım Teknolojileri Kongresi ve Sergisi, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Denizli, 22-24 Ekim 2009, s. 271-278.
• NASA, MAN-SYSTEMS Integration Standarts Volume I, Section 12 Design For Maintainability, https://msis.jsc.nasa.gov/sections/section12.htm.
• Taylor, A. Design for Maintainability: Princibles, Modularity and Rules, www.design1st.com/Design-Resource-Library/design_tips/Design_for_Maintainability.pdf.