Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Surface Dısınfectıon of Lift Car and Escalator Handrails; Ultravıolated Rays

Yıl 2021, Cilt: 62 Sayı: 703, 286 - 320, 15.06.2021

Öz

Covid-19, which appeared in the city of Wuhan in December 2019, has continued to spread since then and turned into a pandemic. As a result of the increase in Covid-19 cases in the world and in our country, it has become essential to take precautions for personal contact and physical distance. The Covid-19 outbreak is known to be transmitted by contact and air. One of the most important steps to prevent or reduce this epidemic is to ensure that the people in the area comply with the physical distance rules, and the other is to disinfect the touched surfaces. There are areas where people have to come together. In these areas, it causes an increase in the variety of microbial flora in the surface and air. This increase invites infectious diseases. Especially lifts and escalators are areas where people have to come together. It is known that more than 50 million people are transported every day in our country. It has become mandatory to take precautions in areas where human circulation is so intense.Traditionally (chemical disinfection) measures to reduce the spread of the epidemic are limited and very difficult to control and follow. It has become possible to automate the system and to follow it with technological possibilities. In this study, using Ultraviolet C (UVC) short wavelength lamps, in lifts; The criteria to improve cabin air quality, disinfection of touch surfaces such as call buttons, handrails and hand straps in escalators will be defined and the stages of automation will be described.
With the Covit-19 epidemic, disinfection has become a necessity in lifts, escalators and moving walkways that people use collectively. At the beginning of the study, important information such as the structure of the virus that caused the Covit-19 epidemic and its lifespan in various environments were included. The aim of the study is to explain how the surfaces with human contact in lifts, escalators and moving walkways should be disinfected by providing appropriate conditions. The research, “What kind of devices should be used for disinfection in lifts, escalators and moving walkways?” , “What are the appropriate mounting conditions for the devices used for disinfection?” , “What should be done so that the disinfection devices used do not interfere with the safe operation of lifts, escalators or moving walkways?”, “Which features should the devices used for disinfection have?” , “What are the areas that UVGI lamps affect in the lift car?” , “What kind of devices are used for disinfection?” Seeks answers to questions such as.
While reviewing the literature of the study, the opinions of experts in the field were first consulted. The general trend of experts is that the devices to be used for disinfection should be assembled and synchronized without preventing the safe operation of lifts, escalators and moving walkways. Products installed under inappropriate conditions will threaten user safety.

Kaynakça

  • Demirbaş, Ü. Mikropları Ultraviyole Işınla Nasıl Yok Ederiz?, Center for Free-Electron Laser Science, Deutsches Elektronen-Synchrotron DESY, Notkestraße 85, 22607 Hamburg, Germany: 5 Nisan 2020.
  • Kuş, K. Radyasyon Nedir?, Bilkent Üniversitesi Sağlık Merkezi, http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/ay2011/radyasyonturk.htm (Erişim tarihi: 12/05/2020).
  • Türkkan, A., Pala, K. “Çok Düşük Frekanslı Elektromanyetik Radyasyon ve Sağlık Etkileri”, Uludağ University, Journal of The Faculty of Engineering 14 (2009).
  • Korkutal, İ., Akçay, E., Bahar, E., Günal, D., Akçay, G. “Farklı Sürelerle Ultraviyole (UV-C) Uygulamalarının Kaynaştırma Odası Koşullarında Aşılı Asma Çelikleri Üzerine Etkileri”, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22 (2009): 9-14 https://dergipark.org.tr/tr/pub/akdenizfderg/issue/1572/19471.
  • Kutlubay, Z., Engin, B., Serdaroğlu, S., Tüzün, Y. 2010.Dermatolojide Ozon Tedavisi, Dermatoz, 1(4): 209-216.
  • Sevilgen, Ö. 2009. Ozon, Klor ve Hidrojen Peroksit Uygulamalarının Pazıda Klorofil Miktarı Üzerine Etkileri, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 75s, Ankara.
  • Vural, T. Bakterilerin yaşam siklusu ve üremelerinin kontrolü. Ustaçelebi Ş (editör). Temel ve Klinik Mikrobiyoloji. Ankara: Güneş Kitabevi, 1999:35-44.
  • Koutchma, T. UV-Light For Processing Foods, Ozone: Science And Engineering, 30(1), 93–98, doi:10.1080/01919510701816346, 2008.
  • Kowalski, W., (Ed.), Ultraviolet Germicidal İrradiation Handbook, UVGI Disinfection Theory, 2009.
  • Aydın, K. Ultraviyole Işınları İle Suların Dezenfeksiyonu, IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 2009
  • W. J. Kowalski, T. J. Walsh, V. Petraitis, “2020 COVID-19 Coronavirus Ultraviolet Susceptibility 10.13140/RG.2.2.22803.22566, 2020.
  • Kampf, G., Todt, D., Pfaender, S., Steinmann, E. Persistence of Coronaviruses on Inanimate Surfaces and Their İnactivation With Biocidal Agents, Journal Of Hospital Infection; 104, 246e251, 2020.
  • Ceyhan, İ. İsmail TSE Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, 677 sayı, Nisan 2019, ISSN:1300-8366.
  • IUVA Fact Sheet on UV Disinfection for Covid-19, http://www.iuva.org/IUVA-Fact-Sheet-on-UV-Disinfection-for-COVID-19.
  • TS EN 81-70 Kasım 2018: Engelliler Dâhil Yolcu Asansörleri İçin Erişilebilirlik, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
  • TS EN 115-1 Aralık 2017: Yürüyen merdiven ve yürüyen bantlar için güvenlik - Bölüm 1 Yapım ve montaj, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
  • TS EN ISO 15858 Aralık 2016: UV-C Cihazları - Güvenlik bilgisi - İzin İnsan Maruziyet, Yapım ve Montaj, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
  • https://www.prnewswire.com/news-releases/otis-releases-elevator-airflow-study-findings-covid-19-exposure-on-elevator-ride-is-low-risk-with-simple-mitigation-301216381.html (Erişim tarihi: 29/01/2021).
  • Storm N., McKay L., Downs S., Johnson R., Birru D., Samber M., Willaert W., Cennini G., Griths A., Rapid and complete inactivation of SARS-CoV-2 by ultraviolet-C irradiation, doi: https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-65742/v2

Asansör Kabini ve Yürüyen Merdiven El Bantlarının Yüzey Dezenfeksiyonu; Ultraviyole Işınlar

Yıl 2021, Cilt: 62 Sayı: 703, 286 - 320, 15.06.2021

Öz

Aralık 2019’da Wuhan şehrinde ortaya çıkan Covid-19, o zamandan bu yana yayılmaya devam etmiş ve pandemiye dönüşmüştür. Dünyada ve ülkemizde Covid-19 vakalarının artması sonucu, kişisel temas ve fiziksel mesafe konularında önlem alınması elzem hale gelmiştir. Covid-19 salgını, temas ve hava yoluyla bulaştığı bilinmektedir. Bu salgını önlemenin veya azaltmanın en önemli adımlarından biri, alanda bulunan insanların fiziksel mesafe kurallarına uymasını sağlamak, diğeri ise dokunulan yüzeylerin dezenfeksiyonunu yapmaktır. İnsanların bir araya gelmek zorunda olduğu alanlar vardır. Bu alanlarda yüzey ve havada mikrobiyal flora çeşitliğinin artmasına neden olmaktadır. Bu artış enfeksiyon hastalıklarına davetiye çıkarmaktadır. Özelikle asansör ve yürüyen merdivenler insanların bir araya gelmek zorunda olduğu alanlardır. Ülkemizde her gün 50 milyondan fazla insanın taşındığı bilinmektedir. İnsan sirkülasyonun bu kadar yoğun olduğu alanlarda önlem alınması zorunlu hale gelmiştir.
Salgının yayılma hızını azaltmak için uygulanan geleneksel yöntemlerde (kimyasal dezenfeksiyon) alınması gereken tedbirler sınırlı ve kontrolü, takibi oldukça zordur. Sistemin otomatikleştirilmesi ve teknolojik imkanlar ile takibi günümüzde mümkün hale gelmiştir. Bu çalışmada Ultraviyole C (UVC) kısa dalga boyunda ışıma yapan lambalar kullanılarak asansörlerde; kabin hava kalitesinin iyileştirilmesi, çağrı butonları, küpeştelerin ve yürüyen merdivenlerde ise el bantları gibi dokunma yüzeylerinin dezenfeksiyonunun hangi kriterler eşliğinde yapılması gerektiği tanımlanarak otomatikleştirme aşamaları tariflenecektir.
Covid-19 salgınıyla birlikte insanların toplu olarak kullandığı asansörler, yürüyen merdivenler ve yürüyen bantlarda dezenfeksiyon işlemi bir zorunluluk haline gelmiştir. Araştırmanın başlangıcında Covid-19 virüsünün yapısı, çeşitli ortamlarda yaşam süreleri gibi önemli bilgilere yer verilmiştir. Araştırmanın amacı ise asansörlerde,yürüyen merdivenlerde ve yürüyen bantlarda insan temasının olduğu yüzeylerin uygun şartlar sağlanarak nasıl dezenfekte edilmesi gerektiğinin açıklanmasıdır.Araştırma, “Asansör,yürüyen merdiven ve yürüyen bantlarda dezenfeksiyon için ne tür cihazlar kullanılmalıdır?”, “Dezenfeksiyon amacıyla kullanılan cihazların uygun montaj şartları nelerdir?”, “Konu ile ilgili ulusal veya uluslararası standartlar nelerdir ve standartların hangi alt başlıklarından faydalanılmalıdır?”, “Kullanılan dezenfeksiyon cihazlarının asansörlerin, yürüyen merdivenlerin ya da yürüyen bantların güvenli bir şekilde çalışmasına engel olmaması için neler yapılmalıdır?”, “Dezenfeksiyon için kullanılan cihazlar hangi özelliklere sahip olmalıdır?”, “UVGI lambaların kabin içinde etki ettiği alanlar nerelerdir?”, “Dezenfeksiyon için ne tür cihazlar kullanılır?” gibi sorulara yanıt aramaktadır.
Araştırmanın literatür taraması yapılırken öncelikle alanında uzman kişilerin görüşlerine başvurulmuştur. Makina mühendisleri odasının basılı kaynakları, üniversitelerde konu ile ilgili yapılan çeşitli araştırmalar,konuya ilişkin fikir beyanında bulunulmuş kongre sonuç bildirgeleri ve ülkede kullanılan uluslar arası geçerliliğe sahip standartlar başlıca kaynaklar olmuştur. Kullanılan kaynakların ve destek alınan uzmanların genel görüş eğilimi, dezenfeksiyon için kullanılacak cihazların asansörlerin,yürüyen merdivenlerin ve yürüyen bantların güvenli şekilde çalışmasını engellemeden montajlanmaları ve senkronize bir şekilde çalışmaları yönündedir. Uygun olmayan şartlarda montajlanan ürünler kullanıcı güvenliğini tehdit edecektir.

Kaynakça

  • Demirbaş, Ü. Mikropları Ultraviyole Işınla Nasıl Yok Ederiz?, Center for Free-Electron Laser Science, Deutsches Elektronen-Synchrotron DESY, Notkestraße 85, 22607 Hamburg, Germany: 5 Nisan 2020.
  • Kuş, K. Radyasyon Nedir?, Bilkent Üniversitesi Sağlık Merkezi, http://bilheal.bilkent.edu.tr/aykonu/ay2011/radyasyonturk.htm (Erişim tarihi: 12/05/2020).
  • Türkkan, A., Pala, K. “Çok Düşük Frekanslı Elektromanyetik Radyasyon ve Sağlık Etkileri”, Uludağ University, Journal of The Faculty of Engineering 14 (2009).
  • Korkutal, İ., Akçay, E., Bahar, E., Günal, D., Akçay, G. “Farklı Sürelerle Ultraviyole (UV-C) Uygulamalarının Kaynaştırma Odası Koşullarında Aşılı Asma Çelikleri Üzerine Etkileri”, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 22 (2009): 9-14 https://dergipark.org.tr/tr/pub/akdenizfderg/issue/1572/19471.
  • Kutlubay, Z., Engin, B., Serdaroğlu, S., Tüzün, Y. 2010.Dermatolojide Ozon Tedavisi, Dermatoz, 1(4): 209-216.
  • Sevilgen, Ö. 2009. Ozon, Klor ve Hidrojen Peroksit Uygulamalarının Pazıda Klorofil Miktarı Üzerine Etkileri, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 75s, Ankara.
  • Vural, T. Bakterilerin yaşam siklusu ve üremelerinin kontrolü. Ustaçelebi Ş (editör). Temel ve Klinik Mikrobiyoloji. Ankara: Güneş Kitabevi, 1999:35-44.
  • Koutchma, T. UV-Light For Processing Foods, Ozone: Science And Engineering, 30(1), 93–98, doi:10.1080/01919510701816346, 2008.
  • Kowalski, W., (Ed.), Ultraviolet Germicidal İrradiation Handbook, UVGI Disinfection Theory, 2009.
  • Aydın, K. Ultraviyole Işınları İle Suların Dezenfeksiyonu, IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 2009
  • W. J. Kowalski, T. J. Walsh, V. Petraitis, “2020 COVID-19 Coronavirus Ultraviolet Susceptibility 10.13140/RG.2.2.22803.22566, 2020.
  • Kampf, G., Todt, D., Pfaender, S., Steinmann, E. Persistence of Coronaviruses on Inanimate Surfaces and Their İnactivation With Biocidal Agents, Journal Of Hospital Infection; 104, 246e251, 2020.
  • Ceyhan, İ. İsmail TSE Standart Ekonomik ve Teknik Dergi, 677 sayı, Nisan 2019, ISSN:1300-8366.
  • IUVA Fact Sheet on UV Disinfection for Covid-19, http://www.iuva.org/IUVA-Fact-Sheet-on-UV-Disinfection-for-COVID-19.
  • TS EN 81-70 Kasım 2018: Engelliler Dâhil Yolcu Asansörleri İçin Erişilebilirlik, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
  • TS EN 115-1 Aralık 2017: Yürüyen merdiven ve yürüyen bantlar için güvenlik - Bölüm 1 Yapım ve montaj, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
  • TS EN ISO 15858 Aralık 2016: UV-C Cihazları - Güvenlik bilgisi - İzin İnsan Maruziyet, Yapım ve Montaj, Türk Standartları Enstitüsü, Ankara.
  • https://www.prnewswire.com/news-releases/otis-releases-elevator-airflow-study-findings-covid-19-exposure-on-elevator-ride-is-low-risk-with-simple-mitigation-301216381.html (Erişim tarihi: 29/01/2021).
  • Storm N., McKay L., Downs S., Johnson R., Birru D., Samber M., Willaert W., Cennini G., Griths A., Rapid and complete inactivation of SARS-CoV-2 by ultraviolet-C irradiation, doi: https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-65742/v2
Toplam 19 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm icindekiler-sunuş
Yazarlar

Aydın Arat Bu kişi benim 0000-0002-6194-6399

Hasan Basri Ercan 0000-0003-0992-2469

Adem Doğan Bu kişi benim 0000-0002-4190-2655

Serdar Turan Bu kişi benim

Hasan Kütük Bu kişi benim 0000-0002-0951-9154

Yayımlanma Tarihi 15 Haziran 2021
Gönderilme Tarihi 22 Aralık 2020
Kabul Tarihi 2 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 62 Sayı: 703

Kaynak Göster

APA Arat, A., Ercan, H. B., Doğan, A., Turan, S., vd. (2021). Asansör Kabini ve Yürüyen Merdiven El Bantlarının Yüzey Dezenfeksiyonu; Ultraviyole Işınlar. Mühendis Ve Makina, 62(703), 286-320.

Derginin DergiPark'a aktarımı devam ettiğinden arşiv sayılarına https://www.mmo.org.tr/muhendismakina adresinden erişebilirsiniz.

ISSN : 1300-3402

E-ISSN : 2667-7520