Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

MARDİN İLİNİN HAYVANSAL GÜBRE KAYNAKLI BİYOGAZ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 62 Sayı: 704, 429 - 445, 22.09.2021
https://doi.org/10.46399/muhendismakina.874857

Öz

Sera gazlarının salınımı ve küresel ısınma, yeryüzündeki normal döngüleri ve iklim koşullarını etkilemektedir. Bu nedenle hem normal döngüleri ve iklim koşullarını etkilemesi hem de fosil yakıtların azalması yenilenebilir enerji kaynaklarına yöneltmektedir. Biyogaz kalkınmayı artırmak için önemli bir enerji kaynağıdır. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan gübresinden biyogaz üretilmesi, bu gübrelerin değerlendirilmesinin en iyi yollarından biridir. Bu araştırmanın amacı Mardin ilinde bulunan hayvansal gübrelerden oluşabilecek biyogaz üretim potansiyelini belirlemektir. Çalışmada Mardin ili genelinde bulunan büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvanlarının sayıları Mardin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü 2019 yılı verilerinden alınmış olup, 128.897 adet büyükbaş, 937.854 adet küçükbaş ve 1.974.809 adet kanatlı hayvanının varlığı tespit edilmiştir. Hesaplamalarda elde edilen verilere göre büyükbaş, küçükbaş ve kanatlı hayvanlarından oluşabilecek yıllık gübre miktarı hesaplanmış ve 1.163.972,798 ton gübreden 56.778.608,24 m3 biyogaz elde edilebileceği ve elde edilen biyogazdan yıllık 266.859.488,7 kWh elektrik enerjisi elde edilebileceği hesaplanmıştır.

Kaynakça

  • [1] Koç, E., Kaya, K. 2015. “Enerji Kaynakları–Yenilenebilir Enerji Durumu”, Mühendis ve Makina, cilt 56, sayı 668, s. 36-47. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhendismakina/issue/54338/736171
  • [2] Koç, A., Yağlı, H., Koç, Y., Uğurlu, İ. 2018. “Dünyada ve Türkiye’de Enerji Görünümünün Genel Değerlendirilmesi”, Mühendis ve Makine, cilt 59, sayı 692, s. 86-114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhendismakina/issue/48388/614281
  • [3] Altun, Y., İşleyen, Ş . 2018. “Bazı OECD Ülkelerinde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimine Yönelim Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (3) , 1577-1590 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/39594/413159
  • [4] Yılmaz, A., Ünvar, S., Koca, T. ve Koçer, A. 2017. “Türkiye’de Biyogaz Üretimi ve Biyogaz Üretimi İstatistik Bilgileri”, Technological Applied Sciences, cilt 12, sayı 4, s.218-232. https://dergipark.org.tr/tr/pub/nwsatecapsci/issue/31523/339927
  • [5] Tolay, M., Karadeniz, H.Y., Yardımcı, S. ve Reiter, R. 2008. “Hayvansal Atıklardan Biyogaz Üretimi”, VII. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, UTES, İstanbul. http://www.solar-academy.com/menuis/hayvansal-atiklardan-biyogaz-uretimi.014830.pdf
  • [6] Baran, M. F., Lüle, F. ve Gökdoğan, O. 2017. “Adıyaman İlinin Hayvansal Atıklardan Elde Edilebilecek Enerji Potansiyeli”, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 4 (3): 245–249. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/328182
  • [7] Kocabey, S. 2019. “Balıkesir İli İçin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi Sayı 17, S. 234-243. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/841309
  • [8] Doruk, İ. ve Bozdeveci, A. 2017. “Denizli İlinin Kırsal Kesimlerinde Hayvansal Kaynaklı Atıklardan Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 181-186. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jist/issue/34626/389934
  • [9] Altıkat, S. ve Çelik, A. 2012. “Iğdır İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli”, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 61-66. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/89140
  • [10] Çağlayan, G., Koçer, N. 2014. “Muş İlinde Hayvan Potansiyelinin Değerlendirilerek Biyogaz Üretiminin Araştırılması”, Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, s. 215-220. https://dergipark.org.tr/tr/pub/msufbd/issue/19658/209876
  • [11] Nurullah, H., Elden, G., Genç, G. 2020. “Kayseri İli İçin Büyükbaş Hayvan Atığından Biyogaz ve Elektrik Üretim Potansiyelinin ve Maliyetinin Araştırılması”, DÜMF Mühendislik Dergisi 11:3 (2020): pp. 1175-1185. https://doi.org/10.24012/dumf.745837
  • [12] Koçer, N.N. ve Kurt. G. 2013. “Malatya’da Hayvancılık Potansiyeli ve Biyogaz Üretimi”, SAÜ. Fen Bil. Der. 17. Cilt, 1. Sayı, s. 1-8. http://oaji.net/articles/2014/1084-1418303054.pdf
  • [13] Kalaycı, E., Türker G. ve Çağlarer, E. 2019. “Kırklareli İlinin Hayvansal Atık Potansiyelinin Biyogaz Üretimi Çerçevesinde Değerlendirilmesi ve Güncel Yapının Yorumlanması”, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi 8 (4), 1489-1497. https://app.trdizin.gov.tr/makale/TXpneE56TTBOQT09/kirklareli-ilinin-hayvansal-atik-potansiyelinin-biyogaz-uretimi-cercevesinde-degerlendirilmesi-ve-guncel-yapinin-yorumlanmas i
  • [14] Karaca C. 2017. “Hatay İlinin Hayvansal Gübre Kaynağından Üretilebilir Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 22(1):34-39. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkuzfd/issue/30381/285045
  • [15] Yıldız, M.E., Çağırtekin, Ö. ve Yılmaz, A. 2019. “Organic Material Potential And Energy Analysis For Biogas Application Of Batman”, European Journal of Technique. https://doi.org/10.36222/ejt.529824
  • [16] Yılmaz, A. 2019. “Türkiye’de Biyogaz Üretimi ve Kurulu Santrallerin Ürettiği Elektrik Enerjisi”, Ecological Life Sciences. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/645528
  • [17] Bharathiraja, B., Sudharsana, T., Jayamuthunagai, J., Praveenkumar, R., Chozhavendhan, S., Iyyappan, J. 2018. “Biogas Production-A Review on Composition, Fuel Properties”, Feed Stock and Principles of Anaerobic Digestion. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 90, 570-582.
  • [18] Ogejo, J., Wen, Z., Ignosh, J., Bendfeldt, E., and Collins Jr., E. 2009. “Biomethane Technology. Virginia Cooperative Extension”, (Publication 442-881), 1–11.
  • [19] Türker, M. 2003. “Anaerobik Biyoteknoloji: Türkiye ve Dünya’daki Eğilimler” , 2. Ulusal Çevre Kirliliği Kontrolü Sempozyumu, 22-24 Ekim, ODTÜ, s. 228-236, https://www.biyogazder.org/makaleler/mak03.pdf
  • [20] Avcioğlu, A.O. 2012. “Status and potential of biogas energy from animal wastes in Turkey”, Renewable and Sustainable Energy Reviews 16. s. 1557– 1561.
  • [21] Biyogaz, Hayvansal Kaynaklardan Elde Edilebilecek Ortalama Gübre ve Biyogaz Miktarları, https://www.emo.org.tr/ekler/75d66314dc56a0d_ek.doc?tipi=38&turu=X&sube=0, Erişim Tarihi:01/02/2021
  • [22] T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://www.enerji.gov.tr, Erişim tarihi:23/12/2020
  • [23] Kankılıç, T., Topal, H. 2015. “Belediye Atıklarından Düzenli Depolama Sahalarında Biyogaz ve Enerji Üretimi”, Mühendis ve Makina, cilt 56, sayı 669, s.58-69. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhendismakina/issue/54339/736214
  • [24] https://tr.wikipedia.org/wiki/Mardin erişim tarihi:24/12/2020
  • [25] Mardin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Verileri. 2019. https://mardin.tarimorman.gov.tr/
  • [26] Ilgar, R. 2016. “Hayvan Varlığına Göre Çanakkale Biyogaz Potansiyelinin Tespitine Yönelik Bir Çalışma”, Doğu Coğrafya Dergisi. 35: 89-106. DOI: 10.17295/dcd.08733. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunidcd/issue/24327/257782
  • [27] Şenol, H., Elibol, E.A., Açıkel, Ü. ve Şenol, M. 2017. “Biyogaz Üretimi İçin Ankara’nın Başlıca Organik Atık Kaynakları”, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi. 6(2), 15-28. https://doi.org/10.17798/bitlisfen.339261
  • [28] Yağlı, H. ve Koç, Y. 2019. “Hayvan Gübresinden Biyogaz Üretim Potansiyelinin Belirlenmesi: Adana İli Örnek Hesaplama”, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 34(3), ss. 35-48. https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.637603
  • [29] Görgülü, S. 2019. “Burdur İlinin Hayvansal ve Bazı Tarımsal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi. Cilt: 6, No: 3, (543-557). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/817755
  • [30] Kurnuç Seyhan, A. ve Badem, A. 2018. “Erzincan İlindeki Hayvansal Atıkların Biyogaz Potansiyelinin Araştırılması”, Akademik Platform Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi. 6-1: 25-35. https://doi.org/10.21541/apjes.334256
  • [31] Ay, Ö.F. ve Kaya, A. 2020. “Kahramanmaraş İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli”, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 10(4): 2822-2830. https://doi.org/10.21597/jist.660101

DETERMINATION OF BIOGAS POTENTIAL FROM ANIMAL MANURE IN MARDİN PROVINCE

Yıl 2021, Cilt: 62 Sayı: 704, 429 - 445, 22.09.2021
https://doi.org/10.46399/muhendismakina.874857

Öz

Greenhouse gas emissions and global warming affect normal cycles and climate conditions on earth. For this reason, both the impact of normal cycles and climate conditions and the decline of fossil fuels lead to renewable energy sources. Biogas is an important source of energy to increase development. Cattle and small ruminant manure biogas production is one of the best ways to evaluate this manure. The aim of this research is to determine the biogas production potential that may occur from animal manures in Mardin province. In the study, the number of cattle, small ruminant and poultry in Mardin province was taken from the data of Mardin Provincial Directorate of Agriculture and Forestry in 2019 and the presence of 128.897 cattle, 937.854 small ruminant and 1.974.809 poultry was determined. According to the data obtained in the calculations, annual manure amount that can occur from cattle, small ruminant and poultry was calculated and it was calculated that 56.778.608,24 m3 of biogas could be obtained from 1.163.972.798 tons of manure and 266.859.488,7 kWh of electrical energy could be obtained from the resulting biogas.

Kaynakça

  • [1] Koç, E., Kaya, K. 2015. “Enerji Kaynakları–Yenilenebilir Enerji Durumu”, Mühendis ve Makina, cilt 56, sayı 668, s. 36-47. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhendismakina/issue/54338/736171
  • [2] Koç, A., Yağlı, H., Koç, Y., Uğurlu, İ. 2018. “Dünyada ve Türkiye’de Enerji Görünümünün Genel Değerlendirilmesi”, Mühendis ve Makine, cilt 59, sayı 692, s. 86-114. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhendismakina/issue/48388/614281
  • [3] Altun, Y., İşleyen, Ş . 2018. “Bazı OECD Ülkelerinde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Üretimine Yönelim Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Atatürk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (3) , 1577-1590 . https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunisosbil/issue/39594/413159
  • [4] Yılmaz, A., Ünvar, S., Koca, T. ve Koçer, A. 2017. “Türkiye’de Biyogaz Üretimi ve Biyogaz Üretimi İstatistik Bilgileri”, Technological Applied Sciences, cilt 12, sayı 4, s.218-232. https://dergipark.org.tr/tr/pub/nwsatecapsci/issue/31523/339927
  • [5] Tolay, M., Karadeniz, H.Y., Yardımcı, S. ve Reiter, R. 2008. “Hayvansal Atıklardan Biyogaz Üretimi”, VII. Ulusal Temiz Enerji Sempozyumu, UTES, İstanbul. http://www.solar-academy.com/menuis/hayvansal-atiklardan-biyogaz-uretimi.014830.pdf
  • [6] Baran, M. F., Lüle, F. ve Gökdoğan, O. 2017. “Adıyaman İlinin Hayvansal Atıklardan Elde Edilebilecek Enerji Potansiyeli”, Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 4 (3): 245–249. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/328182
  • [7] Kocabey, S. 2019. “Balıkesir İli İçin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi Sayı 17, S. 234-243. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/841309
  • [8] Doruk, İ. ve Bozdeveci, A. 2017. “Denizli İlinin Kırsal Kesimlerinde Hayvansal Kaynaklı Atıklardan Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 181-186. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jist/issue/34626/389934
  • [9] Altıkat, S. ve Çelik, A. 2012. “Iğdır İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli”, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 61-66. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/89140
  • [10] Çağlayan, G., Koçer, N. 2014. “Muş İlinde Hayvan Potansiyelinin Değerlendirilerek Biyogaz Üretiminin Araştırılması”, Muş Alparslan Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, s. 215-220. https://dergipark.org.tr/tr/pub/msufbd/issue/19658/209876
  • [11] Nurullah, H., Elden, G., Genç, G. 2020. “Kayseri İli İçin Büyükbaş Hayvan Atığından Biyogaz ve Elektrik Üretim Potansiyelinin ve Maliyetinin Araştırılması”, DÜMF Mühendislik Dergisi 11:3 (2020): pp. 1175-1185. https://doi.org/10.24012/dumf.745837
  • [12] Koçer, N.N. ve Kurt. G. 2013. “Malatya’da Hayvancılık Potansiyeli ve Biyogaz Üretimi”, SAÜ. Fen Bil. Der. 17. Cilt, 1. Sayı, s. 1-8. http://oaji.net/articles/2014/1084-1418303054.pdf
  • [13] Kalaycı, E., Türker G. ve Çağlarer, E. 2019. “Kırklareli İlinin Hayvansal Atık Potansiyelinin Biyogaz Üretimi Çerçevesinde Değerlendirilmesi ve Güncel Yapının Yorumlanması”, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi 8 (4), 1489-1497. https://app.trdizin.gov.tr/makale/TXpneE56TTBOQT09/kirklareli-ilinin-hayvansal-atik-potansiyelinin-biyogaz-uretimi-cercevesinde-degerlendirilmesi-ve-guncel-yapinin-yorumlanmas i
  • [14] Karaca C. 2017. “Hatay İlinin Hayvansal Gübre Kaynağından Üretilebilir Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 22(1):34-39. https://dergipark.org.tr/tr/pub/mkuzfd/issue/30381/285045
  • [15] Yıldız, M.E., Çağırtekin, Ö. ve Yılmaz, A. 2019. “Organic Material Potential And Energy Analysis For Biogas Application Of Batman”, European Journal of Technique. https://doi.org/10.36222/ejt.529824
  • [16] Yılmaz, A. 2019. “Türkiye’de Biyogaz Üretimi ve Kurulu Santrallerin Ürettiği Elektrik Enerjisi”, Ecological Life Sciences. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/645528
  • [17] Bharathiraja, B., Sudharsana, T., Jayamuthunagai, J., Praveenkumar, R., Chozhavendhan, S., Iyyappan, J. 2018. “Biogas Production-A Review on Composition, Fuel Properties”, Feed Stock and Principles of Anaerobic Digestion. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 90, 570-582.
  • [18] Ogejo, J., Wen, Z., Ignosh, J., Bendfeldt, E., and Collins Jr., E. 2009. “Biomethane Technology. Virginia Cooperative Extension”, (Publication 442-881), 1–11.
  • [19] Türker, M. 2003. “Anaerobik Biyoteknoloji: Türkiye ve Dünya’daki Eğilimler” , 2. Ulusal Çevre Kirliliği Kontrolü Sempozyumu, 22-24 Ekim, ODTÜ, s. 228-236, https://www.biyogazder.org/makaleler/mak03.pdf
  • [20] Avcioğlu, A.O. 2012. “Status and potential of biogas energy from animal wastes in Turkey”, Renewable and Sustainable Energy Reviews 16. s. 1557– 1561.
  • [21] Biyogaz, Hayvansal Kaynaklardan Elde Edilebilecek Ortalama Gübre ve Biyogaz Miktarları, https://www.emo.org.tr/ekler/75d66314dc56a0d_ek.doc?tipi=38&turu=X&sube=0, Erişim Tarihi:01/02/2021
  • [22] T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, https://www.enerji.gov.tr, Erişim tarihi:23/12/2020
  • [23] Kankılıç, T., Topal, H. 2015. “Belediye Atıklarından Düzenli Depolama Sahalarında Biyogaz ve Enerji Üretimi”, Mühendis ve Makina, cilt 56, sayı 669, s.58-69. https://dergipark.org.tr/tr/pub/muhendismakina/issue/54339/736214
  • [24] https://tr.wikipedia.org/wiki/Mardin erişim tarihi:24/12/2020
  • [25] Mardin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Verileri. 2019. https://mardin.tarimorman.gov.tr/
  • [26] Ilgar, R. 2016. “Hayvan Varlığına Göre Çanakkale Biyogaz Potansiyelinin Tespitine Yönelik Bir Çalışma”, Doğu Coğrafya Dergisi. 35: 89-106. DOI: 10.17295/dcd.08733. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunidcd/issue/24327/257782
  • [27] Şenol, H., Elibol, E.A., Açıkel, Ü. ve Şenol, M. 2017. “Biyogaz Üretimi İçin Ankara’nın Başlıca Organik Atık Kaynakları”, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi. 6(2), 15-28. https://doi.org/10.17798/bitlisfen.339261
  • [28] Yağlı, H. ve Koç, Y. 2019. “Hayvan Gübresinden Biyogaz Üretim Potansiyelinin Belirlenmesi: Adana İli Örnek Hesaplama”, Çukurova Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 34(3), ss. 35-48. https://doi.org/10.21605/cukurovaummfd.637603
  • [29] Görgülü, S. 2019. “Burdur İlinin Hayvansal ve Bazı Tarımsal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyelinin Belirlenmesi”, El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi. Cilt: 6, No: 3, (543-557). https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/817755
  • [30] Kurnuç Seyhan, A. ve Badem, A. 2018. “Erzincan İlindeki Hayvansal Atıkların Biyogaz Potansiyelinin Araştırılması”, Akademik Platform Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi. 6-1: 25-35. https://doi.org/10.21541/apjes.334256
  • [31] Ay, Ö.F. ve Kaya, A. 2020. “Kahramanmaraş İlinin Hayvansal Atık Kaynaklı Biyogaz Potansiyeli”, Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 10(4): 2822-2830. https://doi.org/10.21597/jist.660101
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Mühendislik
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Süleyman Atılğan 0000-0002-6943-0055

Adem Yılmaz 0000-0001-7266-0866

Yayımlanma Tarihi 22 Eylül 2021
Gönderilme Tarihi 5 Şubat 2021
Kabul Tarihi 24 Şubat 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 62 Sayı: 704

Kaynak Göster

APA Atılğan, S., & Yılmaz, A. (2021). MARDİN İLİNİN HAYVANSAL GÜBRE KAYNAKLI BİYOGAZ POTANSİYELİNİN BELİRLENMESİ. Mühendis Ve Makina, 62(704), 429-445. https://doi.org/10.46399/muhendismakina.874857

Derginin DergiPark'a aktarımı devam ettiğinden arşiv sayılarına https://www.mmo.org.tr/muhendismakina adresinden erişebilirsiniz.

ISSN : 1300-3402

E-ISSN : 2667-7520