SAĞLIKTA DÖNÜŞÜM PROGRAMI SONRASI SAĞLIK HİZMETİ MEMNUNİYETİ: İSTANBUL ÖRNEĞİ
Yıl 2018,
Cilt: 40 Sayı: 2, 347 - 369, 11.01.2019
Gülay Akgül Yılmaz
,
Müge Yetkin Ataer
,
Gözde Nalbant Efe
Öz
Türkiye’de daha etkin sağlık hizmeti sunumu hedefine yönelik olarak 2003 yılı itibarıyla Sağlıkta Dönüşüm Programı uygulamaya geçirilmiştir. Bu uygulama ile sağlık hizmetinin sunumunda ve finansmanında reform gerçekleştirilmiştir. Söz konusu reformlar ile bir taraftan halkın sağlık hizmetine erişimini kolaylaştırmak diğer taraftan da maliyet etkinliği sağlanmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda bir dizi tedbir uygulamaya konulmuştur. Hizmet sunumu alanındaki reformun en önemli yapı taşları; ilk adım sağlık hizmetinin kırsalda sağlık evi ve ocakları, kentlerde aile hekimleri tarafından vatandaş odaklı olarak sunumuna geçiş, hastanelerde randevu sistemine geçiş ve özel hastanelerden faydalanabilme imkanlarının genişletilmesi olmuştur. Hizmetin finansmanında reformun temel taşlarını ise; sağlık sigorta sisteminin tek çatı altında toplanması, 2006 yılından itibaren performans sisteminin uygulamaya geçirilmesi ve ilaç sektörünü düzenleyici tedbirler oluşturmuştur. Ölçülebilir performans uygulamaları ile aynı miktar faktör ile (sağlık çalışanı) bir taraftan mümkün olduğunca daha fazla kişiye hizmet üretimi, diğer taraftan bunun ücrete yansıması hedeflenmiştir. İlaç sektörünü düzenleyici uygulamalar ile tedavi edici sağlık hizmetleri maliyetini azaltmak, genel sağlık sigortasına geçiş ile sağlık hizmetini üretmeye yönelik daha etkin bir kaynak yönetimi sağlanmaya çalışılmıştır. Bahsedilen uygulamalar hizmeti talep eden hastalar üzerinde etkili olmuştur. Çalışmamızda, İstanbul’da yaşayan bireylerin sağlık hizmeti memnuniyeti ölçülmeye çalışılmıştır.
Kaynakça
- 5502 Nolu Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu (20.05.2006 tarih, 26173 sayılı T.C. Resmi Gazete).
- 5510 Nolu Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (16.06.2006 tarih, 26200 sayılı T.C. Resmi Gazete).
- 5947 Nolu Üniversite ve Sağlık Personelinin Tam Gün Çalışmasına Dair Kanun (30.01.2010 tarih, 27478 sayılı T.C. Resmi Gazete).
- Aile Hekimliği Uygulama Yönetmeliği (25.01.2013 tarih, 28539 sayılı T.C. Resmi Gazete).
- AKDAĞ, R. (2008). İlerleme Raporu Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı. T.C. Sağlık Bakanlığı, Yayın No: 349.
- AKDAĞ, R. (2012). Sağlıkta Dönüşüm Programı Değerlendirme Raporu (2003-2011). T. C. Sağlık Bakanlığı, https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/5131,sdpturkpdf.pdf?0 (Erişim Tarihi: 25.10.2018)
- AKGÜL YILMAZ, G. (2006). OECD ülkeleri ve Türkiye’de Sosyal Devlet ve Sosyal Harcamalar, İstanbul, Arıkan Basım.
- AYYILDIZ ONARAN, Z. (2014). Sağlığın Mikrosu, İstanbul, Derin Yayınları.
- BULUTOĞLU, K. (2003). Kamu Ekonomisine Giriş: Demokraside Devletin Ekonomik Bir Kuramı, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
- ÇELIKAY, F., GÜMÜŞ, E. (2011).Sağlıkta Dönüşümün Ampirik Analizi, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 66(3): 55-92.
- EMHAN, A., BEZ, Y. (2010). Bir Üniversite Hastanesine Başvuran Hastaların Memnuniyet Düzeyleri, Dicle Tıp Dergisi, 37(3): 241-247.
- KOÇAK, O., TIRYAKI, D. (2011). Sosyal Devlet Anlayışında Sağlık Politikalarının Önemi ve Sağlıkta Dönüşüm Programının Değerlendirilmesi: Yalova Örneği, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(19): 55-88.
- OECD (2008). OECD Sağlık Sistemi İncelemeleri Türkiye, https://sbu.saglik.gov.tr/ekutuphane/kitaplar/oecdkitap.pdf (Erişim Tarihi: 20.10.2018).
- Sağlık Uygulama Tebliği (24.03.2013 tarih, 28597 sayılı T.C. Resmi Gazete).
- SAMUELSON, P. A. (1954). The Pure Theory of Public Expenditures. The Review of Economics and Statistics, 36(4): 387.
- SARP, N., TÜKEL, B. (1999). İbn-i Sina Hastanesinde Hasta Memnuniyeti Araştırması, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 52: 147-151.
- ŞENER, O. (2006). Kamu Ekonomisi, İstanbul, Beta.
- SOYSAL, A., YAĞAR, F. (2015).Sağlıkta Dönüşüm Programı: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinde Bir Araştırma, KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2): 313-344.
- STIGLITZ, J. E. (2000). Economics of the Public Sector, NewYork/London, W. W. Norton & Company.
- T.C. Sağlık Bakanlığı (2003). Sağlıkta Dönüşüm, https://www.saglik.gov.tr/TR,11415/saglikta-donusumprogrami.html (Erişim Tarihi: 20.10.2018).
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, Yıllara Göre İl Nüfusları, 2017, http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1059 (Erişim Tarihi: 20.04.2018).
- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2017, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27590 (Erişim Tarihi: 25.10.2018).
- World Health Organization. (1946). Constitution of the World Health Organization. http://apps.who.int/gb/bd/PDF/bd47/EN/constitution-en.pdf?ua=1 (Erişim Tarihi: 25.10.2018).