TÜRKİYE’DE KAYITLI - KAYITDIŞI ÇALIŞANLARIN YAPISAL FARKLILIKLARININ SOSYAL DEVLET BAĞLAMINDA SORGULANMASI

Yıl 2009, Cilt: 27 Sayı: 2, 449 - 465, 11.03.2015

Sayın San

Öz

Bu çalışmanın amacı, kayıtlı ve kayıt dışı çalışanların yapısal farklılıklarının tespit edilerek sosyal devlet bağlamında geliştirilecek çözüm önerileri için bir ön hazırlık yapmaktır. Çalışmada, kayıtlı ve kayıt dışı çalışanların yapısal farklılıklarını tespit etmek için, Türkiye İstatistik Kurumu Hane Halkı İşgücü Anketlerinin mikro verileri kullanılmıştır. Kayıt dışı çalışanların ortalama ücretlerinin, kayıtlı çalışanlara göre en az iki kat daha az olduğu görülmüştür. Kayıt dışı çalışanların ağırlıklı olarak genç ve eğitimsiz bireylerden oluştuğu gözlemlenmiştir. Kayıt dışı çalışmanın temel nedenlerinin Türkiye’nin kendine özgü iki temel probleminden (tarım kesiminden ayrılan nüfus ve göç olgusu) kaynaklandığı tespit edilmiş, bu temel problemlerin çözümüne yönelik sosyal politikalara ağırlık verilmesi sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kayıt dışı istihdam, Kayıt dışı çalışanlar, Sosyal Politikalar

Kaynakça

• ALTAN, Ömer Zühtü, “Sosyal Politika Dersleri”, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 2006
• AUER, Peter, Natalia Popova, “Labour Market Policy for Restructuring in Turkey: The Need for More Active Policies” International Labor Office, Employment Paper No: 51, Cenova, 2003
• BOZDAĞLIOĞLU, Y. Uyar, “1990’dan Günümüze Türkiye’de İşgücü Piyasası ve İstihdamın Yapısının Analizi”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 11, 2008,
• BUĞRA, Ayşe, Kapitalizm, Yoksulluk ve Türkiye’de Sosyal Politika, İletişim Yayınları, İstanbul, 2008
• BULUTAY, Tuncer, Employment, Unemployment and Wages in Turkey, Türkiye İstatistik Kurumu, Ankara, 1995
• ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI, Kayıt dışı İstihdam ile Mücadele Projesi, Ankara, 2007
• Dünya Bankası, Turkey Labor Market Study, Rapor No: 33254 – TR, 2006 http://digitalcommons.ilr.cornell.edu/intlvf/9
• GÜLOĞLU, Tuncay, “The Reality of Informal Employment in Turkey”, Visiting Fellow Working Papers No: 9, Cornell University ILR School, 2005, www.akademikbakıs.org
• KIZILIRMAK, A. Burça, “ Explaining Wage Inequality: Evidence from Turkey”, Ankara Üniversitesi Gelişme ve Toplum Araştırmaları Merkezi, Tartışma Metni No: 57, Ankara, 2003
• ÖZDEMİR, A. M., Gamze Y. Özdemir, Derya Erel, “Rethinking the Informal Labour Market in Turkey: A Possible Politics for Trade Unions”, South – East Europe Review, Vol: 3, 2004, sayfa 79 – 92
• ÖZER, Mustafa ve Kemal Biçerli, “Türkiye’de Kadın İşgücünün Panel Veri Analizi”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 3 (1), Eskişehir, 2003
• PARASIZ, İlker, “Türkiye Ekonomisi”, Ezgi Kitabevi, Bursa, 2003
• ŞİŞMAN, Yener, “Ekonomik Faaliyetlerde Enformelleşme ve Türkiye’de Enformel Ekonomik Faaliyetlerde Çalışanlara Yönelik Sosyal Politikalar”, T.C. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir – 1999
• TANSIT, Aysel, “Wage Earners, Self-Employed and Gender in the Informal Sector in Turkey”, The World Bank Development Group, Working Paper Series No: 24, 2000
• TÜRKAN, Ercan, “Türkiye’de İşgücünün Yapı ve Nitelikleri: Gelişme ve Değerlendirmeler”, TCMB Yayınları, Ankara, 2005
• Türkiye İstatistik Kurumu, Hane Halkı İşgücü Anketleri Mikro Veri Seti (2002 – 2006)
• Türkiye İstatistik Kurumu, 2006 Yılı Çocuk İşgücü Araştırması Haber Bülteni, Sayı: 61, Ankara – 2007
• Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, 2006 Yılı Çalışma İstatistikleri ve İşgücü Maliyetleri, Yayın No: 288, Ankara, 2007
• Uluslararası Yönetim Geliştirme Enstitüsü, 2007 Yılı Dünya Rekabet Gücü Yıllığı
• YÜKSELER, Zafer, Ercan Türker, “Türkiye’nin Üretim ve Dış Ticaret Yapısında Dönüşüm: Küresel Yönelimler ve Yansımalar”, Ekonomik Araştırma Raporları, TÜSİAD – Koç Üniversitesi, Haziran 2006, http://eaf.ku.edu.tr/calisma_raporlari