Yasadışı Göçmen Anlatılarında Folklorun İzleri

Yıl 2018, Cilt 9 Sayı 3 - Özel Sayı, Avrupa Komşuluk Politikası ve Göç Özel Sayısı, 129 - 142, 31.12.2018

Canser Kardaş

https://doi.org/10.19059/mukaddime.463846

Öz

Her çağda toplu, küçük gruplar veya
bireysel olarak devletlerarası, iç savaş, dinsel savaş, yoksulluk gibi
sebeplerle daha iyi bir yaşam umuduyla göçler yaşanmıştır. Bu göçler beraberinde
siyasal, sosyal ve ekonomik sonuçlar getirmektedir. Bu konu üzerine yapılan
çalışmalar “Göç Çalışmaları” olarak adlandırılmaktadır. Ancak bu çalışmalar arasında
folklor ya da edebi açıdan bir değerlendirme bulunmamaktadır. Oysa kaçak göçmen
hareketlerin bağlı olarak yaptıkları yolculuk boyunca yaşanılanlardan oluşan
bir anlatı geleneğinin varlığı söz konusudur.

Makale, Türkiye’den
Avrupa’ya farklı zamanlarda çeşitli güzergâhlar deneyerek gitmeye çalışan,
gidip geri dönen veya bu göç hareketlerine çeşitli oranlarda aracı olan
kişilerin anlatıları makalede mercek altına almıştır. Gerçekleştirilen
röportajlardan elde edilen anlatılara hiçbir açıdan (ağız özelliği-yanlış
kelime kullanımı vb.) müdahale edilmeden aynen aktarılmıştır. Kaçak
göçmenlerin yolculuklarında karşılaşılan zor durumlar ve gülünç
yanlarının dikkate alındığı bir çalışmadır. Çalışmada göçmen folkloru ile göç
yollarında oluşan kısa anlatılar folklor açısından değerlendirilmiş ve bazı
önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Folklor, kısa anlatı, hatıra, kaçak göçmen, göç yolları

Kaynakça

• Bouchet-Saulnier, F. (2002). İnsancıl Hukuk Sözlüğü. Çev. Selahattin Bağdatlı, İstanbul: İletişim.
• Çiçekli, B. ve Demir, O. Ö. (2013). Türkiye Koridorunda Yasadışı Göçmenler, Ankara: Karınca.
• Danış, A. D. (2004). Yeni Göç Hareketleri ve Türkiye, Birikim. No: 184-185. Ağustos-Eylül.
• Ekici, M. (2005). Türk Sözlü Geleneğinde Anlatıcılar ve Anlatmalar Arasındaki İlişkiye Art zamanlı (Diyakronik) ve eş zamanlı (Senkronik) Bir Bakış, Fikret Türkmen Armağanı, İzmir.
• Kolukırık, S. (2014). Uluslararası Göç ve Türkiye: Yerel Uygulamalar ve Görünümler, Zeitschrift für die Welt der Türken (ZfWt). Vol. 6, No:2.
• Kümbetoğlu, B. (2012). Göç Yollarında “Nasıl” Sorusu, Küreselleşme Çağında Göç Kavramlar, Tartışmalar. (Der. S. Gülfer Ihlamur Öner-N. Aslı Şirin Öner) İstanbul: İletişim.
• Özcan, H. (1993). Ansiklopedik Hukuk Sözlüğü. İstanbul: Alfa.
• Özkul, D. (2012). Ulus-Ötesi Göç: Uluslararası Göç Yazınında Yeni Bir Paradigma, Küreselleşme Çağında Göç, Kavramlar, Tartışmalar. (Der. S. Gülfer Ihlamur Öner-N. Aslı Şirin Öner) İstanbul: İletişim.
• Sağır, A. (2012). Zorunlu Göçler, Sürgünler ve Yol Hikâyeleri-Ulupamir Örneği. Ankara: Nobel.
• Yılmaz, A. (2014). Uluslararası Göç: Çeşitleri, Nedenleri ve Etkileri, Turkish Studies İnternational Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Volume 9/2.
• Yılmaz, E. (1992). Hukuk Sözlüğü. Ankara: Yetkin.