Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

MODERNİZMDEN POSTMODERNİZME KADIN VE ERKEK LİDERLER ARASINDAKİ FARKLILIKLAR

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 117 - 147, 23.06.2023

Öz

Modernizm ile ilgili sosyal bilimlerde yapılan çalışmalarda, kadınlar ve erkekler arasında liderlik yeteneğinde anlamlı bir fark olmadığına yönelik görüşlere rağmen, kadın lider sayısı ve liderlik süreleri erkeklere göre kısa süreli olduğu belirlenmiştir. Postmodern dönem ile birlikte, kadınların liderlik ve üst düzey yönetim pozisyonları farklı bir anlayışla incelenmiştir. Liderlerin Antik çağda “filozof lider” olarak anıldığı dönemde, tamamının erkek olduğu dikkate alındığında, modern çağa kadar ve sonrasında liderlik anlayışında erkek egemen söylem tarih sayfalarındaki yerini almıştır.
Yapılan çalışmada, liderlik kuramlarının gelişimi, kadın liderlerin tarihsel süreçteki yeri ve günümüzde cinsiyetlere göre liderlik tarzlarının farklılaşıp farklılaşmadığı özellikle postmodern anlayış kapsamında incelenmiştir. Genel bulgular, Antik çağdan günümüze, kadın ve erkek liderlik tarzlarının benzer olduğuna işaret etmektedir. Öte yandan 21. yüzyılda postmodern liderlik anlayışı, teknolojik gelişmeler ve küreselleşmenin etkileriyle liderlik tarzlarının cinsiyetten bağımsız olarak organizasyon üyelerine, yapılan işlere ve koşullara göre farklılaşabildiğini göstermektedir.
Kadın ve erkek liderler arasında bazı liderlik uygulamalarında stereotipik tutumlar gözlemlense de genel olarak liderliğin gerektirdiği davranışlar kadın ve erkekler arasında benzerdir. Kadınların matriarkal sistemin egemen olduğu Antik çağdan sonraki Klasik, Aydınlanma ve Modern çağlarda lider olarak ön plana çıkamadıkları, oysa filozof lider kadınların bu çağda olduğu bilimsel çalışmalarla tespit edilmiştir. Modernleşme ile birlikte, kadınların sosyal alana çıkabilmeleri ile erkek egemen toplumlarda özellikle feminizm hareketinin oluşumunu sağlamaları ile liderlik konusunda fırsat oluşturdukları imgelenmiştir.

Kaynakça

  • Adams, D.P. (2014). Aspiring to leadership… A woman’s world. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 148, 543-550. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.07.077
  • Adler, N.J. (1996). Global woman leaders: An invisible history, An Increasingly Important Future. Leadership Quarterly, 7(1), 133-161. doi: 10.1016/S1048-9843(96)90038-7
  • Akan, E., & Gürhan, N. (2020). Feminizmin “e-hali”: Dijital feminizm üzerine bir araştırma. Hafıza Dergisi, 2(2), 4-22.
  • Akbaş, N., & Taner, B. (2022). Yazılı tarihte yönetim ve iktidar ilişkileri: kadın bunun neresinde? USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 4(8), 6-39. doi: 10.47994/usbad.1059455
  • Aldoory, L., & Toth, E. (2004). Leadership and gender in public relations: perceived effectiveness of transformational and transactional leadership styles. Journal of Public Relations Research, 16(2), 157-183.
  • Appelbaum, S. H., Audet, L., & Miller, J. C. (2003). Gender and leadership? Leadership and gender? A journey through the landscape of theories. Leadership & Organization Development Journal, 24(1), 43-51.
  • Ashmore, R. D, Del Boca, E K., & Wohlers, A. J. (1986). Gender stereotypes. R.D Ashmore ve EK. Del Boca (Ed.), The social psychology of female-male relations: A critical analysis of central concepts (ss. 69-119). Orlando, FL: Academic Press.
  • Atay, Ö. (2017). Gendered success and strategies for change in a Turkish university. In Gendered Success in Higher Education içinde (pp. 215-232). London: Palgrave Macmillan.
  • Avcı, S., & Kayar, N. (2015). Bedenin Anlamı ve Sınırları. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Avolio, B. J. (1999). Full leadership development: Building the vital forces in organizations. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Avolio, B., Chávez, J., & Vílchez-Román, C. (2020). Factors that contribute to the underrepresentation of women in science careers worldwide: A literature review. Social Psychology of Education, 23(3), 773-794.
  • Babaoğlan, E. (2011). Birkaç kadın denetçiden biri olmanın zorlukları. Amme İdaresi Dergisi, 44(4), 121-144.
  • Baktemur, Z. (2019). Aydınlanma çağı filozoflarına göre kadın: Schopenhauer, Kant ve Rousseau örneği. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 1, 1-12.
  • Barbuto, J. E., Fritz, S. M., Matkin, G. S., & Marx, D. B. (2007). Effects of gender, education, and age upon leaders’ use of influence tactics and full range leadership behaviors. Sex Roles, 56, 71-83.
  • Bass, B. M. (1990). From transactional to transformational leadership: learning to share the vision. Organizational Dynamics, 18(3), 19-31. doi: 10.1016/0090-2616(90)90061-S
  • Bear, J. B., Cushenbery, L., London, M., & Sherman, G. D. (2017). Performance feedback, power retention, and the gender gap in leadership. The Leadership Quarterly, 28(6), 721-740.
  • Beauvoir, S. (1993). İkinci cins (Çev. B. Onaran). İstanbul: Payel Yayınları.
  • Bennis, W. ve Townsend, R. (1995). Reinventing leadership. New York: William Marrow and Comp., Inc. Bilgin, B. (2012). Çalışma yaşamında kadın ve yasal düzenlemeler. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 99, 311.
  • Bingöl, D., Aydoğan, E., Şenel, G., & Erden, P. (2011). Cam tavan sendromu ve kadınların hiyerarşik yükselmelerindeki engeller: TC. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Ankara Merkez Teşkilatı örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 12 (1), 115-132.
  • Bolzenius, S. (2001). Women’s roles in ancient civilizations: A reference guide. Journal of Women’s History, 13(1), 230.
  • Boyer, E. J., Reid, R., Studies, G., & Patton, D. (2022). Does Gender Influence Leadership Styles? A View from the US Nonprofit Sector. Public Organization Review, 22(4), 1-16.
  • Brackett, M. A., Rivers, S. E., Shiffman, S., Lerner, N., & Salovey, P. (2006). Relating emotional abilities to social functioning: a comparison of self-report and performance measures of emotional intelligence. Journal of Personality and Social Psychology, 91(4), 780-795. doi: 10.1037/0022-3514.91.4.780.
  • Bruckmüller, S., & Branscombe, N.R. (2010). The glass cliff: When and why women are selected as leaders in crisis contexts. British Journal of Social Psychology, 49, 433-451. doi: 10.1348/014466609X466594 Burke, S., & Collins, K. M. (2001). Gender differences in leadership styles and management skills. Women in Management Review, 16(5), 244-257.
  • Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.
  • Canpolat, P. (2020). Siyasetin topuk sesleri: Jacinda Ardern II. (Erişim Tarihi 5.12.2022): https://daktilo1984.com/forum/siyasetin-topuk-sesleri-jacinda-ardern-ii/
  • Casad, B. J., Franks, J. E., Garasky, C. E., Kittleman, M. M., Roesler, A. C., Hall, D. Y., & Petzel, Z. W. (2021). Gender inequality in academia: Problems and solutions for women faculty in STEM. Journal of Neuroscience Research, 99(1), 13-23.
  • Cawthon, D.L. (1996). Leadership: the great man theory revisited. Business Horizons, 39(3), 1-4.
  • Chandler, D. (2011). What women bring to the exercise of leadership? Journal of Strategic Leadership, 3(2), 1-12. Childe, G. (2017). What happened in history. Middlesex, England: Penguin Books.
  • Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1998). Charismatic leadership in organizations. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Çelikkol, İ., & Hira, İ. (2022). Modernizm ve postmodernizm tartışmaları ekseninde toplumsal cinsiyet, cinsel yönelimler ve cinsiyetsizleştirme. Sakarya Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(1), 37-54.
  • Çetinel, E., & Ersoy-Yılmaz, S. (2016). Feminist teori: yönetim ve organizasyon alanına eleştirel bir yaklaşım. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 119-148.
  • Çiçekli, E. (2019). Kadın olma ve yönetici olma arasındaki negatif ilişki: Türkiye’de cam tavan üzerine görgül bir çalışma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(1), 143-156. doi: 10.17130/ijmeb.2019149863 Çiğdem, A. (2015). Aydınlanma düşüncesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Daniel, C. (1983). Civilizaţia sumeriană. Bucureşti: Editura Sport-Turism.
  • Daniel, C. (1985). Cultura spirituală a Egiptului Antic. Bucureşti: Editura Cartea Românească.
  • Davies, K. (2023). Share of women in leadership positions in Germany in 2022, by industry. https://www.statista.com/statistics/1089659/women-leadership-positions-by-industry-germany/ De Beauvoir, S. (1961). A history of sex. (H.M. Parshley, Çev.). London: Four Square Books Ltd.
  • Desjardins, C., & Brown, C.O. (1991). A new look at leadership styles. Phi Kappa Phi Journal, 71(1), 18.
  • Druskat, V. U. (1994). Gender and leadership style: Transformational and transactional leadership in the Roman Catholic Church. The Leadership Quarterly, 5(2), 99-119.
  • Duran, A. (2018). Liderlik kuramları. F. Ereş (Ed.), Sosyal bilimlerde kuramlar. Ankara: Pegem Akademi. Eagly, A. H. (2007). Female leadership advantage and disadvantage: resolving the contradictions. Psychology of Women Quarterly, 31(1), 1-12. doi: 10.1111/j.1471-6402.2007.00326.
  • Eagly, A. H. (2013). Women as leaders: Leadership style versus leaders’ values and attitudes. In R.J. Ely ve A.J.C. Cuddy (Eds.), Gender and work: Challenging conventional wisdom (pp. 4-11). Boston, MA: Harvard Business School Press.
  • Eagly, A. H., & Carli, L. L. (2007). Through the labyrinth: The truth about how women become leaders. Boston, MA: Harvard Business School Press.
  • Eagly, A. H., & Johannesen‐Schmidt, M. C. (2001). The leadership styles of women and men. Journal of Social Issues, 57(4), 781-797. doi: 10.1111/0022-4537.00241
  • Eagly, A. H., & Karau, S. J. (2002). Role congruity theory of prejudice toward female leaders. Psychological Review, 109(3), 573-598. doi: 10.1037//0033-295X.109.3.573
  • Eagly, A. H., & Riger, S. (2014). Feminism and psychology: Critiques of methods and epistemology. American Psychologist, 69, 684-702.
  • Eagly, A. H., Johannesen-Schmidt, M. C., & van Engen, M. L. (2003). Transformational, transactional, and laissezfaire leadership styles: A meta-analysis comparing women and men. Psychological Bulletin, 129, 569-591. doi: 10.1037/0033-2909.129.4.569.
  • Eagly, A.H., & Johnson, B.T. (1990). Gender and leadership style: a meta-analysis. Psychological Bulletin, 108(2), 233-256. doi: 10.1037/0033-2909.108.2.233
  • English, F. W. (1998). The postmodern turn in educational administration: apostrophic or catastrophic development? Journal of School Leadership, 8(5), 426-447. doi: 10.1177/105268469800800501 Fişek, K. (2015). Yönetim. Ankara: SBF Yayınları.
  • Forsyth, D. R., Heiney, M. M., & Wright, S. S. (1997). Biases in appraisals of women leaders. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 1(1), 98-103.
  • Gardiner, M., & Tiggemann, M. (1999). Gender differences in leadership style, job stress and mental health in male‐and female‐dominated industries. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 72(3), 301-315.
  • Gartzia, L., & van Engen, M. (2012). Are (male) leaders “feminine” enough? Gendered traits of identity as mediators of sex differences in leadership styles. Gender in Management: An International Journal, 27(5), 296-314. doi: 10.1108/17542411211252624
  • Gezgüç, G.M., & Duman, D. (2020). Pandemi ile mücadelede siyasi liderlerin tutumları: ABD, Almanya, Brezilya ve Yeni Zelanda karşılaştırması. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(7), 253-275.
  • Gipson, A. N., Pfaff, D. L., Mendelsohn, D. B., Catenacci, L. T., & Burke, W. W. (2017). Women and leadership: Selection, development, leadership style, and performance. The Journal of Applied Behavioral Science, 53(1), 32-65.
  • Gökhan, İ. (2010). Türkiye’deki Feminist Akımların Modernite ve Postmodernite İlişkilerine Eleştirel Bir Bakış. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gunluk-Senesen, G. (2009). Glass ceiling in academic administration in Turkey: 1990s versus 2000s. Tertiary Education and Management, 15 (4), 305-322.
  • Harvey, D. (2020). The condition of postmodernity. Steven Seidman, Jeffrey C. Alexander (Eds.), The New Social Theory Reader (pp.235-242). London: Routledge.
  • Hyde, J. S. (2005). The gender similarities hypothesis. American Psychologist, 60, 581-592.
  • İsmayılzada, G. (2022). Feminist bir bakış açısıyla felsefe tarihi: kayıp kadın filozoflar (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Kanter, R. M. (1977). Men and women of the corporation. New York: Basic Books.
  • Kara, O. (2017). Tüketim kültürü nesnesi olarak “beden” ve tarihsel değişimi. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 179-195.
  • Karatepe, S., & Arıbaş, N. N. (2017). İş hayatında kadın yöneticilere ilişkin cinsiyet ayrımcılığı: Türkiye için bir değerlendirme. Yasama Dergisi, 31, 7-23.
  • Keough, T., & Tobin, B. (2001). Postmodern leadership and the policy lexicon: from theory, proxy to practice. 2001 Pan-Canadian Education Research Agenda Symposium, 22-23 Mayıs, Laval University, Quebec City . Khan, Z.A., Nawaz, A., & Khan, I. (2016). Leadership theories and styles: a literature review. Journal of Resources Development and Management, 16, 1-7.
  • Klenke, K. (2004). Women and leadership: A contextual perspective. New York: Springer.
  • Korabik, K., Baril, G. L., & Watson, C. (1993). Managers' conflict management style and leadership effectiveness: The moderating effects of gender. Sex Roles, 29, 405-420.
  • Lammers, J., & Gas, A. (2017). Stressing the advantages of female leadership can place women at a disadvantage. Social Psychology, 48(1), 28-39. doi: 10.1027/1864-9335/a000292
  • Leblebici, D.N. (2008). 21. yüzyılın liderlik anlayışına bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(1), 61-72.
  • Lerner, G. (1986). The creation of patriarchy (1. cilt). New York: Oxford University Press.
  • Lewis, J.J. (2019). Women rulers of the ancient and classical world. (Erişim Tarihi 5.11.2022): https://www.thoughtco.com/ancient-women-rulers-3528391.
  • Lorraine Radtke, H. (2017). Feminist theory in Feminism & Psychology [Part I]: Dealing with differences and negotiating the biological. Feminism & Psychology, 27(3), 357-377.
  • Maloş, R. (2012). The most important leadeship theories. Annals of Eftimie Murgu University Resita, 2, 413-420.
  • Mandell, B., & Pherwani, S. (2003). Relationship between emotional intelligence and transformational leadership style: A gender comparison. Journal of Business and Psychology, 17, 387-404.
  • Mann, S. A. (2012). Doing feminist theory: From modernity to postmodernity. Oxford, UK: Oxford University Press.
  • Meng, J., & Berger, B. (2013). An integrated model of excellent leadership in public relations: dimensions, measurement, and validation. Journal of Public Relations Research, 25(2), 141-167. doi: 10.1080/1062726X.2013.758583
  • Merchant, K. (2012). How men and women differ: gender differences in communication styles, influence tactics, and leadership styles (Senior Thesis), Claremont McKenna College, California, US.
  • Metcalfe, S.A., & González, P.L. (2013). Underrepresentation of women in the academic profession: A comparative analysis of the North American region. NASPA Journal About Women in Higher Education, 6(1), 1-21.
  • Mohan, G., Seijts, G., & Miller, R. (2022). Does Leader Character Have a Gender?. Journal of Business Ethics, 181(3), 1-18.
  • Mulac, A.. Bradac, J. J., & Gibbons, P. (2001). Empirical support for the gender-as Gender Differences in Leadership culture hypothesis: An intercultural analysis of male/female language differences. Human Communication Research, 27, 121-152. doi: 10.1111/j.1468-2958.2001.tb00778.x
  • Negiz, N., & Yemen, A. (2011). Kamu örgütlerinde kadın yöneticiler: yönetici ve çalışan açısından yönetimde kadın sorunsalı. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 195-214. Northouse, P. G. (2007). Leadership: theories and practices. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • O’Neill, A. (2023). Number of countries where the de facto highest position of executive power was held by a woman from 1960 to 2023. https://www.statista.com/statistics/1058345/countries-with-women-highest-position-executive-power-since-1960/
  • Örücü, E., Kılıç, R., & Kılıç, T. (2007). Cam Tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller: Balıkesir ili örneği. Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 117-135.
  • Öztürk, N. (2012). Bir Beden Sosyolojisi Problemi Olarak Namus Kavramı ve Kadın Bedeni. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Paustian-Underdahl, S.C. (2012). A meta-analysis of gender differences in leadership effectiveness (PhD Thesis). The University of North Carolina, US.
  • Pfaff, L. A., Boatwright, K. J., Potthoff, A. L., Finan, C., Ulrey, L. A., & Huber, D. M. (2013). Perceptions of women and men leaders following 360‐degree feedback evaluations. Performance Improvement Quarterly, 26(1), 35-56. Place, K.R., & Vardeman-Winter, J. (2018). Where are the women? An examination of research on women and leadership in public relations. Public Relations Review, 44, 165-173. doi: 10.1016/j.pubrev.2017.10.005 Rincón, V., González, M., & Barrero, K. (2017). Women and leadership: Gender barriers to senior management positions. Intangible Capital, 13(2), 319-386.
  • Robinson, J.L., & Lipman-Blumen, J. (2003). Leadership behavior of male and female managers, 1984–2002, Journal of Education for Business, 79(1), 28-33.
  • Rosener, J.B. (1990). Ways women lead. Harvard Business Review, 68(6), 119-124.
  • Sava, J.A. (2022). Share of all leadership/managerial positions in selected large technology companies held by women in 2020. https://www.statista.com/statistics/1250776/women-in-leadership-roles-in-tech-companies/
  • Sczesny, S. (2003). A closer look beneath the surface: Various facets of the think-manager-think-male stereotype. Sex Roles, 49(7/8), 353.
  • Shen, W., & Joseph, D. L. (2021). Gender and leadership: A criterion-focused review and research agenda. Human Resource Management Review, 31(2), 100765. Shmueli, E. (1968). The “Pariah-People” and its “charismatic leadership”: a revaluation of Max Weber’s “Ancient Judaism”. Proceedings of the American Academy for Jewish Research, 36, 167-247. doi: 10.2307/3622338
  • Silver, J. K., Slocum, C. S., Bank, A. M., Bhatnagar, S., Blauwet, C. A., Poorman, J. A., Villablanca, A., & Parangi, S. (2017). Where are the women? The underrepresentation of women physicians among recognition award recipients from medical specialty societies. PM&R, 9(8), 804-815.
  • Sivrikaya, N., & Wolff, R.A. (2021). Kadın liderlerin özelliklerinin değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, 1(2), 59-78.
  • Snaebjornsson, I. M., & Edvardsson, I. R. (2013). Gender, nationality and leadership style: A literature review. International Journal of Business and Management, 8(1), 89-103.
  • Sokullu, E.C. (2020). Pandemi yönetişimi ve kadın liderliği. 2020’de kadınlar, dünya politikası ve Türkiye (ss.7-9). Dış Politikada Kadınlar İnisiyatifi, Tuzla, İstanbul.
  • Stafyla, A. (2008). Gender and leadership in Greek enterprises. 4th European Conference on Management, Leadership and Governance, Ryeson University, Toronto, Canada. Statista Research Department. (2022). Share of startups with a woman in an executive position in the United States in 2020. https://www.statista.com/statistics/1214166/startups-usa-female-executive/ Staub, S. (2017). Türk iş dünyasında kadının liderlik tarzı ve kullandıkları liderlik dili. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(2), 207-219.
  • Strechie, M. (2015). The cult of personality in some ancient civilizations: mentalities and communication strategies. F. Smarandache, B. Teodorescu ve M. Teodorescu (Ed.), Uncertainty communication solution in neutrosophic key (ss.49-65). Belgium, Bruxelles.
  • Suğur, S., & Cangöz, İ. (2016). Üniversite yönetiminde kadınların eksik temsili üzerinde toplumsal cinsiyet ilişkilerinin rolü. Amme İdaresi Dergisi, 49(3), 89-115.
  • Taşar, H. H. (2022). Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatı üst yönetiminde kadın temsili. Mülkiye Dergisi, 46 (3), 794-815.
  • The World Bank. (2022). Population - female (% of total population). (Erişim Tarihi: 10.11.2022): https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL.MA.ZS.
  • Toksöz, G., Şener, Ü., Demircan, S., Karababa, R., Memiş, E., Arslan, H., Kaptanoğlu, İ.Y., Kabadayı, A., Akyıldırım, O., & İnanç, B. (2022). Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliğini izleme raporu 2021-2022. CEİD Yayınları. Torpey, E. (2017). Women in management: Career Outlook. U.S. Bureau of Labor Statistics.
  • Trinidad, C., & Normore, A. H. (2005). Leadership and gender: a dangerous liaison?. Leadership & Organization Development Journal, 26(7), 574-590.
  • UN WOMEN. (2022). Progress On the Sustainable Development Goals The Gender Snapshot 2022. UN Department of Economic and Social Affairs.
  • Usta, A. (2018). Aydınlanma düşüncesine kısa bir bakış. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, 1, 74-90. Ustun, S., & Gümüşeli A. I. (2017). Many lives of women rectors at Turkish universities. Journal of Education and Training Studies, 5 (8), 123-131.
  • Ünal, M. (2012). Bilgi çağında değişim ve liderlik. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 32(1), 297-310.
  • Van Engen, M. L., & Willemsen, T. M. (2004). Sex and leadership styles: A meta-analysis of research published in the 1990s. Psychological Reports, 94, 3-18.
  • Wang, A. C., Chiang, J. T. J., Tsai, C. Y., Lin, T. T., & Cheng, B. S. (2013). Gender makes the difference: The moderating role of leader gender on the relationship between leadership styles and subordinate performance. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 122(2), 101-113.
  • Wille, B., Wiernik, B.M., Vergauwe, J., Vrijdags, A., & Trbovic, N. (2018). Personality characteristics of male and female executives: distinct pathways to success? Journal of Vocational Behavior, 106, 220-235. doi: 10.1016/j.jvb.2018.02.005 Zaccaro, S. J., LaPort, K., & José, I. (2013). The attributes of successful leaders: A performance requirements approach. In M.G. Rumsey (Ed.), The Oxford Handbook of Leadership (pp. 11-36). Oxford University Press.
Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 117 - 147, 23.06.2023

Öz

Kaynakça

  • Adams, D.P. (2014). Aspiring to leadership… A woman’s world. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 148, 543-550. doi: 10.1016/j.sbspro.2014.07.077
  • Adler, N.J. (1996). Global woman leaders: An invisible history, An Increasingly Important Future. Leadership Quarterly, 7(1), 133-161. doi: 10.1016/S1048-9843(96)90038-7
  • Akan, E., & Gürhan, N. (2020). Feminizmin “e-hali”: Dijital feminizm üzerine bir araştırma. Hafıza Dergisi, 2(2), 4-22.
  • Akbaş, N., & Taner, B. (2022). Yazılı tarihte yönetim ve iktidar ilişkileri: kadın bunun neresinde? USBAD Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 4(8), 6-39. doi: 10.47994/usbad.1059455
  • Aldoory, L., & Toth, E. (2004). Leadership and gender in public relations: perceived effectiveness of transformational and transactional leadership styles. Journal of Public Relations Research, 16(2), 157-183.
  • Appelbaum, S. H., Audet, L., & Miller, J. C. (2003). Gender and leadership? Leadership and gender? A journey through the landscape of theories. Leadership & Organization Development Journal, 24(1), 43-51.
  • Ashmore, R. D, Del Boca, E K., & Wohlers, A. J. (1986). Gender stereotypes. R.D Ashmore ve EK. Del Boca (Ed.), The social psychology of female-male relations: A critical analysis of central concepts (ss. 69-119). Orlando, FL: Academic Press.
  • Atay, Ö. (2017). Gendered success and strategies for change in a Turkish university. In Gendered Success in Higher Education içinde (pp. 215-232). London: Palgrave Macmillan.
  • Avcı, S., & Kayar, N. (2015). Bedenin Anlamı ve Sınırları. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Avolio, B. J. (1999). Full leadership development: Building the vital forces in organizations. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Avolio, B., Chávez, J., & Vílchez-Román, C. (2020). Factors that contribute to the underrepresentation of women in science careers worldwide: A literature review. Social Psychology of Education, 23(3), 773-794.
  • Babaoğlan, E. (2011). Birkaç kadın denetçiden biri olmanın zorlukları. Amme İdaresi Dergisi, 44(4), 121-144.
  • Baktemur, Z. (2019). Aydınlanma çağı filozoflarına göre kadın: Schopenhauer, Kant ve Rousseau örneği. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 1, 1-12.
  • Barbuto, J. E., Fritz, S. M., Matkin, G. S., & Marx, D. B. (2007). Effects of gender, education, and age upon leaders’ use of influence tactics and full range leadership behaviors. Sex Roles, 56, 71-83.
  • Bass, B. M. (1990). From transactional to transformational leadership: learning to share the vision. Organizational Dynamics, 18(3), 19-31. doi: 10.1016/0090-2616(90)90061-S
  • Bear, J. B., Cushenbery, L., London, M., & Sherman, G. D. (2017). Performance feedback, power retention, and the gender gap in leadership. The Leadership Quarterly, 28(6), 721-740.
  • Beauvoir, S. (1993). İkinci cins (Çev. B. Onaran). İstanbul: Payel Yayınları.
  • Bennis, W. ve Townsend, R. (1995). Reinventing leadership. New York: William Marrow and Comp., Inc. Bilgin, B. (2012). Çalışma yaşamında kadın ve yasal düzenlemeler. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 99, 311.
  • Bingöl, D., Aydoğan, E., Şenel, G., & Erden, P. (2011). Cam tavan sendromu ve kadınların hiyerarşik yükselmelerindeki engeller: TC. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Ankara Merkez Teşkilatı örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 12 (1), 115-132.
  • Bolzenius, S. (2001). Women’s roles in ancient civilizations: A reference guide. Journal of Women’s History, 13(1), 230.
  • Boyer, E. J., Reid, R., Studies, G., & Patton, D. (2022). Does Gender Influence Leadership Styles? A View from the US Nonprofit Sector. Public Organization Review, 22(4), 1-16.
  • Brackett, M. A., Rivers, S. E., Shiffman, S., Lerner, N., & Salovey, P. (2006). Relating emotional abilities to social functioning: a comparison of self-report and performance measures of emotional intelligence. Journal of Personality and Social Psychology, 91(4), 780-795. doi: 10.1037/0022-3514.91.4.780.
  • Bruckmüller, S., & Branscombe, N.R. (2010). The glass cliff: When and why women are selected as leaders in crisis contexts. British Journal of Social Psychology, 49, 433-451. doi: 10.1348/014466609X466594 Burke, S., & Collins, K. M. (2001). Gender differences in leadership styles and management skills. Women in Management Review, 16(5), 244-257.
  • Burns, J. M. (1978). Leadership. New York: Harper & Row.
  • Canpolat, P. (2020). Siyasetin topuk sesleri: Jacinda Ardern II. (Erişim Tarihi 5.12.2022): https://daktilo1984.com/forum/siyasetin-topuk-sesleri-jacinda-ardern-ii/
  • Casad, B. J., Franks, J. E., Garasky, C. E., Kittleman, M. M., Roesler, A. C., Hall, D. Y., & Petzel, Z. W. (2021). Gender inequality in academia: Problems and solutions for women faculty in STEM. Journal of Neuroscience Research, 99(1), 13-23.
  • Cawthon, D.L. (1996). Leadership: the great man theory revisited. Business Horizons, 39(3), 1-4.
  • Chandler, D. (2011). What women bring to the exercise of leadership? Journal of Strategic Leadership, 3(2), 1-12. Childe, G. (2017). What happened in history. Middlesex, England: Penguin Books.
  • Conger, J. A., & Kanungo, R. N. (1998). Charismatic leadership in organizations. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Çelikkol, İ., & Hira, İ. (2022). Modernizm ve postmodernizm tartışmaları ekseninde toplumsal cinsiyet, cinsel yönelimler ve cinsiyetsizleştirme. Sakarya Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, 1(1), 37-54.
  • Çetinel, E., & Ersoy-Yılmaz, S. (2016). Feminist teori: yönetim ve organizasyon alanına eleştirel bir yaklaşım. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(2), 119-148.
  • Çiçekli, E. (2019). Kadın olma ve yönetici olma arasındaki negatif ilişki: Türkiye’de cam tavan üzerine görgül bir çalışma. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 15(1), 143-156. doi: 10.17130/ijmeb.2019149863 Çiğdem, A. (2015). Aydınlanma düşüncesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Daniel, C. (1983). Civilizaţia sumeriană. Bucureşti: Editura Sport-Turism.
  • Daniel, C. (1985). Cultura spirituală a Egiptului Antic. Bucureşti: Editura Cartea Românească.
  • Davies, K. (2023). Share of women in leadership positions in Germany in 2022, by industry. https://www.statista.com/statistics/1089659/women-leadership-positions-by-industry-germany/ De Beauvoir, S. (1961). A history of sex. (H.M. Parshley, Çev.). London: Four Square Books Ltd.
  • Desjardins, C., & Brown, C.O. (1991). A new look at leadership styles. Phi Kappa Phi Journal, 71(1), 18.
  • Druskat, V. U. (1994). Gender and leadership style: Transformational and transactional leadership in the Roman Catholic Church. The Leadership Quarterly, 5(2), 99-119.
  • Duran, A. (2018). Liderlik kuramları. F. Ereş (Ed.), Sosyal bilimlerde kuramlar. Ankara: Pegem Akademi. Eagly, A. H. (2007). Female leadership advantage and disadvantage: resolving the contradictions. Psychology of Women Quarterly, 31(1), 1-12. doi: 10.1111/j.1471-6402.2007.00326.
  • Eagly, A. H. (2013). Women as leaders: Leadership style versus leaders’ values and attitudes. In R.J. Ely ve A.J.C. Cuddy (Eds.), Gender and work: Challenging conventional wisdom (pp. 4-11). Boston, MA: Harvard Business School Press.
  • Eagly, A. H., & Carli, L. L. (2007). Through the labyrinth: The truth about how women become leaders. Boston, MA: Harvard Business School Press.
  • Eagly, A. H., & Johannesen‐Schmidt, M. C. (2001). The leadership styles of women and men. Journal of Social Issues, 57(4), 781-797. doi: 10.1111/0022-4537.00241
  • Eagly, A. H., & Karau, S. J. (2002). Role congruity theory of prejudice toward female leaders. Psychological Review, 109(3), 573-598. doi: 10.1037//0033-295X.109.3.573
  • Eagly, A. H., & Riger, S. (2014). Feminism and psychology: Critiques of methods and epistemology. American Psychologist, 69, 684-702.
  • Eagly, A. H., Johannesen-Schmidt, M. C., & van Engen, M. L. (2003). Transformational, transactional, and laissezfaire leadership styles: A meta-analysis comparing women and men. Psychological Bulletin, 129, 569-591. doi: 10.1037/0033-2909.129.4.569.
  • Eagly, A.H., & Johnson, B.T. (1990). Gender and leadership style: a meta-analysis. Psychological Bulletin, 108(2), 233-256. doi: 10.1037/0033-2909.108.2.233
  • English, F. W. (1998). The postmodern turn in educational administration: apostrophic or catastrophic development? Journal of School Leadership, 8(5), 426-447. doi: 10.1177/105268469800800501 Fişek, K. (2015). Yönetim. Ankara: SBF Yayınları.
  • Forsyth, D. R., Heiney, M. M., & Wright, S. S. (1997). Biases in appraisals of women leaders. Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 1(1), 98-103.
  • Gardiner, M., & Tiggemann, M. (1999). Gender differences in leadership style, job stress and mental health in male‐and female‐dominated industries. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 72(3), 301-315.
  • Gartzia, L., & van Engen, M. (2012). Are (male) leaders “feminine” enough? Gendered traits of identity as mediators of sex differences in leadership styles. Gender in Management: An International Journal, 27(5), 296-314. doi: 10.1108/17542411211252624
  • Gezgüç, G.M., & Duman, D. (2020). Pandemi ile mücadelede siyasi liderlerin tutumları: ABD, Almanya, Brezilya ve Yeni Zelanda karşılaştırması. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(7), 253-275.
  • Gipson, A. N., Pfaff, D. L., Mendelsohn, D. B., Catenacci, L. T., & Burke, W. W. (2017). Women and leadership: Selection, development, leadership style, and performance. The Journal of Applied Behavioral Science, 53(1), 32-65.
  • Gökhan, İ. (2010). Türkiye’deki Feminist Akımların Modernite ve Postmodernite İlişkilerine Eleştirel Bir Bakış. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gunluk-Senesen, G. (2009). Glass ceiling in academic administration in Turkey: 1990s versus 2000s. Tertiary Education and Management, 15 (4), 305-322.
  • Harvey, D. (2020). The condition of postmodernity. Steven Seidman, Jeffrey C. Alexander (Eds.), The New Social Theory Reader (pp.235-242). London: Routledge.
  • Hyde, J. S. (2005). The gender similarities hypothesis. American Psychologist, 60, 581-592.
  • İsmayılzada, G. (2022). Feminist bir bakış açısıyla felsefe tarihi: kayıp kadın filozoflar (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Kanter, R. M. (1977). Men and women of the corporation. New York: Basic Books.
  • Kara, O. (2017). Tüketim kültürü nesnesi olarak “beden” ve tarihsel değişimi. Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 179-195.
  • Karatepe, S., & Arıbaş, N. N. (2017). İş hayatında kadın yöneticilere ilişkin cinsiyet ayrımcılığı: Türkiye için bir değerlendirme. Yasama Dergisi, 31, 7-23.
  • Keough, T., & Tobin, B. (2001). Postmodern leadership and the policy lexicon: from theory, proxy to practice. 2001 Pan-Canadian Education Research Agenda Symposium, 22-23 Mayıs, Laval University, Quebec City . Khan, Z.A., Nawaz, A., & Khan, I. (2016). Leadership theories and styles: a literature review. Journal of Resources Development and Management, 16, 1-7.
  • Klenke, K. (2004). Women and leadership: A contextual perspective. New York: Springer.
  • Korabik, K., Baril, G. L., & Watson, C. (1993). Managers' conflict management style and leadership effectiveness: The moderating effects of gender. Sex Roles, 29, 405-420.
  • Lammers, J., & Gas, A. (2017). Stressing the advantages of female leadership can place women at a disadvantage. Social Psychology, 48(1), 28-39. doi: 10.1027/1864-9335/a000292
  • Leblebici, D.N. (2008). 21. yüzyılın liderlik anlayışına bakış. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 32(1), 61-72.
  • Lerner, G. (1986). The creation of patriarchy (1. cilt). New York: Oxford University Press.
  • Lewis, J.J. (2019). Women rulers of the ancient and classical world. (Erişim Tarihi 5.11.2022): https://www.thoughtco.com/ancient-women-rulers-3528391.
  • Lorraine Radtke, H. (2017). Feminist theory in Feminism & Psychology [Part I]: Dealing with differences and negotiating the biological. Feminism & Psychology, 27(3), 357-377.
  • Maloş, R. (2012). The most important leadeship theories. Annals of Eftimie Murgu University Resita, 2, 413-420.
  • Mandell, B., & Pherwani, S. (2003). Relationship between emotional intelligence and transformational leadership style: A gender comparison. Journal of Business and Psychology, 17, 387-404.
  • Mann, S. A. (2012). Doing feminist theory: From modernity to postmodernity. Oxford, UK: Oxford University Press.
  • Meng, J., & Berger, B. (2013). An integrated model of excellent leadership in public relations: dimensions, measurement, and validation. Journal of Public Relations Research, 25(2), 141-167. doi: 10.1080/1062726X.2013.758583
  • Merchant, K. (2012). How men and women differ: gender differences in communication styles, influence tactics, and leadership styles (Senior Thesis), Claremont McKenna College, California, US.
  • Metcalfe, S.A., & González, P.L. (2013). Underrepresentation of women in the academic profession: A comparative analysis of the North American region. NASPA Journal About Women in Higher Education, 6(1), 1-21.
  • Mohan, G., Seijts, G., & Miller, R. (2022). Does Leader Character Have a Gender?. Journal of Business Ethics, 181(3), 1-18.
  • Mulac, A.. Bradac, J. J., & Gibbons, P. (2001). Empirical support for the gender-as Gender Differences in Leadership culture hypothesis: An intercultural analysis of male/female language differences. Human Communication Research, 27, 121-152. doi: 10.1111/j.1468-2958.2001.tb00778.x
  • Negiz, N., & Yemen, A. (2011). Kamu örgütlerinde kadın yöneticiler: yönetici ve çalışan açısından yönetimde kadın sorunsalı. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 195-214. Northouse, P. G. (2007). Leadership: theories and practices. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • O’Neill, A. (2023). Number of countries where the de facto highest position of executive power was held by a woman from 1960 to 2023. https://www.statista.com/statistics/1058345/countries-with-women-highest-position-executive-power-since-1960/
  • Örücü, E., Kılıç, R., & Kılıç, T. (2007). Cam Tavan sendromu ve kadınların üst düzey yönetici pozisyonuna yükselmelerindeki engeller: Balıkesir ili örneği. Yönetim ve Ekonomi, 14(2), 117-135.
  • Öztürk, N. (2012). Bir Beden Sosyolojisi Problemi Olarak Namus Kavramı ve Kadın Bedeni. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Paustian-Underdahl, S.C. (2012). A meta-analysis of gender differences in leadership effectiveness (PhD Thesis). The University of North Carolina, US.
  • Pfaff, L. A., Boatwright, K. J., Potthoff, A. L., Finan, C., Ulrey, L. A., & Huber, D. M. (2013). Perceptions of women and men leaders following 360‐degree feedback evaluations. Performance Improvement Quarterly, 26(1), 35-56. Place, K.R., & Vardeman-Winter, J. (2018). Where are the women? An examination of research on women and leadership in public relations. Public Relations Review, 44, 165-173. doi: 10.1016/j.pubrev.2017.10.005 Rincón, V., González, M., & Barrero, K. (2017). Women and leadership: Gender barriers to senior management positions. Intangible Capital, 13(2), 319-386.
  • Robinson, J.L., & Lipman-Blumen, J. (2003). Leadership behavior of male and female managers, 1984–2002, Journal of Education for Business, 79(1), 28-33.
  • Rosener, J.B. (1990). Ways women lead. Harvard Business Review, 68(6), 119-124.
  • Sava, J.A. (2022). Share of all leadership/managerial positions in selected large technology companies held by women in 2020. https://www.statista.com/statistics/1250776/women-in-leadership-roles-in-tech-companies/
  • Sczesny, S. (2003). A closer look beneath the surface: Various facets of the think-manager-think-male stereotype. Sex Roles, 49(7/8), 353.
  • Shen, W., & Joseph, D. L. (2021). Gender and leadership: A criterion-focused review and research agenda. Human Resource Management Review, 31(2), 100765. Shmueli, E. (1968). The “Pariah-People” and its “charismatic leadership”: a revaluation of Max Weber’s “Ancient Judaism”. Proceedings of the American Academy for Jewish Research, 36, 167-247. doi: 10.2307/3622338
  • Silver, J. K., Slocum, C. S., Bank, A. M., Bhatnagar, S., Blauwet, C. A., Poorman, J. A., Villablanca, A., & Parangi, S. (2017). Where are the women? The underrepresentation of women physicians among recognition award recipients from medical specialty societies. PM&R, 9(8), 804-815.
  • Sivrikaya, N., & Wolff, R.A. (2021). Kadın liderlerin özelliklerinin değerlendirilmesi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kadın ve Aile Araştırmaları Dergisi, 1(2), 59-78.
  • Snaebjornsson, I. M., & Edvardsson, I. R. (2013). Gender, nationality and leadership style: A literature review. International Journal of Business and Management, 8(1), 89-103.
  • Sokullu, E.C. (2020). Pandemi yönetişimi ve kadın liderliği. 2020’de kadınlar, dünya politikası ve Türkiye (ss.7-9). Dış Politikada Kadınlar İnisiyatifi, Tuzla, İstanbul.
  • Stafyla, A. (2008). Gender and leadership in Greek enterprises. 4th European Conference on Management, Leadership and Governance, Ryeson University, Toronto, Canada. Statista Research Department. (2022). Share of startups with a woman in an executive position in the United States in 2020. https://www.statista.com/statistics/1214166/startups-usa-female-executive/ Staub, S. (2017). Türk iş dünyasında kadının liderlik tarzı ve kullandıkları liderlik dili. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 12(2), 207-219.
  • Strechie, M. (2015). The cult of personality in some ancient civilizations: mentalities and communication strategies. F. Smarandache, B. Teodorescu ve M. Teodorescu (Ed.), Uncertainty communication solution in neutrosophic key (ss.49-65). Belgium, Bruxelles.
  • Suğur, S., & Cangöz, İ. (2016). Üniversite yönetiminde kadınların eksik temsili üzerinde toplumsal cinsiyet ilişkilerinin rolü. Amme İdaresi Dergisi, 49(3), 89-115.
  • Taşar, H. H. (2022). Millî Eğitim Bakanlığı Merkez Teşkilatı üst yönetiminde kadın temsili. Mülkiye Dergisi, 46 (3), 794-815.
  • The World Bank. (2022). Population - female (% of total population). (Erişim Tarihi: 10.11.2022): https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL.MA.ZS.
  • Toksöz, G., Şener, Ü., Demircan, S., Karababa, R., Memiş, E., Arslan, H., Kaptanoğlu, İ.Y., Kabadayı, A., Akyıldırım, O., & İnanç, B. (2022). Türkiye’de toplumsal cinsiyet eşitliğini izleme raporu 2021-2022. CEİD Yayınları. Torpey, E. (2017). Women in management: Career Outlook. U.S. Bureau of Labor Statistics.
  • Trinidad, C., & Normore, A. H. (2005). Leadership and gender: a dangerous liaison?. Leadership & Organization Development Journal, 26(7), 574-590.
  • UN WOMEN. (2022). Progress On the Sustainable Development Goals The Gender Snapshot 2022. UN Department of Economic and Social Affairs.
  • Usta, A. (2018). Aydınlanma düşüncesine kısa bir bakış. Kastamonu İletişim Araştırmaları Dergisi, 1, 74-90. Ustun, S., & Gümüşeli A. I. (2017). Many lives of women rectors at Turkish universities. Journal of Education and Training Studies, 5 (8), 123-131.
  • Ünal, M. (2012). Bilgi çağında değişim ve liderlik. Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 32(1), 297-310.
  • Van Engen, M. L., & Willemsen, T. M. (2004). Sex and leadership styles: A meta-analysis of research published in the 1990s. Psychological Reports, 94, 3-18.
  • Wang, A. C., Chiang, J. T. J., Tsai, C. Y., Lin, T. T., & Cheng, B. S. (2013). Gender makes the difference: The moderating role of leader gender on the relationship between leadership styles and subordinate performance. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 122(2), 101-113.
  • Wille, B., Wiernik, B.M., Vergauwe, J., Vrijdags, A., & Trbovic, N. (2018). Personality characteristics of male and female executives: distinct pathways to success? Journal of Vocational Behavior, 106, 220-235. doi: 10.1016/j.jvb.2018.02.005 Zaccaro, S. J., LaPort, K., & José, I. (2013). The attributes of successful leaders: A performance requirements approach. In M.G. Rumsey (Ed.), The Oxford Handbook of Leadership (pp. 11-36). Oxford University Press.
Toplam 103 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makale
Yazarlar

Rabia Üste 0000-0002-2525-0968

Sırrı Cem 0000-0003-3751-4841

Yayımlanma Tarihi 23 Haziran 2023
Gönderilme Tarihi 26 Aralık 2022
Kabul Tarihi 7 Haziran 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Üste, R., & Cem, S. (2023). MODERNİZMDEN POSTMODERNİZME KADIN VE ERKEK LİDERLER ARASINDAKİ FARKLILIKLAR. Marmara Üniversitesi Kadın Ve Toplumsal Cinsiyet Araştırmaları Dergisi, 7(1), 117-147.