AİLE İÇİ İLİŞKİLERDE GÜÇ MESAFESİ-SOSYAL KİMLİK ve SOSYAL BASKINLIK: “YALI ÇAPKINI” DİZİSİ ÜZERİNDEN ANALİZ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 45 - 62, 28.06.2024

Ayşe Müge Yazgan

Öz

Güç mesafesi yüksek olan toplumlarda, kalıp yargılar, ön yargılar ile grup içi grup dışı kayırmacılık, gruba dayalı baskınlık ve eşitlik konuları öne çıkmaktadır. Bu çalışma, merkezi otorite ile yönetilen Türk aile tiplemesinin medya üzerinden algısnı analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu araştırmanın evreni 2022 yılı son çeyreğinde gösterime girmiş olan “Yalı Çapkını” dizisi baş karakterlerinin sergiledikleri performansdan oluşmaktadır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi içinde içerik analizi yapılmıştır. Çalışmada yapılan içerik analizi gizil gözlem yöntemi ile yapılmıştır. Verilerin kodlanması ile başlayan süreçte dizide kullanılan kelimeler, cümleler, kullanılan beden dili araştırma problemlerinin genel çerçevesini oluşturmaktadır. Sosyal kimlik ve sosyal baskınlık kuramları üzerinden konuya yaklaşılan çalışma, alana farklı bir perspektif getirmiştir. Araştırmada gözlemlenen analiz sonuçlarına göre, Türkiye’deki güçlü aile olarak adlandırılan varlıklı aileler içindeki kişilererası ilişkiler ortaya konmaya çalışılmaktadır. Güç mücadelesi, TV dizilerinde öne çıkan gerçek bir hikayeden alıntı olan Budayıcıoğlu’nun (2022) kaleme aldığı “Yalı Çapkını” (Burcu Alptekin, 2022) dizisi üzerinden incelenecek olursa alana katkı sağlayacağı şüphesizdir.

Anahtar Kelimeler

Güç Mesafesi, Sosyal Baskınlık, Sosyal Kimlik, Kişilerarası İlişkiler, Kalıp Yargılar

Kaynakça

• Bass, B. (1990). Bass & Stogdill^s Handbook of Leadership: Theory, Reserach, and Managerial Applications (3. Baskı b.). New York: The Free Press.
• Bogdan, R. v. (2007). Qualitative Reserach for Education: An Introduction to Theories and Method. Boston: Allyn & Bacon.
• Creswell, J. (2012). Educational Research: Conducting, Evaluating Quantitative and Qualitative Research. Boston: Perason Education.
• Creswell, J. (2013). Qualitative Inquiry & Research Design: Choosing among five approaches. Los Angeles: Sage.
• De Dreu, C. K. (2004). The Influence of Power on the Information Search, Impression Formation, and Demands in Negotiations. Journal of Experimental Social Psychology(40), s. 303-319.
• Dewall, C., Baumeister, R., & Mead, N. v. (2011). How Leaders Slf-Regulate Their Task Performance: Evidence that Power Promotes Diligence, Depletion, and Disdain. Journal of Personality and Social Pschology, 100, s. 47-65.
• Fischer, G.-N. (1994). Les ConceptsFondamentaux de la Psychologie Socaile. Paris: DUNOD.
• Foucault, M. (2017). Özne ve İktidar (Cilt 6). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Goffman, E. (2014). Günlül Yaşamda Benliğin Sunumu. (B. Cezar, Çev.) İstanbul: Metis Yayınları.
• Goodwin, S. A. (2011). Power can Bias Impression Processes: Stereotyping Subordinates by Default and by Design. Group Processes and Intergroup Relations, 47(1), s. 89-101.
• Günger, M. B. (Prodüktör), Budayıcıoğlu, G. (Yazar), & Burcu, A. (Yöneten). (2022). Yalı Çapkını [Sinema Filmi]. Hewstone, M. m. (2002). Intergroup Bias. Annual Review Pschology, 53(1), s. 575-604.
• Hobbes, T. (1997). Leviathen. (R. Tuck, Dü.) Cambridge: Cambridge University Press.
• Hofstede, G. (1983). National Cultures in Four Dimensions. International Studies of Management and Organization, 13(1-2), s. 46-74.
• Hofstede, G. (1984, January). Cultural Dimensions in Management and Planning. Asia Pacific Journal of Management, s. 81-99.
• Jaifel, H., & Turner, J. (1974;1975). Social Identity and Intergroup Behaviour; Social Comparison and Social Identity: Some Prospects for Intergroup Behaviour. Social Science Information;European Journal of Social Psychology, 13;5, s. 65-93;149-178.
• Kaypakoğlu, S. (2010). Kişilerarsı İletişim Cinsiyet Farklılıkları Güç ve Çatışma. İstanbul: Derin Yayınları.
• Leavitt, H. (1951). Some Effects of Certain Communication Patterns on Group Performance". The journal of Abnormal and Socail Pyschology, 46(1), s. 38-50.
• Leikas, S. J. (2013). Power and Personality, Perception in Reel- Life Hiearchical Relationships. European Journal of Personality, 27(2), s. 155-168.
• Levin, S., M., F. C., & Robinowtz, J. S. (2002). Social Dominance Orientation and Intergroup Bias: The Legitimitation of Favoritismfor High Status Groups. Personality and Social Psychology Bulletin, 28(2), 144-157.
• Magee, J. C. (2008). Social Hiearchy: The Self Reinforcing Nature of Power and Status. 2(1), s. 351-398.
• Magee, J. C. (2009). Seeing Power in Action: The Roles of deliberation, Implementation and Action in Inferences of Power. The Journal of Experimental Socail Pschology, 45(1), s. 1-14.
• Overbeck, J. R., Jost, J. T., & Flizik, C. O. (2004). Resistant versus Acquiescent Responses to Ingroup Inferiorityas a Function of Socail Dominance Orientation in the USA and Italy. Group Processes and Intergroup Relations, 7(1), s. 35-54.
• Poppe, E. v. (1999). In-Group Favouritism and the Reflection of Realistic Dimensions of Differnce Between National Sataes in Central and Eastern Europe and Nationality Stereotypes. British Journal of Social Psychology, 38(1), s. 85-102.
• Robbins, J. M. (2005). Socail Projection to Ingroups and Outgroups: A review and Meta-Analysis. Personality and Socail Pschology Review, 9(1), s. 32-47.
• Russell, B. (1976). İktidar. (M. Ergin, Çev.) İstanbul: Altın Kitaplar.
• Sidanius, J. v. (2004). Social Dominance Theory: A New Synthesis. (J. T. Jost, Dü.) New York: Psychology Press.
• Sidanius, J., & Pratto, F. (1999). Social Dominance An Intergroup Theory of Social Hieararchy and Oppression. Cambridge: Cambridge University Press.
• TDK sözlüğü. (2023, 12 25). sozluk.gov.tr. adresinden alındı Thorn, R. S. (2010). Upstairs and Downstairs. Montana: Kessinger Publishing.
• Tiedens, L. F. (2001). Who is Being Served? Self-Serving Attributions in Social Hiearchies. Organizational Behaviour and Human Decision Processes, 84(2), s. 254-287.
• Votaw, D. (1966). What do we Believe about Power? California Management Review, 8(4), s. 71-88.
• Yazgan, A. (2017b). Aile içi İlişkiler Odaklı İletişim. İstanbul: Der Yayınları.
• Yazgan, A. M. (2017a). Aile İçi İlişkiler Odaklı İletişim. İstanbul: Der Yayınları.