Bütünleştirmeden Tektipleştirmeye Mustafa Kemal'in Milliyetçilik Söylemi (1919-1938) / From Defragmenting to Monotyping Nationalism Discourse of Mustafa Kemal (1919-1938)

Yıl 2010, Cilt: 34 Sayı: 266, 171 - 202, 27.02.2014

Özay Göztepe

Öz

Özet
Mustafa Kemal’in milliyetçilik söyleminin tarihsel salınımlarını incelemeyi amaçlayan
bu çalışma, iki temel tarihsel dönem ayrımına dayanmaktadır. Bütünleştirme olarak nitelenen
ilk dönem, Amasya Genelge’nin yayınlandığı Haziran 1919’dan seçimlerin yenilendiği Nisan
1923’e kadar sürer. Osmanlıcı milliyetçilik ve yurtsever milliyetçilik olarak iki alt döneme
bölünebilecek olan evrenin belirleyici özelliği, tüm toplumsal grupları, işgale karşı direniş
mücadelesi temelinde bir araya getirmek olmuştur. Ancak Londra Konferansı sürecinde
milli benlik temeline dayalı bir geçiş sürecinin ardından yeni bir dönem başlamıştır. Meclis
seçimlerinin 1923’te yenilenmesinden başlayan ve Mustafa Kemal’in ölümüne kadar geçen bu
yeni dönem, tektipleştirme olarak görülebilir. İşgalden kurtarılan ülkede ulus ve devlet inşası
olarak şekillenen ve sübjektif milliyetçilik olarak nitelenebilecek olan bu dönem, teritoryal
uluslaşma ve bürokratik içerilme gibi alt evrelerle birlikte değerlendirilebilir. Bir bütün olarak
1921-1938 arası dönem ise milliyetçiliğin çelişkili, çatışmalı ve tarihsel niteliğini gözler önüne
sermekte; ulus ve devlet inşasının doğal seyri içinde gerçekleşmektedir.
Anahtar Kelimeler: Kemalizm, Osmanlıcılık, Ulus, Ulusçuluk, Söylem

 

Abstract
This study aims to analyse historical oscillations of nationalism discourse of Mustafa
Kemal and is based on two fundamental but distinct historical periods. The first period is
characterized by defragmentation and is from June 1919 Amasya Circular to April 1923 when
the elections were renewed. Characterising features of the period can be divided into two
sub-periods, Ottomanist nationalism and patriotic nationalism which combine all social groups
at the heart of fight against the occupation. After a transitional phase and during the London
Conference a new period started that is based on national identity. This new period started
with the renewal of the assembly election in 1923 and continues until the death of Mustafa
Kemal - it can be considered as monotyping period. This period was shaped with nation and state construction and can be characterized as subjective nationalism. It can be also considered with sub-phases, territorial nationalization and bureaucratic inclusion. Without a doubt, the period between 1921 and 1938 displays contradictory, conflictual and historical attribution of nationalism and materialized in the natural history of nation and state construction.

Key Words: Kemalism, Ottomanism, Nation, Nationalism, Discourse

Anahtar Kelimeler

-