Gücül, Edimsel, Devrimci Olay: Gezi İsyanı Üzerine

Yıl 2015, Cilt: 39 Sayı: 2, 41 - 60, 20.06.2015

Ali Rıza Taşkale

Öz

Gezi İsyanı’nı ele alan çalışmalar her ne kadar kıymetli ve ufuk açıcı olsa da, isyanın özellikle bir yönünü ıskalamış gibi görünüyor: gücül ve edimsel arasındaki etkileşim. Bu makale bu önemli boşluğu, Gezi’nin özgürleşimci potansiyellerine eğilerek kapatmayı amaçlıyor. Makale isyanın devrimci olay kavramıyla yakından bağlantılı olduğunu, lineer-çizgisel zamanı çok aştığını tartışıyor. İlk önce isyana yol açan nedenlere kısaca değiniliyor. Ardından Gezi’nin edimsel koşullar ile gücül potansiyeller arasındaki etkileşimi nasıl mümkün kıldığı inceleniyor. Bu bağlamda devrimci bir olay olan Gezi İsyanı’na kairos kavramı açısından yaklaşılıyor. Kairos gücül ve edimsel, strateji ve afyon arasında bir bağ kurar. Makale son olarak, Gezi İsyanı’nın ortaya çıkardığı yeni özneleşme biçimlerini ve alternatif siyasal ve toplumsal olanakları inceliyor.

Anahtar Kelimeler

Gezi, olay, gücül, edimsel, kairos

Virtual, Actual, Revolutionary Event: On Gezi Revolt

Öz

Though many readings on Gezi are fascinating and valid, they have missed especially one of the most significant aspects of the revolt: that of the link between the virtual and the actual. This paper fills that particular gap by demonstrating attention to the emancipatory aspects of the revolt. It argues that Gezi revolt is closely related to the idea of event, upending a linear, determinist time. Firstly, it briefly discusses the chain of events that triggered Gezi revolt. It then explores how Gezi mediates the actual conditions with the virtual possibilities. In this respect, Gezi as a revolutionary event is approached via the concept of kairos, establishing a link between the virtual and the actual, strategy and intoxication. Finally, the paper explores Gezi in relation to the emergence of new possibilities and subjectivities

Anahtar Kelimeler

Gezi, event, virtual, actual, kairos

Kaynakça

• Agamben G (1993). Infancy and History: The Destruction of Experience. London: Verso.
• Agamben G (1999). Potentialities: Collected Essays in Philosophy. Stanford, CA: Stanford University Press.
• Agamben G (2007). Infancy and History. London: Verso.
• Badiou A (1999). Deleuze: the Clamor of Being. Minneapolis: University of MinnesotaPress.
• Badiou A (2011). Tunisia, Egypt The Universal Reach of Popular Uprisings. http://www.lacan.com/thesymptom/?page_id=1031 . Son erişim tarihi, 12/05/2015.
• Badiou A (2012)The Rebirth of History: Times of Riots and Uprisings. London: Verso.
• Bauman Z (2012). Fuels, Sparks and Fires: On taking to the Streets. Thesis Eleven, 109 (1), 11-16.
• Benjamin W (1969). Illuminations. Newyork: Schonken Books.
• Benjamin W (1999). 1927-1940. The Arcades Project. Cambridge, Mass: Belknap Press.
• Benjamin W (2003). Selected Writings Vol.4 1938-1940. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Benjamin W (2005). Karl Kraus. İçinde: M W Jennnings, H Eiland ve G Smith (der), Walter Benjamin: Selected Writings. Vol. 2. Pt. 2, 1931-1934, Cambridge, Mass: Harvard University Press, 433-58.
• Benlisoy F (2013). Gezi Direnişi: Türkiye’nin Enteresan Başlangıcı. İstanbul: Agora.
• Boratav K (2013). Korkut Boratav Gezi Direnişi’ni Değerlendirdi: Olgunlaşmış bir Sınıfsal Başkaldırı. http://www.sendika.org/2013/06/her-yer-taksim-her-yer-direnis-bu-iscisinifinin-tarihsel-ozlemi-olan-sinirsiz-dolaysiz-demokrasi-cagrisidir-korkut-boratav/, 22Haziran. Son erişim tarihi, 13/05/2015.
• Bosteels B (2011) The Actuality of Communism. London: Verso.
• Bürkev Y (2013). Sınıf, Toplumsal Muhalefet ve Siyasal Rejim Açısından Haziran İsyanı. İçinde: Ö Göztepe (der), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler, Ankara: Notabene, 29-44.
• Dean J (2012). The Communist Horizon. London: Verso.
• Deleuze G (1990). Logic of Sense. New York: Columbia University Press.
• Deleuze G (1994). Difference & Repetition. London: The Athlone Press.
• Deleuze G (1995). Negotiations. New York: Columbia University Press.
• Deleuze G (2004). Desert Islands and Other Texts 1953-1974. Los Angeles, Calif: Semiotext(e).
• Deleuze G (2006). Two Regimes of Madness. Texts and Interviews 1975-1995. New York: Semiotex(e).
• Deleuze G ve Guattari F (1994). What is Philosophy?. London: Verso.
• Dikeç M (2013). Fraudulent Democracy and Urban Stasis in Turkey. https://www.opendemocracy.net/opensecurity/mustafa-dike%C3%A7/fraudulentdemocracy-and-urban-stasis-in-turkey, 17 Haziran. Son erişim tarihi, 13/05/2015.
• Diken B (2012). Revolt, Revolution, Critique: The Paradox of Society. London: Routledge.
• Diken B (2014). The Emancipated City: Notes on Gezi Revolts. Journal for Cultural Research, 18, 315-328.
• Dillon M (2008b). Lethal Freedom. Theory & Event, 11 (2), 1-22.
• Douzinas C ve Žižek S (der) (2010). The Idea of Communism. London: Verso.
• Dölek Ç (2013). AKP’nin ‘Destan Yazan’ Polisi: Sınıf Aygıtı mı Dediniz?. Praksis, Özel Sayı, 53-63.
• Eken B (2014). The Politics of the Gezi Park Resistance: Against Memory and Identity. South Atlantic Quarterly, 113 (2), 427-436.
• Erdem C (2013). Alain Badiou’nun Olay Felsefesi ve Gezi Ruhu’nun Hakikati. Varlık, 1272, 18-23.
• Geçgin E (2013). Proleterleşen Gençliğin İsyanı. http://www.sendika.org/2013/07/proleterlesen-gencligin-isyani-ercan-gecgin-birgun/, 23 Temmuz. Son erişim tarihi, 12/05/2015.
• Göztepe Ö (2013) Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler. Ankara: Notabene.
• Graeber D (2011). Occupy and Anarchism’s Gift of Democracy. http://www.theguardian.com/commentisfree/cifamerica/2011/nov/15/occupyanarchism-gift-democracy, 15 Kasım. Son erişim tarihi, 23/05/2015.
• Gündoğdu İ (2013) Haziran İsyanı’nın İki Temel Dinamiği Üzerine. Praksis, Özel Sayı, 35-44.
• Güngen AR (2013). Haziran İsyanı: Paranteze Alınamayacak Kadar Fazla. Praksis, Özel Sayı, 105-113.
• Hallward P (2006). Out of this World: Deleuze and the Philosophy of Creation. London: Verso.
• Hardt, M ve Negri A (2011). Arabs are democracy’s new pioneers. http://www. theguardian.com/commentisfree/2011/feb/24/arabs-democracy-latin-america. 24 Şubat. Son erişim tarihi, 24/05/2015.
• Harvey D (2003). The New Imperialism. Oxford: Oxford University Press.
• Kuymulu M B (2013). Reclaiming the right to the city: Reflections on the urban uprisings in Turkey. City, 17 (3), 274-278.
• Lefebvre H (1976). Reflections on the Politics of Space. Antipode, 8, 30–37.
• Nail T (2013). Deleuze, Occupy, and the Actuality of Revolution. Theory & Event, 16 (1). Son erişim tarihi, 24/05/2015.
• Negri A (2003). Time for Revolution. New York: Continuum.
• Nietzsche F (1991). On the Uses and Disadvantages of History for Life. İçinde: D Breazeale (der), Untimely Meditations, Cambridge: CUP, 59-123.
• Öncü A (2014). Turkish Capitalist Modernity and the Gezi Revolt. Journal of Historical Sociology, 27, 151-176.
• Özbank M (2013). Gezi Ruhu ve Politik Teori. İstanbul: Kolektif Kitap.
• Özuğurlu M (2013) Gezi Parkı Olayı’nın Politik Bağlamı. İçinde: Ö Göztepe (der), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler, Ankara: Notabene, 45-54.
• Saraçoğlu C (2013). Burası Orası değil Artık Efendi!: Haziran Direnişi ve Yeni Durum. Praksis, Özel Sayı, 73-77.
• Sloterdijk P (2010). Rage and Time: A Psychopolitical Investigation. New York: Columbia University Press.
• Sönmez M (2013). Kent, Kapital ve Gezi Direnişi. Ankara: Notabene.
• Taşkale A R (2012a) On the Militancy of 2011 and the Time of Revolution. http:// criticallegalthinking.com/2012/10/10/on-the-militancy-of-2011-and-the-time-ofrevolution/, 10 Ekim. Son erişim tarihi, 24/05/2015.
• Taşkale A R (2012b). İsyan, eleştiri, cesaret: Türkiye, Cesur Yeni Dünya ve bizim öğrenciler.
• http://www.kulturmafyasi.com/2012/12/21/isyan-elestiri-cesaret-turkiye-cesur-yenidunya-ve-bizim-ogrenciler/, 21 Aralık. Son erişim tarihi, 12/05/2015.
• Taşkale A R (2013). Bir Kamp Olarak Kent: 1 Mayıs 2013 Örneği. http://www.sendika.org/2013/05/bir-kamp-olarak-kent-1-mayis-2013-ornegi-ali-riza-taskale/, 20 Mayıs. Son erişim tarihi, 13/05/2015.
• Tonak A (2013) İsyanın Sınıfları. İçinde: Ö Göztepe (der), Gezi Direnişi Üzerine Düşünceler, Ankara: Notabene, 21-28.
• Tuğal C (2013). Resistance Everywhere: The Gezi Revolt in Global Perspective. New Perspectives on Turkey, 49, 157-172.
• Tuğal C (2015). Bir Garip İslamileşme Serüveni. http://baslangicdergi.org/bir-garipislamilesme-seruveni/, 9 Mayıs. Son erişim tarihi, 13/05/2015.
• Turan Ö ve Romain Örs İ (2015). The Manner of Contention: Pluralism at Gezi. Philosophy Social Criticism , 41 (4-5), 453-463.
• Yörük E (2014). The Long Summer of Turkey: The Gezi Uprising and Its Historical Roots. South Atlantic Quarterly, 113 (2), 419-426.
• Žižek S (2007). Divine Violence and Liberated Territories. SOFT TARGETS talks with Slavoj Žižek. http://www.softtargetsjournal.com/web/zizek.php, 14 Mart. Son erişim tarihi, 13/05/2015.
• Žižek S (2011). Why Fear the Arab Revolutionary Spirit?. http://www.theguardian.com/commentisfree/2011/feb/01/egypt-tunisia-revolt, 1 Şubat. Son erişim tarihi, 24/05/2015.
• Žižek S (2012). The Year of Dreaming Dangerously. London: Verso.