BibTex RIS Kaynak Göster

-

Yıl 2015, Cilt: 39 Sayı: 2, 217 - 246, 20.06.2015

Ceren Uysal Oğuz , Senem Atvur

Öz

Bolivia is one of the poorest and least developed countries in Latin America despite the richness of its natural resources. Following the colonial period, Bolivia gained its independence from Spain in 1825. Successive periods of dictatorship and democracy are one of the main characteristics of Bolivian politics, as well as most of other Latin American countries. On the other hand, in terms of indigenous population, Bolivia is one of the highest ranking Latin American countries. Since the 1980s neo-liberal economic policies imposed by the US and international financial institutions, have increased the income gap in this poor country. The struggles based on class consciousness of the 1980s have been replaced by the struggles for the rights of indigenous peoples in 2000s. In particular, resistance of Aymara people is an important element of social movements for indigenous identity in Bolivia. However, the most noteworthy development regarding Bolivia is the process of privatization of water resources and services by the municipality of Cochabamba as a result of World Bank’s demands in the 1990s. In response to the privatization efforts, protests and demonstrations of different social sectors, has led to the emergence of the the Coordinadora in Defense of Water and Life, Coordinadora in short. As a result of this resistance movement which is called the Water Wars, the administration has taken a step back and cancelled the privatization decision. Another significant component of the social movements in Bolivia is coca producers who are called Cocaleros. Since it is a base ingredient of cocaine, the United States has been trying to prohibit coca production forcing Bolivia to take initiatives in accordance. However, these prohibition efforts are particularly unacceptable for indigenous peoples. Production of coca is important for Bolivian economy. Moreover, for centuries Andes people have been traditionally cultivating and using coca for medical cultural and religious purposes. The struggle of the coca farmers has presented one of the most important figures of Bolivia, Evo Morales into the political life. As an Aymara, Morales began his political career as a Cocalero leader and became the first ever indigenous president in Bolivia, when his party MAS (Movement towards Socialism - Movimiento al Socialismo) won December 2005 elections with 54% of votes. One of the most important aspects of the political process that led to the presidency of Morales is that the continuing struggle of different sectors of society with their strong will against neo-liberal economic policies, as well as their determination to end 500 years of discrimination against indigenous peoples in the country. For this purpose, local communities, indigenous groups, unions, federations of workers and peasants have joined their forces to create one of the most important examples of social movements in current politics. The aim of this study is to analyze the role of these social movements, especially Cochabamba resistance in 2000s which brought MAS to power and made Evo Morales the first indigenous president of Bolivia. Transnational characteristics and common interests against neo-liberal economic policies of these social movements have helped the political transformation which is reflected in the 2009 Constitution of Bolivia

Anahtar Kelimeler

Bolivia Evo Morales Cochabamba Cocaleros social movement

Kaynakça

  • Andersson V (2008). Social Movements and Political Strategies. Cocaleros in Bolivia. Paper for the Conference of Social Movements and/in post Colonial Dispossession, Development and Resistance in the Global South, Nottingham. http://www.nottingham.ac.uk/shared/shared_cssgj/Documents/smp_papers/anderson.pdf.
  • Sonerişim tarihi, 23.03.2015.
  • Arrighi G (2003). Hegemony and Antisystemic Movements. International Seminar REGGEN 2003. Rio de Janeiro, 18-22 Ağustos. http://www.reggen.org.br/midia/documentos/hegemoniaemovimentosantisistemicos.pdf.
  • Son erişim tarihi, 15.12.2014.
  • Arrighi G, Hopkins T K, Wallerstein I (2004). Sistem Karşıtı Hareketler. Çev. C. Kanat, B. Somay, S. Sökmen, İstanbul: Metis.
  • Arslantürk Z ve Amman T (2000). Sosyoloji. İstanbul: Kaknüs.
  • Assies W (2003). David versus Goliath in Cochabamba: Water Rights, Neoliberalism, and the Revival of Social Protest in Bolivia. Latin American Perspectives, 30 (14), 14-36.
  • BBC (21.10.2011). Bolivia’s Evo Morales scraps Amazon road project. http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-15409447. Son erişim tarihi, 25.12.2014.
  • Bechtel (2006). Cochabamba Water Dispute Settled.
  • http://www.bechtel.com/newsroom/releases/2006/01/cochabamba-water-disputesettled/
  • Son erişim tarihi, 09.02.2015.
  • Bilton T vd. (2008). Sosyoloji. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Blanco H (2006). A Revolutinary Process That is Different. International Viewpoint, 5 March 2006, http://www.internationalviewpoint.org/spip.php?article978. Son erişim tarihi, 01.12.2014.
  • Bonnardeaux D (2009). The Cochabamba “Water War”: An Anti-Privatisation Poster Child? Report for Frontier Centre for Public Policy. https://fcpp.org/pdf/09-03-23-Cochabamba.pdf. Son erişim tarihi: 10.04.2015.
  • Bush C B ve Morris R (2008). İmparatorluklar Parçalanıyor, Hareketler Çöküyor: Sistem Karşıtı Mücadele, 1917-1968. İçinde: W.G. Martin (der.), Toplumsal Hareketler, 1750-2005. çev. D. Keskin, İstanbul: Versus, 141-217.
  • Bustamante R (2004). The Water War: Resistance Against Privartisation of Water in Cochabamba, Bolivia. REGA Revista de Gestão de Água da América Latina, 1 (1), 37-46.
  • Cardoso F H, Faletto E (1979). Dependency and Development in Latin America. Berkley: University of California Press.
  • Castells M (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. İkinci Cilt: Kimliğin Gücü. Çev. E. Kılıç, İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
  • Cefaï D (2007). Pourquoi se mobilise-t-on? Paris: La Découverte. Chatterjee P (2003). Bechtel’s Water Wars. http://www.corpwatch.org/article.php?id=6670. Son erişim tarihi, 13.09.2014.
  • Cohen R (1998). Transnational Social Movements: An Assessment. Transnational Communities Programme Seminar. http://www.transcomm.ox.ac.uk/working%20papers/cohen.pdf. Son erişim tarihi, 15.01.2015.
  • Coşkun M K (2007). Demokrasi Teorileri ve Toplumsal Hareketler. Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Çetinkaya D (2008). Tarih ve Kuram Arasında Toplumsal Hareketler. İçinde: D. Çetinkaya (der), Toplumsal Hareketler. İstanbul: İletişim, 15-61.
  • D’Anieri P, Ernst C, Kier E (1990). New Social Movements in Historical Perspective. Comparative Politics, 22 (4), 445-458.
  • de la Fuente M (2002). La Guerre de l’eau à Cochabamba. Un mouvement Social Face à la Privatisation des Ressources. http://www.umss.edu.bo/Academia/Centros/Ceplag/confcreteil.PDF. Son erişim tarihi, 09.12.2014.
  • de Léon M M M P (2010). Social Movements; Development Actors in Bolivia? A Case Study of How ‘cocaleros’ Movements Perceive their Role in Bolivian Development Processes. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kristiansand: Agder Üniversitesi.
  • Dello Buono R A (2010). Latin America and the Collapsing Ideological Supports of Neoliberalism. Critical Sociology, 37(1), 9-25.
  • Encyclopedia of Marxism. Socialist International. https://www.marxists.org/history/international/social-democracy/index.htm. Son erişim tarihi: 11/05/2015.
  • Erdi Lelandais G (2009). Sosyal Hareketler Teorileri ve Küreselleşme. İçinde: B. Çoban (der), Yeni Toplumsal Hareketler: Küreselleşme Çağında Toplumsal Muhalefet, İstanbul: Kalkedon, 61-90.
  • Finnegan W (2002). Letter from Bolivia: Leasing the Rain, The New Yorker, 8 Nisan,
  • http://www.newyorker.com/magazine/2002/04/08/leasing-the-rain. Son erişim tarihi:30.03.2015.
  • Fuentes F (2007). The Struggle for Bolivia’s Future. Monthly Review, 59(3), http://monthlyreview.org/2007/07/01/the-struggle-for-bolivias-future/. Son erişim tarihi,10.04.2015.
  • Gómez L A (2006). Evo Morales Turns the Tide of History. İçinde: V. Prashad ve T Ballvé (der), Dispatches from Latin America, The Frontlines Against Neoliberalism. Cambridge: South End Press, 140-147.
  • Haarstad H ve Andersson V (2009). Backlash Reconsidered: Neoliberalism and Popular Mobilization in Bolivia. Latin American Politics and Society, 51(4), 1-28.
  • Hardt M ve Negri A (2011). Çokluk: İmparatorluk Çağında Savaş ve Demokrasi. Çev. B Yıldırım, İstanbul: Ayrıntı.
  • Harman C (2010). Halkların Dünya Tarihi. Çev. U Kocabaşoğlu, İstanbul: Yordam.
  • Harnecker M (2010). 21. Yüzyıl Sosyalizmi ve Latin Amerika. Çev. B Baysal, İstanbul, Kalkedon.
  • Healy K (1988). Coca, the State, and the Peasantry in Bolivia, 1982-1988. Journal of Interamerican Studies and World Affairs, 30 (2/3), 105-126.
  • Hudson R A ve Hanratty D M (der) (1989). Bolivia: A Country Study. GPO for the Library of Congress, Washington, http://countrystudies.us/bolivia/ Son erişim tarihi: 21.13.2015.
  • Kalouche F ve Mielants E (2008). Dünya Sisteminin ve Sistem Karşıtı Hareketlerin Dönüşümü: 1968-2005. İçinde: W G Martin (der), Toplumsal Hareketler: 1750-2005,
  • Çev. D Keskin, İstanbul: Versus, 219-282.
  • Kaup B Z (t.y.). Bolivia’s Nationalised Natural Gas: Social and Economic Stability Under Morales. http://www.lse.ac.uk/IDEAS/publications/reports/pdf/SU005/kaup.pdf. Son erişim tarihi, 11.04.2015.
  • Kohl B (2004). Privatization Bolivian Style: A Cautinary Tale. International Journal of Urban and Regional Research, 28 (4), 893-908.
  • Kohl B (2006). Challenges to Neoliberal Hegemony in Bolivia. Antipode, 38 (2), 305-326.
  • Laclau E ve Mouffe C (1987). Post-Marxism without Apologies. New Left Review, 166, 79-106.
  • Lecomte J P (2005). Sociologie Politique. Paris: Gualino.
  • Lobina E (2000). Cochabamba - Water War, PSIRU Reports: London.
  • Marx K (1998). Manifeste du Parti Communiste. Paris: 10/18.
  • Mcgrew A (2005). Globalization and Global Politics. İçinde: J. Baylis ve S. Smith (der), The Globalization of World Politics, New York: Oxford University, 19-40.
  • Mélançon S (2005). La Guerre de l’Eau de Cochabamba, Bolivie: Un Problème Géopolitique et de Territorialité. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Quebec: Université Laval Département de Géographie.
  • Mittelman J H ve Chin C B N (2005). Conceptualizing Resistance to Globalization. İçinde: L. Amoore (der), The Global Resistance Movement, New York: Routledge.
  • Nicholas A W (1973). Social and Political Movements. Annual Review of Anthropology, 2, 63-84.
  • Ochoa U D (2012). Coca, Contention, Identity: The Political Empoverment of the Cocaleros of Bolivia and Peru. (Basılmamış Doktora Tezi). Londra: London School of Economics and Political Science.
  • OWS (Occupy Wall Street). http://occupywallst.org/about/. Son erişim tarihi,11/05/2015).
  • Özlüer M F vd (2012). Bolivya Anayasası: Hukuk, Demokrasi, Özerklik. Ankara: Phoneix.
  • Petras J (2004). Küreselleşme ve Direniş. Çev. A Ekber, İstanbul: Mephisto.
  • Ritzer G (2010). Küresel Dünya. Çev. M Pekdemir, İstanbul: Ayrıntı.
  • Sanabria H (1999). Consolidating States, Restructuring Economies, and Confronting Workers and Peasants: The Antinomies of Bolivian Neoliberalism. Society for Comparative Studies in Society and History, 41 (3), 535-562.
  • Shultz J (2008). The Cochabamba Water Revolt and Its Aftermath. İçinde: J Shultz ve M C Draper (der), Dignity and Defiance: Stories from Bolivia’s Challenge to Globalization, Berkeley: University of California Press.
  • Sommier I (2003). Le Renouveau des mouvements contestataires: à l’heure de mondialisation. Paris: Flammarion.
  • Spronk S (2007). Roots of Resistance to Urban Water Privatization in Bolivia: The ‘New Working Class,’ the Crisis of Neoliberalism, and Public Services. International Labor and Working-Class History, 71 (1), 8-28.
  • Tapia L (2008). Bolivia: The Left and the Social Movements. İçinde: P Barrett vd. (der), The New Latin American Left: Utopia Reborn, London: Pluto Press, 215-231.
  • Tarrow S. (2011). Power in Movement: Social Movements and Contentious Politics. New York: Cambridge Press.
  • The Democracy Center, “Bechtel vs. Bolivia. Cochabamba’s Water Bills from Bechtel”,
  • http://democracyctr.org/bolivia/investigations/bolivia-investigations-the-waterrevolt/bechtel-vs-bolivia/.
  • Son erişim tarihi, 11.12.2014.
  • The World Factbook-Bolivia (2014). https://www.cia.gov/library/publications/theworld-factbook/geos/bl.html. Son erişim tarihi, 14.04.2015.
  • Tilly C. (2008). Toplumsal Hareketler 21. Yüzyıla Giriyor. İçinde: Y D Çetinkaya (der), Toplumsal Hareketler, İstanbul: İletişim Yayınları, 143-187.
  • Touraine A (1978). La Voix et le Regard. Paris: Seuil, http://www.uqac.ca/Classiques_des_sciences_sociales/, Son erişim tarihi, 07.01.2012.
  • Touraine A (2010). Modernliğin Eleştirisi. Çev. H U Tanrıöver, İstanbul: Yapı Kredi.
  • U.S. Department of State, Background: Bolivia, http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/35751.htm.
  • Son erişim tarihi, 15.03.2015.
  • Uhel M (2008). Résistances et Alternatives à la Marchandisation de l’eau. Les Mouvements Sociaux à l’epreuve des échelles du Pouvoir. Pandora: revue d’etudes hispaniques, 8, 53-68.
  • Wallerstein I (2011). Dünya-sistemleri Analizi. Çev. E Abadoğlu ve N. Ersoy, İstanbul: bgst.
  • Webber J R (2008). Dynamite in the Mines and Bloody Urban Clashes: Contradiction, Conflict and the Limits of Reform in Bolivia’s Movement towards Socialism. Socialist Studies, 4 (1), 79-117.
  • Webber J R (2011). Red October: Left-Indigenous Struggles in Modern Bolivia. Leiden: Brill.
  • Wood E M (2006). Sınıftan Kaçış. Yeni “Hakiki” Sosyalizm. Çev. Ş Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap.
  • World Social Forum (2002). Charte de Principes du Forum Social Mondial. https://fsm2015.org/en/node/134. Son erişim tarihi: 11/05/2015.

Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü

Yıl 2015, Cilt: 39 Sayı: 2, 217 - 246, 20.06.2015

Ceren Uysal Oğuz , Senem Atvur

Öz

Bolivya sahip olduğu doğal kaynak zenginliğine karşın Latin Amerika’daki en yoksul ve az gelmiş ülkelerden biridir. Sömürge dönemi ardından 1825’te bağımsızlık mücadelesinin kazanılması, birbirini izleyen diktatörlük ve demokrasi dönemleri Bolivya’nın diğer Latin Amerika ülkeleriyle ortak yönlerinden sadece bazılarıdır. Öte yandan Bolivya yerli nüfusun en fazla olduğu Latin Amerika ülkeleri arasındadır. 1980’lerden itibaren bölgede özellikle ABD ve uluslararası finans kurumları tarafından dayatılan neoliberal ekonomi politikaları, bu yoksul ülkedeki gelir uçurumunu daha da arttırmıştır. Bu dönemde sınıf bilinci ile sürdürülen mücadelenin yerini 2000’lere gelindiğinde ise yerli halkların hak arayışları almıştır. Özellikle Aymara yerlileri tarafından sürdürülen kimlik mücadelesi ülkedeki toplumsal hareketlerin bir unsuru olarak ön plana çıkmıştır. Ancak Bolivya’yı uluslararası gündemin üst sıralarına taşıyan en önemli gelişme, 1990’larda Dünya Bankası’nın da talebiyle Cochabamba Belediyesi tarafından su kaynaklarının ve hizmetlerinin özelleştirilmesi sürecidir. Farklı toplumsal kesimlerden özelleştirmeye gelen tepkiler, bir süre sonra Su ve Yaşam Hakkının Korunması Koordinasyonu’nun, kısaca Coordinadora’nın, ortaya çıkmasına yol açmıştır. Su Savaşları olarak adlandırılan sürecin sonunda yönetim geri adım atmış ve özelleştirme kararından vazgeçilmiştir. Bolivya’da toplumsal hareketlerin bir diğer unsuru, cocaleros olarak adlandırılan koka üreticileridir. Kokainin hammaddesi olması nedeniyle ABD’nin koka üretimine yasaklama getirme girişimleri, Bolivya’nın özellikle yerli halkları açısından kabul edilemez bir durumdur. Ülke ekonomisinde önemli yeri olan koka üretimi, yerliler tarafından tıbbi, kültürel ve dini amaçlarla yüzyıllardır geleneksel olarak sürdürülmektedir. Koka üreticilerinin mücadelesi, Bolivya siyasal yaşamına en önemli isimlerden birini kazandırmıştır; Evo Morales. Bir Aymara yerlisi olan Morales, Cocaleros lideri olarak başladığı siyasal mücadelesini partisi MAS (Sosyalizme Doğru Hareket - Movimiento al Socialismo) ile iktidara taşırken, Aralık 2005 seçimlerini %54 oy oranı ile kazanmış ve Bolivya’nın ilk yerli devlet başkanı olarak tarihe geçmiştir. Morales ve MAS’ı iktidara taşıyan süreçte en önemli noktalardan biri, farklı toplumsal kesimlerin sürdürdükleri mücadele ile hem neoliberal ekonomi politikalarına, hem de ülkede 500 yıldır süren yerli halklara karşı ayrımcılığa son verme istekleridir. Bu amaçla bir araya gelen yerli topluluklar, sendikalar, işçi ve köylü federasyonları ortak çıkarlar doğrultusunda gelişen toplumsal hareketlerin önemli örneklerine dönüşmüşlerdir. Bu çalışma ile amaçlanan 2000 yılındaki Cochabamba Direnişi’nden Evo Morales ve MAS’ın iktidara gelişine kadar geçen süreçte toplumsal hareketlerin rolünü irdelemektir. Farklı kesimlerin neoliberalizm karşıtlığı ortak noktasında bir araya geldiği ve ulus-ötesi bağlar kurabilen toplumsal hareketler siyasal dönüşümü kolaylaştırmıştır. Bu dönüşümün izleri Bolivya’nın 2009 Anayasası’nda görülebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bolivya Evo Morales Cochabamba Cocaleros toplumsal hareket

Kaynakça

  • Andersson V (2008). Social Movements and Political Strategies. Cocaleros in Bolivia. Paper for the Conference of Social Movements and/in post Colonial Dispossession, Development and Resistance in the Global South, Nottingham. http://www.nottingham.ac.uk/shared/shared_cssgj/Documents/smp_papers/anderson.pdf.
  • Sonerişim tarihi, 23.03.2015.
  • Arrighi G (2003). Hegemony and Antisystemic Movements. International Seminar REGGEN 2003. Rio de Janeiro, 18-22 Ağustos. http://www.reggen.org.br/midia/documentos/hegemoniaemovimentosantisistemicos.pdf.
  • Son erişim tarihi, 15.12.2014.
  • Arrighi G, Hopkins T K, Wallerstein I (2004). Sistem Karşıtı Hareketler. Çev. C. Kanat, B. Somay, S. Sökmen, İstanbul: Metis.
  • Arslantürk Z ve Amman T (2000). Sosyoloji. İstanbul: Kaknüs.
  • Assies W (2003). David versus Goliath in Cochabamba: Water Rights, Neoliberalism, and the Revival of Social Protest in Bolivia. Latin American Perspectives, 30 (14), 14-36.
  • BBC (21.10.2011). Bolivia’s Evo Morales scraps Amazon road project. http://www.bbc.co.uk/news/world-latin-america-15409447. Son erişim tarihi, 25.12.2014.
  • Bechtel (2006). Cochabamba Water Dispute Settled.
  • http://www.bechtel.com/newsroom/releases/2006/01/cochabamba-water-disputesettled/
  • Son erişim tarihi, 09.02.2015.
  • Bilton T vd. (2008). Sosyoloji. Ankara: Siyasal Kitabevi.
  • Blanco H (2006). A Revolutinary Process That is Different. International Viewpoint, 5 March 2006, http://www.internationalviewpoint.org/spip.php?article978. Son erişim tarihi, 01.12.2014.
  • Bonnardeaux D (2009). The Cochabamba “Water War”: An Anti-Privatisation Poster Child? Report for Frontier Centre for Public Policy. https://fcpp.org/pdf/09-03-23-Cochabamba.pdf. Son erişim tarihi: 10.04.2015.
  • Bush C B ve Morris R (2008). İmparatorluklar Parçalanıyor, Hareketler Çöküyor: Sistem Karşıtı Mücadele, 1917-1968. İçinde: W.G. Martin (der.), Toplumsal Hareketler, 1750-2005. çev. D. Keskin, İstanbul: Versus, 141-217.
  • Bustamante R (2004). The Water War: Resistance Against Privartisation of Water in Cochabamba, Bolivia. REGA Revista de Gestão de Água da América Latina, 1 (1), 37-46.
  • Cardoso F H, Faletto E (1979). Dependency and Development in Latin America. Berkley: University of California Press.
  • Castells M (2008). Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. İkinci Cilt: Kimliğin Gücü. Çev. E. Kılıç, İstanbul: Bilgi Üniversitesi.
  • Cefaï D (2007). Pourquoi se mobilise-t-on? Paris: La Découverte. Chatterjee P (2003). Bechtel’s Water Wars. http://www.corpwatch.org/article.php?id=6670. Son erişim tarihi, 13.09.2014.
  • Cohen R (1998). Transnational Social Movements: An Assessment. Transnational Communities Programme Seminar. http://www.transcomm.ox.ac.uk/working%20papers/cohen.pdf. Son erişim tarihi, 15.01.2015.
  • Coşkun M K (2007). Demokrasi Teorileri ve Toplumsal Hareketler. Ankara: Dipnot Yayınları.
  • Çetinkaya D (2008). Tarih ve Kuram Arasında Toplumsal Hareketler. İçinde: D. Çetinkaya (der), Toplumsal Hareketler. İstanbul: İletişim, 15-61.
  • D’Anieri P, Ernst C, Kier E (1990). New Social Movements in Historical Perspective. Comparative Politics, 22 (4), 445-458.
  • de la Fuente M (2002). La Guerre de l’eau à Cochabamba. Un mouvement Social Face à la Privatisation des Ressources. http://www.umss.edu.bo/Academia/Centros/Ceplag/confcreteil.PDF. Son erişim tarihi, 09.12.2014.
  • de Léon M M M P (2010). Social Movements; Development Actors in Bolivia? A Case Study of How ‘cocaleros’ Movements Perceive their Role in Bolivian Development Processes. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Kristiansand: Agder Üniversitesi.
  • Dello Buono R A (2010). Latin America and the Collapsing Ideological Supports of Neoliberalism. Critical Sociology, 37(1), 9-25.
  • Encyclopedia of Marxism. Socialist International. https://www.marxists.org/history/international/social-democracy/index.htm. Son erişim tarihi: 11/05/2015.
  • Erdi Lelandais G (2009). Sosyal Hareketler Teorileri ve Küreselleşme. İçinde: B. Çoban (der), Yeni Toplumsal Hareketler: Küreselleşme Çağında Toplumsal Muhalefet, İstanbul: Kalkedon, 61-90.
  • Finnegan W (2002). Letter from Bolivia: Leasing the Rain, The New Yorker, 8 Nisan,
  • http://www.newyorker.com/magazine/2002/04/08/leasing-the-rain. Son erişim tarihi:30.03.2015.
  • Fuentes F (2007). The Struggle for Bolivia’s Future. Monthly Review, 59(3), http://monthlyreview.org/2007/07/01/the-struggle-for-bolivias-future/. Son erişim tarihi,10.04.2015.
  • Gómez L A (2006). Evo Morales Turns the Tide of History. İçinde: V. Prashad ve T Ballvé (der), Dispatches from Latin America, The Frontlines Against Neoliberalism. Cambridge: South End Press, 140-147.
  • Haarstad H ve Andersson V (2009). Backlash Reconsidered: Neoliberalism and Popular Mobilization in Bolivia. Latin American Politics and Society, 51(4), 1-28.
  • Hardt M ve Negri A (2011). Çokluk: İmparatorluk Çağında Savaş ve Demokrasi. Çev. B Yıldırım, İstanbul: Ayrıntı.
  • Harman C (2010). Halkların Dünya Tarihi. Çev. U Kocabaşoğlu, İstanbul: Yordam.
  • Harnecker M (2010). 21. Yüzyıl Sosyalizmi ve Latin Amerika. Çev. B Baysal, İstanbul, Kalkedon.
  • Healy K (1988). Coca, the State, and the Peasantry in Bolivia, 1982-1988. Journal of Interamerican Studies and World Affairs, 30 (2/3), 105-126.
  • Hudson R A ve Hanratty D M (der) (1989). Bolivia: A Country Study. GPO for the Library of Congress, Washington, http://countrystudies.us/bolivia/ Son erişim tarihi: 21.13.2015.
  • Kalouche F ve Mielants E (2008). Dünya Sisteminin ve Sistem Karşıtı Hareketlerin Dönüşümü: 1968-2005. İçinde: W G Martin (der), Toplumsal Hareketler: 1750-2005,
  • Çev. D Keskin, İstanbul: Versus, 219-282.
  • Kaup B Z (t.y.). Bolivia’s Nationalised Natural Gas: Social and Economic Stability Under Morales. http://www.lse.ac.uk/IDEAS/publications/reports/pdf/SU005/kaup.pdf. Son erişim tarihi, 11.04.2015.
  • Kohl B (2004). Privatization Bolivian Style: A Cautinary Tale. International Journal of Urban and Regional Research, 28 (4), 893-908.
  • Kohl B (2006). Challenges to Neoliberal Hegemony in Bolivia. Antipode, 38 (2), 305-326.
  • Laclau E ve Mouffe C (1987). Post-Marxism without Apologies. New Left Review, 166, 79-106.
  • Lecomte J P (2005). Sociologie Politique. Paris: Gualino.
  • Lobina E (2000). Cochabamba - Water War, PSIRU Reports: London.
  • Marx K (1998). Manifeste du Parti Communiste. Paris: 10/18.
  • Mcgrew A (2005). Globalization and Global Politics. İçinde: J. Baylis ve S. Smith (der), The Globalization of World Politics, New York: Oxford University, 19-40.
  • Mélançon S (2005). La Guerre de l’Eau de Cochabamba, Bolivie: Un Problème Géopolitique et de Territorialité. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Quebec: Université Laval Département de Géographie.
  • Mittelman J H ve Chin C B N (2005). Conceptualizing Resistance to Globalization. İçinde: L. Amoore (der), The Global Resistance Movement, New York: Routledge.
  • Nicholas A W (1973). Social and Political Movements. Annual Review of Anthropology, 2, 63-84.
  • Ochoa U D (2012). Coca, Contention, Identity: The Political Empoverment of the Cocaleros of Bolivia and Peru. (Basılmamış Doktora Tezi). Londra: London School of Economics and Political Science.
  • OWS (Occupy Wall Street). http://occupywallst.org/about/. Son erişim tarihi,11/05/2015).
  • Özlüer M F vd (2012). Bolivya Anayasası: Hukuk, Demokrasi, Özerklik. Ankara: Phoneix.
  • Petras J (2004). Küreselleşme ve Direniş. Çev. A Ekber, İstanbul: Mephisto.
  • Ritzer G (2010). Küresel Dünya. Çev. M Pekdemir, İstanbul: Ayrıntı.
  • Sanabria H (1999). Consolidating States, Restructuring Economies, and Confronting Workers and Peasants: The Antinomies of Bolivian Neoliberalism. Society for Comparative Studies in Society and History, 41 (3), 535-562.
  • Shultz J (2008). The Cochabamba Water Revolt and Its Aftermath. İçinde: J Shultz ve M C Draper (der), Dignity and Defiance: Stories from Bolivia’s Challenge to Globalization, Berkeley: University of California Press.
  • Sommier I (2003). Le Renouveau des mouvements contestataires: à l’heure de mondialisation. Paris: Flammarion.
  • Spronk S (2007). Roots of Resistance to Urban Water Privatization in Bolivia: The ‘New Working Class,’ the Crisis of Neoliberalism, and Public Services. International Labor and Working-Class History, 71 (1), 8-28.
  • Tapia L (2008). Bolivia: The Left and the Social Movements. İçinde: P Barrett vd. (der), The New Latin American Left: Utopia Reborn, London: Pluto Press, 215-231.
  • Tarrow S. (2011). Power in Movement: Social Movements and Contentious Politics. New York: Cambridge Press.
  • The Democracy Center, “Bechtel vs. Bolivia. Cochabamba’s Water Bills from Bechtel”,
  • http://democracyctr.org/bolivia/investigations/bolivia-investigations-the-waterrevolt/bechtel-vs-bolivia/.
  • Son erişim tarihi, 11.12.2014.
  • The World Factbook-Bolivia (2014). https://www.cia.gov/library/publications/theworld-factbook/geos/bl.html. Son erişim tarihi, 14.04.2015.
  • Tilly C. (2008). Toplumsal Hareketler 21. Yüzyıla Giriyor. İçinde: Y D Çetinkaya (der), Toplumsal Hareketler, İstanbul: İletişim Yayınları, 143-187.
  • Touraine A (1978). La Voix et le Regard. Paris: Seuil, http://www.uqac.ca/Classiques_des_sciences_sociales/, Son erişim tarihi, 07.01.2012.
  • Touraine A (2010). Modernliğin Eleştirisi. Çev. H U Tanrıöver, İstanbul: Yapı Kredi.
  • U.S. Department of State, Background: Bolivia, http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/35751.htm.
  • Son erişim tarihi, 15.03.2015.
  • Uhel M (2008). Résistances et Alternatives à la Marchandisation de l’eau. Les Mouvements Sociaux à l’epreuve des échelles du Pouvoir. Pandora: revue d’etudes hispaniques, 8, 53-68.
  • Wallerstein I (2011). Dünya-sistemleri Analizi. Çev. E Abadoğlu ve N. Ersoy, İstanbul: bgst.
  • Webber J R (2008). Dynamite in the Mines and Bloody Urban Clashes: Contradiction, Conflict and the Limits of Reform in Bolivia’s Movement towards Socialism. Socialist Studies, 4 (1), 79-117.
  • Webber J R (2011). Red October: Left-Indigenous Struggles in Modern Bolivia. Leiden: Brill.
  • Wood E M (2006). Sınıftan Kaçış. Yeni “Hakiki” Sosyalizm. Çev. Ş Alpagut, İstanbul: Yordam Kitap.
  • World Social Forum (2002). Charte de Principes du Forum Social Mondial. https://fsm2015.org/en/node/134. Son erişim tarihi: 11/05/2015.
Toplam 77 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makale / Articles
Yazarlar

Ceren Uysal Oğuz

Senem Atvur

Yayımlanma Tarihi 20 Haziran 2015
Yayımlandığı Sayı Yıl 2015 Cilt: 39 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Uysal Oğuz, C., & Atvur, S. (2015). Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü. Mülkiye Dergisi, 39(2), 217-246.
AMA Uysal Oğuz C, Atvur S. Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü. Mülkiye Dergisi. Haziran 2015;39(2):217-246.
Chicago Uysal Oğuz, Ceren, ve Senem Atvur. “Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü”. Mülkiye Dergisi 39, sy. 2 (Haziran 2015): 217-46.
EndNote Uysal Oğuz C, Atvur S (01 Haziran 2015) Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü. Mülkiye Dergisi 39 2 217–246.
IEEE C. Uysal Oğuz ve S. Atvur, “Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü”, Mülkiye Dergisi, c. 39, sy. 2, ss. 217–246, 2015.
ISNAD Uysal Oğuz, Ceren - Atvur, Senem. “Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü”. Mülkiye Dergisi 39/2 (Haziran 2015), 217-246.
JAMA Uysal Oğuz C, Atvur S. Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü. Mülkiye Dergisi. 2015;39:217–246.
MLA Uysal Oğuz, Ceren ve Senem Atvur. “Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü”. Mülkiye Dergisi, c. 39, sy. 2, 2015, ss. 217-46.
Vancouver Uysal Oğuz C, Atvur S. Direnişten İktidara: Bolivya’da Toplumsal Hareketlerin Siyasal Dönüşümdeki Rolü. Mülkiye Dergisi. 2015;39(2):217-46.
 Kapak Resmi İndir
Mülkiye Dergisi: Mülkiyeliler Birliği Konur Sokak No. 1, Kızılay - ANKARA, TÜRKİYE. Tel: +90 312 4185572; Faks: +90 312 4191373; mulkiyedergisi@mulkiye.org.tr / Mülkiye Dergisi, Mülkiyeliler Birliği Genel Merkezi Yayın Organı'dır.