Yapay Zekânın Sanat Emeğine Olası Etkisi

Yıl 2024, Sayı: 1, 35 - 75, 30.09.2024

Orhan Ürüncan Yücel

Öz

Sanatçıların bilimkurgu eserlerinde genellikle distopik şekilde ele aldığı yapay zekâ, bir süredir kurgudan çıkarak gündelik yaşamın gerçeklerinden birisi hâline gelmiştir. İnsanlığın en eski hayallerinden birisi olan, kendisi dışında düşünebilen bir varlık hayali, yapay zekâyla vücut buluyor gibi görünmektedir. Hayalin büyüklüğü efsane bulutlarını da beslemektedir. Söz konusu bulutları dağıtmak ve makaleye temel oluşturabilmek için bu makalenin ilk kısmında teknolojik evrim içinde yapay zekâya dair açıklayıcı bir çalışma sunulmuştur.

Yapay zekânın insana benzer yaratıcı özellikler göstermesi, daha önce insana özgülenen sanat yaratımını tartışmaya açmıştır. Sanatçıların eserlerinden beslenip serpilen yapay zekâ, son zamanlarda ses getiren sanat eserleri ortaya koymaya başlamıştır. Bu durum ilk başta heyecan verici şekilde neşeli görünse de sanat emeği açısından bazı sorunlar barındırmaktadır. Sorunların dile getirildiği öncü ülke kültür sanat ve yapay zekâ sektörlerinin lideri konumundaki Amerika Birleşik Devletleri olmuştur. Amerika Birleşik Devletleri’nde bazı sanatçılar, sanat üretiminde yapay zekânın kullanımına dair sorunlarını ve taleplerini dile getirmiş ve sermaye karşısında kısmi başarılar kazanmıştır. Makalenin ikinci kısmında yapay zekânın Amerika Birleşik Devletleri’ndeki sanat emeği üzerine etkisi betimlenmiştir. Amerika Birleşik Devleti’ndeki gelişmelerden Türkiye de uzak değildir. Türkiye’nin küresel kapitalizm içindeki yeri ucuz üretim yapabilmesi ile ilintilidir. Yurt dışında ilgiyle karşılanan Türkiye üretimi eserler de buna dâhildir. Türkiye, gelişmiş sermaye sınıfına karşın örgütsüz, korumasız ve Uluslararası Çalışma Örgütü standartlarına uymayan şartlarda çalışan işçi sınıfına sahiptir. Maliyetleri ucuzlatmak için diğer teknolojiler gibi, yapay zekâ teknolojisinin de Türkiye’de kullanım alanı bulacağı açıktır. Makalenin üçüncü kısmında yapay zekânın Türkiye’deki sanat emeği üzerine olası etkisi keşfedilmiştir. Bu makale, yapay zekânın sanat emeğine etkisi nedir, sorusuna cevap aramaktadır. Dolayısıyla yapay zekânın sanat emeğine etkisi makalenin araştırma nesnesidir. Amerika Birleşik Devletleri ve Türkiye’deki sanat emekçileri bu çalışmanın araştırma birimi; çevrimiçi ortamda (gazete, dergi, sosyal medya) hikayesi yer alanlar da bu çalışmanın gözlem birimi olmuştur. Nitel desenli bu makale, taze serpilen bir fenomeni konu edindiğinden, ilk bölümde fenomenin kendisine dair açıklayıcı bir çalışma sunulmuştur. Yapay zekânın ne olduğuna dair temel atıldıktan sonra, ikinci bölümde, yapay zekânın Amerika Birleşik Devletleri’ndeki sanat emekçilerine etkisi çevrimiçi ortama yansıyan vakalarla betimlenmiştir. Makalenin üçüncü bölümünde yapay zekânın Türkiye’deki sanat emeğine olası etkisi, çevrimiçi ortama yansıyan vakalar ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki vakaların örnekleyici yöntemle uyarlanması ile keşfedilmiştir. Hem Amerika Birleşik Devletleri hem de Türkiye’deki vakalar kolay ulaşılabilir örnekleme ile tespit edilmiştir. Makalenin üçüncü bölümündeki keşifte Türkiye’deki mevzuattan faydalanılmıştır. Makalenin sonuç bölümünde yapay zekânın Türkiye’deki sanat emeği üzerine etkisini yönetmek için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sanat Emeği, Genel Zekâ, Yapay Zekâ, Makine Öğrenmesi, Telif ve Fîkri Mülkiyet Hakları

Potential Impact of Artificial Intelligence on Artistic Labour

Öz

The depiction of artificial intelligence in science fiction, often framed within dystopian narratives by artists, has transcended its fictional roots and become a tangible aspect of daily life. The longstanding human aspiration to create a being capable of independent thought seems to be materializing through artificial intelligence, a phenomenon that continues to fuel the cloud of myths surrounding it. To dispel these myths and lay the groundwork for this article, the first section presents an explanatory study on artificial intelligence within the context of technological evolution.

The manifestation of artificial intelligence exhibiting human-like creative characteristics has sparked debates regarding the attribution of art creation, previously solely associated with humans. Artificial intelligence, nurtured by and drawing from artists' works, has recently begun to produce noteworthy artworks. Although this development initially appears exhilarating, it also poses certain issues regarding artistic labour. The United States, as a leading country in both the cultural arts and artificial intelligence sectors, has become the forefront of these discussions. Some artists in the United States have voiced their concerns and demands regarding the use of artificial intelligence in art production, achieving partial successes against capital interests. The second section of the article describes the impact of artificial intelligence on artistic labour in the United States.

Developments in the United States of America are not distant from Türkiye. Türkiye’s position within global capitalism is linked to its ability to engage in cheap production. Turkish-produced works are also well-received abroad. Despite having an advanced capitalist class, Türkiye possesses a working class that operates without organization or protection and does not comply with International Labour Organization standards. It is evident that, like other technologies, artificial intelligence will find applications in Türkiye to reduce costs. The third section of the article explores the potential impact of artificial intelligence on artistic labour in Türkiye.

This article seeks to answer the question: What is the impact of artificial intelligence on artistic labour? Consequently, the impact of AI on artistic labour constitutes the research object of this article. Artistic labour in the United States and Türkiye form the research units of this study, while those whose stories are covered in online media (newspapers, magazines, social media) serve as the observation units. As this qualitative study addresses a burgeoning phenomenon, the first section presents an explanatory study on the phenomenon itself. After establishing a foundational understanding of what artificial intelligence is, the second section describes its impact on artistic labour in the United States through cases reflected in online media. The third section investigates the potential impacts of artificial intelligence on artistic labour in Türkiye have been explored through cases reflected in online media and by adapting illustrative cases from the United States. Both the cases in the United States and Türkiye have been identified through convenience sampling. The exploration in the third section of the article utilizes the current legislation in Türkiye. In the conclusion, the article offers recommendations for managing the impact of artificial intelligence on artistic labour in Türkiye.

Anahtar Kelimeler

General Intellect, Artificial Intelligence, Machine Learning, Artistic Labour, Copyright and Intellectual Property Rights

Kaynakça

• Amazon Mechanical Turk (t.y.), FAQs. https://www.mturk.com/help. Son erişim tarihi, 15/01/2024. Anadol R (t.y.a), Works. https://refikanadol.com/works/. Son erişim tarihi, 20/02/2024.
• Anadol R (t.y.b), Unsupervised — Machine Hallucinations — MoMA. https:// refikanadol.com/works/unsupervised/. Son erişim tarihi, 20/02/2024. Anayasa. (09/11/1982). Resmî Gazete (17863 Mükerrer).
• Asimov I (2018). Ben, Robot. 4. Baskı, Çev. E Odabaş, İstanbul: İthaki Yayınları. Avşarbey A ve Dilekçi T (2014). Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları ile İlgili Temel Tartışmalar ve İngiltere’deki Tıp Mesleği İle İlgili Uygulama. Türk İdare Dergisi , 86(478), 323-358.
• Aydın E (30/04/2022), Google Translate Yardımıyla Bilmediği Dilden Kitap Çeviren Tercüman Edebiyat Dünyasını İkiye Böldü. https://kayiprihtim.com/haberler/ edebiyat/google-translate-ile-kitap-ceviren-tercuman-gundem-old/. Son erişim tarihi, 20/02/2024.
• Bailey J (13/09/2022), The Battle Lines Over AI Art. https://www.plagiarismtoday. com/2022/09/13/the-battle-lines-over-ai-art/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Ballı Ö (2020). Yapay Zekâ ve Sanat Uygulamaları Üzerine. Sanat ve Tasarım Dergisi (26), 277-307. Basalla G (2021). Teknolojinin Evrimi. 16. Baskı, Çev. C Soydemir, Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Baycık G (2019). Sosyal Diyalog, Örgütlenme Özgürlüğü ve Toplu Sözleşme Hakkına İlişkin ILO ve AB Standartlarına Uyum Değerlendirmesi ve Öneriler. Ankara: Uluslararası Çalışma Örgütü Türkiye Ofisi.
• Bertrand J (2012). Les Instruments Mathématiques Historiques : Pour une Plus Grande Utilisation de l’Histoire dans l’Enseignement des Mathématiques. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Montreal: Université du Québec à Montréal.
• Büyüköztürk Ş vd. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 19. Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayınları. Čapek K (2021). R.U.R Rossum’un Uluslararası Robotları. 3. Baskı, Çev. B Kösebalaban, İstanbul: İthaki Yayınları. celtica (11/07/2023), Yeni Çıkan Kitaplar - En Yeni Kitap Haberleri. https://forum. kayiprihtim.com/t/yeni-cikan-kitaplar-en-yeni-kitap-haberleri/34559/11507?_ gl=1*innf8i*_ga*MTYyMTk2MzU1NS4xNzA4NzA0MTA5*_ga_56ES8RK0FQ*MTc wODcwNzIxMy4yLjAuMTcwODcwNzIxMy42MC4wLjk2MTgxMDczNw... Son erişim tarihi, 20/02/2024.
• Chaplin C (Yöneten) (1936). Modern Times [Sinema Filmi]. ABD: Charles Chaplin Productions. https://www.imdb.com/title/tt0027977/. Son erişim tarihi, 31/12/2023.
• Chomsky N (2001). Dil ve Zihin. 1. Baskı, Çev. A Kocaman, Ankara: Ayraç Yayınevi. Collins E ve Ghahramani Z (18/05/2021), LaMDA: our breakthrough conversation technology. https://blog.google/technology/ai/lamda/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Contreras B ve Lee W (02/08/2023), As actors and writers push back on automation, Hollywood is in the midst of an AI hiring boom. https://www.latimes.com/ entertainment-arts/business/story/2023-08-02/actors-strike-writers-strike-aihires-automation-hollywood. Son erişim tarihi, 02/02/2024.
• Çelik N vd. (2017). İş Hukuku Dersleri. 30. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım. Devlet Memurları Kanunu (23/07/1965). Resmî Gazete (12056).
• Diamond J (2018). Tüfek, Mikrop ve Çelik. Çev, Ü İnce, İstanbul: Pegasus Yayınları. Dick P K (2016). Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi?. Çev. M Öztekin, İstanbul: Altıkırkbeş Yayın.
• Dyer-Witheford N (2019). Siber Proleterya: Dijital Girdapta Küresel Emek. Çev. E Akçay, İstanbul: Z Yayınları.
• Dyer-Witheford N vd. (2022). Yapay Zekâ ve Kapitalizmin Geleceği İnsandışı Bir Güç. Çev. B Cezar, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Edwards B (03/05/2023), AI vs. Hollywood: Writers battle “plagiarism machines” in union talks. https://arstechnica.com/tech-policy/2023/05/ai-vs-hollywood-writersbattle-plagiarism-machines-in-union-talks/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Erdoğan G (2008). Sosyal Devlette Sanat ve Sanatçının Korunması. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2008(74), 191-225.
• Erdoğdu N Ö vd. (2021). Neo-Liberalizm Ekseninde Sanat Emeği ve Prekarite. Görünüm, (10), 47-69. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (05/12/1951). Resmî Gazete (7981).
• Freeth T vd. (2021). A Model of the Cosmos in the Ancient Greek Antikythera Mechanism. Scientific Reports, 11(5821). Fuchs C (2014). Digital Labour and Karl Marx. New York: Routledge.
• Fuchs C (2015). Dijital Emek ve Karl Marx. Çev. T E Kalaycı ve S Oğuz, Ankara: NotaBene Yayınları.
• Fuchs C (2021). Büyük Veri Kapitalizmi Çağında Karl Marx. İçinde: D Chandler ve C Fuchs (der), Dijital Nesneler, Dijital Özneler Büyük Veri Çağında Kapitalizm, Emek ve Siyaset Üzerine Disiplinlerarası Yaklaşımlar. Çev. G Boztepe, İstanbul: NotaBene Yayınları, 75-100.
• Gelir Vergisi Kanunu (31/12/1960). Resmî Gazete (10700).
• GenelJumalon (30/08/2022). https://twitter.com/GenelJumalon/ status/1564651635602853889. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Germain T (16/06/2024), AI took their jobs. Now they get paid to make it sound human. https://www.bbc.com/future/article/20240612-the-people-making-aisound-more-human. Son erişim tarihi, 30/06/2024.
• Google DeepMind (16/11/2023). Transforming the future of music creation. https:// deepmind.google/discover/blog/transforming-the-future-of-music-creation/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Gözübüyük B (2021a). Yapay Zekanın Meydana Getirdiği Fikri Ürünlere İlişkin 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki Sorunlar ve Çözüm Önerileri. Kırıkkale Hukuk Mecmuası, 1(1), 54-81.
• Gözübüyük B (2021b). Gelişen Blokzincir Teknolojisinin Vadettikleri Karşısında Türkiye’de Müzik Alanında Faaliyet Gösteren Meslek Birliklerinin Rolü. Ticaret Ve Fikri Mülkiyet Hukuku Dergisi, 7(2), 323-349.
• Gözüşirin M (2011). 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda Bilişim Suçları ve Bilişim Suçları İle Mücadeleye İlişkin Model Önerisi. (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Kara Harp Okulu.
• Güvenç Ö ve Karaca A (2017). Yayımcının Planı Çerçevesinde Eser Meydana Getirilmesi (TBK m. 501) Hâlinde Eser Üzerindeki Hak Sahipliği Sorunu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 66(1), 117-156.
• Harari Y N (2017). Hayvanlardan Tanrılara: Sapiens İnsan Türünün Kısa Bir Tarihi. 37. Baskı, Çev. E Genç, İstanbul: Kolektif Kitap. He G (20/10/2022). AI - Is it Art, yet?. https://jolt.law.harvard.edu/digest/ai-is-itart-yet. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Heinlein R A (2018). Ay Zalim Bir Sevgilidir. 2. Baskı, Çev. C Çakır, İstanbul: İthaki Yayınları. Herndon H (13/07/2021), Holly+ ? ? ?. https://holly.mirror.xyz/54ds2IiOnvthjGFkok FCoaI4EabytH9xjAYy1irHy94. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Hoş Z (2019). Ülkemizde Sanatçıların Çalışma, İş Sözleşmesi Yapma ve Ücret Hakları Bakımından Durumlarına İlişkin Bir Değerlendirme. Çalışma ve Toplum, (62), 19171936.
• IBM (t.y.a.), IBM Watson to watsonx. https://www.ibm.com/watson. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• IBM (t.y.b.), Deep Blue. https://www.ibm.com/history/deep-blue. Son erişim tarihi, 15/01/2024.
• IBM Data and AI Team (06/07/2023), AI vs. Machine Learning vs. Deep Learning vs. Neural Networks: What’s the difference?. https://www.ibm.com/blog/aivs-machine-learning-vs-deep-learning-vs-neural-networks/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Ifrah G (2000). The Universal History of Computing from the Abacus to the Quantum Computer. 1. Baskı, Çev. E F Harding, New York: John Wiley ve Sons.
• İnan K (2019). Teknolojk İş(lev)sizlik Kitle Üretiminden Yaratıcı Tasarıma. 2. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları. İş Kanunu (22/05/2003). Resmî Gazete (25134).
• Jones C ve Bergen B (31/10/2023), Does GPT-4 Pass the Turing Test? https://doi. org/10.48550/arXiv.2310.20216. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Jones E ve Easterday B (28/06/2022), Artificial Intelligence’s Environmental Costs and Promise. https://www.cfr.org/blog/artificial-intelligences-environmentalcosts-and-promise. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• Jonze S (Yöneten) (2013). Her [Sinema Filmi]. ABD. Karaca U ve Karataş E (2022). Yapay Zeka Tarafından Meydana Getirilen Fikri Ürünlerin 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa Göre Korunması. Maltepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (1), 15-50.
• Kasunic R J (21/02/2023), Re: Zarya of the Dawn (Registration # VAu001480196). https://www.copyright.gov/docs/zarya-of-the-dawn.pdf. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Kaya A (03/03/2023), Yapay Cinayet. https://alperkaya.blog/2023/03/03/yapaycinayet/. Son erişim tarihi, 20/02/2024.
• Kelly J W ve PA Media (19/06/2024), London cinema drops AI-written film after backlash. https://www.bbc.com/news/articles/cjll3w15j0yo. Son erişim tarihi, 30/06/2024.
• Kubrick S (Yöneten) (1968). 2001: A Space Odyssey [Sinema Filmi]. BK; ABD. Marx K (1973). Foundations of the Critique of Political Economy (Rough Draft). Çev. M Nicolaus, yy: Penguin Books. https://www.marxists.org/archive/marx/ works/1857/grundrisse/index.htm. Son erişim tarihi, 01/06/2023.
• Marx K (2013). Grundrisse - Ekonomi Politiğin Eleştirisinin Temelleri [İkinci Kitap]. 2. Baskı, Çev. A Gelen, Ankara: Sol Yayınları.
• Mayor A (2018). Gods and Robots. New Jersey: Princeton University Press. Microsoft (t.y.), What is machine learning?. https://azure.microsoft.com/en-us/ resources/cloud-computing-dictionary/what-is-machine-learning-platform. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Murphy M ve McMahon L (21/05/2024), Scarlett Johansson ‘shocked’ by AI chatbot imitation. https://www.bbc.com/news/articles/cm559l5g529o. Son erişim tarihi, 30/06/2024.
• Neuman W L (2020a). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Çev. Ö Akkaya, 1. Cilt, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Neuman W L (2020b). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. Çev. Ö Akkaya, 2. Cilt, Ankara: Siyasal Kitabevi. Nişanyan Sözlük. https://www.nisanyansozluk.com/. Son erişim tarihi, 31/12/2023.
• Nolan J vd. (2011-2016). Person of Interest [Televizyon Dizisi]. ABD: Kilter Films; Bad Robot Productions; Bonanza Productions; Warner Bro. obvious-art (t.y.), Edmond De Belamy. https://obvious-art.com/portfolio/edmondde-belamy/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• OpenAI (14/03/2023), GPT-4. https://openai.com/research/gpt-4. Son erişim tarihi, 01/02/2024. OpenAI (22/05/2024), How the voices for ChatGPT were chosen. https:// openai.com/index/how-the-voices-for-chatgpt-were-chosen/. Son erişim tarihi, 30/06/2024.
• OpenAI (t.y.a.), How ChatGPT and Our Language Models Are Developed. https:// help.openai.com/en/articles/7842364-how-chatgpt-and-our-language-modelsare-developed. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• OpenAI (t.y.b.), Creating video from text. https://openai.com/sora. Son erişim tarihi, 16/02/2024.
• Özkan A (2023). Yapay Zekâ Tarafından Üretilen Fikir ve Sanat Ürünlerinin Korunması. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2023(164), 207-238.
• Pichai S (06/02/2023), An important next step on our AI journey. https://blog.google/ technology/ai/bard-google-ai-search-updates/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Poe E A (2015). Maelzel’in Satranç Oyuncusu. İçinde: E A Poe, Bütün Öyküleri, Çev. H F Nemli, 1. Cilt, 1. Baskı, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Punch K F (2016). Sosyal Araştırmalara Giriş. 4. Baskı, Çev. D Bayrak vd., Ankara: Siyasal Kitabevi. SAG-AFTRA (05/12/2023b), SAG-AFTRA Members Approve 2023 TV/Theatrical Contracts Tentative Agreement. https://www.sagaftra.org/sag-aftra-membersapprove-2023-tvtheatrical-contracts-tentative-agreement. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• SAG-AFTRA (16/11/2023a), TV/THEATRICAL CONTRACTS 2023. https://www. sagaftra.org/files/sa_documents/TV-Theatrical_23_Summary_Agreement_Final. pdf. Son erişim tarihi, 15/02/2024. Say C (2018). 50 Soruda Yapay Zekâ. 7. Baskı, İstanbul: 7 Renk Basım Yayım ve Filmcilik.
• Say, F (01/07/2024), https://www.instagram.com/p/C83l4CiIDVR/. Son erişim tarihi, 01/07/2024.
• Schulman J vd. (2023), Introducing ChatGPT. https://openai.com/blog/chatgpt. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Scott R (Yöneten) (1982). Blade Runner [Sinema Filmi]. ABD; BK. Scriptapalooza (07/07/2023), https://twitter.com/Scriptapalooza1/ status/1677328247241973763. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• Sharp O (Yöneten). (2016). Sunspring [Sinema Filmi]. ABD; BK.
• Sharp O (Yöneten). (2017). It’s No Game [Sinema Filmi]. ABD.
• Shelley M (2018). Frankenstein ya da Modern Prometheus. 4. Baskı, Çev. D Akın, İstanbul: Can Sanat Yayınları.
• Small Z (10/07/2023), Sarah Silverman Sues OpenAI and Meta Over Copyright Infringement. https://www.nytimes.com/2023/07/10/arts/sarah-silvermanlawsuit-openai-meta.html. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Standage T (2002). The Turk: The Life and Times of the Famous Eighteenth Century Chess Playing Machine. New York: Walker ve Company.
• Statista (t.y.), Entertainment - Worldwide. https://www.statista.com/outlook/dmo/ app/entertainment/worldwide. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Süzek S (2020). İş Hukuku. 20. Baskı, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• TCABASİGM (Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü) (2023). Adalet İstatistikleri 2022. Ankara: Resmi İstatistik Programı.
• TCCDDO (Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi) (2021). Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi 2021-2025. y.y: yay.y. https://cbddo.gov.tr/ SharedFolderServer/Genel/File/TR-UlusalYZStratejisi2021-2025.pdf. Son erişim tarihi, 30/06/2024.
• Thalheimer A (2013). Diyalektik Materyalizme Giriş. 3. Baskı, Çev. S Altınçekiç, İstanbul: Yordam Kitap.
• The Authors Guild (20/09/2023), The Authors Guild, John Grisham, Jodi Picoult, David Baldacci, George R.R. Martin, and 13 Other Authors File Class-Action Suit Against OpenAI. https://authorsguild.org/news/ag-and-authors-file-class-actionsuit-against-openai/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• The Economist (15/02/2024). The third-largest exporter of television is not who you might expect. https://www.economist.com/culture/2024/02/15/the-third-largestexporter-of-television-is-not-who-you-might-expect. Son erişim tarihi, 20/02/2024.
• The Review Board of the United States Copyright Office (2022), Re: Second Request for Reconsideration for Refusal to Register A Recent. https://www.copyright.gov/ rulings-filings/review-board/docs/a-recent-entrance-to-paradise.pdf. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• The Review Board of the United States Copyright Office (2023), Re: Second Request for Reconsideration for Refusal to Register Théâtre D’opéra. https:// fingfx.thomsonreuters.com/gfx/legaldocs/byprrqkqxpe/AI%20COPYRIGHT%20 REGISTRATION%20decision.pdf. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Tunç H (15/07/2023), Yapay Zekâ Destekli Edebiyat Çevirisi Olur mu? | Dedalus Kitap’tan Faruk Akhan ile Söyleşi. https://kayiprihtim.com/roportaj/yapay-zekadestekli-edebiyat-cevirisi/. Son erişim tarihi, 20/02/2024.
• Turing A M (1950). Computing Machinery and Intelligence. Mind, LIX(236), 433-460. Türk Borçlar Kanunu (11/01/2011). Resmî Gazete (27836).
• Türk Ticaret Kanunu (14/02/2011). Resmî Gazete (27846). U.S. Copyright Office (2023). Copyright Registration Guidance: Works Containing Material Generated by Artificial Intelligence. Federal Register, 88(51). https://www. federalregister.gov/documents/2023/03/16/2023-05321/copyright-registrationguidance-works-containing-material-generated-by-artificial-intelligence. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Uszkoreit J (31/08/2017), Transformer: A Novel Neural Network Architecture for Language Understanding. https://blog.research.google/2017/08/transformernovel-neural-network.html. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Vincent J (16/01/2023), AI art tools Stable Diffusion and Midjourney targeted with copyright lawsuit. https://www.theverge.com/2023/1/16/23557098/generativeai-art-copyright-legal-lawsuit-stable-diffusion-midjourney-deviantart. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• White P (17/07/2023), As Writers ve Actors Fight For AI Protections, Artificial Intelligence Screenplay Competition Opens ve Quickly Closes.https://deadline. com/2023/07/artificial-intelligence-screenplay-competition-opens-quicklycloses-1235431839/. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• WHO IS AI-DA?. https://www.ai-darobot.com/about. Son erişim tarihi, 01/02/2024. Wiggers K (12/06/2023), Meta open sources an AI-powered music generator. https://techcrunch.com/2023/06/12/meta-open-sources-an-ai-powered-musicgenerator/. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Wiki (14/02/2024a), List of productions impacted by the 2023 Writers Guild of America strike. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_productions_ impacted_by_the_2023_Writers_Guild_of_America_strike&oldid=1207355792. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• Wiki (15/02/2024b), List of productions impacted by the 2023 SAG-AFTRA strike. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=List_of_productions_impacted_by_ the_2023_SAG-AFTRA_strike&oldid=1207660328. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• World Intellectual Property Organization (2023). World Intellectual Property Indicators 2023. Cenevre: World Intellectual Property Organization. Writers Guild of America (t.y.a), The Campaign - Frequently Asked Questions. https://www.wgacontract2023.org/faq. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• Writers Guild of America (t.y.b), What We Won. https://www.wgacontract2023. org/the-campaign/what-we-won. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• Writers Guild of America West (t.y.), WGA Negotiations—Status as of May 1, 2023. https://www.wga.org/uploadedfiles/members/member_info/contract-2023/ WGA_proposals.pdf. Son erişim tarihi, 15/02/2024.
• Xiang C (14/12/2022), Artists Are Revolting Against AI Art on ArtStation. https:// www.vice.com/en/article/ake9me/artists-are-revolt-against-ai-art-on-artstation. Son erişim tarihi, 01/02/2024.
• Yılmaztekin H K (2020). Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Uyarınca Eser Sahipliği ve Hak Sahipliği İle Bunların Tecavüz Davaları Bağlamında Davacı Sıfatına Etkileri. Adalet Dergisi (65), 499-557.
• Zengin F (2021). Yapay Zekâ ve Kişiselleştirilmiş Seyir Kültürü: Netflix. TRT Akademi, 6(13), 700-727.
• Zorluel M (2019). Yapay Zekâ ve Telif Hakkı. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2019(142), 305-356.