Society 5.0 and Social Work: A Critical Perspective

Yıl 2024, Cilt: 48 Sayı: 4, 990 - 1031, 15.12.2024

Dilek Karabaldır , Ercem Erkul

Öz

Societies are a formation in which individuals come together, interact, and establish dialogues based on beliefs, values and cultural levels. These societies, where social transformations, cultural interactions, knowledge and experiences, and sharing are experienced, also contain factors that change and transform the historical process. Various factors such as industrial revolutions, technological developments, climate changes, economic problems, and political changes that have taken place and continue to take place in the historical process have brought about and continue to bring about change and transformation in societies.
With the invention of the computer in the 20th century, and especially with the invention and growth of the internet, information has become easily accessible. In the transition from the industrial revolution to the information society, the production and sharing of information—as well as access to it—has not only increased, but society has also transformed due to the widespread use of computers and the internet as well as rapid change and development of technology. Social services have also experienced this transformation.
Existing technological infrastructure in social service management systems improves staff accountability and decision-making, and streamlines processes to improve interventions and outcomes for service users. On the other hand, as the needs of service recipients in Society 5.0 diversify and deepen, service providers may need to adapt their structures and delivery methods. In addition, emerging technologies such as Digital Twin and Blockchain will play an essential role in Society 5.0, raising important issues such as data security, privacy and confidentiality.
Based on the historical evolution of industry and societies, this study focuses on positioning social work where 'the combination of virtual space and physical space accelerates with new technologies.' In this context, the aim of the study is to present a critical perspective on the positioning of social work in Society 5.0 and to make recommendations. In a way, this critical view is the necessity of updating today's social service provision and technology to meet the problems and needs of service users shortly in a qualified manner. It is essential to carry out ‘value-based’ studies and consider concepts and constructions such as super smart society, smart cities, and smart governance without losing speed. One of the most fundamental points should be that all social, economic, and technological developments should be presented to society by considering the principle of ‘the superior benefit of the individual without any discrimination.

Anahtar Kelimeler

Society 5.0, Digital Social Work, Critical Perspective, Industry 5.0, Artificial Intelligence

Toplum 5.0 ve Sosyal Hizmet: Eleştirel Bir Bakış

Öz

Toplumlar; bireylerin bir araya geldiği, birbirleriyle etkileşime girdiği, inanç, değer ve kültür düzeylerine dayalı diyaloglar kurduğu bir oluşumdur. Toplumsal dönüşümlerin, kültürel etkileşimlerin, bilgi ve deneyimlerin vb. paylaşımların yaşandığı bu toplumlar, tarihsel süreç içinde değişen ve dönüşen etmenleri de içerisinde barındırmaktadır. Tarihsel süreç içerisinde gerçekleşmiş ve gerçekleşmeye devam eden endüstri devrimleri, teknolojik gelişmeler, iklim değişikliği, ekonomik krizler, siyasi değişimler gibi çeşitli etmenler toplumlarda değişime ve dönüşüme yol açmış ve açmaya devam etmektedir.
Yirminci yüzyılda bilgisayarın icadı ve özellikle internetin yaygınlaşmasıyla beraber bilgiye erişim kolay hale gelmiştir. Endüstri devriminden bilgi toplumuna geçiş bağlamında bilginin üretimi, paylaşımı ve bilgiye erişim artmakla kalmamış, bilgisayar ve internetin yaygın kullanımı ve teknolojinin hızla değişimi ve gelişimi nedeniyle bireylerden kurumlara kadar geniş bir kesim dönüşüme uğramıştır. Sosyal hizmetlerde de bu dönüşüm yaşanmıştır.
Sosyal hizmet yönetim sistemlerindeki mevcut teknolojik altyapı, personelin hesap verebilirliğini ve karar alma süreçlerini geliştirmekte, hizmet alanlara yönelik müdahaleleri ve sonuçları iyileştirmek için süreçleri kolaylaştırmaktadır. Öte yandan, Toplum 5.0’da hizmet alanların ihtiyaçları çeşitlendikçe ve derinleştikçe, hizmet sağlayıcıların yapılarını ve sunum yöntemlerini uyarlamaları gerekebilir. Buna ek olarak, Toplum 5.0’da Dijital İkiz, Blokzincir gibi gelişmekte olan teknolojiler önemli bir rol oynayacak, öte yandan bu teknolojiler veri güvenliği, gizlilik ve mahremiyet gibi önemli konuları da gündeme getirecektir.
Bu çalışma, endüstri ve toplumların tarihsel süreçteki evrimlerinden yola çıkarak, ‘sanal alan ve fiziksel alan birleşiminin yeni teknolojilerle hız kazandığı’ süreçte sosyal hizmetin konumlanmasına odaklanmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı Toplum 5.0’da sosyal hizmetin konumlanmasına ilişkin eleştirel bir bakış açısı sunmak ve öneriler getirmektir. Bir bakıma bu eleştirel bakış, yakın gelecekte hizmet alanların sorun ve ihtiyaçlarının nitelikli bir biçimde karşılanması için günümüzdeki sosyal hizmet sunumunun ve teknolojisinin güncellenmesi gerekliliğidir. Sonuç olarak, Süper Akıllı Toplum, akıllı şehirler, akıllı yönetişim gibi kavram ve yapıları dikkate almanın yanı sıra ‘değer temelli’ çalışmaların da hız kaybetmeden yürütülmesi elzemdir. Sosyal, ekonomik ve teknolojik tüm gelişmelerin ‘hiçbir ayrım gözetmeksizin bireyin üstün yararı’ ilkesi gözetilerek topluma sunulması en temel noktalardan biri olmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Toplum 5.0, Dijital Sosyal Hizmet, Eleştirel Perspektif, Endüstri 5.0, Yapay Zeka

Kaynakça

• Agostino D vd. (2021). New Development: COVID-19 as an Accelerator of Digital Transformation in Public Service Delivery. Public Money & Management, 41(1), 69-72.
• Aile (2024). Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları. https://www.aile.gov.tr/sygm/genel-mudurluk/sosyal-yardimlasma-ve-dayanisma-vakiflari/ Son erişim tarihi, 25.11.2024.
• Aslam F (2020). Innovation in the Era of IoT and Industry 5.0: Absolute Innovation Management (AIM) Framework. Information, 11(2), 124. https://doi.org/10.3390/info11020124
• Atzori M (2015). Blockchain Technology and Decentralized Governance: Is the State Still Necessary? Available at SSRN 2709713.
• Aytan O A (2021). Hareketli Avcı-Toplayıcı Grupların Yaşam Biçimiyle Yerleşik Çiftçi Toplulukların Yaşam Biçimi Arasındaki İnsan-Mekân İlişkisinin Mukayesesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 979-1012.
• Bilgen İ (2019). Avcı Topluluktan Akıllı Topluma Endüstriyel Gelişme. İçinde: X Quliyeva vd. (der), Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimlerde Yenilikçi Yaklaşımlar, Bursa: Ekin Yayınları, 1-13.
• Birleşmiş Milletler (2023). Türkiye Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Çalışmalarımız. https://turkiye.un.org/tr/sdgs, Son erişim tarihi, 25.11. 2024.
• Braidwood R J (1960). The Agricultural Revolution. Scientific American, 203(3), 130-152.
• Braidwood R J (2008). Tarih Öncesi İnsanları. Çev. B Altınok. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Brinkman W F (1997). A History of the Invention of the Transistor and Where it Will Lead Us. IEEE Journal of Solid-State Circuits, 32(12), 1858-1865.
• Cabrero-Holgueras J ve Sergio P (2021). SoK: Privacy-Preserving Computation Techniques for Deep Learning. Proceeding on Privacy Enhancing Technologies, 2021(4), 139-162.
• Çakır-Kantarcıoğlu M (2018). Ortak Toprakların Özel Mülkiyete Dönüşmesi Mi? İngiliz Çitleme Hareketleri ile 1858 Arazî Kanunnâmesi’ne Dair Bir Karşılaştırma. Memleket Siyaset Yönetim, 13(30),103-140.
• Davutoğlu N A (2020). Üçüncü ve Dördüncü Sanayi Devrimleri Arasındaki Temel ve Sistematik Farklılıkların Determinist Bir Yaklaşımla Analizi. Management and Political Sciences Review, 2(1), 176-194.
• Deguchi A ve Kamimura A (2020). From Smart City to Society 5.0. İçinde: Hitachi-Utokyo Laboratory. Society 5.0 A People-centric Super-smart Society, Hitachi and the University of Tokyo Joint Research Laboratory, xi-xiii.
• Demir K A vd. (2019). Industry 5.0 and Human-Robot Co-Working. Procedia Computer Science, 158, 688-695.
• Demir K A (2020). Coğrafi Keşiflerin Ekonomi ve Kamu Yönetimi Sistemine Katkıları: Merkantilizm ve Kameralizm. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(1), 118-135.
• Dominelli L (2021). A Green Social Work Perspective on Social Work During the Time of Covid‐19. International Journal of Social Welfare, 30(1), 7-16.
• Durdu A ve Gökçe A (2022). Blokzincir Teknolojisi Akıllı Sözleşme Uygulamalarının Kamu Alımlarında Kullanımı. Sakarya Üniversitesi İşletme Enstitüsü Dergisi, 4(2),43-48.
• Durğay Z ve Karaaslan E (2018). Blokzinciri Teknolojisinin E-Devlet Uygulamalarında Kullanımı: Ön İnceleme. Karabük, Türkiye, 31 Ocak-2 Şubat.
• Faizah U vd. (2022). How are Problem-Solving Skills Equipped in Learning Biodiversity? The Efforts to Realize Learning of Society 5.0. Biosfer: Jurnal Pendidikan Biologi, 15(1), 51-61. https://doi.org/10.21009/biosferjpb.22619.
• Foresti R vd. (2019). Smart Society and Artificial Intelligence: Big Data Scheduling and the Global Standard Method Applied to Smart Maintenance. Engineering, 6(7), 835-846.
• Fukuyama M (2018). Society 5.0: Aiming for a New Human-Centered Society. Japan Spotlight,27(5), 47-50.
• Gencer T E ve Aktan M C (2021). Dijitalleşen Çağda ve Toplumda Değişen İhtiyaçlar ve Sorunlar: E-Sosyal Hizmet (Sosyal Hizmet 2.0) Gereksinimi. Toplum ve Sosyal Hizmet,32(3), 1143-1175.
• George A S ve George A H (2020). Industrial Revolution 5.0: The Transformation of the Modern Manufacturing Process to Enable Man and Machine to Work Hand in Hand. Journal of Seybold Report, ISSN NO 1533-9211: 214-234. DOI:10.5281/zenodo.6548092
• Griffin J (2009). On Human Rights. Oxford: Oxford University Press.
• Harari Y N (2015). Hayvanlardan Tanrılara Sapiens. İstanbul: Kolektif Yayınları.
• Harayama Y (2017). Society 5.0: Aiming for a New Human-Centered Society. Hitachi Review, 66(6), 554–559.
• Huang S vd. (2022). Industry 5.0 and Society 5.0—Comparison, Complementation and Co-Evolution. Journal of Manufacturing Systems, 64, 424-428.
• Ife J (2012). Human Rights and Social Work: Toward Rights-Based Practice. New York: Cambridge UP.
• IFSW (2024). Global Definition of Social Work. https://www.ifsw.org/what-is-social-work/global-definition-of-social-work/ Son erişim tarihi, 25.11.2024.
• İTÜBİDB. İnternet'in Tarihçesi. https://bidb.itu.edu.tr/seyir-defteri/blog/2013/09/07/internet'in-tarih%C3%A7esi. Son erişim tarihi, 25.11.2024.
• Keidanren (2018). Society 5.0: Co-Creating the Future: Tokyo https://www.keidanren.or.jp/en/policy/2018/095_proposal.pdf. Son erişim tarihi, 25.11.2024.
• Kuçuradi İ (2011). İnsan Hakları: Kavramları ve Sorunları: İnsan Hakları ve Hukuk-Devlet-Siyaset Felsefesi Yazıları. Türkiye Felsefe Kurumu.
• Leng J vd. (2022). Industry 5.0: Prospect and retrospect. Journal of Manufacturing Systems, 65, 279-295. https://doi.org/10.1016/j.jmsy.2022.09.017.
• López-Peláez A vd. (2023). Digital Social Work. İçinde: A López-Peláez vd. (der), The Routledge International Handbook of Digital Social Work, 13-25. London: Taylor & Francis, 13-25.
• Martin L vd. (2024). Better Call GPT, Comparing Large Language Models Against Lawyers. arXiv preprint arXiv:2401.16212.
• Matsuoka H ve Hirai C (2020). Society 5.0 A People-centric Super-smart Society. İçinde: H Matsuoka ve C Hirai (der), Habitat Innovation. Hitachi-Utokyo Laboratory Hitachi and the University of Tokyo Joint Research Laboratory, 25-42.
• Mattison M (2012). Social Work Practice in the Digital Age: Therapeutic e-Mail as a Direct Practice Methodology. Social Work, 57(3), 249–258.
• Nadoleanu G vd. (2022). The Multifaceted Challenges of the Digital Transformation: Creating a Sustainable Society. Postmodern Openings, 13(1), 300-316.
• Nahavandi S (2019). Industry 5.0—A Human-Centric Solution. Sustainability, 11(16), 4371. https://doi.org/10.3390/su11164371.
• Nofer M vd. (2017). Blockchain. Business & Information Systems Engineering, 59(3),183–187. https://doi.org/10.1007/s12599-017-0467-3
• Özateş-Gelmez Ö S (2022) Dijital Refah Devletlerinin İnsan Hakları ve Sosyal Adalet Bağlamında Değerlendirilmesi: Sosyal Yardım ve Hizmetlerin Dijital Dönüşümünde Ortaya Çıkan Etik Meseleler. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 22(57),797-824.
• Özdoğan O (2017). Endüstri 4.0: Dördüncü Sanayi Devrimi ve Endüstriyel Dönüşümün Anahtarları. İstanbul: Pusula.
• Pasi G ve Misuraca G (2020). Welfare 2.0: Future Scenarios of Social Protection Systems in the Digital Age. Policy Design and Practice, 3(2), 163-176.
• Peyvandi A vd. (2022). Privacy-Preserving Federated Learning for Scalable and High Data Quality Computational-Intelligence-as-a-Service in Society 5.0. Multimedia Tools and Applications, 81(18),25029-25050.
• Reamer F G (2018). Sosyal Hizmet Etiği ve Değerleri. Çev. H Acar, Ankara: Nika Yayınevi.
• Rüßmann M vd. (2015). Industry 4.0: The Future of Productivity and Growth in Manufacturing Industries. Boston Consulting Group, 9(1), 54-89.
• Saracel N ve Aksoy I (2020). Toplum 5.0: Süper Akıllı Toplum. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(2), 26-34.
• Singh M vd. (2021). Digital Twin: Origin to Future. Applied System Innovation, 4(2),36, 1-19. https://www.mdpi.com/2571-5577/4/2/36.
• Sun T vd. (2023). Digital Twin in Healthcare: Recent Updates and Challenges. Digital Health, 9, 1-13.
• T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. Türkiye’nin Bütünleşik Sosyal Yardım Sistemi.https://www.aile.gov.tr/SYGM/PDF/Turkiyenin_Butunlesik_Sosyal_Yardim_Sistemi.pdf. Son erişim tarihi, 25.11.2024.
• Tao F vd. (2019). Digital Twin Driven Smart Manufacturing. Academic Press.
• Tonta Y ve Küçük M E (2005). Sanayi Toplumundan Bilgi Toplumuna Geçiş Sürecinde Temel Dinamikler. Türk Kütüphaneciliği, 19(4),449-464.
• Tuncay T (23-24 Mart 2009) "E-Sosyal Hizmetler: İnsani Hizmetlerde Bilişim Teknolojisi Uygulamaları." İzmir 3. İleri Yaş Sempozyumu. İzmir.
• TÜBİTAK Bilim,Teknoloji ve Yenilik Politikaları Daire Başkanlığı. Yeni Sanayi Devrimi Akıllı Üretim Sistemleri Teknoloji Haritası. https://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/akilli_uretim_sistemleri_tyh_v27aralik2016.pdf. Son erişim tarihi, 25.11.2024.
• Ünal G ve Uluyol Ç (2020). Blok Zinciri Teknolojisi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 13(2), 167-175.
• Ünal Y (2009). Bilgi Toplumunun Tarihçesi. Tarih Okulu 5, 123-144.
• Yavari F ve Pilevari N (2020). Industry Revolutions Development from Industry 1.0 to Industry 5.0 in Manufacturing. Journal of Industrial Strategic Management, 5(2), 44-63.
• Yılmaz A (2022). Avcılık ve Toplayıcılık. Ankara: TÜBİTAK Bilim ve Toplum Başkanlığı Popüler Bilim Yayınları. https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/avcilik_ve_toplayicilik. Son erişim tarihi, 25.11.2024.
• Yin Y vd. (2018). The Evolution of Production Systems from Industry 2.0 Through Industry 4.0. International Journal of Production Research, 5(1-2), 848-861.
• Xu X vd. (2021). Industry 4.0 and Industry 5.0—Inception, Conception and Perception. Journal of Manufacturing Systems, 61,530-535. https://doi.org/10.1016/j.jmsy.2021.10.006.
• Zariç S (2017). Tarihsel Kökeninden Ülkelere Göre Türlerine Aydınlanma Felsefesi (Çağı) ve Türkiye Cumhuriyeti. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(28), 33-54.