Putin’in Rusya-Ukrayna Tarihsel Birliği Üzerine Makalesi: Velikorus Şovenizminin Manifestosu

Yıl 2024, Cilt: 48 Sayı: 4, 1062 - 1098, 15.12.2024

Samet Yerköy

Öz

Bu makale, Vladimir Putin’in “Rusların ve Ukraynalıların Tarihsel Birliği Üzerine” başlıklı makalesini, Rusya’nın Ukrayna üzerindeki hâkimiyetini haklı çıkarmak için tarihsel anlatıları nasıl kullandığına odaklanarak analiz etmektedir. Ruth Wodak’ın Eleştirel Söylem Analizi metodolojisini, özellikle Söylem Tarihsel Yaklaşımı kullanarak, kapsamlı bir analiz için çeşitli dilbilimsel ve sosyal temsil teorilerini bir araya getirmektedir. Rusya-Ukrayna ilişkilerinin tarihsel arka planı, Putin’in argümanlarının değerlendirilmesi için temel oluşturmaktadır. Bu araştırma, Putin’in Velikorus (Büyük Rusya) şovenizmini destekleyen bir anlatı oluşturmak için tarihsel gerçekleri seçici bir şekilde yeniden anlattığını ortaya koymaktadır. Putin’in tarihsel gerçekleri nasıl yeniden yorumladığını ve kendi siyasi hedeflerine hizmet edecek şekilde yeniden şekillendirdiğini göstermektedir. Bu yaklaşım aynı zamanda, söylemin stratejik kullanımının kamu algısını ve politikayı nasıl şekillendirdiğini de gözler önüne sermektedir. Putin’in dış güçleri, Rusya ve Ukrayna arasındaki doğal birliği bozmakla suçlayarak sorumluluğu içsel faktörlerden uzaklaştırma stratejisi, dış tehditlere karşı bir birlik duygusu yaratmaktadır. Putin, Rusya ve Ukrayna arasındaki bölünmenin yapay olduğunu ve dışsal müdahalelerle dayatıldığını savunarak, yeniden birleşme argümanlarını desteklemektedir. Sovyetler Birliği’nin modern Ukrayna’nın oluşumundaki rolünü vurgulayan Putin, Ukrayna’nın mevcut sınırlarının yapay olduğunu ve günümüz egemenliğinin meşruiyetini sorgulamaktadır. Bu anlatı, modern Ukrayna’nın tarihsel ve siyasi meşruiyetini zayıflatmak için kullanılmaktadır. Putin, ortak dil ve din vurgusuyla birleşik bir kültürel ve dinî kimlik argümanını desteklemekte, mevcut siyasi bölünmelere ilişkin meşruiyetin tartışmalarında bu ortaklıkları öne çıkarmaktadır. Tarihsel hareketleri özgürleşme mücadeleleri olarak nitelendirerek, modern Rus müdahalelerini bu tarihsel sürecin bir devamı olarak sunmaktadır. Ayrıca, “Ukrayna” teriminin etimolojisini bir sınır bölgesi bağlamında ele alarak, Ukrayna’nın kimliğini tarihsel ve kültürel bir perspektifle Rusya’nın bir parçası olarak değerlendirmektedir. Putin, Rusya yanlısı tarihsel hareketleri ve söylemleri ön plana çıkararak, Ukrayna içindeki muhalefeti sınırlı bir şekilde ele almakta ve doğal bir birlik argümanını desteklemektedir. Bu bağlamda, Putin’in makalesi, Rusya ve Ukrayna arasındaki bağları tarihsel, kültürel ve dinî anlatılar üzerinden değerlendiren bir strateji sunmaktadır. Bu söylem, Rusya’nın tarihsel bağlamda bölgedeki rolünü vurgularken, Ukrayna’nın bağımsızlık ve egemenlik iddialarını farklı bir perspektifle yorumlamaktadır. Aynı zamanda, bu yaklaşımlar uluslararası ilişkiler ve jeopolitik dinamikler üzerinde önemli sonuçlar doğurabilecek bir etki yaratmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Vladimir Putin, Eleştirel Söylem Analizi, Rusya-Ukrayna İlişkileri, Velikorus Şovenizmi, Söylem Tarihsel Yaklaşımı

Putin’s Article on the Historical Unity of Russia and Ukraine: A Manifesto of Great Russian Chauvinism

Öz

This article analyzes Vladimir Putin’s essay titled “On the Historical Unity of Russians and Ukrainians” by focusing on how historical narratives are employed to justify Russia’s dominance over Ukraine. Using Ruth Wodak’s Critical Discourse Analysis methodology, particularly the Discourse-Historical Approach, it integrates various linguistic and social representation theories for comprehensive analysis. The historical background of Russia-Ukraine relations serves as a foundation for evaluating Putin’s arguments. The study reveals how Putin selectively reinterprets historical facts to construct a narrative supporting Velikorus (Great Russian) chauvinism, reshaping them to serve his political objectives. By accusing external forces of disrupting the natural unity between Russia and Ukraine, Putin shifts the focus away from internal factors, fostering a sense of unity against external threats. He frames the division as artificial and imposed by external interventions to reinforce his arguments for reunification. Highlighting the role of Soviet Union in forming modern Ukraine, Putin questions the legitimacy of Ukraine’s borders and sovereignty. This narrative is employed to weaken modern Ukraine’s historical and political legitimacy. Putin emphasizes shared language and religion to argue for a unified cultural and religious identity, using these connections to challenge the legitimacy of current political divisions. He positions modern Russian interventions as a continuation of these processes by portraying historical movements as struggles for liberation. Additionally, he interprets the term “Ukraine” etymologically as a borderland, situating Ukraine’s identity within a historical and cultural framework that aligns it with Russia. In this context, Putin’s essay strategically evaluates the ties between Russia and Ukraine through historical, cultural, and religious narratives. This discourse underscores Russia’s role in the region while interpreting Ukraine’s independence and sovereignty claims from an alternative perspective, generating significant implications for international relations and geopolitical dynamics.

Anahtar Kelimeler

Vladimir Putin, Critical Discourse Analysis, Russian-Ukrainian Relations., Great Russian Chauvinism, Discourse-Historical Approach

Kaynakça

• Allen U (2016). İstoriya Ukrainı. Yujnorusskie Zemli ot Pervıh Kievskih Knyazey do İosifa Stalina. Moskva: Tsentrpoligraf.
• Andrusyak M (1991). Getman İvan Mazepa yak Kulturniy Diyaç. K.: Aktsionerne Tovaristvo Oberegi. 22-44. Bilotserkivskiy V Ya (2007). İstoriya Ukraini. Kiiv: Tsentr Uçbovoy Literaturi.
• Boçarinkov İ V (2019). Knyaz Svyatoslav İgoreviç. “Aleksandr Makedonskiy” v Russkoy İstorii. Çeloveçeskiy Kapital, 6, 16-24.
• Çaropko V (2013). Velikie Knyazya Velikogo Knyajestva Litovskogo. Minsk: İzdatelsvto Belarus.
• Delimarskiy R (1996). Magdeburgzke Pravo u Kievi. Kiiv: Vidavniçiy Dim Soborna Ukraina.
• Hillis, F. vd. (2015). The Ukrainian crisis and history. Kritika: Explorations in Russian and Eurasian History, 16(1), 1–5. https://muse.jhu.edu/article/569799. Son erişim tarihi: 15/11/2024.
• Elliott R (1996). Discourse Analysis: Exploring Action, Function and Conflict in Social Texts. Marketing Intelligence & Planning, 14(6), 65-68.
• Elmacıoğlu G (2024). Ruth Wodak ve Söylem-Tarihsel Yaklaşım: Uygulama Örnekleri Üzerinden Bir Değerlendirme. 4. Boyut Medya ve Kültürel Çalışmalar Dergisi, 24, 1–20.
• Fairclough N (1997). Discourse and Social Change. Queensland: Polity Press.
• Fairclough N L (1985). Critical and Descriptive Goals in Discourse Analysis. Journal of Pragmatics, 9(6), 739-763.
• Fairclough N ve Wodak R (1997). Critical Discourse Analysis. İçinde: T van Dijk (der) Discourse as Social Interaction (ss. 258-284). New York: Sage.
• Florovskiy G V (1991). Puti Russkogo Bogosloviya. Kiev: Hristian.-blagotvor. Assots. Put k İstine.
• Forchtner B (2010). Jürgen Habermas’ Language-Philosophy and the Critical Study of Language. Critical Approaches to Discourse Analysis across Disciplines, 4(1), 18-37.
• Gee J P (2005). An Introduction to Discourse Analysis: Theory and Method. London: Routledge.
• Gorskiy A A (2010). Russkoe Srednevekovye. Sankt Peterburg: Astrel.
• Graham P, Keenan T, ve Dowd A M (2004). A call to arms at the end of history: A discourse–historical analysis of George W. Bush’s declaration of war on terror. Discourse & Society, 15(2-3), 199-221.
• Gruşevski M (1906) Oçerk İstorii Ukrainskogo Naroda. Moskva: Ripol Klassik.
• İvançenko R (1995). Kiivska Rus: Poçatki Ukrainskoi Derjavi. Lviv: Vseukrainske Tovaristvo “Prosvita” im. Tarasa Şevçenka.
• Karamzin N M (1991). İstoriya Gosudarstva Russiyskogo. Sankt Peterburg: Nauka.
• Kartaşev A V (1991). Kreşçeniye Rusi Svyatım Knyazem Vladimirom I Ego Natsionalno-kulturnoe Znaçeniye.
• Russkoe Zarubejye v God Tısyaçeletiya Kreşçeniya Rusi, 32-41.
• Klyuçevskiy V O (2013). Kurs Russkoy Istorii. Moskva: Prospekt.
• Kostomarov N İ (1885). “Dve Russkie Narodı”. http://az.lib.ru/k/kostomarow_n_i/text_1885_dve_russkie_narodnosti.shtml. Son erişim tarihi: 19/06/2024.
• Kotlyar M F (1996). İstoriya Ukraini v Osobah: Davnoruska Derjava. Kiiv: Ukraina.
• Kulçitskiy S (1996). Davnokiivska Spadşçina u Visvitlenni Mihayla Gruşevskogo. Politika i Ças, 9, 71-80.
• Kuzio T (2022). Russian Nationalism and the Russian-Ukrainian War. New York: Routledge.
• Lashkariov I D ve Sushentsov A A (2018). Radicalization of Russians in Ukraine: From “accidental” diaspora to rebel movement. İçinde: T German and E Karagiannis (der) The Ukrainian Crisis. The Role of, and Implications for, Sub-State and Non-State Actors (ss. 71-90). New York: Routledge.
• Matveeva A (2018). No Moscow stooges: Identity polarization and guerilla movement in Donbass. İçinde: T German and E Karagiannis (der) The Ukrainian Crisis. The Role of, and Implications for, Sub-State and Non-State Actors (ss. 25-49). New York: Routledge.
• Meys D (1995). Politiçni Priçini Golodomoru v Ukraini (1932-1933 rr.). Studii z Ukrainistiki: Zb. Nauk. Prats (za red. O. Radişevskogo); NANU, Mijnar. Şkola Ukrainistiki, In-t filologii KNU im. T. Şevşenka.
• Miller A (2003). The Ukrainian Question: The Russian Empire and Nationalism in the Nineteenth Century. Budapest: Central European University Press.
• Miller A (2014). Historical Memory Policy. https://eng.globalaffairs.ru/articles/historical-memory-policy/. Son erişim tarihi: 17/11/2024.
• Miller A (2020a). New Podcast: Russia’s Memory Wars with Aleksey Miller. https://www.ponarseurasia.org/new-podcast-russia-s-memory-wars-with-aleksey-miller/. Son erişim tarihi: 17/11/2024.
• Miller A (2020b). Russia and Europe in memory wars. Oslo: Norwegian Institute of International Affairs.
• Plokhy S (2023). “Lenin vs Stalin: Their Showdown Over the Birth of the USSR”. https://www.history.com/news/lenin-stalin-differences-soviet-union. Son erişim tarihi: 15/11/2024.
• Potter J ve Wetherell M (1987). Discourse and Social Psychology: Beyond Attitudes and Behavior. London: Sage.
• Prezident Rossii (2021). “Ob istoriçeskom edinstve russkih i ukraintsev", https://www.kremlin.ru/events/president/news/66181. Son erişim tarihi: 16/06/2024.
• Pritsak O (1999). İlk Türk-Ukrayna İttifakı (1648). İlmî Araştırmalar, (7), 255-284.
• Rıbakov S V (2014). İstoriya Rossii s Drevneyşih Vremen do Kontsa XVII Veka. Kurs Lektsiy: Uçebnoe Posobie. Ekaterinburg: İzdatelstvo Uralskogo Universiteta.
• Rudnytsky I L (1987). Essays in Modern Ukrainian History. Toronto: University of Toronto Press.
• Sherr J (2021). “Putin’s Dangerous Ukraine Delusions”. https://www.powervertical.org/2021/07/16/putins-dangerous-ukraine-delusions/. Son erişim tarihi: 15/11/2024.
• Socher J (2021). Russia and the Right to Self-Determination in the Post-Soviet Space. Oxford: Oxford University Press.
• Şapoval Yu, Pristayko V ve Zolotaryov V (1997). CHEKA-GPU-NKVD v Ukraini: Osobi, Fakti, Dokumenti. Moskva: Abris.
• Şmorgun O O (1997). Osnovniy Zmist Ponyattya “Ukrainska Natsionalna İdeya”. Rozbudova Derjavi, 6, 10-19.
• Toloçko O P (2012). Kievskaya Rus i Malorossiya v XIX Veke. Kiev: Laurus.
• Van Dijk T A (1985). Handbook of Discourse Analysis (Vol. 4). New York: Academic Press.
• Van Dijk T A (2000). Ideology: A Multidisciplinary Approach. London: Sage.
• Vernadskiy G V (1997). Russkaya İstoriya. Moskva: Agraf.
• Vesti.ru (26/02/2015). Poroşenko v roli istorika: knyaz Vladimir osnoval gosudarstvo Rus-Ukraina. Son erişim tarihi, 18/06/2024.
• Von Hagen M (1995). Does Ukraine Have a History?. Slavic Review, 54(3), 658-673.
• Von Stuckrad K (2013). Discursive Study of Religion: Approaches, Definitions, Implications. Method & Theory in the Study of Religion, 25(1), 5-25.
• Voytoviç L V (2011). Granitsı Galitsko-Volınskogo Gosudarstva. Rusin, 3(25), 5-41.
• Wilson A (1997). Ukrainian Nationalism in the 1990s: A Minority Faith. Cambridge: Cambridge University Press.
• Wodak R ve Meyer M (2009). Methods for Critical Discourse Analysis. London: Sage.
• Wodak R ve Meyer M (2015). Methods of Critical Discourse Studies. London: Sage.
• Wodak R ve Reisigl M (2009). The Discourse-Historical Approach (DHA). In R. Wodak, & M. Meyer (der), Methods of Critical Discourse Analysis (ss. 87-121). London: Sage.
• Wood L A ve Kroger R O (2000). Doing Discourse Analysis: Methods for Studying Action in Talk and Text. London: Sage.
• Yerköy S (2022). Geçmişten Kaçışın Bir Sembolü Olan “Leninopad”ın Ukrayna ve Rus Basınında Yankıları. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 37, 77-109.
• Zayarnyuk A (2015). A Revolution’s History, a Historians’ War. Ab Imperio, (1), 449-479.
• Zelenski V (2021a). “Ukaz Prezidenta Ukraini no423/2021”. https://www.president.gov.ua/documents/4232021-39917. Son erişim Tarihi: 16/11/2024.
• Zelenski V (2021b). “Speech by President Volodymyr Zelenskyy on the occasion of the 30th anniversary of Ukraine’s independence”. https://www.president.gov.ua/en/news/promova-prezidenta-volodimira-zelenskogo-z-nagodi-30-yi-rich-70333. Son Erişim Tarihi: 16/11/2024.