ÖZNEL ZİNDELİK ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMUNUN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ

Yıl 2014, Sayı: 33, 136 - 146, 01.12.2014

Recep Uysal Hakan Sarıçam Ahmet Akın

Öz

Bu araştırmanın amacı Ryan ve Frederick (1997) tarafından geliştirilen Öznel Zindelik Ölçeğini Türkçeye uyarlamak ve ölçeğin psikometrik özelliklerini incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 523 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Ölçeğin psikometrik özellikleri, dilsel eşdeğerlik, açıklayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, ölçüt bağıntılı geçerlik, iç tutarlık ve test-tekrar test yöntemleriyle incelenmiştir. Uyum geçerliği için Öznel Mutluluk Ölçeği kullanılmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği için uygulanan açıklayıcı faktör analizi sonucu maddeler orijinal formla uygun olarak tek boyutta toplanmıştır. Daha sonar yapılan doğrulayıcı faktör analizi sonucu 7 maddenin tek boyuttaki uyum indeksi değerleri (χ2/sd=1.73, RMSEA= .047, AGFI=.96, CFI=1.00, GFI=.99, IFI=1.00, NFI=.99, RFI=.97 ve SRMR=.023) olarak bulunmuştur. Ölçeğin faktör yükleri .29 ile .86 arasında sıralanmaktadır. Ölçüt geçerliği çalışmasında öznel zindelik ile öznel mutluluk arasında pozitif ilişki görülmüştür. Cronbach Alfa iç tutarlılık güvenirlik katsayısı .84; test-tekrar test korelasyon katsayısı .79 olarak bulunmuştur. Ayrıca düzeltilmiş madde-toplam korelasyonlarının .48 ile .74 arasında sıralandığı görülmüştür. Bu sonuçlara göre ölçeğin pozitif psikoloji, sağlık ve eğitim alanında kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Öznel zindelik, geçerlik, güvenirlik, doğrulayıcı faktör analizi

The Psychometric Properties of Turkish Version of Subjective Vitality Scale

Öz

The aim of this research is to adapt the Subjective Vitality Scale (Ryan ve Frederick,1997) to Turkish and to examine its psychometric properties. The research wasconducted on 523 university students. The validity and reliability of scale wasinvestigated by language equality, explanatory factor analysis, confirmatory factoranalysis, criterion related validity, Cronbach alpha, and test retest methods. TheSubjective Happiness Scale (SHS) was used for the concurrent validity. Resultsconfirmatory factor analyses demonstrated that 7 items yielded one-factor, as originalform and that the one-dimensional model was well fit (χ2/df=1.73, RMSEA= .047,AGFI=.96, CFI=1.00, GFI=.99, IFI=1.00, NFI=.99, RFI=.97, and SRMR=.023). Factor loadings ranged from .29 to .86. In the concurrent validity significant positiverelationship was found between subjective vitality and subjective happiness. CronbachAlfa internal consistency coefficient was found as .84 for scale. Moreover, test-retestreliability coefficient was .79 and corrected item-total correlations ranged from .48 to.74. Overall results demonstrated that Subjective Vitality Scale can be used as a validand reliable instrument; it can be used in the field of positive psychology, health andeducation psychology

Anahtar Kelimeler

Subjective vitality, validity, reliability, confirmatory factor analysis

Kaynakça

• Akın, A. (2012). The relationships between Internet addiction, subjective vitality, and subjective happiness: A structural equation modeling. Cyberpsychology, Behavior and Social Networking, 15, 404–410.
• Akın, A. (2011). Öznel Mutluluk Ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliği. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 3-5 Ekim, İzmir.
• Bostic, T. J., Rubio, D. M. ve Hood. M. A. (2000). Validation of the subjective vitality scale using structural equation modelling. Social Indicators Research, 52(3), 313–319.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö., Kahveci, Ö. ve Demirel, F. (2004). Güdülenme ve Öğrenme Stratejileri Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(2), 207–239.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Deci, E. L. ve Ryan, R. M. (2000). The ‘what’ and ‘why’ of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11, 227–268.
• Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme-I. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Fini, A. A. S., Kavousian, J., Beigy, A. ve Emami, M. ( 2010). Subjective vitality and its anticipating variables on students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 5, 150–156.
• Gable, S. L. ve Haidt, J. (2005). What (and why) is positive psychology? Review of General Psychology, 9, 103–110.
• Greenglass, E. R. (2006). Vitality and vigor: Implications for healthy functioning. In P. Buchwald (Ed.), Stress and anxiety application to health, work place, community, and education. Newcastle : Cambridge Scholars Press.
• Hu, L. T. ve Bnetler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structural analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1–55.
• Jou,, T. H. (1981). The tao of tai-chi chuan. Piscataway, NJ: Tai Chi Foundation
• Jöroskog, K. G. ve Sörbom, D. (1996). Lisrel VI: Analysis of linear structural relationships by maximum likelihood, instrumental variables, and least squares methods. Mooresville, IN: Scientific Software.
• Niemiec, C. P., Lynch, M. F., Vansteenkiste, M., Bernstein, J., Deci, E. L. ve Ryan, R. M. (2006). The antecedents and consequences of autonomous self-regulation for college: A self-determination theory perspective on socialization. Journal of Adolescence, 29, 761–775.
• Nix, R. A., Ryan, R. M., Manly, J. B. ve Decy, E. L. (1999). Revitalization through self-regulation: The effects of autonomous and controlled motivation on happiness and vitality. Journal of Experimental Social Psychology, 35, 266–284.
• Ryan, R. M. ve Frederick C. (1997). On energy, personality and health: Subjective vitality as a dynamic reflection of well-being. Journal of Personality, 65, 529–565.
• Salama–Younes, M. (2011) Positive mental health, subjective vitality, and satisfaction with life for French physical education students. World Journal of Sport Sciences, 4(2), 90–97.
• Seligman, M. E. P. (2002). Authentic happiness. New York: Free Press.
• Seligman, M. E. P., ve Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology: An introduction. American Psychologist, 55, 5–14.
• Selye, H. (1956). The stress of life. New York: McGraw-Hill.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49–74.
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları. Ekinoks Yayınları, Ankara.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics. Boston: Allyn and Bacon.
• Yılmaz, V. ve Çelik, H. E. (2009). Lisrel ile Yapısal Eşitlik Modellemesi-I: Temel Kavramlar, Uygulamalar, Programlama. Pegem Akademi Yayınları, Ankara
• Wikan, U. (1989). Managing the heart to brighten face and soul: Emotions in Balinese morality and health care. American Ethnologist, 16, 294–312.