DKAB ve İHL Meslek Dersleri Öğretmenlerinin İletişim Becerilerinin Öğrenci Tutumlarına Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 17, 149 - 176, 15.06.2022

Ümit Kalkan , Ramazan Atasoy , Mehmet Karadağ

Öz

Öğretmenlerin iletişim becerileri, öğrencilerin başta derslerine yönelik tutumları olmak üzere, okul yaşantılarını şekillendirerek gelecek yaşamlarında psiko-sosyal ve dini açıdan iyi/kötü birçok etkiye neden olabilmektedir. Bu araştırmada Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde görev yapan DKAB ve İHL meslek dersleri öğretmenlerinin iletişim becerilerinin öğrencilerin DKAB ve İHL meslek derslerine yönelik tutumları üzerindeki etkisinin farklı değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma nicel araştırma yönteminde, öğretmen iletişim becerileri değerlendirme ölçeği ve din kültürü ve ahlak bilgisi dersi tutum ölçeği kullanılarak ilişkisel tarama modeline göre tasarlanmıştır. Çalışma grubu 2020-2021 eğitim-öğretim yılında Hala Sultan İlahiyat Koleji’nde öğrenim gören 1117 öğrenci arasından ölçüt temelli amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen 399 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, meslek dersleri öğretmenlerinin öğrencilerle olan iletişim becerilerin yüksek düzeyde olduğu, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre öğretmenleriyle daha rahat iletişim kurduğu, öğretmenlerin iletişim becerilerinin sınıf düzeylerine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Öğrencilerin DKAB ve İHL meslek derslerine yönelik tutumları orta düzeydedir. Cinsiyet değişkenine göre öğrenci tutumları, sevme ve ilgi boyutlarında kız ve erkek öğrenciler arasında anlamlı bir farklılık varken, sınıf değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Öğretmenlerin iletişim becerileri ile öğrencilerin DKAB ve İHL meslek derslerine yönelik tutumları arasında istatistiksel olarak pozitif ve anlamlı yönde ilişkiler vardır. Öğretmenlerin iletişim becerileri, öğrencilerin derslerine yönelik tutumlarını anlamlı bir şekilde yordamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Eğitimi, DKAB Dersi ve İHL Meslek Dersleri, DKAB ve İHL Öğretmenleri, İletişim Becerileri, Tutum

The Effect of Teachers’ Communication Skills and Students’ Attitudes Towards DKAB and IHL Vocational Courses

Öz

The communication skills of teachers can cause many positive or bad effects in their future lives in terms of psycho-social and religious aspects by shaping students’ attitudes towards their lessons and school life. This study aims to examine the effects of religion lesson teachers working in the TRNC on their communication skills and students’ attitudes towards these lessons according to different variables. The study group of the research, which was designed according to the relational survey model using the quantitative research method, consists of 399 students selected by criterion-based purposive sampling method among 1117 students studying at Hala Sultan Theology College in the 2020-2021 academic year. According to the results of the research, it has been seen that the communication skills of the vocational course teachers with the students are at a high level, the female students communicate more easily with their teachers than the male students, and the communication skills of the teachers do not differ according to the grade levels. Students’ attitudes towards DKAB and IHL vocational courses are at a moderate level. While there is a significant difference between male and female students in terms of student attitudes, liking and interest dimensions according to the gender variable, there is no significant difference according to the class variable. There is a statistically positive and significant relationship between teachers’ communication skills and students’ attitudes towards DKAB and IHL vocational courses. Teachers’ communication skills significantly predict students’ attitudes towards their lessons.

Anahtar Kelimeler

Religious Education, Religious Culture and Vocational Courses, Teachers, Communication Skills, Attitude

Kaynakça

• Açıkalın, Aytaç - Turan, Selahattin. Okullarda Etkili İletişim. Ankara: Pegem Akademi, 2011.
• Akduman, Gülbeniz vd. “İletişim Becerileri Üstünde Empati ve Psikolojik Sağlamlığın Etkisi: Sivil Havacılık Kabin Hizmetleri ve Deniz Ulaştırma İşletme Mühendisliği Öğrencileriyle Karşılaştırmalı Bir Araştırma”. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 3/4 (2018), 765-775. https://doi.org/10.29106 / fesa.494713
• Altaş, Nurullah. “Öğrenci Velilerinin İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerine Karşı Tutum Düzeylerinin Dini Tutum Düzeyleriyle İlişkisi (Ön Araştırma)”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 45/1 (2004), 85-105. https://doi.org/10.1501/Ilhfak_0000000179
• Arıcı, İsmail. “Öğrencilerin İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Yönelik Tutumları”. Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/1 (2008), 161-175.
• Atalay, Talip. “Öğretmen ve Müfredat Ekseninde KKTC’de Örgün Din Öğretimi”. Değerler Eğitimi Dergisi 2/7 (20 Temmuz 2004), 7-40. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ded/312459
• Atasoy, Ramazan - Özden, Celalettin. “Sınıfta Öğretim”. 21. Yüzyıl Okullarını Yeniden Düşünmek. Ankara: Pegem Akademi, 2021.
• Balaban Salı, Jale. “Tutumların Öğretimi”. İçerik Türlerine Dayalı Öğretim. ed. Ali Şimşek. 133-162. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2006.
• Bilgin, Beyza. Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi. Ankara: Yeni Çizgi Yayınları, 1995.
• Claus, Christopher J. vd. “The Relationship Between Instructor Misbehaviors and Student Antisocial Behavioral Alteration Techniques: The Roles of Instructor Attractiveness, Humor, and Relational Closeness”. Communication Education 61/2 (2012), 161-183. https://doi.org/10.1080/03634523.2011.647922
• Cüceloğlu, Doğan. İnsan ve Davranışı; Psikolojinin Temel Kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1993.
• Çetinkaya, Zeynep. “Türkçe Öğretmen Adaylarının İleti̇şi̇m Beceri̇leri̇ne İli̇şki̇n Görüşleri̇ni̇n Beli̇rlenmesi”. Kastamonu Eğitim Dergisi 19/2 (2011), 567-576.
• Elkatmış, Metin - Ünal, Emre. “Sınıf Öğretmeni̇ Adaylarının İleti̇şi̇m Beceri̇ Düzeyleri̇ne Yöneli̇k Bi̇r Çalışma”. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 16/1 (2014), 107-121.
• Erigüç, Gülsün - Eriş, Hüseyin. “Sağlık Hi̇zmetleri̇ Meslek Yüksekokulu Öğrenci̇leri̇ni̇n İleti̇şi̇m Beceri̇leri̇: Harran Üni̇versi̇tesi̇ Örneği̇”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 12/46 (2013), 232-254.
• Eurydice. Levels of Autonomy and Responsibilities of Teachers in Europe (2019).
• Gencer, Nevzat. “Alevi Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Karşı Tutumları Üzerine Bir Değerlendirme”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/1 (2020), 85-118. https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.534552
• Gürşimşek, Işık vd. “Öğretmen Adaylarının Duygusal Zekaları ile İletişim Becerileri Arasındaki İlişki”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 16 (2008), 1-11.
• Gürüz, Demet - Eğinli, Ayşen Temel. Kişilerarası Iletişim: Bilgiler-Etkiler-Engeller. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2008.
• Hoşgörür, Vural. “İletişim”. Sınıf Yönetimi. ed. Zeki Kaya. 149-179. Ankara: Pegem Akademi, 17. Basım, 2019.
• Kalkan, Ümit vd. “Din Dersine Yönelik Öğrenci Tutumlarının İncelenmesi: KKTC Örneği”. Turkish Studies - Religion 16/1 (2021), 17-31. https://dx.doi.org/10.47091/TurkishStudies.48840
• Karadağ, Mehmet - Kalkan, Ümit. “Teaching Application Problems of Religious Culture and Moral Knowledge Pre-service Teachers (Case of TRNC)”. Asia-Pacific Journal of Educational Management Research 6/2 (2021), 45-56. http://dx.doi.org/10.21742/ajemr.2021.6.2.04
• Karahan, Berna Ürün. “Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme Çalışması”. Kastamonu Eğitim Dergisi 26/1 (2018), 67-73. https://doi.org/10.24106/kefdergi.375179
• Karasar, Niyazi. Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler. Ankara: 3A Eğitim Danışmanlık, 1994.
• Kaya, Mevlüt. “İlköğretim ve Ortaöğretim Öğrencilerinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Karşı Tutumları”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 12/12 (2001), 43-78. https://doi.org/10.17120/omuifd.50317
• Kutlu, Mustafa - Ocak, İjlal. “Öğretmenlerin İletişim Becerileri ve Yansıtıcı Düşünme Eğilimlerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi 6/2 (2020), 100-124.
• MEB. “Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyonu”. Kurumsal. 2023vizyonu.meb.gov.tr. 2018. https://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
• Nurçin, Volkan. Kıbrıs’ta Din Eğitiminin Dönüşümü ve Türkiye’nin Etkileri. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Doktora Tezi, 2019.
• Özdemi̇r, Şuayip - Çeli̇k, Rahime. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması”. Amasya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8 (2017), 7-20. https://doi.org/10.18498/amauifd.325822
• Özen, Fatmanur. “Etkili Öğretmenlerin Dünü Bugünü”. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi 1/1 (2019), 142-168.
• Pala, Aynur. “Öğretmen Adaylarının Empati Kurma Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23/23 (2008), 13-23.
• Piji Küçük, Duygu. “Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı Öğrencilerinin İletişim ve Problem Çözme Becerileri”. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 32/1 (2012), 33-54.
• Sabuncuoğlu, Zeyyad - Gümüş, Murat. Örgütlerde İletişim. Arıkan Yayıncılık, 2008.
• Saraçoğlu, Asuman Seda vd. “Öğretmen Adaylarının İletişim ve Problem Çözme Becerileri İle Okuma İlgi ve Alışkanlıkları Arasındaki İlişki”. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 6/2 (2009), 187-206.
• Solmuş, Tarık. İş Yaşamında Duygular ve Kişilerarası İlişkiler. İstanbul: Beta Basım Yayım, 2004.
• Şahingöz, Selçuk. “Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Sınıf Yönetimine İlişkin Bilişsel Algılarının Değerlendirilmesi”. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi 18/1 (2021), 284-315. https://doi.org/10.33711/yyuefd.863207
• Tümkaya, Songül - Asar, Çiğdem. “İlkokul Yöneticilerinin İletişim Becerilerine İlişkin Yönetici ve Öğretmenlerin Görüşlerinin İncelenmesi”. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 26/1 (2017), 243-258.
• Uzun, Tevfik vd. “Öğretmenlerin İletişim Becerileri İle Öğrencilerin Derse İlgileri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20/3 (2018), 622-636. https://doi.org/10.17556/erziefd.376135
• Ülken, Hilmi Ziya. Eğitim Felsefesi. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınevi, 1967.
• Yıldız, Derya vd. “Öğretmenlerin İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeği’ Geliştirme Çalışması”. Ana Dili Eğitimi Dergisi 6/1 (2018), 48-67. https://doi.org/10.16916/aded.345518
• Yıldız, Zafer. “Din Görevlisi Adaylarının İletişim Becerisi Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/29 (2016), 107-130. https://doi.org/10.14395/hititilahiyat.258532
• Zengin, Mahmut. “Öğrencilerin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Değerler Eğitimi Dergisi 11/25 (2013), 271-301.
• Zimbardo, Philip G. - Gerrin, Richard J. Psikolojiye Giriş Psikoloji ve Yaşam. çev. Gamze Sart. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 19. Basım, 2015.