Ameliyat Sonrası Ağrıda Tamamlayıcı Terapiler

Yıl 2022, , 55 - 66, 24.01.2022

Nuriye Değirmen , Sevgi Gür , Nevin Kanan

https://doi.org/10.31020/mutftd.1018094

Öz

Binlerce yıllık tarihi bulunan tamamlayıcı uygulamaların, günümüzde ameliyat sonrası ağrısı olan bireylerde uygulanması artmıştır. Cerrahi hemşireliğinde bakımda ağrıya yönelik yeni yaklaşım ve girişimler tartışılmaktadır. Bunların arasında en günceli ise tamamlayıcı terapilerdir. Bu konuda derleme, nicel, nitel ve randomize kontrollü çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, tamamlayıcı terapileri içeren geleneksel tıbbı; sağlığın iyilik halinin sürdürülmesi ile birlikte fiziksel hastalıkların ve akıl hastalıklarının önlenmesi, tanısı, tedavisinde kullanılan farklı kültürlere özgü teori, inanç ve deneyime dayalı, izahı yapılabilen ya da yapılamayan bilgi, beceri ve uygulamaların bütünü olarak tanımlamaktadır. Tamamlayıcı uygulamaların yararlılığı ve gerekliliği konusunda sağlık profesyonellerinin farklı görüşleri bulunmaktadır. Bir grup, bu uygulamaların tıbbi tedavi ve bakımda yeri olduğunu savunurken, başka bir grup ise tamamlayıcı uygulamalar ve sonuçlarına ilişkin sorumluluk konularını tartışmaktadır. Günümüzde tamamlayıcı terapilerin kullanım nedenleri; hastaların modern tıp uygulamalarının yanında bu tedavi yöntemlerini umut olarak görmesi, tedavilerinin kontrolü kendi elinde tutma istekleri, toplumların kültürleriyle uyumlu ve kolay ulaşılabilir olması, daha az girişimsel işlem barındırması ve uygulayıcılarının hastaya daha fazla zaman ayırmasıdır. Bu derleme ile ameliyat sonrası ağrının önlenmesi, tedavisi ve bakımına yönelik tamamlayıcı uygulamalar incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Postoperatif ağrı, Tamamlayıcı terapiler, Hemşirelik

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

yok

Complementary Therapies in Postoperative Pain

Öz

Complementary practices have thousands of years of history. The use of complementary practices in individuals with post-operative pain has increased today. New approaches and interventions for pain in surgical nursing are discussed. Complementary therapies are the most recent among them. There is a need for compilation, quantitative, qualitative and randomized controlled studies on this subject. World Health Organization traditional medicine including complementary therapies; It is defined as the whole of knowledge, skills and practices that can be explained or not, based on theory, belief and experience specific to different cultures, used in the prevention, diagnosis and treatment of physical diseases and mental illnesses, together with the maintenance of well-being. Health professionals have different views on the usefulness and necessity of complementary practices. One group argues that these practices have a place in medical treatment and care. Another group discusses complementary practices and responsibility for their consequences. The reasons for the use of complementary therapies today; Patients see these treatment methods as hope in addition to modern medical practices, their desire to keep control of their treatments, their compatibility with the cultures of the societies and their easy accessibility, less interventional procedures, and the practitioners' spending more time with the patient. In this review, complementary practices for the prevention, treatment and care of postoperative pain will be examined.

Anahtar Kelimeler

Postoperative pain, Complementary therapies, Nursing

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• 1. Yüksel NA, ve ark. Hekimlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarına bakış açısı. ESTÜDAM Halk Sağlığı Dergisi 2019;4(3):276-286.
• 2. WHO Traditional Medicine Strategy 2014- 2023. WHO Library Cataloguing-in publication Data.
• 3. Öztürk H, Şaylıgil Ö. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları yönetmeliği’nin etik açıdan değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2016;24(1):1-10.
• 4. Ernst E. The role of complementary and alternative medicine. BMJ 2000;321(7269):1133-1135.
• 5. Karahancı ON, ve ark. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları yönetmeliği ile yönetmelik taslağı’nın karşılaştırılması. Türkiye Biyoetik Dergisi, 2015;2(2):117-26.
• 6. TC Resmi Gazete (2014) Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği. 27 Ekim 2014. Sayı: 29158. Başbakanlık Basımevi. Ankara.
• 7. Barnes J. Quality, efficacy and safety of complementary medicines: fashions, facts and the future. Part II: Efficacy and safety. J Clin Pharmacol 2003;55:331-340.
• 8. Rızalar S. ve ark. Cerrahi hastalarının ameliyat öncesi ve sonrasında açlık ve susuzluk düzeylerinin incelenmesi. Sağlık ve Yaşam Bilimleri Dergisi 2019;1(2):32-36.
• 9. Yılmaz M, Gürler H. Hastaların ameliyat sonrası yaşadıkları ağrıya yönelik hemşirelik yaklaşımları: Hasta görüşleri. Ağrı 2011;23(2):71-79.
• 10. Uraz Ö. Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin ameliyat sonrası sık görülen semptomlara yönelik tamamlayıcı ve alternatif yöntemlere ilişkin bilgi ve uygulamaları. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Hemşirelik Yüksek Lisans Programı Tez Danışmanı: Günay U. Yüksek Lisans Tezi. 2019.
• 11. Idvall E, Ehrenberg A. Nursing documentation of postoperative pain management. J Clin Nurs 2002;11(6):734-42.
• 12. Aksoy G, Kanan N, Akyolcu N. Cerrahi Hemşireliği Kitabı genişletilmiş 2 baskı. Nobel Tıp Kitabevleri. 2017. Bölüm 10: Çavdar İ, Akyüz N. İstanbul. sy: 367-385.
• 13. Eti Aslan F, Badır E. Ağrı kontrolü gerçeği: Hemşirelerin ağrının doğası, değerlendirilmesi ve geçirilmesine ilişkin bilgi ve inançları. Ağrı 2005;17(2):47-51.
• 14. Eid T, Bucknall T. Documenting and implementing evidencebased postoperative pain management in older patients. Journal of Orthopeadic Nursing 2008;12:90-98.
• 15. Wang HL, Keck JF. Foot and hand massage as an intervention for postoperative pain. Pain Manag Nurs 2004;5(2):59-65.
• 16. Dihle A, Bjølseth G, Helseth S. The gap between saying and doing in postoperative pain management. J Clin Nurs 2006;15(4):469-79.
• 17. O’Connor J, Bensky D. Acupuncture: A Comprehensive Text. Washington: Eastland Press, 1981.
• 18. Biçer İ, Balçık PY. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp: türkiye ve seçilen ülkelerinin incelenmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 2019;22(1):245-257.
• 19. Liu Z, Liu L. Essentials of Chinese Medicine. Vol 1, London: Springer-Verlag London Ltd, 2009.
• 20. Akçal F. Tanı ve tedavide akupunktur. Konya: Ebru Yayıncılık, 2004.
• 21. Erden V, ve ark. Laparoskopik kolesistektomi operasyonlarında akupunktur uygulamasının ameliyat sonrası analjeziye etkisi. Ağrı 2015;27(3):155–159.
• 22. Sezen K. Akapunktur teorik ve pratik. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi; 2002.
• 23. Karamızrak. N, ses ve müziğin organları iyileştirici etkisi, Koşuyolu Heart Journal 2014;17(1):54-57.
• 24. Avşar G, Özlü ZK, İnce S. Müzikterapinin kolesistektomi olan hastaların ağrıları üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2016;19(2):100-105.
• 25. Poulsen MJ. Nursing music protocol and postoperative pain. Pain Management Nursing: Official Journal of the American Society of Pain Management Nurses 2017;19(2):1-10.
• 26. Buckle J. Aromatherapy in the context of nursing, The Nature of Aromatherapy. Clinical Aromatherapy in Nursing. 1st ed. London: Arnold Publisher; 1997. p.2-48.
• 27. Price S, Price L. How essential oils enter the body. Aromatherapy for Health Profes sionals. 2nd ed. New York: Churchill Living Stone; 1995.pp:7-91.
• 28. Başaran A. Natural aromatherapy: herbs& essences. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2009;29(5-1):86-94.
• 29. Zimpel SA, et al. Complementary and alternative therapies for post-caesarean pain. Cochrane Database Syst Review 2020;1(9):1-10.
• 30. Ferruggiari L, et al. The effect of aromatherapy on postoperative nausea in women undergoing surgical procedures. J Perianesth Nurs 2012;27(4):246-51.
• 31. Bikmoradi A, et al. Effect of inhalation aromatherapy with lavender essential oil on stress and vital signs in patients undergoing coronary artery bypass surgery: A single-blinded randomized clinical trial. Complement Ther Med 2015; 23(3):331-8.
• 32. İlkin E, et al. Menopozal kadınlarda egzersizin fizyolojik etkileri. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi 2020;3(2).
• 33. Erişkin İçin Kronik Hastalıklarda Fiziksel Aktivite Rehberi, Sağlık Bakanlığı, Ankara-2008.
• 34. Yavuz M, ve ark. Hastaların ameliyat öncesi ve sonrasında solunum egzersizlerini uygulama durumları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2015;31(2):1-7.
• 35. Kara D, ve ark. Kronik obstrüktif akciğer hastalarına uygulanan pursed lip ve diyafragmatik solunum egzersizlerinin dispne şiddeti ve solunum fonksiyon testleri üzerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;16:4.
• 36. Ay Akça F. (Ed) Temel Hemşirelik, İstanbul: İstanbul Medikal. 2008.
• 37. Köken G, Yılmazer M. Gebelik ve egzersiz, Turkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2007;17(5):385-92.
• 38. Güven EK. Elektif sezaryen olan hastalarda post-operatif ağrı ve anksiyetenin azaltılmasında refleksolojinin etkisi. Yüksek Lisans Tezi. 2017.
• 39. Purut HP. Kemoterapi Alan Akciğer Kanseri Hastalarında Ayak Refleksolojisi Uygulamasının Bulantı Kusma ve Uyku Kalitesine Etkisi. Doktora Tezi. 2018.
• 40. Bidgoli M, et al. The effect of hand reflexology on anxiety in patients undergoing coronary angiography: A single-blind randomized controlled trial. / Complementary Therapies in Clinical Practice. 2017;27:31-36.
• 41. Boz İ, İyileştirici bakım çerçevesi, Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2018;7(1):56-61.
• 42. Uzun O, Tan M. Nursing students' opinions and knowledge about complementary and alternative medicine therapies. Complement Ther Nurs Midwifery 2004;10:239-44.
• 43. Halcon LL, et al. Complementary therapies and healing practices: faculty/student beliefs and attitudes and the implications for nursing education. J Prof Nurs 2003;19:387-97.
• 44. Şahin S. Geleneksel, tamamlayıcı, alternatif tıp uygulamalarına genel bir bakış. Türk Aile Hek Derg 2017;21(4):159-162.