Tıp Fakültesi Öğretim Elemanlarının Hirudoterapiye Bakış Açısının Araştırılması

Yıl 2024, , 109 - 116, 30.01.2024

Alican Bilden , Fatih Çakır , Merve Kahraman , Muttalip Cicek

https://doi.org/10.31020/mutftd.1395365

Öz

Amaç: Hirudoterapi veya tıbbi sülük kullanımı, tarihten bu yana dünyanın farklı kültürlerinde çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmış iken, günümüzde özellikle mikro cerrahi ve plastik cerrahi uygulamalarında modern tedaviyi destekleyici bir yöntem olarak tercih edilmektedir. Bu çalışmada; Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde görevli ve çoğunluğu hekim olan öğretim elemanlarının hirudoterapiye bakış açılarını, bilgi ve farkındalık düzeylerini ortaya koymak ve hekimlerin hirudoterapi uygulamaları ile ilgili bilgi ve farkındalık düzeylerini arttırmak amaçlandı.
Yöntem: Araştırma kesitsel tipte olup, 1-31 Temmuz 2023 tarihleri arasında Tıp Faküktesi’nde görevli 178 öğretim elemanının tamamına ulaşılması hedeflendi, ancak sadece 110’nuna (%61,9) ulaşılabildi. Veriler; yüz yüze veya telefon ile görüşme yapılarak ve anket formu kullanılarak toplandı.
Bulgular: Öğretim elemanlarının 65’i (%59,1) erkek, 45’i (%40,9) ise kadındı. Katılımcıların 62’si (%56,4) dahili bilimler, 17’is (%15,5) cerrahi bilimler ve 31’i (%28,1) temel bilimlerde olup, 90’ı (%81,8) doktor öğretim üyesi (Dr. Öğr. Üyesi) veya araştırma görevlisi, 20’si (%18,2) ise profesör veya doçent idi. Katılımcıların 79’unu (%71,8) tıp fakültesi mezunu öğretim elemanları oluşturmaktaydı. Ek olarak, katılımcıların 21’i (%19,1) hayatında hiç sülük görmemiş, 15’i (%13,6) ise “Hirudoterapi” kelimesini hiç duymamışken, 48’i (%43,6) sülüklerden korkmakta veya tiksinmekteydi .
Sonuç: Bu araştırma anketine katılan profesör, doçent, doktor öğretim üyesi ve araştırma görevlilerinin büyük çoğunluğunun hirudoterapinin ne olduğu, hangi hastalara uygulandığı ve/veya uygulanmadığı ile ilgili bilgi ve farkındalık düzeylerinin oldukça düşük olduğu, bu sebeple hirudoterapiye güvenmedikleri istatistiksel olarak tespit edildi. Hirudoterapi ile ilgili daha fazla bilimsel çalışmaların yapılması ve tıp eğitim müfretadına bu tedavi yönteminin dahil edilmesi hekimlerin farkındalık düzeylerini artıracaktır.

Anahtar Kelimeler

Tıbbi Sülük, Hirudoterapi, Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp, Hekim

Investigation of the Perspectives of Medical Faculty Academic Staff on Hirudotherapy

Öz

Aim: While hirudotherapy, or the use of medical leeches, has been employed in the treatment of various diseases across different cultures throughout history, it is now preferred as a method that complements modern treatments, especially in microsurgery and plastic surgery applications. In this study; It was aimed to reveal the perspectives, knowledge, and awareness levels of academic staff, predominantly physicians, at Kırşehir Ahi Evran University Faculty of Medicine regarding hirudotherapy and to enhance their knowledge and awareness levels about hirudotherapy applications.
Method: The research is cross-sectional, and it was aimed to reach all 178 academic staff between July 1 and July 31, 2023; however, only 110 (61,9%) could be reached. Data were collected through face-to-face interviews, phone calls, and a questionnaire.
Results: Of the participants, 65 (59,1%) were male, and 45 (40,9%) were female. 62 participants (56,4%) were from internal medicine, 17 (15,5%) from surgical sciences, and 31 (28,1%) from basic sciences. Among them, 90 (81,8%) were assistant professors - research assistants, and 20 (18,2%) were professors - associate professors. Of the participants, 79 (71,8%) were physicians. Additionally, 21 participants (19,1%) had never seen a leech in their lives, and 15 (13,6%) had never heard the word "Hirudotherapy," while 48 (43,6%) feared or disgusted leeches.
Conclusion: The majority of professors, associate professors, assistant professors, and research assistants participating in this survey were statistically found to have a significantly low level of knowledge and awareness about what hirudotherapy is, to which diseases it is applied or not applied. Consequently, they expressed a lack of confidence in hirudotherapy. Conducting more scientific studies on hirudotherapy and integrating this treatment method into medical education curricula will enhance the awareness levels of healthcare professionals.

Anahtar Kelimeler

Medicinal Leech, Hirudotherapy, Traditional and Complementary Medicine, Physicians

Kaynakça

• Abdullah S, et al. Hirudotherapy/leech therapy: applications and indications in surgery. Arch Clin Exp Surg 2012;1(3):172–80.
• 2. Whitaker IS, et al. Historical article: Hirudo medicinalis: Ancient origins of, and trends in the use of medicinal leeches throughout history. Br J Oral Maxillofac Surg 2004;42(2):133–7.
• 3. Singh AP. Medicinal leech therapy (Hirudotherapy): A brief overview. Complement Ther Clin Pract 2010;16(4):213–5.
• 4. Sağlam N. Sülük Biyolojisi ve Yetiştirme Teknikleri. Fırat Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi 1997;121-128.
• 5. Galen C. On the natural faculties. 2nd ed. Brock J, Editör. London : William Heinemann New York : G. P. Putnam’s Sons; 2019.
• 6. Sina İ. el-Kanun fi’t-Tıbb. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu; 2014.
• 7. Saglam N, et al. A new species of Hirudo (Annelida: Hirudinidae): historical biogeography of Eurasian medicinal leeches. BMC Zool 2016;1(1):1-13.
• 8. Wiwanitkit V. Leech therapy. Anc Sci Life 2012;31(3):141.
• 9. Adams SL. The medicinal leech: a page from the annelids of internal medicine. Ann Intern Med 1988;109(5):399–405.
• 10. Haycraft JB. IV. On the action of a secretion obtained from the medicinal leech on the coagulation of the blood. Proc R Soc London 1883;36(228–231):478–87.
• 11. World Health Organization. General Guidelines for Methodologies on Research and Evaluation of Traditional Medicine. 2000;1–73.
• 12. Parker JL, Shaw JG. Aeromonas spp. clinical microbiology and disease. J Infect 2011;62(2): 109–18.
• 13. TC Resmi Gazete (2014). Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği. 27 Ekim 2014. Sayı: 29158. Başbakanlık Basımevi. Ankara.
• 14. Dedeli O, Karadakovan A. Investigation of Complementary and Alternative Medicine Practice and Drug Use in the Elderly. J Complement Med Drug Discov 2011;1(1):23.
• 15. Oral B, ve ark. Aile sağlığı merkezine başvuranların geleneksel /alternatif tıpla ilgili görüşleri ve kullanım durumu. TAF Prev Med Bull 2016;15(2):75–82.
• 16. Altın A, Avcı İA. Evde Alzheimer hastasına bakım verenlerin hasta bakımına yönelik kullandıkları tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemleri. TAF Prev Med Bull 2016;15(6):525–31.
• 17. Küçük MÖ, Yaman O. Tıbbi Sülük Terapisi (Hirudoterapi). J Biotechnol Strateg Heal Res 2019;3:29–46.
• 18. Whitaker IS, et al. Hirudo medicinalis and the plastic surgeon. Br J Plast Surg 2004;57(4):348–53.
• 19. Cüneyt T, Banu T, Yusuf T. Hirudoterapi Komplikasyonu Olarak Enfeksiyon Olgusu. J Complement Med 2019;13(1):14–6.
• 20. Rai P, et al. Efficacy of leech therapy in the management of osteoarthritis (Sandhivata). An Int Q J Res Ayurveda 2011;32(2):213.
• 21. Mumcuoglu KY. Recommendations for the use of leeches in reconstructive plastic surgery. Evidence-based Complement Altern Med 2014;1–7.
• 22. Nair HKR, et al. Hirudotherapy in Wound Healing. Int J Low Extrem Wounds 2020;1-7.
• 23. Ba¨cker M, et al. Effectiveness of Leech Therapy in Chronic Lateral Epicondylitis A Randomized Controlled Trial. 2011. Clin J Pain 2011;27:442–447.
• 24. M. Abdualkader A, et al. Some Biological Activities of Malaysian Leech Saliva Extract. IIUM Eng J 2011;12(4):1–9.
• 25. Koeppen D, Aurich M, Rampp T. Medicinal leech therapy in pain syndromes: A narrative review. Wiener Medizinische Wochenschrift 2014;164(5–6):95–102.
• 26. Rigbi M, Orevi M, Eldor A. Platelet aggregation and coagulation inhibitors in leech saliva and their roles in leech therapy. Semin Thromb Hemost 1996;22(3):273–8.
• 27. Demir E. Sağlık çalışanlarının geleneksel ve tamamlayıcı tedavi yöntemlerine yönelik bilgi, tutum ve davranışları. Biruni Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2019.
• 28. Şenel E, Taylan Özkan A, Mumcuoglu KY. Scientometric analysis of medicinal leech therapy. J Ayurveda Integr Med 2020;11(4):534–8.
• 29. Sag I, Zengul FD. Why medical tourists choose Turkey as a medical tourism destination? J Hosp Tour Insights 2018;2(3):296–306.
• 30. Arabacl B. “Pearls” of the nineteenth-century: From therapeutic actors to global commodities medicinal leeches in the Ottoman Empire. Med Hist 2023;67(2):128–47.
• 31. Doğan O, et al. Trial of hirudotherapy in labial necrosis: A case report. J Surg Med 2020;4(11):1095–7.
• 32. Şahin EV, Mıdık Özpak A. Sülük Terapisine Bağlı Kutanöz Lenfoid Reaksiyon. STED 2019;28(5):377–9.
• 33. Lafçı D, Kaşıkçı MK. The knowledge level and using of complementary and alternative therapies of the health personal who working at hospitals. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilim Derg 2014;3(4):1114–31.
• 34. Çırak M, Uskun E. Isparta İl Merkezinde Aile Hekimlerinin Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamalarına Yaklaşımı: Kesitsel Bir Çalışma. Bütünleyici ve Anadolu Tıbbı Derg 2023;4(2):20–42.