Örgütsel Sessizliğin ve Örgütsel Yalnızlığın Hemşirelerin Ruhsal İyi Olma Durumları Üzerine Etkileri

Yıl 2024, , 393 - 402, 31.05.2024

Sabahattin Tekingündüz , Zeliha Yaman , Muazzez Aydın

https://doi.org/10.31020/mutftd.1451006

Öz

Amaç: Araştırma, örgütsel sessizliğin ve örgütsel yalnızlığın hemşirelerin ruhsal iyi olma durumları üzerine etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma, 02 Ocak-02 Nisan 2022 tarihleri arasında Siirt ilinde bulunan bir kamu hastanesinde görev yapan 240 hemşire ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma açıklayıcı ve kesitsel tipte tasarlanmıştır. Veri toplama formunda Kişisel Bilgi Formu (10 soru), Örgütsel Sessizlik Ölçeği (15 madde), İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği (16 madde) ve Depresyon, Anksiyete, Stres Ölçeği (21 madde) kullanılmıştır. Veriler, betimleyici analizler, korelasyon analizi ve regresyon analizi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Çalışmada, korelasyon analizine göre yalnızlık alt boyutları ile depresyon ve stres arasında ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Korumacı sessizlik ile hem depresyon hem de stres arasında ilişki belirlenmiştir (p<0,05). Anksiyete ile yalnızlık alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler saptanmazken (p>0,05), anksiyete ile örgütsel sessizliğin alt boyutları arasında anlamlı ilişkiler belirlenmiştir (p<0,05). Regresyon analizine göre hem depresyonu hem de stresi yalnızlığın alt boyutları ile örgütsel sessizliğin korumacı ve kabullenici sessizlik alt boyutlarının anlamlı olarak etkilediği saptanmıştır (p<0,05). Regresyon analizine göre anksiyeteyi sosyal arkadaşlık ile örgütsel sessizliğin korumacı ve kabullenici sessizlik alt boyutlarının anlamlı olarak etkilediği saptanmıştır (p<0,05).
Sonuç: Örgütsel yalnızlık ve örgütsel sessizliğin (korunmacı sessizlik hariç) hem depresyon hem de stresi etkilediği belirlenmiştir. Anksiyeteyi de sosyal arkadaşlık ile örgütsel sessizliğin korumacı ve kabullenici sessizlik alt boyutlarının anlamlı olarak etkilediği belirlenmiştir. Hemşirelerin ruhsal iyi olma hallerini destekleyen, işbirliği ve dayanışmayı teşvik eden bir çalışma ortamı, zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olabilecek danışmanlık hizmetleri, görüş ve önerilerinin dinlendiği etkili bir iletişim ortamının yaratılması önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel sessizlik, örgütsel yalnızlık, ruh sağlığı, hemşirelik

The Effects of Organizational Silence and Organizational Loneliness on the Mental Well-Being of Nurses

Öz

Aim: The research was conducted to determine the effects of organizational silence and organizational loneliness on the psychological well-being of nurses.
Methods: The research was conducted with 240 nurses working in a public hospital in Siirt province between 02 January and 02 April 2022. The study was designed as descriptive and cross-sectional. Personal Information Form (10 questions), Organizational Silence Scale (15 items), Loneliness at Work Scale (16 items) and Depression, Anxiety, Stress Scale (21 items) were used in the data collection form. The data were evaluated with descriptive analysis, correlation analysis and regression analysis.
Results: In the study, according to the correlation analysis, no relationship was found between loneliness sub-dimensions and depression and stress (p>0.05). A relationship was determined between protective silence and both depression and stress (p<0.05). While no significant relationships were detected between the anxiety and loneliness sub-dimensions (p>0.05), significant relationships were determined between the anxiety and organizational silence sub-dimensions (p<0.05). According to regression analysis, it was determined that both depression and stress were significantly affected by the sub-dimensions of loneliness and the protective and accepting silence sub-dimensions of organizational silence (p<0.05). According to the analysis, it was determined that social friendship and the protective and accepting silence sub-dimensions of organizational silence significantly affected anxiety (p <0.05).
Conclusion: It has been determined that organizational loneliness and organizational silence (except protective silence) affect both depression and stress. It was determined that social friendship and the protective and accepting silence sub-dimensions of organizational silence significantly affected anxiety. It is important to create a working environment that supports nurses' mental well-being, encourages cooperation and solidarity, consultancy services that can help them cope with difficulties, and an effective communication environment where their opinions and suggestions are listened to.

Anahtar Kelimeler

Organizational silence, organizational loneliness, mental health, nursing

Kaynakça

• 1. El Abdou R, Hassan H, Badran F. Organizational silence as perceived by staff nurses and its relation to their self-efficacy. Egyptian Journal of Health Care 2023;14(1):656-669.
• 2. Emelifeonwu JC, Valk R. Employee voice and silence in multinational corporations in the mobile telecommunications industry in Nigeria. ER 2019;41(1):228-252.
• 3. Montgomery A, et al. Employee silence in health care: Charting new avenues for leadership and management. Health Care Manage Rev 2023;48(1):52-60.
• 4. Çakıcı A. Örgütlerde işgören sessizliği: neden sessiz kalmayı tercih ediyoruz? Detay Yayıncılık; 2010.
• 5. Saleh AYA. How school climate predicts teachers organizational silence. Int J Educ Admin Pol Stud 2020;12(1):12-27.
• 6. Morrison EW, Milliken FJ. Organizational silence: A barrier to change and development in a pluralistic world. The Academy of Management Review 2000;25(4):706-725.
• 7. Henriksen K, Dayton E. Organizational silence and hidden threats to patient safety. Health Serv Res 2006;41(4p2):1539-1554.
• 8. Ayan B, Sökmen A. Örgütsel yalnızlığın internet bağımlılığı ve işten sıkılma ile ilişkisinde iş tatminin aracı rolü. 3.sektor-sosyal-ekonomi 2023;58(2):1100-1117.
• 9. Özdemir N. Otel işletmelerinde liderlik tarzlarının örgütsel yalnızlık ve prososyal hizmet davranışları üzerindeki etkisi. Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi; 2023.
• 10. Silman F, Dogan T. Social intelligence as a predictor of loneliness in the workplace. Span J Psychol 2013;16:E36.
• 11. Donovan NJ, Blazer D. Social ısolation and loneliness in older adults: Review and commentary of a national academies report. The American Journal of Geriatric Psychiatry 2020;28(12):1233-1244.
• 12. Ofei-Dodoo S, Ebberwein C, Kellerman R. Assessing loneliness and other types of emotional distress among practicing physicians. Kans J Med 2020;31(13):1-5.
• 13. Achor S, et al. America’s loneliest workers, according to research. published 2018. Erişim tarihi: 20.01.2024 Erişim adresi: https://hbr.org/2018/03/americas-loneliest-workers-according-to-research
• 14. Kolcz DL, et al. Loneliness in healthcare providers: Results from a mid-pandemic survey. Clinical Medicine Insights: Psychiatry 2023;14:11795573231198032.
• 15. Qi H, et al. Associations between depressive, anxiety, stress symptoms and elevated blood pressure: Findings from the CHCN-BTH cohort study and a two-sample Mendelian randomization analysis. Journal of Affective Disorders 2023;341:176-184.
• 16. Öztürk S. Ergenlik depresyonunun sağaltımında sorun çözme terapisi etkililiğinin bireysel ve grup formatı açısından karşılaştırılması. Doktora Tezi. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi; 2023.
• 17. Tekingündüz S, Kurtuldu A, Öksüz S. İş-aile yaşam çatışması, iş tatmini ve iş stresi arasındaki ilişkiler. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 2015;3(4):27-42.
• 18. Bölükkaya M. Covid-19 sürecinde radyoloji teknikerlerinin depresyon, kaygı ve stres düzeylerinin sosyal destek ve stresle başa çıkma tarzları değişkenleri bakımından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Mersin Üniversitesi; 2022.
• 19. Akıllıoğlu F. Sağlık çalışanlarında tütün ürünleri kullanımının anksiyete ve depresyon düzeyi ile ilişkisinin belirlenmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2023.
• 20. Bilge B. Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinde nomofobinin aleksitimi, anksiyete ve depresyon ile ilişkisinin incelenmesi. Tıpta Uzmanlık Tezi. Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi; 2023.
• 21. Turan A. COVİD-19 pandemisi sırasında yüksek risk altında ve düşük risk altında çalışan sağlık çalışanlarının tükenmişlik, kaygı, depresyon, algılanan stres düzeyi, somatik belirtiler, psikolojik dayanıklılık, damgalama ve travmatize olma düzeylerinin karşılaştırılması. Tıpta Uzmanlık Tezi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi; 2021.
• 22. Thu Pham H, et al. Depression, anxiety and stress among healthcare workers in the context of the COVID-19 pandemic: a cross-sectional study in a tertiary hospital in Northern Vietnam. Front Public Health 2023;11:1231326.
• 23. Chen Y, et al. Meta-analysis of the prevalence of anxiety and depression among frontline healthcare workers during the COVID-19 pandemic. Front Public Health 2022;10:984630.
• 24. Şehitoğlu Y, Zehir C. Türk kamu kuruluşlarında çalışan performansının, çalışan sessizliği ve örgütsel vatandaşlık davranışı bağlamında incelenmesi. Amme İdaresi Dergisi 2010;43(4):87-110.
• 25. Yüncü V, Fidan Ü. Çalışan sessizliği ve algılanan örgütsel destek arasındaki ilişkinin veri madenciliği ile incelenmesi. ACIN 2020;4(2).
• 26. Doğan T, Çetin B, Sungur M. İş yaşamında yalnızlık ölçeǧi Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2009;10(4):271-277.
• 27. Sariçam H. The psychometric properties of Turkish version of Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21) in community and clinical samples. JCBPR 2018;1.
• 28. Gabel J. The Correlation between employee silence and psychological needs within the public sector. PhD Thesis. Grand Canyon University; 2020.
• 29. Keser A, Karaduman M. İş yaşamında yalnızlık algısının örgütsel vatandaşlık davranışı ile ilişkisi ve öğretmenler üzerinde bir araştırma. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi 2014;3(7):178-197.
• 30. Kulualp HG, Çakmak F. Örgütsel sessizlik türlerini etkileyen faktörlerin yapısal eşitlik modeli ile belirlenmesi. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 2016;12(1):123-146.
• 31. Üçok DI, Torun AA. Örgütsel sessizliğin nedenleri üzerine nitel bir araştırma. İş ve İnsan Dergisi 2015;2(1):27.
• 32. Kuiper JS, et al. Social relationships and risk of dementia: A systematic review and meta-analysis of longitudinal cohort studies. Ageing Research Reviews 2015;22:39-57.
• 33. Domènech-Abella J, et al. Anxiety, depression, loneliness and social network in the elderly: Longitudinal associations from The Irish Longitudinal Study on Ageing (TILDA). Journal of Affective Disorders 2019;246:82-88.
• 34. Gusinac M, Aral N. Madde kullanan ergenlerde sosyal dışlanma ve sosyal ihtiyaçlar arasındaki ilişkinin incelenmesi. JASSS. 2022;15(91):77-90.
• 35. Alhas F. Examining the link between organizational citizenship and organizational silence. GJEB 2024;10(1).
• 36. Shapiro J, Zhang B, Warm EJ. Residency as a social network: Burnout, loneliness, and social network centrality. Journal of Graduate Medical Education 2015;7(4):617-623.