Özkıyım: Umut Işığını Söndürmek

Yıl 2020, , 415 - 424, 23.09.2020

Sunay Fırat , Mehmet Erk , Seda Kahya

https://doi.org/10.31020/mutftd.703988

Öz

Amaç: Özkıyım davranışı sadece psikiyatrik değil sosyal, kültürel ve ekonomik sonuçları olan önemli bir halk sağlığı sorunudur. özkıyım davranışının bireylerde sadece bireysel veya toplumsal sorunların sonucu olmayıp temelde biyolojik, psikiyatrik/psikolojik ve toplumsal etmenlerin bir bileşkesi sonucu oluştuğu düşünülmektedir. Bu çalışmada özkıyım girişimi nedeniyle Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Yoğun Bakım Ünitesinde tedavi görmüş olguların geriye dönük değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: 2013-2018 yılları arasında, 5 yıl boyunca gelen hastalar arasından, özkıyım girişimi nedeniyle Çukurova Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Yoğun Bakım Ünitesinde tedavi görmüş toplam 20 olgunun sosyodemografik değişkenleri, psikiyatrik bozukluk varlığı, özkıyım girişimi şekli gibi değişkenler dikkate alınarak, hastane kayıtları, geriye dönük olarak incelenmiştir.
Bulgular: Olguların yaş ortalaması 29,95±12,32’dir. Cinsiyetleri değerlendirildiğinde %65’i erkek, %35’i ise kadındır. Özkıyım girişimi şekilleri incelendiğinde, %70’i yüksekten atlama, %30’u ise ateşli silah ile girişimde bulunmuşlardır.
Yapılan analizler sonucunda; olguların medeni durumlarına göre bekarlar %92,3 oranında yüksekten atlayarak özkıyım girişiminde bulunmuşken, evlilerin oranı %28,6’dır (p=0,007). Yerleşim bölgesine göre yüksekten atlayarak özkıyım edenlerin oranı %92,9’dur (p=0,003). Yüksekten atlayanların %71,4’ünde bir psikiyatrik bozukluğun varlığı söz konusuyken ateşli silah ile özkıyım girişiminde bulunanların hiçbirinde herhangi bir tanıya rastlanmamıştır. (p=0,011).
Sonuç: Sonuç olarak özkıyım girişimlerinde sosyodemografik özelliklerin ve bunların intihar riski üzerindeki etkilerinin bilinmesi, toplumda özkıyımların önlenmesi ve sağlık çalışanlarına bu konuda önleyici programların oluşturulması bakımından fayda sağlayacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Özkıyım girişimi, sosyodemografik özellikler, yüksekten atlama, ateşli silah, yoğun bakım

Teşekkür

Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanına, destekleyen diğer öğretim üyelerine ve tüm çalışanlarına teşekkür ederiz.

Suicide: Extinguishing the Light at the End of the Tunnel

Öz

Objective: Suicidal behavior not only is a psychiatric problem but also has social, cultural and economic impacts to public health. It has been concluded which suicidal behaviors stem from not only individual or social problems but also had been considered as a biological, psychiatric/psychological and social mixture. The aim is to examine the cases which have been treated in Çukurova University, Faculty of Medicine, Neurosurgery Intensive Care Unit retrospectively.
Materials and Methods: Among all the patients which have come between 2013 and 2018, 20 cases which had been treated for suicide attempt in Çukurova University Faculty of Medicine Neurosurgery Intensive Care Unit examined retrospectively by sociodemographic variables, psychiatric disorders and suicide attempt style with hospital records.
Results: According to results the mean age of the cases is 29,95±12,32. Gender was separated by 65% were men, %35 were women. When suicidal attempts examined it has been found that 70% of the cases were leap off and 30% of them have used firearms. According to cases’ marital status, 92,3% of the singles have leapt off while this percentage %28,6 for married ones (p=0,007). 92,9% of the cases were attempted suicide by leap off (p=0,003). While leap off suicides have 71,4% percentage of a psychiatric history, firearm suicides haven’t got any psychiatric history (p=0,011).
Conclusion: To sum up knowledge of risk factors of suicide will be helpful by preventing suicides and to conduct preventive programs.

Anahtar Kelimeler

Suicide attempt, sociodemographic features, jumping from height, firearm, intensive care

Kaynakça

• 1. O’Connor RC, Nock MK. The psychology of suicidal behaviour. Lancet Psychiatry 2014;1:73–85.
• 2. World Health Organization (WHO). 2015. Suicide Data. Available at: http://www.who.int/mental_health/prevention/suicide/suicideprevent/en/ (accessed date: 11.07.2019).
• 3. World Health Organization Programmes: mental health. Suicide prevention (SUPRE) Geneva: (WHO). 2013. Available at: http://www.who.int/mental_health/prevention/suicide/suicideprevent/en/ (accessed date: 11.07.2019).
• 4. Hawton K, van Heeringen K. Suicide. Lancet 2009;373:1372–1381.
• 5. Teti GL, et al. Systematic review of risk factors for suicide and suicide attempt among psychiatric patients in Latin America and Caribbean. Rev Panam Salud Publica 2014;36(2):124-133.
• 6. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Available at: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=18626 (accessed date: 11.07.2019).
• 7. Posner K, et al. Columbia Suicide Severity Rating Scale (C-SSRS). The Research Foundation for Mental Hygiene, Inc, New York, NY. 2008.
• 8. Welch SS, A Review of the Literatüre on the Epidemiology of Parasuicide in the General Population. Psychiatric Serv 2001;52(3):368-375.
• 9. Pajonk FG, Gruenberg KAS, Moecke H, Naber D. Suicides and suicide attempts in emergency medicine. Crisis: The Journal of Crisis Intervention and Suicide Prevention 2002;23(2):68-73.
• 10. Anestis MD. Prior suicide attempts are less common in suicide decedents who died by firearms relative to those who died by other means. J Affect Disord 2016;189:106-109.
• 11. Durkheim E. [1897]. Suicide: A Study in Sociology. Glencoe, IL: Free Press, 1951.
• 12. Turecki G, Brent DA. Suicide and suicidal behaviour. The Lancet 2016;387(10024):1227-1239.
• 13. Yalvaç DH. İntihar Girişiminde Bulunan Bireylerde Psikiyatrik Morbidite, Kişilik Bozukluğu ve Bazı Sosyodemografik ve Klinik Etkenlerle İlişkisi, Uzmanlık Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri A.D. 2006.
• 14. Gür Akgör ST. Acil Servise İntihar Girişimi Nedeni ile Yapılan Başvuruların Demografik ve Klinik Özellikleri. Uzmanlık Tezi, Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Erzurum, 2012.
• 15. Seydioğlu M. İntihar Girişiminde Bulunan Kişilerin Sosyodemografik Özelliklerinin İncelenmesi, Depresyon ve Sosyal Destek Algısı Açısından Değerlendirilmesi. Yüzüncüyıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Van, 2002.
• 16. Choo CC, Harris KM, Ho RC. (Prediction of lethality in suicide attempts: Gender matters. OMEGA-Journal of Death and Dying 2019;80(1):87-103.
• 17. Harmancı P. Dünya'daki ve Türkiye'deki İntihar Vakalarının Sosyodemografik Özellikler Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2015;1(1):1-15.
• 18. Deniz I ve ark. 1995-2000 Yılları Resmi Kayıtlarından Batman'da Gerçekleşen İntihar ve İntihar Girişimleri Üzerine Bir İnceleme. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi 2001;1(4):1-22.
• 19. Yüksel N. İntiharın Nörobiyolojisi. Klinik Psikiyatri Dergisi 2001;4:5-15.
• 20. Gökhan Ş. Özkıyım Nedeni ile Acil Servise Başvuran Olguların Demografik Verilerinin Özkıyım Yöntemlerine Göre Değerlendirilmesi, Uzmanlık Tezi, Dicle Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, Diyarbakır, 2008.
• 21. Ajdacic-Gross V, et al. Are seasonalities in suicide dependent on suicide methods? A reappraisal. Social Science & Medicine 2003;57(7):1173-1181.
• 22. World Health Organization (WHO). 2014. Preventing Suicide: A Global Imperative. Geneva. Available at: https://www.who.int/mental_health/suicide-prevention/world_report_2014/en/ (accessed date: 11.07.2019).
• 23. Wong PW, et al. Suicides by jumping from a height in Hong Kong: a review of coroner court files. Soc. Psychiatry Psychiatr. Epidemiol 2014;49:211–219.
• 24. Chia BH, et al. Suicide methods in Singapore (2000–2004): types and associations. Suicide and Life‐Threatening Behavior 2011;41(5):574-583.
• 25. Lester D, Haines J, Williams CL. Firearm suicides among males in Australia: an analysis of Tasmanian coroners' inquest files. Int. J. Men's Health 2012;11:170–176.
• 26. Chen YY, Park NS, Lu TH. Suicide methods used by women in Korea, Sweden, Taiwan and the United States. Journal of the Formosan Medical Association 2009;108:452–459.
• 27. Klieve H, Sveticic J, De Leo, D. Who uses firearms as a means of suicide? A population study exploring firearm accessibility and method choice. BMC Med 2009;7:52.
• 28. De Moore, GM, Robertson AR. Suicide attempts by firearms and by leaping from heights: a comparative study of survivors. Am. J. Psychiatry 1999;156:1425–1431.
• 29. Kreyenbuhl JA, Kelly DL, Conley RR. Circumstances of suicide among individuals with schizophrenia. Schizophr Res 2002;58;253–261.
• 30. Huisman A, van Houwelingen CA, Kerkhof AJ. Psychopathology and suicide method in mental health care. Journal of Affective Disorders 2010;121(1-2):94-99.
• 31. Conner KR, et al. Low-planned suicides in China. Psychol Med 2005;35:1197-1204. 32. Frei A, et al. Use of army weapons and private firearms for suicide and homicide in the region of Basel, Switzerland. Crisis 2006;27:140-146.
• 33. van der Feltz-Cornelis CM, et al. Best practice elements of multilevel suicide prevention strategies: a review of systematic reviews. Crisis 2011;32:319–333.