Maddeden Manaya: Bitkiler ve Mevlana

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 1, 25 - 29, 01.04.2016

Selen Yeğenoğlu Bilge Sözen Şahne

Öz

Dünyanın karmaşıklığının hızla arttığı günümüzde, insanları ortak bir düşüncede birleştirmek gittikçe zorlaşmaktadır. Ancak, bu çabanın ender örneklerinden birisi, Mevlana ve öğretisidir. “Ne olursan ol gel” çağrısıyla tüm dünyaya seslenen Mevlana, bu arzusuna bütün milletlerden cevap bulmuştur. Doğadaki çeşitlilik gibi, Mevlana’nın öğretisini anlamak için dili, dini, ırkı ne olursa olsun pek çok insan Mevlana’yı araştırmakta ve bir araya gelmektedir.Mevlana’nın esinlenerek hazırlanan yazılı belgelerde bitkilerin de yer aldığı görülmektedir. Yaşadığı coğrafyadaki bitkileri de gözlemleyerek, deyişlere hayat verdiği düşünülen Mevlana’nın doğa sevgisi herkes tarafından bilinmektedir. Maddeyi mana ile ifade edebilmiş olan Rumi’nin, sözlerinde sıklıkla gül ve karanfile yer verdiği dikkat çekmektedir. Bunların yanı sıra öğretisinin, bir bitkinin yaşam döngüsünden esinlendiğini ortaya koyan çalışmalar da bulunmaktadır.Bu çalışmada, Mevlana’nın bitkilerle olan ilişkisi ve eserlerinde onlara verdiği değerin yanı sıra bazı deyişlerinde yer alan doğa ile ilgili kavramlar incelenecektir

Anahtar Kelimeler

Bitki, Tarih, Ünlü kişiler, Mevlana

From Objects to Spirit: Plants and Mevlana

Öz

World gets more complicated day by day. In this world,
it’s very hard to get people together on the same thought.
However, Mevlana and his teaching are a rare example for
this. His call to the world was “Come, whoever you are”
and many people from various societies answer this call.
Like the variety of nature, people from different religions,
languages and races league together for understanding and
researching him.
In Mevlana’s sayings and works or inspired works, plants have
a place as well. Rumi’s love of nature is known very clearly
and it’s thought that he is inspired from his environment.
He explained the objects with spirit. Rose and carnation are
very common mentioned plants in his works. In addition,
in some studies, it is exposed that the basis of Mevlana’s
teaching is the life circle of a plant.
In this study, the relationship between Mevlana and plants
will be analyzed. Furthermore, the relation between his
saying and nature will tried to be understood.

Anahtar Kelimeler

Plants, history, famous persons, Mevlana, Plants, History, Famous persons, Mevlana.

Kaynakça

• Topçu K. Kent kimliği üzerine bir araştırma: Konya örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2011;8(2):1048-1072.
• Horata O. Mevlana ve Divan Şairleri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 1999;Osmanlı’nın Kuruluşunun Yılı Özel Sayısı:43-56.
• Ritter H. Mevlana Celaleddin Rumi ve Etrafındakiler. Türkiyat Mecmuası 1940;268-281
• Ortaylı İ. Osmanlı Barışı. Türkiye Günlüğü 1998;56:12-17.
• Torlak H, Vural M, Aytaç Z. Mevlana Düşüncesinde Bitkiler. In: Türkiye’nin Endemik Bitkileri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları; 2010. pp:150-159.
• Akarpınar RB. Mevlana Celaleddin Rumi’nin Mesnevi ve Rubaiyyat’ında “Meyve” ve “Üzüm” Sembolleri. Bilig ;32:145-164.Akan H, Korkut MM, Balos MM. (2008). Arat Dağı ve Çevresinde (Birecik, Şanlıurfa) Etnobotanik Bir
• Araştırma, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 20(1) 67-81. Öztoprak N. Mesnevi-i Şerif. İstanbul:Timaş Yayınları; 2007.
• Torlak H. Konya ve Karaman’ın Endemik Bitkileri. Bilim ve Ütopya Dergisi 2002;95.
• Nadirova. Tabiat: Derdin Devası, Ankara:Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları; 2005.
• Stojanović-Radić Z, Čomić L, Radulović N, Dekić M, Ranđelović V, Stefanović O. Chemical composition and antimicrobial activity of Erodium species: E. ciconium L., E.cicutarium L., and E.absinthoides Willd. (Geraniaceae). Chem. Papers ;64: 368 - 77. Ceylan A. Tıbbi Bitkiler. İzmir: Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 481; 1996.
• Basri KH. Gediz (Kütahya) İlçesinde Etnobotanik Özellikler. Tıbbı ve Aromatik Bitkiler Sempozyumu; 2012;13-15 Eylül:15-20.
• Önal S. Klasik Türk Edebiyatında Lale ve Edebi Bir Tür Örneği Olarak Lale Şiirleri. Turkish Studies 2009;4(2):911-927.
• Tanker N, Koyuncu M, Coşkun M. Farmasötik Botanik. Ankara:Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları No: 93; Aytaç Z, Duman H. Six new taxa (Caryophyllaceae) from Turkey. Ann. Bot. Fennici 2004;41:213-221.