“CERÎDE-İ BAYTARÎYYE VE ZİRÂİYYE” ADLI GAZETENİN VETERİNER HEKİMLİĞİ TARİHİ YÖNÜNDEN İNCELENMESİ

Yıl 2014, IV. National Symposium of The History of Veterinary Medicine and Professional Ethics 21-23 May 2014, 26 - 26, 21.05.2014

Abdullah Özen , Özlem Doğan

Öz

Türkiye’de veteriner hekimliği ve ziraat alanındaki süreli yayınların ilk örnekleri 19’uncu yüzyılın sonlarında yayımlanmıştır. Bu süreli yayınlardan biri Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye adlı gazetedir. Bu çalışmada, veteriner hekimliği ve ziraat alanına yönelik olarak çıkarılan Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye adlı haftalık resimli gazete incelenmiştir. İstanbul merkezli olarak çıkarılan gazetenin imtiyaz sahibi baytar müfettişlerinden Mehmed Kemal’dir. İlk sayısı 1 Teşrîn-i sânî 1315’te (13 Kasım 1899) yayımlanmış olan gazetenin ulaşılabilen son sayısı 22 Temmuz 1320 (4 Ağustos 1904) tarihlidir. Sözü edilen tarihler arasındaki (1315-1320) dönemde Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye’nin 137 sayısının yayımlandığı anlaşılmaktadır. Bu sayılarda, başta veteriner hekimliği ve ziraat alanlarıyla ilgili olarak, özgün ve çeviri makaleler, uluslararası nitelikli veteriner hekimliği dergilerinden alıntılar, popüler bilim haberleri, ilan ve duyurular ile reklamlara yer verilmiştir. Dergide yer alan makaleler, sığır ve at hastalıkları, tavukçuluk, arı yetiştiriciliği, ipek böceği yetiştiriciliği, meyvecilik, sebzecilik ve toprağın işlenmesi gibi ana başlıklar altında toplanabilir. Bildiride, Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye adlı gazetenin veteriner hekimliği tarihi açısından yeri ve önemi tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye, Hayvancılık, Veteriner hekimliği, Ziraat

INVESTIGATION OF THE VETERINARY AND AGRICULTURE PAPER TITLED “CERÎDE-I BAYTARÎYYE VE ZIRÂIYYE” FROM THE STANDPOINT OF THE HISTORY OF VETERINARY MEDICINE

Öz

The first periodicals were published at the end of 19th century in Turkey. One of these was Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye. The present study investigated the weekly illustrated paper titled “Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye” (Veterinary and Agriculture Paper), which was published in the fields of veterinary medicine and agriculture. The publisher of the İstanbul based paper was Veterinary Inspector Mehmed Kemal. The first issue of the paper was published on 13 November 1899, and the available last issue is dated 4 August 1904. It appears that, in between these dates, 137 issues of the paper Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye were published. These issues gave coverage to original papers and translated articles mainly in the fields of veterinary medicine and agriculture, as well as to quotations from international veterinary journals, popular science news, announcements, notices, and advertisements. The articles published in the paper dealt with topics including bovine and equine diseases, poultry breeding, apiculture, silkworm production, fruit and vegetable production, and soil cultivation. This study will discuss the significance of the illustrated paper titled Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye from the standpoint of the history of veterinary medicine.

Anahtar Kelimeler

Cerîde-i Baytarîyye ve Zirâiyye, Animal breeding, Veterinary medicine, Agricalture