FACTORS AFFECTING TAX ETHICS ACCORDING TO THE ACCOUNTING PROFESSIONALS: KARS, ARDAHAN, IĞDIR EXAMPLE

Yıl 2020, Cilt: 13 Sayı: 1, 51 - 71, 01.03.2020

Seyhan Öztürk Kübra Hüryurt

https://doi.org/10.29067/muvu.586663

Öz

As in all
other professions, the ethical accounting profession requires. Professional
accountants act to protect the interests of society and its taxpayers rather
than their own interests; angled analysis approach. The ethical dilemmas
experienced by the professional accountants with the pressure of the taxpayers
Taxpayers who suppress the professional accountant in the tax room; In the air
time accountants are also forced to act ethically. The main objective of this
study is; the ethics of the ethics of the professional accountants of the
accounting profession; the level of commitment of accounting professionals,
laws and enforcement information in the rooms of the tax of the tax of the
behavior of a structured survey; according to the results of the tax morality
factor; gender, working time and the city where it is within the meaningful
level.

Anahtar Kelimeler

Accounting Ethics, Tax Ethics, Ethics, Accounting

MUHASEBE ÇALIŞANLARI AÇISINDAN VERGİ AHLAKINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER: KARS, ARDAHAN, IĞDIR ÖRNEĞİ

Öz

Diğer bütün meslek dallarında olduğu gibi etik;
muhasebe mesleği açısından da ayrı bir önem arz etmektedir. Muhasebe meslek
mensupları kendi çıkarlarından daha ziyade toplumun ve mükelleflerin
çıkarlarını koruyucu hareket etmekte; karşılaştığı muhtemel etik sorunlarını bu
bakış açısıyla çözümlemektedir. Muhasebe meslek mensuplarının mükelleflerin baskısı
ile yaşadıkları etik ikilemler en fazla vergi konusu ile alakalı olarak ortaya
çıkmaktadır. Vergi konusu sebebiyle muhasebe meslek mensubunu baskılayan
mükellefler; çoğu zaman muhasebecileri etiğe aykırı davranışlara dahi
zorlamaktadırlar. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı; muhasebe çalışanlarının tavır
ve tutumlarının vergi ahlakına yansımasını tespit etmektir. Bu temel amacın
yanında; muhasebe meslek mensuplarının bağlılık düzeyleri, kanun ve uygulama
bilgileri bakımından etiğe aykırı davranışlarının vergi ahlakına etkisini
tespit etmek de amaçlanmaktadır. Yapılan anket çalışması ile; elde edilen
sonuçlara gore özetle vergi
ahlakı faktörünün; cinsiyet, çalışma süresi ve çalışılan şehre göre anlamlı
değişiklikler içinde olduğu yönündedir. 

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Etiği, Vergi Ahlakı, Etik, Muhasebe

Kaynakça

• Akın, O., ve K. Özdaşlı (2014). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Faaliyetlerinde Uymaları Gereken Etik İlkelere Uyma Düzeyine Yönelik Meslek Mensupları İle Meslek Yüksek Okulu Muhasebe Bölümü Öğrencilerinin Algıları”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (63), 59-74.
• Aktan, C. C. (2012). “Vergi Psikolojisinin Temelleri ve Vergi Ahlakı”. Çimento Endüstrisi İşverenleri Sendikası, Ocak.Alpar, R. (2012), Spor, Sağlık Ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı Istatistik Ve Geçerlik Güvenirlik. Detay Yayıncılık, Ankara.
• Altunışık, R., R. Coşkun, S. Bayraktaroğlu ve E. Yıldırım (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Aymankuy, Y. ve M. Sarıoğlan (2005), “Muhasebe Meslek Mensuplarının Meslek Etiğine Yaklaşımları ve Balıkesir İl Merkezinde Bir Uygulama”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (14) Aralık, ss.23-45
• Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik Ve Ilkeler.,Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Başpınar, N. Ö. Ve Çakıroğlu, D. (2014), Meslek Etiği, Nobel Basım Yayım, 3. Basım, Ocak.
• Bezirci, M. ve M. K. Bayraktar (2017), Etik İlkeler Ve Etik Eğitimi, Çizgi Kitabevi, Kasım.
• Bilen, A., ve Y. Yılmaz (2014). Muhasebe Mesleğinde Etik ve Etikle İlgili Çalışmalar. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(6), 57-72.
• Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal Bilimler Için Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem Akademi.
• Çokluk, Ö., G. Şekercioğlu ve Ş.Büyüköztürk (2012). Sosyal Bilimler Için Çok Değişkenli Istatistik Spss Ve Lisrel Uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi.
• Çukacı, Y. C. (2006). “Kamuyu Aydınlatmada Muhasebe Meslek Elemanının Etik Anlayışı ve İzmir İlinde Bir Uygulama”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:1, cilt:8.
• Demir, İ. C. (2008). Vergi Ahlakı Ve Belirleyenleri, Ege Bölgesi Örneği, Doktora Tezi, DEÜSosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Ekici, K. M. (2013), Meslek Etiği, Savaş Yayınevi, Ankara.
• Gül, K. ve H. Ergün (2004). “Muhasebe Mesleğinde Etik”. Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi,Ocak, Sayı:11, Yıl:4
• Gökbunar, A. R., S. Selim & H. Yanikkaya (2007). “Türkiye'de Vergi Ahlakını Belirleyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma”. Ekonomik Yaklasim, 18(63), 69-94.
• Hair, J. F. Jr., W. C., Black, B. J. Babin, ve R. E. Anderson, (2010). Multivariate Data Analysis (7th Ed.). Upper Saddle River: Prentice Hall.
• Kalaycı, Ş. (2010), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayacan, M. (2005), “Anonim Şirketlerin Sosyal Sorumlulukları ve Etik Değerler,” VII. Türkiye Muhasebe Denetimi Sempozyumu – I. Uluslararası Muhasebe Denetimi Sempozyumu, 20-24 Nisan, Antalya
• Kısakürek, M. M., & N. Alpan (2010). Muhasebe Meslek Etiği Ve Sivas Ilinde Bir Uygulama. Muhasebe Ve Finansman Dergisi, (47), 213-228.
• Kolçak, M. (2012), Meslek Etiği, Murathan Yayınevi, Temmuz.
• Kutlu, H. A. (2008) “Muhasebe Meslek Mensupları ve Çalışanlarının Etik İkilemleri: Kars ve Erzurum İllerinde Bir Araştırma” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(2):143-170.
• Mooi, E. ve M. Sarstedt (2011). A Concise Guide To Market Research The Process, Data, And Methods Using IBM SPSS Statistics, Berlin: Springer.
• Özdamar, K. (2011). Paket Programlar Ile İstatistiksel Veri Analizi, Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Sekaran, U. (1992). Research Methods For Business: A Skill-Building Approach. John Wiley & Sons. Schmölders, G. (1976), Genel Vergi Teorisi, (Çev.) Salih Turhan, İ.Ü. Yay. No: 2149, Istanbul.
• Şencan, H. (2005). Sosyal Ve Davranışsal Ölçümlerde Güvenilirlik Ve Geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Thorne, L. (2000) “The Development of Two Measures to Assess Accountants Prescriptive and Deliberative Moral Reasoning”, Behavioral Research in Accounting, 12:139-169.
• Tosuner, M., & İ.C. Demir (2007). “Toplumsal Bir Olgu Olarak Vergi Ahlaki”, Gazi Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(3), 1-20.
• Ural, A. ve İ. Kılıç (2011). Bilimsel Araştırma Süreci Ve SPSS Ile Veri Analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yücel, E. (2017). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Etik Dışı Davranışlarının Vergi Ahlakına Etkisi”. Muhasebe Ve Finansman Dergisi, (73), 229-248.