MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI AÇISINDAN MUHASEBE TAHMİNLERİ

Yıl 2014, Cilt: 7 Sayı: 2, 81 - 112, 01.07.2014

İdris Varıcı

Öz

Muhasebe tahminlerinin olduğu finansal tablolarda önemli yanlışlık riski
yüksektir. Çünkü tahminler kanaat kullanılmasını içermektedir. Önemli
yanlışlık riski, finansal tabloların denetim öncesi önemli yanlışlık içerme
olasılığıdır. Bu nedenle denetçi, tahminler nedeniyle denetim çalışmalarında
önemle dikkat edilmesini gerektiren düzeyde önemli yanlışlık riski
olduğunu belirtebilir. Bundan dolayı, denetçinin muhasebe tahminlerine
mesleki şüphe ile bakması gerekir. Bu yüzden, Uluslararası Denetim Standardı
(UDS) 540, “Gerçeğe Uygun Değere İlişkin Olanlar Dahil Muhasebe
Tahminlerinin ve İlgili Açıklamaların Denetimi”, denetçiye yol gösterici niteliktedir.
Standarda göre, denetçi muhasebe tahminlerini tanıması için
belli metotlar kullanmalıdır. İlk önce, denetçinin muhasebe tahminlerinin
nasıl yapıldığını tespit etmesi gerekir. Daha sonra muhasebe tahminleri yoluyla
oluşabilecek önemli yanlışlık risklerinin değerlendirilmesi gerekir. Nihayetinde,
değerlendirilen önemli yanlışlık risklerine verilebilecek cevaplar
ile denetçinin, karşılaşabileceği özel durumlar karşısında nasıl hareket
edebileceği standartta vurgulanmıştır. Bu çalışmada, önce finansal raporlama
standartlarına göre muhasebe tahminlerinin ne olduğu konusunda
bilgi verilmiştir. Sonrasında ise UDS 540 kapsamında muhasebe tahminleri
ayrıntılı olarak değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

muhasebe tahmini, tahmin değişikliği, uluslararası denetim standardı, muhasebe tahmini denetimi

ACCOUNTING ESTIMATION IN TERMS OF ACCOUNTING AND AUDITING STANDARDS

Öz

Risk of material misstatement is high in financial statements which have accounting
estimates. Because estimation includes management comment.
Risk of material misstatement is including probability of risk of material
misstatement of financial statement before auditing. So auditor may state
there is significant risk of material misstatement in auditing process based
on estimation. For this reason, auditor should regard as professional doubt
to accounting estimates. In this sense, International Auditing Standard
(IAS) 540, “Auditing Accounting Estimates, Including Fair Value Accounting
Estimates, and Related Disclosures”, is advisor to auditor. According to
standard, auditor should use particular method in order to recognise the
accounting estimates. Firstly, auditor need to recognize how to make estimation.
Then auditor should evaluate to risk of material misstatement
which formed by accounting estimation. Later, responding the assessed
risk of material misstatement and what to do auditor against the special
situations that auditor may encounter was emphasised in standard. In this
research, firstly accounting estimation was discussed about what it is according
to the financial reporting standards. Next, detailed evaluation was
made about accounting estimation as part of ISA 540.

Anahtar Kelimeler

accounting estimation, estimation change, international auditing standards, auditing azzountingestimation

Kaynakça

• Kaplan, S. ve P.M.J. Reckers. (1995). “Auditors’ Reporting Decisions For Accounting Estimates: The Effect of Assessments of The Risk of Fraudulent Financial Reporting” Managerial Auditing Journal, Vol. 10 No. 5: 27-36.
• Özerhan, Y. ve S. Yanık. (2012). Açıklamalı ve Örnek Uygulamalı TMS-TFRS, TÜRMOB Yayınları, Ankara.
• Sağlar, J. ve C. Kandemir. (2007). “Enron Olayı: Muhasebe Hilesi mi, Sistem Hatası mı?” Çukurova Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:11, Sayı:1, (Haziran): 20-39.