BİLGİ TEKNOLOJİLERİNDEKİ DEĞİŞİMLERİN ÖN PLANA ÇIKARDIĞI SÜREKLİ DENETİM YAKLAŞIMININ VE GÜVENCE VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ: İMKB-100 İŞLETMELERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2012, Cilt: 5 Sayı: 1, 127 - 172, 01.03.2012

Saime Önce Burcu İşgüden

Öz

Gelişen bilgi teknolojileri ortamında gerçekleştirilen işlemlerin güvenilirliğinin
sağlanması ve işletmedeki faaliyet alanlarına ilişkin çalışmalara yön
verilmesi iç denetimin işlevlerini etkilemiş ve güvence ve danışmanlık hizmetinin
ön plana çıkmasına yol açmıştır. İşletmelerde bilgi teknolojilerinin
yaygın bir şekilde kullanılması, bu teknolojilerin denetimini de gündeme
getirdiğinden, bu yöndeki çalışmalar bağlamında iç denetim birimlerince
gerçekleştirilen güvence ve danışmanlık hizmetlerine ihtiyaç daha da artmıştır.
Bilgi teknolojilerinde yaşanan gelişmeler iç denetimin etkinliğini attırma
çabalarını da ön plana çıkarmıştır. Bu çabalar sayesinde iç denetim faaliyetleri
geleneksel denetim yaklaşımından uzaklaşarak bilgi teknolojilerine
dayalı çalışma ortamlarının gerektirdiği sürekli denetim gibi yeni yaklaşımlara
yönelmiştir.
Çalışmamızda bilgi teknolojilerindeki değişimlerin ön plana çıkardığı sürekli
denetim yaklaşımının ve iç denetimin iki önemli işlevi haline gelen
güvence ve danışmanlık hizmetlerinin değerlendirilmesi amacıyla İMKB–
100 işletmelerinde bir araştırma yapılmıştır. Konu ile ilgili literatür özetle incelenmiş ve sonrasında araştırmanın bulguları değerlendirilmiştir. Araştırmamızın
sonuçlarına göre bilgi teknolojilerindeki değişimlerin etkisiyle
ön plana çıkan güvence ve danışmanlık işlevinin iç denetim birimleri tarafından
yerine getirilmeye başlandığı ve sürekli denetim yaklaşımını benimseme
ve işletmede uygulama yönünde çalışmalar yapıldığı söylenebilir. Bu
gelişmelere rağmen güvence ve danışmanlık hizmetlerinin bazı türlerinin
uygulanışı ve sürekli denetim sürecinde XBRL’nin kullanımı konularında eksiklikler
olduğu görülmüştür. Fakat bu eksikliklerin giderilmesi konusunda
çalışmalar yapıldığı ve mesleki eğitimler gerçekleştirildiği gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

bilgi teknolojileri, sürekli denetim, güvence hizmetleri, danışmanlık hizmetleri

ASSESSING TO CONTINUOUS AUDITING AND ASSURANCE AND CONSULTING SERVICES THAT ARE HIGHLIGHTED BY CHANGES OF INFORMATION TECHNOLOGY: AN INVESTIGATION IN ISE-100 BUSINESSES

Öz

Ensuring reliability of operations that are performing in the developing
information technology environment and conducting studies about areas
of activity in the business have effected functions of internal auditing
an caused to services of assurance and consulting loom large. Widespread
use of information technology in business because of control of these
technology are on the agenda, in the context of studies in this direction,
demand of assurance and consulting services performed by internal audit
units have increased.
Developments in information technologies have caused changes in the activities
carried out by the business and increased the need for protection
against business risks. As a result, activity areas of internal auditing have
expanded to include areas of risk management, internal control and corporate
governance.
In our study it is investigated in ISE-100 businesses for assessing continuous
auditing which has been highlighted by changes in information
technology and assurance and consulting services which have become an
important function of the internal auditing. The literature on the subject
was summarily examined and then findings of the research were evaluated. According to results of our study it is said that internal auditing units
began to perform assurance and consulting services that is emerged by effects
of information technology, and adopted continuous auditing approach
and implemented in their business. However, it is observed that there
were some deficiencies in the implementation of some types of assurance
and consulting services and using of XBRL in the process of continuous auditing.
But it is observed that studies about these issues were maintained
and training activities were performed.

Anahtar Kelimeler

Informal technology, continuous auditing, assurance services, consulting services

Kaynakça

• Kahyaoğlu, S. B. (2010). “Bir güvence modeli olarak iç denetim mesleği”, KPMG Gündem: Risk Yönetimi ve Uyum Hizmetleri Özel Sayısı, 1 (Ocak- Mart 2010), ss. 13-16.
• Kurnaz, N. ve Çetinoğlu, T. (2010). İç Denetim: Güncel Yaklaşımlar, (1 baskı), Umuttepe Yayınları, Kocaeli.