Comparison Of Multivariate Models Created With Financial Ratios For Determining The Financial Soundness Of Businesses: An Application In The BIST Wholesale Trade Sector

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 1, 77 - 98, 18.02.2023

M. A. İbrahim Sarıay

https://doi.org/10.29067/muvu.1202858

Cited By: 2

Öz

The aim of this study is to comparatively examine multivariate models created with financial ratios to determine the financial soundness of businesses. In this study, in which the 2017-2021 data of wholesale trade companies traded on the BIST are discussed as a sample, panel data analysis is conducted to determine the relationships between financial soundness indicators and these multivariate models with the aim of identifying multivariate models that can be used to measure financial soundness. After finding the analysis results to be statistically significant, the financial soundness of the businesses in the wholesale trade sector is measured with comparisons of the five proposed models. According to the findings, two of the businesses in the wholesale trade sector are financially sound by all models and in all years.

Anahtar Kelimeler

Financial Soundness, Multivariate Models, Ratios

İşletmelerin Finansal Sağlamlığının Belirlenmesinde Finansal Oranlarla Oluşturulan Çok Değişkenli Modellerin Karşılaştırılması: BIST’te İşlem Gören Toptan Ticaret Sektöründe Bir Uygulama

Öz

Bu çalışmanın amacı, işletmelerin finansal sağlamlığını belirleyebilmek için finansal oranlarla oluşturulan çok değişkenli modelleri karşılaştırmalı bir şekilde incelemektir. Örneklem olarak BİST Toptan Ticaret Sektöründe işlem gören işletmelerin 2017-2021 dönemlerinin ele alındığı çalışmada, çok değişkenli modellerin finansal sağlamlığı ölçmede kullanılabilmesi için finansal sağlamlık göstergeleriyle bu modeller arasındaki ilişkiyi tespit etmek üzere panel veri analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarının istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlendikten sonra, Toptan Ticaret Sektöründe yer alan işletmelerin finansal sağlamlık görünümleri beş modele göre karşılaştırılarak ölçülmüştür. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, Toptan Ticaret Sektöründe yer alan işletmelerden ikisinin tüm modellerde ve tüm yıllarda finansal olarak sağlam olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Finansal Sağlamlık, Çok Değişkenli Modeller, Oranlar

Kaynakça

• Agarwal, V., & Taffler, R. J. (2007). Twenty‐Five Years of the Taffler Z‐Score Model: Does It Really Have Predictive Ability?. Accounting and Business Research, 37(4), 285-300.
• Altman, E. I., Iwanicz, D. M., Laitinen, E. K., & Suvas, A. (2017). Financial Distress Prediction in An International Context: A Review and Empirical Analysis of Altman’s Z‐Score Model. Journal of International Financial Management & Accounting, 28(2), 131-171.
• Altman, E. I. (2000). Predicting the Financial Distress of Companies: Revisiting the Z-Score and ZETA Models. Working Paper, New York University, Çevrimiçi https://pages.stern.nyu.edu/~ealtman/Zscores.pdf
• Bağcı, H., & Sağlam, Ş. (2020). Sağlık ve Spor Kuruluşlarında Finansal Başarısızlık Tahmini: Altman, Sprıngate ve Fulmer Modeli Uygulaması. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 23(1), 149-164.
• Barbuța-Mișu, N., & Madaleno, M. (2020). Assessment of Bankruptcy Risk of Large Companies: European Countries Evolution Analysis. Journal of Risk and Financial Management, 13(58), 1-28.
• Berzkalne, I., & Zelgalve, E. (2013). Bankruptcy Prediction Models: A Comparatıve Study of the Baltic Listed Companies. Journal of Business Management, (7), 72-82.
• Büyükarıkan, U. (2014). Bilişim Sektöründe Faaliyet Gösteren Firmaların Finansal Başarısızlık Tahmin Modelleriyle İncelenmesi. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (46), 160-172.
• Çelik, M. S. (2018). Altman Z Skor Modeli Kullanılarak BİST-30 Endeksinde Yer Alan İmalat Şirketlerinin Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesi. 5th International Congress On Political, Economic and Social Studies (ICPESS), 525-535.
• Dizgil, E. (2018). BİST Ticaret Endeksinde Yer Alan Şirketlerin Springate Finansal Başarısızlık Modeli ile İncelenmesi. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 248-267.
• Ege, İ., Topaloğlu, E. E., & Erkol, A. Y. (2017). Fulmer Modeline Dayalı Finansal Başarısızlık ile Finansal Performans İlişkisi: İmalat Sanayi Üzerine Bir Uygulama. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (74), 119-132.
• Farha, F. (2022). Comparison of Accuracy of Bankruptcy Prediction Models (Altman, Sprıngate, Zmijewski, Grover, and Taffler Models). Solid, 12(1), 1-7.
• Fatmawati, M. (2012). The Use of the Zmijewski Model, The Altman Model, and the Springate Model as Predictors of Delisting. Journal of Finance and Banking, 16(1), 56-65.
• Fedorova, E. A., Dovzhenko, S. E., & Fedorov, F. Y. (2016). Bankruptcy-Prediction Models For Russian Enterprises: Specific Sector-Related Characteristics. Studies on Russian Economic Development, 27(3), 254-261.
• Ghodrati, H., & Moghaddam, A. M. (2012). A Study of the Accuracy of Bankruptcy Prediction Models: Altman, Shirata, Ohlson, Zmijewsky, CA Score, Fulmer, Springate, Farajzadeh Genetic, and Mckee Genetic Models For the Companies of the Stock Exchange of Tehran. American Journal Of Scientific Research, 59, 55-67.
• Hauschild, D. (2013). Altman Z-Score: Not Just For Bankruptcy: From Z-Score to “Green Zone” Survivability. Amros Corporation, 4-19.
• Indriyanti, M. (2019). The Accuracy of Financial Distress Prediction Models: Empirical Study on the World’s 25 Biggest Tech. Companies in 2015-2016 Forbes’s Version. Kne Social Sciences, 3(11), 442-450.
• Karadeniz, E., & Öcek, C. (2020). Finansal Başarısızlık Tahmin Modellerinin Geçerliliğinin Analizi: Thomas Cook Örneği. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 17(3), 394-406.
• Karakozak, Ö., & Topaloğlu, E. E. (2016). İşletmelerin Finansal Başarısızlığın Öngörülmesi: Altman, Springate ve Fulmer Modelleri ile BİST-100 Uygulaması. Sosyal Bilimler Metinleri Dergisi, ICOMEP Özel Sayısı, 114-126.
• Karas, M., & Srbova, P. (2019). Predicting Bankruptcy in Construction Business: Traditional Model Validation and Formulation of A New Model. Journal of International Studies, 12(1), 283-296.
• Kılıç, S. B. (2006). Türk Bankacılık Sistemi İçin Çok Kriterli Karar Alma Analizine Dayalı Bir Erken Uyarı Modelinin Tahmini. ODTÜ Gelişme Dergisi, 33, 117-154.
• Kiyak, D., & Labanauskaite, D. (2012). Assessment of the Practical Application of Corporate Bankruptcy Prediction Models. Ekonomika İr Vadyba, 17, 895-905.
• Kovacova, M., & Kliestikova, J. (2017). Modelling Bankruptcy Prediction Models in Slovak Companies. SHS Web Of Conferences, 39(01013), 1-11.
• Kulalı, İ. (2016). Altman Z-Score Modelinin BİST Şirketlerinin Finansal Başarısızlık Riskinin Tahmin Edilmesinde Uygulanması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 283-292.
• Lin, L., & Piesse, J. (2001). The Identification of Corporate Distress in UK: A Conditional Probability Analysis Approach. Applied Financial Economics, 14(2),73-82.
• Masdiantini, P. R., & Warasniasih, N. M. S. (2020). Financial Statements and Prediction of Company Bankruptcy. JIA (Scientific Journal Of Accounting), 5(1), 196-220.
• Özdemir, F. S. (2014). Halka Açık ve Halka Açık Olmayan İşletmeler Yönüyle Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve Altman Z Skor Modellerinin Uygulanabilirliği. Ege Akademik Bakiş, 14(1), 147.
• Özdemir, F. S., Choi, F., D. S., & Bayazıtlı, E. (2012). Finansal Başarısızlık Tahminleri Yönüyle UFRS ve Bilginin İhtiyaca Uygunluğu. Mali Çözüm Dergisi, 112, 17-52.
• Prakoso, W. H., Ulupui, I. G. K. A., & Perdana, P. N. (2022). Comparative Analysis of Taffler, Springate, and Grover Models in Predicting Company Bankruptcy. Journal of Accounting, Taxation, and Auditing-JAPA, 3(1), 1-15.
• Rolanda, I., & Laksmiwati, M. (2020). The Effect of the Fulmer H-Score Variable on Stock Prices in Non-Bank State-Owned Enterprises on the Indonesia Stock Exchange For the Period 2013-2017. Journal of Accounting, Finance, and Management, 1(2), 67-82.
• Shalih, R. A., & Kusumawati, F. (2019). Prediction of Financial Distress in Manufacturing Company: A Comparative Analysis of Springate Model and Fulmer Model. Journal of Auditing, Finance, and Forensic Accounting, 7(2), 63-72.
• Smith, M., & Liou, D. K. (2007). Industrial Sector and Financial Distress. Managerial Auditing Journal, 22(4), 376-391.
• Sundararajan, V., Enoch, C., Jose, A. S., Hilbers, P., Krueger, R., Moretti, M., & Slack, G. (2002). Financial Soundness Indicators: Analytical Aspects and Country Practices. International Monetary Fund Publication Services, Washington DC.
• Tanjung, P. R. S. (2020). Comparative Analysis of Altman Z-Score, Springate, Zmijewski and Ohlson Models in Predicting Financial Distress. EPRA International Journal Of Multidiscriplinary Research (IJMR), 6(3), 126-137.
• Tekin, B., & Gör, Y. (2022). Finansal Başarısızlık Tahmin Modelleri ve Bankacılık Sektörü Mali Tabloları Üzerinden Bir Uygulama: Altman ve Springate Modelleri. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (40), 373-404.
• Turaboğlu, T. T., Yıkılmaz, E. A., & Topaloğlu, E. E. (2017). Finansal Başarısızlık ve Sermaye Yapısı Kararları: BİST 100 Endeksindeki Firmalar Üzerine Bir Uygulama. Business & Economics Research Journal, 8(2).
• Türkcan, Z., Bozcuk, A., & Türkcan, K. (2018), Türk Bankalarında Mali Başarısızlığın Tahmin Edilmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 80, 253-274.
• Viciwati, V. (2020). Bankruptcy Prediction Analysis Using The Zmijewski Model (X-Score) and the Altman Model (Z-Score). Dinasti International Journal Of Economics, Finance & Accounting, 1(5), 794-806.
• Yaman, S., & Korkmaz, T. (2021). Finansal Başarısızlık Modellerinin Çalışma Sermayesi Yatırım ve Finansman Politikaları Doğrultusunda İncelenmesi: BİST’te Karşılaştırmalı Bir Uygulama. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20(2), 591-610.
• Zmijewski, M. E. (1984). Methodological Issues Related to the Estimation of Financial Distress Prediction Models. Journal of Accounting Research, 59-82.