Pandemi Dönemlerinde Konutların Terapötik Davranışları Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2022, , 433 - 447, 30.04.2022

Esra Özdevecioğlu , Sedef Özçelik Begüm Kaya , Eda Nur Aydemir , Sümeyra Bilgiç

https://doi.org/10.26835/my.870369

Öz

Mimarlık, toplumun değişen ihtiyaçlarına yeni çözümler üreten dinamik ve esnek bir disiplindir. Pandemi süreçlerinde mimari, mekanların iyileştirici, tedavi edici, hastalıkla mücadelede etkin anlamına gelen terapötik davranışlar sergileyerek insan-mekân etkileşiminin iyileştirici gücünü göstermektedir. 2019 Aralık ayında Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan Covid19 tüm dünyayı etkisi altına alarak kullanıcı sağlığı üzerine odaklanmamız gerektiğini düşündürmüştür. Yaşanan kısa ve uzun süreli karantinalar, sosyal mesafe kurallarıyla beraber kullanıcılar gündelik hayatlarının tamamını ya da büyük bir kısmını ‘konut’ içerisinde geçirmektedirler. Pandemi dolayısıyla insanların sosyal davranışları değişmiş, mekansal kullanımlar fiziksel ve sosyal dönüşümlere uğramıştır. Araştırmada Covid19 pandemi sürecinde konutlarında fazlaca vakit geçiren kullanıcıların, mekanlarını dönüştürme durumuna odaklanılmakta, kullanıcı-mekân etkileşimi irdelenmektedir. Geçmişte yaşanan pandemiler ile bu pandemilerin insan üzerindeki etkileri literatür araştırması yapılarak ele alınmıştır. Yapılan araştırmalar doğrultusunda mekanların iyileştirici yönleri dikkate alınarak Covid19 pandemisi sürecinde konutların olası değişimlerine dair öngörüde ve önerilerde bulunulmuştur. Depresif hissedilen karantina zamanlarında, balkon, teras, bahçe gibi doğayla ilişkili bölümler kullanıcıları iyi hissettirdiği ve mekanların havalandırma, doğal ışık açısından da terapötik davranış sergilediği gözlemlenmiştir. Mekan dönüşümlerinin insanların alıştığı konfor koşullarını sürdürerek dış dünyayla bağlantılı kalmalarını sağladığı düşünülmektedir. Ek olarak bu çalışma, Covid19 pandemi sürecinde insanların ihtiyaçlarına hızlı cevap veren konutun işlevsel kullanımının değişimine yönelik taleplerin artacağını öngörmektedir.

Anahtar Kelimeler

Pandemi, insan-mekân etkileşimi, insan davranışı, terapötik davranış, gündelik yaşam, konut

A Review of the Therapeutic Behaviour of Housing During Pandemic Periods

Öz

Architecture is a dynamic and flexible discipline that produces new solutions to the changing needs of society. In pandemic processes, architecture demonstrates the healing power of human-space interaction by displaying therapeutic behaviors that mean spaces are curative, therapeutic, and effective in combating disease. Covid19, which appeared in Wuhan, China in December 2019, has influenced the whole world, suggesting that we should focus on user health. Along with short and long-term quarantines, social distance rules, users spend all or most of their daily lives in ‘housing’. Because of the pandemic, people's social behavior has changed, and spatial uses have undergone physical and social transformations. The research focuses on the transformation of users who spend a lot of time in their homes during the covid19 pandemic, the interaction between user and space is examined. Past pandemics and the effects of these pandemics on humans have been discussed by conducting literature research. According to the research conducted, predictions and suggestions were made about possible changes in housing during the Covid19 pandemic, taking into account the healing aspects of the spaces. It has been observed that during quarantine times that feel depressed, nature-related sections such as balconies, terraces, gardens make users feel good and the spaces exhibit therapeutic behavior in terms of ventilation and natural light. It is believed that space transformations allow people to stay connected with the outside world by maintaining the comfort conditions they are used to. This study predicts that in the process of the Covid-19 pandemic, the demands for changing the functional use of housing that responds quickly to people's needs will increase.

Anahtar Kelimeler

Pandemic, human-space interaction, human behavior, therapeutic behavior, housing

Kaynakça

• ÖZDEN, K., ÖZMAT, M. (2014), Salgın ve Kent: 1347 Veba Salgınının Avrupa’da Sosyal, Politik ve Ekonomik Sonuçları. İdealkent, 5(12), 60-87.
• BRAMANTI, B., STENSETH, N. C., WALLØE, L., LEI, X. (2016), Plague: A Disease Which Changed The Path Of Human Civilization, In Yersinia pestis: retrospective and perspective, (1-26), s.n.y.
• PINHEIRO, M. D., LUIS, N. C. (2020), COVID-19 Could Leverage A Sustainable Built Environment, Sustainability, 12(14), 5863.
• CAMPBELL, M. (2005), What Tuberculosis Did For Modernism: The İnfluence Of A Curative Environment On Modernist Design And Architecture, Medical history, 49(4), 463-488.
• MEGAHED, N. A., Ghoneim, E. M., (2020), Antivirus-Built Environment: Lessons Learned From Covid-19 Pandemic, Sustainable Cities and Society, 61.
• TEMEL, M. K., ERTİN, H. (2020), 1918 Grip Pandemisi Kıssasından COVID-19 Pandemisine Hisseler, Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25(1), 63-78.
• BALDWIN, A. N., (2006), Sars And The Built Environment İn Hong Kong, In Proceedings Of The Institution Of Civil Engineers-Municipal Engineer, 159(1), 37-42.
• MAZUCH, R. STEPHEN, R. (2005), İyileştirici Ortamlar Yaratmak: Hümanist Mimari Ve Terapötik Tasarım, Halk Ruh Sağlığı Dergisi, 4 (4), 48-52.
• ÖZGEN, E., (2018), İnsan-Mekân Etkileşiminde Sağlık Yapıları Ve Mekanın İyileştirici Rolü. Sanat ve Tasarım Dergisi, 8(2), 184-195.
• BİLGİN, İ. (2016), Mimarın Soluğu: Peter Zumthor Mimarlığı Üzerine Denemeler. Metis.
• ULRICH, R.S., (1991, Ocak), Journal of Health Care Interior Design: Proceedings from the, Health Care Interior Design, 3, 97-109.
• DOOR, E., LANTZ, L. (2003), Rudolf von Laban: The “Founding Father of Expressionist Dance, Dance Chronicle, 26,1.
• URLICH, R., ZIMRING, C., QUAN, X., JOSEPH, A., CHOUDHARY, R., (2004), The Role Of The Physical Environment İn The Hospital Of The 21st Century, The Center for Health Design.
• KNIGHT, W., RICKARD, N., (2001), Rahatlatıcı Müzik, Sağlıklı Erkek Ve Kadınlarda Öznel Kaygı, Sistolik Kan Basıncı Ve Kalp Hızında Stres Kaynaklı Artışları Önler, Müzik Terapisi Dergisi, 38 (4), 254-272.
• COLOMINA, B. (2019), X-ışını Mimarisi. Zürih: Lars Müller Yayıncılar, 7.
• KELLERT, S., CALABRESE, E. (2015), The Practice Of Biophilic Design, London: Terrapin Bright LLC, 3- 21.
• GÜRKAŞ, T., E. BARKUL, Ö. (2012), Yer Üzerine Kavramsal Bir Okuma Denemesi, Sigma 4, 1-11, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezlerinden Üretilmiş Yayınlar, İstanbul, s.n.y.
• MADANİPOUR A., (2003), Public and Private Space of the City, Routledge, 237.
• (Url-1) WHO, (2021), 28 Ocak 2021 tarihinde https://www.who.int/csr/disease/swineflu/frequently_asked_questions/pandemic/en/ adresinden alındı.
• (Url-2) Online Etymology Dictionary, 11 Mart 2022 tarihinde https://www.etymonline.com/word/pandemic, adresinden alındı.
• (Url-3) WHO, 28 Ocak 2021 tarihinde https://www.who.int/dg/speeches/detail/who, adresinden alındı.
• (Url-4) WORLDOMETER, (2021), 11 Mart 2022 tarihinde https://www.worldometers.info/coronavirus/ adresinden alındı.
• (Url-5) ROOS, D. (2020), 11 Mart 2022 tarihinde https://www.history.com/news/quarantine-black-death-medieval adresinden alındı.
• Url-6) FLANNERY, L. (2020), Design in the Time of Cholera: How Pandemics Reshaped the Built Environment, 06 Nisan 2022 tarihinde: https://www.planetizen.com/news/2020/05/109286-design-time-cholera-how-pandemics-reshaped-built-environment adresinden alındı.
• (Url-7) ARICAN, I. (2013), Bir Şeyler Biliyorsun John Snow, 06 Nisan 2022 tarihinde: http://www.acikbilim.com/2013/04/dosyalar/bir-seyler-biliyorsun-john-snow.html adresinden alındı.
• (Url-8) ANONİM. (2005), Çocuk Gelişim Dönemleri, 11 Mart 2022 tarihinde: https://www.cadempsikoloji.com/makale/3-cocuk-gelisim adresinden alındı.
• (Url-9) ÖZAYDIN, B. (2020), Pandemi Sürecinde Uzaktan Atölye Yapmak: “Evin Yeniden Keşfi” Atölyesi, 06 Nisan 2022 tarihinde: https://www.arkitera.com/gorus/pandemi-surecinde-uzaktan-atolye-yapmak-evin-yeniden-kesfi-atolyesi/ adresinden alındı
• (Url-10) ANONİM., Biyofilinin İyileştirici Gücü, 06 Nisan 2022 tarihinde: https://ndesign.com.tr/blog/biyofilinin-iyilestirici-gucu/ adresinden alındı
• (Url-11) TOSUN, O.G. (2019), Mekan Tasarımının Müşteri Üzerindeki Etkisi 11 Mart 2022 tarihinde http://franchisemarketturkiye.com/mekan-tasariminin-musteri-uzerindeki-etkisi/ adresinden alındı.
• (Url-12) CİNGİ YURDAKUL, F. (2020), Mimarlıkta Estetik Algı ve İnsan Nörolojisinin Etkisi, 11 Mart 2022 tarihinde https://yapidergisi.com/mimarlikta-estetik-algi-ve-insan-norolojisinin-etkisi/, adresinden alındı.
• (Url-13) FİDAN, I. (2018), Frederick Law Olmsted ve Amerikan Kentinde Kırsal Manzaralar, 11 Mart 2022 tarihinde https://www.arkitera.com/haber/frederick-law-olmsted-ve-amerikan-kentinde-kirsal-manzaralar/ adresinden alındı.
• (Url-14) ZACKA, B. (2020), An ode to the humble balcony, 6 Nisan 2022 tarihinde https: //www.nytimes.com/2020/05/09/opinion/covid-balconies-architecture.html adresinden alındı.