Mısır’da İslami Dönem Evleri ve Donatı Tasarımlarının Günümüze Yansıması

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 211 - 237, 31.12.2019

Esra Abdelhamıd Hosny Deniz Demirarslan

https://doi.org/10.26835/my.560945

Öz

Her ülke
kendine has geleneksel bir ya da birden fazla konut türüne sahiptir. Geleneksel
konutlar genelde çevrede bulunan ve tabiatın sunduğu malzemelerden yapılmıştır.
Eski dönemlerden günümüze ulaşan konutları incelediğimizde, mimarların
yaşadıkları ülkeye ve kültüre uygun planlama ve tasarımlar yaptığını ve o
dönemin sunduğu imkâna göre başarılı yapılar inşa ettiklerini görmekteyiz.
Geleneksel konutlar gerek doğal iklimlendirme yöntemi gerekse doğal malzemeler
kullanılarak, çevreye dost birer yapı olarak görülmektedir. Bu özellikleri
taşıyan geleneksel konutlardan biri de Mısır Kahire’de bulunmaktadır. Kahire’de
bulunan İslami dönem evlerinin dönemine ait konut mimarisi özelliklerinden
birçok unsuru taşıması nedeniyle incelenmeye değer olduğu görülmektedir.
Günümüzde bu mimari yapılar ve donatı malzemeleri bazı tasarımcıların ilham
kaynağı olmayı başarmıştır. Bunun daha iyi bir şekilde değerlendirilmesi
gerektiği bu makalede vurgulanmaktadır. Bu çalışmada, literatür
araştırmalarının yanı sıra, Mısır’ın İslami dönem konutlarından bu konutların
oluşumunu etkileyen unsurları taşıyan ve günümüze kadar ulaşabilmiş ve
özgünlüğünü koruyabilmiş, 15 y.y -18 y.y (Memlükler ve Osmanlı dönemi) arasındaki
dönemde yapılmış olan konutlar tespit edilerek yerinde incelenmiş
bulunmaktadır. Bu konuyla ilgili Türkçe ve diğer dillerde çok fazla yayın
olmaması ve yazılı kaynak gereksiniminin olması bu çalışmanın önemini
artırmaktadır. Günümüzde özellikle Kahire başta olmak üzere Mısır’da konut
mimarisinin batıdan etkilenerek coğrafyasına ve yaşam biçimine uygun olmayan
şekilde gelişim göstermesi, İslami dönem konut özelliklerinin araştırılarak
günümüz konut mimarisine ışık tutması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mısır, İslami Dönem, Geleneksel konut, Yapı Teknolojisi, Donatı Tasarımları

A Review of Egyptian Islamic Traditional House & Equipment Design and Its Reflection on Contemporary Design

Öz

Each country has its specific type of one or more traditional houses. In
general, traditional houses were built from materials offered by nature near by
the location of the houses. When we study traditional houses that survived till
today, we can observe that architects designed buildings suitable for the
culture of the country and really prosperous despite limited construction
technology. Those houses are considered to be environmentally friendly due to
the usage of natural ventilation methods and natural materials. One of the best
examples for this type of houses is the Islamic traditional houses located in
Egypt- Cairo. Those houses, which survived till today and
exists in  Cairo, were chosen as a study
topic for uniting more than one value reflecting the features of the houses
built in this period. Today, those architectural structures succeeded in being
the source of inspiration for some designers. In this paper, the importance of
taking more advantage of those structures has been emphasized. In addition to
literature research, houses built between 15th century and 18^th
century (Mamluk and Ottoman era) have been determined and examined for
preserving its originality and reflecting the reasons behind the formation of
Islamic architecture in Egypt – Cairo. The fact that there aren’t many
publications about this subject in Turkish language and other languages and also
the need for written sources, increases the importance of this study. As today
in Egypt and especially in Cairo the architecture was affected from the West without
considering its geographic and cultural properties, in this study by examining
Islamic houses in Cairo it is expected to light the way for today’s
architecture.

Anahtar Kelimeler

Egypt, Islamic Period, Traditional house, Construction Technology, Equipment Design

Kaynakça

• El Shorbagy, Abdelmoniem, “Traditonal İslamic Arab House: Vocabulary and Syntax”, IJCEE-IJENS, Vol 10, Ağustos 2010, s.15-20.Fathy, Hassan, Natural Energy And Vernacular Architecture, ed.(Walter shearer, Abdelrahman Ahmed), The University of Chicago yay., Londra,1986.Köse, Abdullah, “Balıkesir Çevresinde Geleneksel Kırsal Avlu Peyzajı Ve Değişimi”, Doğu Coğrafya Dergisi, sayı 18, Erzurum, 2007, s.7-38.Mohamed, Refeat M., Wkalat wa El Beyut El Eslamya F Masr El Osmanya, 1.Baskı, El Dar El Masrya Al Lebnan Yay., Kahire, 1993.Okasha,Aliaa, El Emara El İslameye fy Masr, Bardy Yay., Giza, 2008.Okasha,Tharwat, El Kyam Fy El Emara El İslameya,Shrouk Yay.,Kahire,1994.Ruggles, D.Fairchild, İslami bahçeler ve peyzajlar, Çeviri: Nurcan Boşdurmaz, Koç Üni. Yayınları, İstanbul, 2017.Sameh, Kamal Eldin, El Emara El İslameya Fy Masr, 4.Baskı, El haya El Masrya lel ketab yay., 1991.Serageldin, İsmail, Hassan Fathy, The bibliotheca alex.press, 2007