Çağdaş Müze Sergi Mekânlarında Hikâye Anlatımının Sergileme Vitrinleri ve Vitrin Aydınlatma Tasarımına Etkisi

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 767 - 778, 31.08.2021

Züleyha Aykut

https://doi.org/10.26835/my.883545

Öz

Müzelerin giderek sergi mekânlarında sürükleyici bir müze deneyimi yaratmak için hikâye anlatımı ile kurgulanan tasarımlara yer verdikleri görülmektedir. Hikâyenin anlatılabilmesi için sergi konusunun bir teması olmalıdır. Sergileme mekân tasarımı gerçekleştirilirken, serginin temasını destekleyen tasarım öğeleri arasında aydınlatmanın ve vitrin tasarımlarının rolü çok önemlidir. Bu nedenle çalışma kapsamında müze aydınlatmaları içerisinde önemli bir yeri olan vitrinler ve aydınlatma tasarımına yer verilecektir. Vitrinlerin aydınlatmaları ile birlikte ziyaretçilerinin ilgisini çekecek form, renk ve işlevsellikte diğer tasarım öğeleri ile ilişkilendirilerek tasarlanması gerekmektedir. Vitrin ve aydınlatmalarının, müze sergilemelerinin hikâye anlatımının ziyaretçilere ulaştırılmasında ve temanın belirleyiciliği konusunda önemli rol üstlendiği çalışma kapsamında irdelenmeye çalışılmıştır. Çalışmada vitrinlerin ziyaretçinin görsel konfor gereksinimlerini sağlayacak ilkeler doğrultusunda ve hikâye anlatımını destekleyen estetik değerde tasarlanması gerektiği amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışma, müze vitrin aydınlatmalarının müze deneyiminin çekiciliğini artırıcı yönlerini ve tasarımın hikâye anlatımına, görsel konfor ve müze deneyimine etkisini ortaya koymaktadır. Araştırmada, bu amaçla çağdaş müze sergi mekânlarında yapılan vitrin ve aydınlatma tasarımlarının hem görsel konforu sağlayacak hem de sergi temasını vurgulayacak nitelikte gerçekleştirilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden betimsel tarama modeli kullanılarak gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çağdaş müze sergi mekanı, Müze vitrin tasarımı, Vitrin aydınlatma tasarımı, Hikaye anlatımı, Görsel konfor

The Effect of Storytelling in Contemporary Museum Exhibition Places on Exhibition Showcases and Showcase Lighting Design

Öz

It is seen that the museums present designs built with story telling to enable a fascinating museum experience in their exhibition spaces. In order to tell the story, the subject of the exhibition must have a theme. In designing the exhibition space, the role of lighting and showcase designs are vital among the design items supporting the theme of the exhibition. Therefore, showcases and lighting design having an important place in museum lighting will be included in the scope of this study. The showcases must be designed in conjunction with lighting along with other design items such as forms, colors, and functionality. The showcases and lighting playing important roles for delivering the story telling to the visitors and the decisiveness of the theme have been examined within the scope of this study. In the present study, it is aimed to point that the showcases should be designed in line with the principles enabling the visual comfort of the visitors and in an aesthetic value supporting the story telling. In this context, the study at hand asserts the aspects of showcase lighting improving the attractiveness of the museum experience and effects of the design on storytelling, visual comfort and museum experience. In the research conducted, it was evaluated that the showcase and lighting designs made in contemporary museums should be performed in a manner to enable both visual comfort and emphasizing the theme of the exhibition. The research was conducted by utilizing a descriptive survey model, one of the qualitative research methods.

Anahtar Kelimeler

Modern Museum Exhibition Space, Museum showcase design, showcase lighting design, Storytelling, Visual Comfort

Kaynakça

• Altan, İlhan. “Mimarlıkta Mekân Kavramı”. İstanbul Üniversitesi Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 19(1), İstanbul 1993, s. 78-88.
• Adelson, Edward. H. “Lightness Perception and Lightness Illusions”, in The Cognitive Neurosciences, (Ed: M. Gazzaniga), MIT Press,Cambridge, MA, 1999, s.339-351.
• Aykut, Züleyha. “Müze Sergilemelerinde İzleyici-Sergi Etkileşimi Bağlamında Mekân Tasarımı”, International Journal of İnterdiciplinary and İntercultural Art, 2, 2017, 219-242.
• Belcher, Michael, Exhibitions in Museums, 1.Baskı, Smithsonian Institution Press., Leicester 1991.
• Ching, Francis, D. K. ve Binggeli, Corky, Interior Design Illustrated, John Wiley &son., United States of America, 2012.
• Gadamer, Hans-Georg, Truth and Method, 2. Baskı, Continuum, New York 2004.
• Garside Daniel, Curran Katherine, Korenberg Capucine, MacDonald Lindsay, Teunissen Kees, Robson Stuart, “How is Museum Lighting Selected? An Insight into Current Practice in UK Museums”, Journal of the Institute of Conservation., 40(1), 2017, s. 3–14.
• Güngör, Hulusi, Temel Tasar, 3.Baskı, Bilgisayar Destekli Baskı ve Reklam Hizmetleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti., İstanbul 2005.
• Hughes, Philip, Exhibition Design. 1.Baskı, Laurence King Publishing, London 2010.
• McLean, Kathleen, Planning for People in Museum Exhibitions, 1.Basım, Associaion of Science-Technology, Washington 1993.
• Kevan Shaw (a), Case Light Solutions. (https://hosting.iar.unicamp.br/lab/luz/ld/Arquitetural/Museus/manuais/Display%20Case%20Lighting.pdf)
• Shaw, Kevan ve Innes, Malcolm (b), “Museum and Gallery Lighting”, October 27, 1993, revised June 1995.
• Sirel, Şazi, Müzelerde ve Bürolarda Aydınlatma, YFU Yayın No:8, Yapı Fiziği Uzmanlık Uygulamaları Sanayi ve Ticaret A.Ş., İstanbul 1997.
• Sirel Şazi, “Aydınlığın Niteliği”, Yapı Fiziği Uzmanlık Enstitüsü, İstanbul 1992.
• Kennedy, Jeff, User Friendly: Hands-on Exhibits That Work, DC: Association of Science Technology Centers, Washington 1994.
• Kılıç Sirel, Hülya, Müze Sergileme Vitrinleri ve Aydınlatılması, 1.Baskı, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İstanbul 1992.
• Kılıç, Hülya., Çağdaş Aydınlatma Tekniği Ve Günümüz Müzeciliği Verilerine Göre Müze Yapıları İçin Yeni Bir Mimari Yaklaşım, Fen Bilimleri Enstitüsü, YTÜ Basımevi, İstanbul 1985. Mohanty, Subodha Kumar, “Technique of Display in Museums”, Man in Society The Journal of Anthropology Department, Ed: Sabita Acharya, Post-Graduate Department of Anthropology, India 2014, s. 49-52.
• Peters, Heather, Training Manual for Museum Development at Hue, Viet Nam Unesco, 1995.
• Sirel, Şazi, Aydınlatma Sözlüğü, Yapı Fiziği Uzmanlık Enstitüsü, İstanbul 2012.
• Sirel, Şazi, Öz Renk- Görünen Renk ve Aydınlatma, YFU, 2011.
• Society of Light and Lighting. SLL Lighting Guide 8: Lighting for Museums and ArtGalleries, SLL, London 2015.
• Turgay, Orkunt ve Altuncu, Damla, İç mekânda kullanılan yapay aydınlatmanın kullanıcı açısından etkileri, Cankaya University Journal of Science and Engineering 8(1), İstanbul 2011, s. 167-181.
• Velarde, Giles, Designing Exhibitions, 1.Baskı, The Design Council, London 1988.
• URL-1: https://www.aydinlatma.org/aydinlatma-nedir.html
• URL-2: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2f/Danish_Maritime_Museum%2C_interior%2C_2017-08-02.jpg
• URL-3: https://www10.aeccafe.com/blogs/arch-showcase/2013/12/08/danish-national-maritime-museum-in-helsingor-denmark-by-kossmann-dejong/ (11.12.2020)
• URL-4:https://www10.aeccafe.com/blogs/arch-showcase/2013/12/08/danish-national-maritime-museum-in-helsingor-denmark-by-kossmann-dejong/
• URL-5: https://en.wikipedia.org/wiki/Porthole
• URL-6: https://www10.aeccafe.com/blogs/arch-showcase/2013/12/08/danish-national-maritime-museum-in-helsingor-denmark-by-kossmann-dejong/#jp-carousel-190756 (11.12.2020)
• URL-7: https://www.kossmanndejong.nl/project/maritime-museum-of-denmark/ (11.12.2020)