A Discussion on the Social Aspects of Housing: Examining the Public-Private Space Hierarchy through Comparative Housing Analysis

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 59 - 85, 30.04.2024

Ufuk Küçükyazıcı , Yasemin Alkışer Bregger

https://doi.org/10.26835/my.1339177

Öz

Social structure, economy, and developments in information technologies have effects on residential areas resulting the permeability between public and private sphere uses based on daily life habits, along with the interaction of social and physical environments. In this context, the housing problem demonstrates a multi-layered structure influenced by individual needs as well as societal dimensions, such as social, economic, and cultural factors. The primary objective of this research is to engage in a comprehensive exploration of the social aspect of housing which identifies the individual and society interactions according to the shared space uses and the public-private space hierarchy in residential areas. Additionally, the study seeks to investigate the intricate interplay between the physical environment and the social constructs formulated by inhabitants within their living spaces. This investigation will be centered on examining the spatial activities occurring in the residential environment, and how they contribute to the interactions between individuals and society.

This study has two parts. The first part consists of etymological and conceptual analysis of five housing types among the multiple user types that contain public-domestic space interaction in terms of social aspect of housing. In the second part of the study, two examples from each housing type are spatially analyzed in order to examine the public-domestic sphere interaction in residential areas. The results of these analyses reveal instances where different housing types intersect and overlap. Emphasizing the social aspect of housing, this study opens a discussion on the interaction between public and domestic life through the spatial configuration of shared spaces in residential areas.

Anahtar Kelimeler

Affordable Housing, Mass Housing, Social Housing, Cooperative Housing, Collaborative Housing

Konutun Toplumsal Boyutu Üzerine bir Tartışma: Kamusal-Özel Alan Hiyerarşisinin Karşılaştırmalı Konut Analizi ile İncelenmesi

Öz

Konut alanlarının mekânsal organizasyonu; toplumsal yapı, ekonomi ve bilgi teknolojilerindeki gelişmeler gibi farklı unsurların etkisiyle görülen sosyal ve fiziki çevre etkileşimi sonucunda, gündelik hayat alışkanlıklarına sahne olan kamusal ve özel alan arası geçirgenlikleri içermektedir. Bu anlamda konut sorunu bireysel ihtiyaçların yanı sıra toplumsal boyutları bulunan ve sosyal, ekonomik, kültürel unsurlardan etkilenen çok katmanlı bir yapı göstermektedir. Bu çalışmada, konutun toplumsal boyutu kavramı ile konut kullanıcılarının mekânsal etkinlikleri ile gerçekleşen birey ve toplum etkileşiminin fiziksel çevre kapsamında konut ve yakın çevresinde ortak mekân kullanımı ve kamusal-özel alan hiyerarşisi incelenmektedir.

İki temel kısımdan oluşan çalışmanın ilk kısmında konutun kamusal özel alan etkileşiminin görüldüğü ve konutun toplumsal boyutunu destekleyen ortak mekân kurgusu bulunan çok kullanıcılı konut türleri arasında kabul edilen; karşılanabilir konut, toplu konut, sosyal konut, kooperatif konut ve paylaşımlı konut olmak üzere beş konut türü etimolojik ve kavramsal olarak incelenmektedir. Çalışmanın ikinci kısmında ise, 2000 yılından sonra tamamlanmış ve kullanımda olan, bu konut türlerinin ikişer örneği üzerine mekânsal analizler yapılmaktadır. Bu analizler sonucunda farklı konut türlerinin birbirini içerdiği ve/veya üst üste düştüğü durumlar ortaya konulmaktadır. Bu çalışma konutun toplumsal boyutunu vurgulayarak konut alanlarındaki ortak mekân kurgusu üzerinden kamusal yaşam ve ev içi yaşam arası etkileşimi tartışmaya açmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Karşılanabilir Konut, Toplu Konut, Sosyal Konut, Kooperatif Konut, Paylaşımlı Konut

Teşekkür

Bu çalışma Ufuk Küçükyazıcı’nın, Yasemin Alkışer Bregger danışmanlığında devam etmekte olduğu “KONUTUN TOPLUMSAL BOYUTU ve PAYLAŞIMLI KONUT: Karşılaştırmalı Konut Analizi İle Konut Alanlarında Kamusal-özel Alan Hiyerarşisinin İncelenmesi” doktora tez çalışmasından üretilmiştir.

Kaynakça

• Alkışer , Y., Yürekli, H. (2004). Türkiye'de "Devlet Konutu"nun Dünü, Bugünü, Yarını. İtü Dergisi/a mimarlık, planlama, tasarım, 63-74.
• Aysev, E. (2018). Bugünün Türkiyesi'nde Mimarlık. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• Bengtson, B. (2000). Solving Tenants' Dilemma and Norms of Co-operation in Housing. Housing, Theory and Society, 17:4, 175-187, DOI: 10.1080/140360900300108618.
• Czischke, D. (2018). Collaborative housing and housing providers: Towards an analytical framework of multi-stakeholder collaboration in housing coproduction. International Journal of Housing Policy, 18:1, 55-81.
• Engels, F. (2019). Konut Sorunu, Tekin Erkman (Çev.). Ankara: Alter (Özgün eser 1872 tarihlidir.)
• Florian, U. (2011). Tower and Slab: Histories of Global Mass Housing. London: Routledge.
• Greed, C. (2010). Planning for Sustainable Urban Areas or Everyday Life and Inclusion. Urban Design and Planning, Vol. 164 , 107-119.
• Hayden, D. (1981). What Would a Non-sexist City Be Like? In R. J, P. B, & B. I, Gender Space Architecture An Interdisciplinary Introduction. London: Routledge.
• Hayden, D. (1984). Redesigning the American Dream: The Future of Housing, Work and Family Life (2nd ed.). New York: W. W. Norton & Co Inc.
• Kemeny, J., & Lowe, S. (1988). Schools of Comparative Housing Research: From Convergence to Divergence. Housing Studies, 13:2, 161-176.
• Keleş, R. (1980). Kentbilim Terimleri Sözlüğü. Türk Dil Kurumu.
• Keleş, R. (2019). 100 soruda Türkiye’de Kentleşme, Konut ve Gecekondu. İzmir: Cem.
• Lang, R., Carriou, C., & Cziscke, D. (2018). Collaborative Housing Research (1990-2017): A Systematic Review and Thematic Analysis of the Field. Housing, Theory and Society, 1-30.
• Lefebvre, H. (2014). Mekânın Üretimi, Işık Ergüden (Çev.). İstanbul: Sel. (Özgün eser 1991 tarihlidir.)
• Madden, D., Marcuse, P. (2021). Aşırı Metalaşma Çağında Konutu Savunmak. Şerife Geniş (Çev.). Ankara, İdealkent. (Özgün eser 2017 tarihlidir.)
• Marom, N., Naomi C. (2015). Affordable Housing Plans in London and New York: Between Marketplace and Social Mix, Housing Studies, 30:7, 993-1015, DOI: 10.1080/02673037.2014.1000832
• Neuwirth, R. (2005). Shadow Cities: A Bilion Squatters, A New Urban World. New York: Routledge.
• Scanlon, K., Fernandez Arrigoitia, M., Whitehead, C. (2015). Social housing in Europe. European Policy Analysis,17, 1-12.
• Sorvol, J., Bengtson, B. (2016). The Pyrrhic victory of civil society housing? Co-operative housing in Sweden and Norway, International Journal of Housing Policy, 18:1, 124-142, DOI: 10.1080/14616718.2016.1162078
• Özüekren, Ş. (1996). Kooperatifler ve Konut Üretimi. Yıldız Sey (Ed.). Tarihten Günümüze Anadolu'da Konut ve Yerleşme (s. 355-365). İstanbul: Tarih Vakfı.
• Teige, K. (2002). Minimum Dwelling. Georgia: MIT.
• Tekeli, İ. (2010). Gündelik Yaşam, Yaşam Kalitesi ve Yerellik Yazıları. Türk Tarih Vakfı Yurt.
• Tekeli, İ. (2012). Türkiye'de Yaşamda ve Yazında Konutun Öyküsü (1923-1980). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt.
• Thorns, D. C. (2002). The Transformation of Cities. New York: Palgrave Macmillan.
• Vestbro, D. U. (2000). From Collective Housing to Cohousing - A Summary of Research. Journal of Architectural and Planning Research Vol.17, No:2, 164-178.
• Vestbro, U. D. (2014). Cohousing in Sweden, history and present situation. Stockholm: Kollektivhus NU.
• URL-1: Hernandez, D. (2018). Homes for All - Dortheavej Residence / Bjarke Ingels Group. Archdaily. Alınan kaynak: https://www.archdaily.com/903495/homes-for-all-dortheavej-residence-bjarke-ingels-group. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-2: BIG. (2022). Dortheavej 2 Residence. Alınan Kaynak: https://big.dk/projects/dortheavej-2-residences-2442. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-3: nArchitects. (2015). Carmel Place. nArchitects. Alınan kaynak: https://narchitects.com/work/carmel-place/. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-4: Arcilla, P. (2015). New York to Complete First Prefabricated "Micro-Apartments" this Year. Archdaily. Alınan kaynak: https://www.archdaily.com/602157/new-york-to-complete-first-prefabricated-micro-apartments-this-summer?ad_campaign=normal-tag. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-5: Lleo, B. (2016). Mirador Building, Madrid. AV. Alınan kaynak: s https://arquitecturaviva.com/works/edificio-mirador-madrid-10. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-6: MVRDV. (2005). Mirador. MVRDV. Alınan kaynak: https://www.mvrdv.com/projects/135/mirador. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-7: UN-Studio, (2017). Daegu Wolbae IPARK. World-Architects. Alınan kaynak: https://www.world-architects.com/en/architecture-news/works/daegu-wolbae-ipark. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-8: Ling, A. (2017). Daegu IPark Block 1. Architecture Player. Alınan kaynak: https://www.architectureplayer.com/clips/daegu-ipark-block-1. Erişim tarihi: 21/07/2023.
• URL-9: Lacaton&Vassal. (2013). Ourcq Jaures Student & Social Housing / Lacaton & Vassal. Archdaily. Alınan kaynak: https://www.archdaily.com/476650/ourcq-jaures-student-and-social-housing-lacaton-and-vassal. Erişim tarihi: 21/07/2023.