İdiyopatik Osteosklerozis Sıklığı ve Dağılımının Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 6, 30.04.2021

Melek Tassoker , Duygu Azman

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı çene kemiklerinde görülen idiyopatik osteosklerozis (IO)’nun sıklığını, yaş, cinsiyet ve çenede yerleşim bölgesine göre dağılımını panoramik radyografiler aracılığı ile belirlemektir.
Gereç ve yöntemler: Çalışmada 16-92 yaş aralığında 1150 hastanın (613 kadın, 537 erkek) panoramik radyografisi retrospektif olarak incelenmiştir. Çevresinde radyolüsensi bulunmayan, normal kemikle ilişkili, sınırları düzenli, semptom göstermeyen, 3 mm’den büyük uniform radyoopasiteler IO olarak değerlendirilmiştir. IO bulunan çene bölgesi (sağ-sol; mandibula/maksilla; anterior-premolar-molar), IO’nun komşu dişlerle ilişkisi (apikal-interradiküler-dişten bağımsız) ve IO’nun şekli (yuvarlak-eliptik-düzensiz) kayıt altına alınmıştır. Tanımlayıcı istatistikler hesaplanmış ve kategorik verilerin analizinde ki-kare testi uygulanmıştır. Test sonuçlarının anlamlılıkları p<0.05 seviyesine göre değerlendirilmiştir.
Bulgular: 1150 hastanın 103’ünde (%9) toplam 122 IO lezyonu saptandı. Lezyonların tamamı mandibulada görüldü. Lezyonların görülme sıklığı ile yaş ve cinsiyet arasında anlamlı farklılık saptanmadı (p>0.05). IO en sık mandibula molar bölgede (%45.9) daha sonra premolar bölgede (%25.4) çoğunlukla düzensiz şekilli olarak (%78.7) izlendi. Lezyonların %45.1 sağda, %50’si sol mandibulada, %4.9’u orta hat bölgesinde ve en sık dişten bağımsız mandibular alveolar kemikte (%70.5) yerleşim göstermekteydi.
Sonuç: İncelenen popülasyonda IO, yaş ve cinsiyet parametrelerinden bağımsız gözlemlenen %9 sıklığa sahip bir lezyondur.

Anahtar Kelimeler

İdiyopatik osteosklerozis, Yoğun kemik adası, Panoramik radyograf

Kaynakça

• 1. Marques Silva L, Guimaraes AL, Dilascio ML, Castro WH, Gomez RS. A rare complication of idiopathic osteosclerosis. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2007; 12: E233-234.
• 2. Greenspan A. Bone island (enostosis): current concept-A review. Skeletal Radiol 1995; 24: 111-115.
• 3. Moshfeghi M, Azimi F, Anvari M. Radiologic assessment and frequency of idiopathic osteosclerosis of jawbones: an interpopulation comparison. Acta Radiol 2014; 55: 1239-1244.
• 4. McDonnell D. Dense bone island. A review of 107 patients. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1993; 76: 124-128.
• 5. Halse A, Molven O. Idiopathic osteosclerosis of the jaws followed through a period of 20-27 years. Int Endod J 2002; 35: 747-751.
• 6. Sisman Y, Ertas ET, Ertas H, Sekerci AE. The frequency and distribution of idiopathic osteosclerosis of the jaw. Eur J Dent 2011; 5: 409-414.
• 7. Gamba TO, Maciel NAP, Rados PV, da Silveira HLD, Arús NA, Flores IL. The imaging role for diagnosis of idiopathic osteosclerosis: a retrospective approach based on records of 33,550 cases. Clin Oral Invest 2020.
• 8. Austin BW, Moule AJ. A comparative study of the prevalence of mandibular osteosclerosis in patients of Asiatic and Caucasian origin. Australian Dent J 1984; 29: 36-43.
• 9. Alkurt MT, Sadık E, Peker İ. Prevalence and distribution of idiopathic osteosclerosis on patients attending a dental school. Journal of Istanbul University Faculty of Dentistry 2014; 48: 29-34.
• 10. Bsoul SA, Alborz S, Terezhalmy GT, Moore WS. Idiopathic osteosclerosis (enostosis, dense bone silands, focal periapical osteopetrosis). Quintessence Int 2004; 35: 590-591.
• 11. MacDonald-Jankowski DS. Idiopathic osteosclerosis in the jaws of Britons and of the Hong Kong Chinese: radiology and systematic review. Dentomaxillofac Radiol 1999; 28: 357-363.
• 12. Miloglu O, Yalcin E, Buyukkurt MC, Acemoglu H. The frequency and characteristics of idiopathic osteosclerosis and condensing osteitis lesions in a Turkish patient population. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2009; 14: e640-645.
• 13. Kalyoncu Z, Arslan A, Kurtuluş B, Sofiyev N, Onur ÖD. Çene kemiklerinde görülen idiyopatik osteosklerozisin Türk popülasyonundaki sıklığının belirlenmesi (Pilot Çalışma). İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi 2012; 46: 1-10.
• 14. Demir A, Pekiner FN. Idiopathic Osteosclerosis of the Jaws in Turkish Subpopulation: Cone-Beam Computed Tomography Findings. Clin Exp Health Sci 2019; 9: 117-123.
• 15. Yonetsu K, Yuasa K, Kanda S. Idiopathic osteosclerosis of the jaws: panoramic radiographic and computed tomographic findings. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1997; 83: 517-521.
• 16. Misirlioglu M, Nalçaci R, Adisen MZ, Yilmaz S. The evaluation of idiopathic osteosclerosis on panoramic radiographs with an investigation of lesion's relationship with mandibular canal by using cross-sectional cone-beam computed tomography images. J Oral Maxillofac Radiol 2013; 1: 48.
• 17. Kawai T, Hirakuma H, Murakami S, Fuchihata H. Radiographic investigation of idiopathic osteosclerosis of the jaws in Japanese dental outpatients. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1992; 74: 237-242.
• 18. Petrikowski CG, Peters E. Longitudinal radiographic assessment of dense bone islands of the jaws. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1997; 83: 627-634.
• 19. Lee SY, Park IW, Jang IS, Choi DS, Cha BK. A study on the prevalence of the idiopathic osteosclerosis in Korean malocclusion patients. Korean J Oral Maxillofac Radiol 2010; 40: 159-163.
• 20. Srivathsa S. Retrospective panoramic radiographic analysis for idiopathic osteosclerosis in Indians. Journal of Indian Academy of Oral Medicine and Radiology 2016; 28: 242-245.
• 21. Ledesma-Montes C, Jiménez-Farfán MD, Hernández-Guerrero JC. Idiopathic osteosclerosis in the maxillomandibular area. Radiol Med 2019; 124: 27-33.
• 22. Eselman JC. A roentgenographic investigation of enostosis. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1961; 14: 1331-1338.
• 23. Eversole LR, Stone CE, Strub D. Focal sclerosing osteomyelitis/focal periapical osteopetrosis: radiographic patterns. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1984; 58: 456-460.