COVID-19 Pandemi Sürecinden Yansımalar: Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Bekleyen Hastalar

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 3, 202 - 210, 27.12.2023

Lütfiye Tekpınar , Vahit Yiğit

https://doi.org/10.51122/neudentj.2023.78

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı Mart 2019 – Mayıs 2021 tarihleri arasında ağız ve diş sağlığı hizmetine ihtiyaç duyan yetişkin bireyler üzerinde COVID-19 pandemi sürecinin etkisini değerlendirmektir. Ayrıca bireylerin ağız ve diş problemlerinin tedavisi için ödemeye razı oldukları ücretin tespit edilmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Araştırmada COVID-19 pandemisinin ağız ve diş sağlığı problemi yaşayan hastalar üzerindeki etkisini belirlemek amacıyla soru formu oluşturulmuştur. Araştırmanın evrenini Mart 2019 – Mayıs 2021 tarihleri arasında Konya’da ağız ve diş sağlığı hizmetine ihtiyaç duyan yetişkinler oluşturmaktadır. Araştırmada olasılıklı olmayan örnekleme yöntemlerinden kartopu örnekleme yöntemi ile 283 kişiye ulaşılmıştır.
Bulgular: Katılımcıların %42,8’i diş ağrısı, %26,9’u diş etinde şişlik ve %19,4’ü diş kırılması şikayeti nedeni ile ağız ve diş sağlığı hizmetine ihtiyaç duymuştur. Katılımcıların %25,1’i problemini 1-3 hafta arasında %20’5’i ise 3 aydan daha fazla bir süre yaşamıştır. Yaşadıkları ağız ve diş problemi sonucunda katılımcıların %49,8’i herhangi bir diş hekimliği hizmeti alamadıklarını, %26,9’unun özel diş hekimliği kliniğinde tedavi aldığı, %16,3’ü ise kamu kurumunda diş hekimliği hizmeti aldığını belirtmiştir. Ağız ve diş sağlığı hizmeti alamayanların %49,1’i COVID-19’dan korktuğu için tedavisini ertelemiş, %43,1’i ise kamu kurumlarından randevu alamadığı için tedavi hizmeti görememiştir. Katılımcılara yaşamış oldukları ağız ve diş problemini gidermek için ne kadar ücret ödemeye razı oldukları sorulduğunda ise çoğunluğun 500 TL altında bir ödemeye razı olduğu tespit edilmiştir.
Sonuç: COVID-19 pandemi sürecinde diş hekimliği hizmetlerine erişimde zorluklar yaşanmıştır. Diş hekimliği hizmetlerine erişim zorlukları ve hastaların COVID-19 korkusu ağız ve diş sağlığı tedavilerinin alınamaması veya bilinçli olarak ertelenmesine neden olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Covid-19 pandemisi, Diş klinikleri, Dental ekonomi

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

-

Reflections from the COVID-19 Pandemic Process Patients Waiting for Oral and Dental Health Services

Öz

Aim: The aim of this research is to evaluate the effect of the COVID-19 pandemic process on adult individuals who need oral and dental health services between March 2019 and May 2021. In addition, it is aimed to determine the price that individuals are willing to pay for the treatment of oral and dental problems.
Material and Method: In the research, a questionnaire was created to determine the effect of the COVID-19 pandemic on patients with oral and dental health problems. The population of the research consists of adults who need oral and dental health services in Konya between March 2019 and May 2021. In the study, 283 people were reached by snowball sampling method.
Results: 26.9% of participants had swollen gums, and 42.8% had toothaches. 20.5% of the participants experienced the problem for more than 3 months. Due to their oral and dental issues, 49.8% of the participants they were unable to acquire any dentistry services, 26.9% of them sought treatment at a private dental office. 49.1% of individuals who were unable to access oral and dental health services delayed their treatment due to COVID-19 fear, and 43.1% were unable to receive care because they were unable to schedule an appointment with public institutions. Most of the participants were willing to pay less than 500 TL to get their oral and dental is-sues fixed.
Conclusion: Due to access challenges for dentist and people's fear of the COVID-19 virus, treatments for oral and dental health have either not been received or have been purposely delayed. To avoid restrictions on oral and dental health care during similar pandemic periods, proactive strategies should be devised. Services for immediate oral and dental health should be increased.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 pandemics, Dental clinics, Dental economics, Dental health, Willings to pay

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• 1. World Health Organization. The world oral health re-port 2003. Community Dent Oral Epidemiol. 2003;31:3–23.
• 2. Gift HC, Atchison KA. Oral health, health and health related quality of life. Med Care. 1995;33:57–77.
• 3. Hernández JF, Díaz FCA, Vilchis MCV. Oral health re-lated quality of life. In: Virdi M, editors. Emerging trends in oral health sciences and dentistry. London: IntechOpen; 2015. p. 691–715.
• 4. Sintonen H, Linnosmaa I. Economics of dental servi-ces. In: Culyer AJ, Newhouse J, editors. Handbook of health economics. London: Elsevier; 2000:1251–96
• 5. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Sağlık istatis-tikleri yıllığı 2018. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Ba-kanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. 2019. Erişim tarihi: 30.09.2023 https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/36134,siy2018trpdf.pdf?0
• 6. İslamoğlu AH. Sosyal bilimlerde araştırma yöntemle-ri. İzmit: Beta Basım; 2009. 120.
• 7. Gamgam H, Altunkaynak B. Parametrik olmayan yön-temler. Ankara: Gazi Kitabevi; 2008. 285.
• 8. Uludağ A, Şafak K. COVID-19 salgınında ‘Yurt-Hastane’leri̇nde kalanların görüşleri̇ni̇n ni̇tel olarak değerlendi̇ri̇lmesi̇. Nobel Med. 2022;18:22–32.
• 9. Jiang CM, Duangthip D, Auychai P, Chiba M, Folayan MO, Hamama HHH, et al. Changes in oral health poli-cies and guidelines during the covıd-19 pandemic. Front Oral Health. 2021;2:1–14.
• 10. Sycinska-Dziarnowska M, ParadowskaStankiewicz I. Dental challenges and the needs of the population du-ring the covid-19 pandemic period. Real-time surveil-lance using google trends. Int J Environ Res Public Health. 2020;17:1–11.
• 11. Kisely S. No mental health without oral health. Can J Psychiatry. 2016;61:277-82.
• 12. Brian Z, Weintraub JA. Oral health and COVID-19: Inc-reasing the need for prevention and access. Prev Chronic Dis. 2020;17: 1–10.
• 13. Gerritsen AE, Allen PF, Witter DJ, Bronkhorst EM, Creugers NH. tooth loss and oral health-related qua-lity of life: A systematic review and meta-analysis. Health Qual of Life Outcomes. 2010;8:1–11.
• 14. Makhija SK, Gilbert GH, Boykin MJ, Litaker MS, All-man RM, Baker PS, et al. The relationship between sociodemographic factors and oral health-related qu-ality of life in dentate and edentulous community-dwelling older adults. J Am Geriatr Soc. 2006;54:1701–12.
• 15. Mckenna G, Allen PF, Woods N, O’Mahony D, DaMata C, Cronin M, et al. A preliminary report of the cost-effectiveness of tooth replacement strategies for par-tially dentate elders. Gerodontology. 2023;30:207–13.
• 16. McLister C, Donnelly M, Cardwell CR, Moore C, O’Neill C, Brocklehurst P, et al. Effectiveness of Prosthodontic interventions and survival of remai-ning teeth in adult patients with shortened dental arches—A systematic review. J Dent. 2018;78:31–9.
• 17. Pfefferbaum B, North CS. Mental health and the COVID-19 pandemic. N Engl J Med 2020;383:510–2.
• 18. Dickson-Swift V, Kangutkar T, Knevel R. Down S. The impact of COVID-19 on individual oral health: A sco-ping review. BMC Oral Health. 2022;22:1–10.
• 19. Ovalıoğlu Z, Bozkurt DA, Akman M. Covid-19 pan-demi sürecinde endodonti kliniğine gelen hasta ank-siyete düzeyi. NEU Dent J. 2020;2:98–102.
• 20. Büyükerkmen EB, Özkale HA. COVID- 19 pandemi-sinde yüz yüze uygulamalı eğitim alan diş hekimliği öğrencilerinin stres durumları ve deneyimleri. NEU Dent J. 2022;1:17–23.
• 21. Tekin Atay Ü, Dinçer NN, Uçan Yarkaç F, Öncü E. Co-vid-19 pandemi sürecinde diş hekimliği uzmanlık öğrencilerinin korku ve anksiyete düzeylerinin de-ğerlendirilmesi. NEU Dent J. 2020;2:86–93.
• 22. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Sağlık istatis-tikleri yıllığı 2019. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Ba-kanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. 2021. Erişim tarihi: 30.09.2023 https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/40564,saglik-istatistikleri-yilligi-2019pdf.pdf?0
• 23. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Sağlık istatis-tikleri yıllığı 2020. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Ba-kanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. 2022. Erişim tarihi: 30.09.2023 https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/43399,siy2020-tur-26052022pdf.pdf?0
• 24. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı. Sağlık istatis-tikleri yıllığı 2021. Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Ba-kanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. 2023. Erişim tarihi: 30.09.2023 https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/45316,siy2021-turkcepdf.pdf?0
• 25. HASUDER. Sağlık istatistikleri yıllıkları karşılaştır-ması 2018-2019-2020. Erişim tarihi: 30.09.2023 22. https://hasuder.org/Duyurular/EkIndir/2f2876c5-dbd8-a047-f188-3a069b8e
• 26. Kranz AM, Chen A, Gahlon G, Stein BD. 2020 trends in dental office visits during the COVID-19 pandemic. J Am Dent Assoc. 2021;152:535–41.
• 27. Elster N, Parsi K. Oral health matters: The ethics of providing oral health during COVID-19. HEC Forum. 2021;33:157–64.
• 28. Watt RG. COVID-19 is an opportunity for reform in dentistry. Lancet. 2020;396:462.
• 29. Singh S. Public oral health care during COVID-19: Ti-me for reflection and action. Front Med (Lausanne). 2021;8:1–5.
• 30. Peker K, Ak G, Onur ÖD, İşler S, Açıkgöz MM. Covıd-19 pandemisinin toplum ağız diş sağlığına etkileri ve etik sorunlar. Sağlık Bilimlerinde İleri Araştırmalar Dergisi. 2021;4:S83– S95.
• 31. Stennett M, Tsakos G. The impact of the COVID-19 pandemic on oral health inequalities and access to oral healthcare in England. Br Dent J. 2022;232:109–14.
• 32. Oluwatola TI, Olowookere OM, Folayan MO. COVID-19 pandemic and the widening oral health inequality in Nigeria. Pan Afr Med J. 2022;41:1–6.
• 33. Benzian H, Beltrán-Aguilar E, Mathur MR, Niederman R. Pandemic considerations on essential oral health care. Journal of Dental Research. 2021;100:221–5.
• 34. Tan SHX, Vernazza CR, Nair R. Critical review of wil-lingness to pay for clinical oral health interventions. J Dent. 2017;64:1–12.
• 35. Widström E, Seppälä T. Willingness and ability to pay for unexpected dental expenses by Finnish adults. BMC Oral Health. 2012;12:1–8
• 36. Oshima K. People’s Willingness to pay for dental checkups and the associated individual characteris-tics: A nationwide web-based survey among japanese adults. Int J Environ Res Public Health. 2023;20:1-14.
• 37. Akuagwuagwu C, Pol M, Boyers D. UK general popula-tion willingness to pay for scale and polish, and deta-iled and personalized oral hygiene advice. Commu-nity Dentistry and Oral Epidemiology. 2022;50:233-42.
• 38. Felgner S, Henschke C. Patients’ preferences in dental care: A discrete-choice experiment and an analysis of willingness-to-pay. PLoS ONE. 2023;18:121.