LİSE ÖĞRENCİLERİNİN İNTERNET ALGILARININ KELİME İLİŞKİLENDİRME TESTİ KULLANILARAK İNCELENMESİ

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 97 - 130, 31.12.2021

Sinem Mıhçı Ahmet Oğuz Aktürk

Öz

Bu çalışmanın amacı, internet konusunda lise öğrencilerinin algılarının tespit edilmesi ve internet ile ilgili zihinlerindeki kavramlar arasındaki ilişkilerin nasıl oluştuğunu belirlemektir. Nitel araştırma desenlerinden olgu bilim (fenomenoloji) deseni kapsamında yürütülen bu araştırmanın verilerinin toplanmasında kelime ilişkilendirme testi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını Konya ili merkezinde bulunan bir Anadolu Ticaret Meslek Lisesi’nin farklı bölümlerinde öğrenim gören 251’i kadın ve 224’ü de erkek olmak üzer toplam 475 öğrenci oluşturmaktadır. Öğrencilere internet ile ilgili 12 anahtar kavramdan oluşan kelime ilişkilendirme testi ön test ve son test olarak uygulanmıştır. Kelime ilişkilendirme testinin ön test olarak uygulanması aşamasında öğrencilerin anahtar kavramlarla ilgili ilk akıllarına gelen cevap kelimelerini yazmaları istenmiştir. Kelime ilişkilendirme ön testi aşamasından sonra öğrencilere “İnternet Kavramları Semineri” eğitimi verilmiştir. Bu seminer eğitiminden hemen sonra aynı kelime ilişkilendirme testi öğrencilere son test olarak uygulanmıştır. Kelime ilişkilendirme testinin öğrencilere ön ve son test olarak uygulanması sonucunda elde edilen verilerden bir frekans tablosu oluşturulmuştur. Bu frekans tablosu yardımıyla öğrencilerin internet ile ilgili bilişsel yapılarını ortaya koyan ön ve son kavram ağı haritaları çizilmiştir. Ön ve son kavram ağlarında ortaya çıkan ilişkilere göre veriler analiz edilerek yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin internet algılarında yoğun olarak “Facebook, Twitter, Google ve Yandex” kelimelerini kullandıkları görülmüştür. Öğrenciler, anahtar kavram olarak Sosyal Ağlar ve Arama Motoru anahtar kavramları hakkında yoğun olarak cevap vermişlerdir. Elde edilen sonuçlar, öğrencilerin bilişsel yapılarında internet ile ilgili kavramlar hakkında bilgi yanlışlarının ve eksikliklerinin olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Bilişim Teknolojileri, Kelime İlişkilendirme Testi, İnternet Algıları

Kaynakça

• Akbaba Altun, S. (2006). Complexity of integrating computer Technologies into education in Turkey. Educational Technology & Society, 9(1), 176-187.
• Akdağ, M., Yılmaz, B. Ş., Özhan, U., & Şan, İ. (2014). Üniversite öğrencilerinin internet bağımlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (İnönü Üniversitesi Örneği). İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 73-96.
• Akınoğlu, O. (2002). Eğitim ve sosyalleşme açısından internet kullanımı (İstanbul Örneği) (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akış, A., & Kaya, B. (2018). Coğrafya 4. sınıf öğrencilerinin “kuraklık” kavramıyla ilgili bilişsel yapılarının belirlenmesi. International Journal of Geography and Geography Education, 38, 58-68.
• Akkoyunlu, B. (2002). Öğretmenlerin internet kullanımı ve bu konudaki öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 1-8.
• Akkoyunlu, B., & Soylu, M. Y. (2006). A study on students’ views on blended learning environment. Turkish Online Journal of Distance Education, 7(3), 43-56.
• Aksaray, S. (2011). Siber zorbalık. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(2), 405-432.
• Aksoy, V. (2015). İnternet bağımlılığı ve sosyal ağ kullanım düzeylerinin fen lisesi öğrencilerinin demografik özelliklerine göre değişimi ve akademik başarılarına etkisi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(19), 365-383.
• Aladağ C., Tapur, T., & Duran, Y. (2018). Coğrafya öğretmen adaylarının güneş enerjisi konusundaki algılarının belirlenmesi. Gelecek Vizyonlar Dergisi, 2(3), 17-27.
• Alpar, D., Batdal, G., & Avcı, Y. (2012). Öğrenci merkezli eğitimde eğitim teknolojileri uygulamaları. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 19-31.
• Altan, M. Z. (2007). İnternet ve eğitim. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 569-577.
• Altunay, M. C. (2010). Gündelik yaşam ve sosyal paylaşım ağları: Twitter ya da pıt pıt net. İletişim Dergisi, 12, 31-57.
• Anıl, D. (2009). Uluslararası öğrenci başarılarını değerlendirme programında Türkiye’deki öğrencilerin fen bilimleri başarılarını etkileyen faktörler. Eğitim ve Bilim Dergisi, 34, 87-100.
• Arnas, Y. A. (2005). 3-18 yaş grubu çocuk ve gençlerin interaktif iletişim araçlarını kullanma alışkanlıklarının değerlendirilmesi. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology, 4(4), 59-66.
• Arslankara, V. B. (2017). Lise öğrencilerinin sanal risk algılarının internet kullanım durumlarına göre incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Ay, M. (2011). Conceptual frameworks of university students regarding accounting. African Journal of Business Management, 5(5), 1570-1577.
• Bahar, M., & Kılıç, F. (2001). Kelime iletişim testi yöntemi ile Atatürk ilkeleri arasındaki kavramsal bağların araştırılması. IX. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri Kitabı. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Bahar, M., Johnstone, A. H., & Sutcliffe, R. G. (1999). Investigation of students’ cognitive structure in elementary genetics through word associationtests. Journal of Biological Education, 33(3), 134-141.
• Bahar, M., ve Özatlı, N. S. (2003). Kelime iletişim testi yöntemi ile lise 1. Sınıf öğrencilerinin canlıların temel bileşenleri konusundaki bilişsel yapılarının araştırılması. Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 75-85.
• Balta, Ö. Ç., & Horzum, M. B. (2008). Web tabanlı öğretim ortamındaki öğrencilerin internet bağımlılığını etkileyen faktörler. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 187-205.
• Barnett, J., & Coulson, M. (2010). Virtually real: A psychological perspective on massively multiplayer online games. Review of General Psychology, 14(2), 167-179.
• Basalla, G. (2000). Teknolojinin evrimi (Çeviri: Cem Soydemir) (10. Baskı). Ankara: Tübitak Popüler Bilim Kitapları. Beldarrain, Y. (2006). Distance education trends: Integrating new technologies to Foster student interaction and collaboration. Distance Education, 27 (2), 139-153.
• Binark, M., & Bek, M. G. (2010). Eleştirel medya okuryazarlığı kuramsal yaklaşımlar ve uygulamalar. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Bourne, J., Harris, D., & Mayadas, F. (2005). Online engineering education: Learning anywhere, anytime. Journal of Engineering Education, 94(1), 131-146.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak Kılıç, E., Akgün Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Canbek, G., & Sağıroğlu, Ş. (2007). Kötücül ve casus yazlımlar: Kapsamlı bir araştrma. Gazi Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 22(1), 121-136.
• Cheung, F., Tang, C. S. K., & Tang, S. (2011). Psychological capital as a moderator between emotional labor, burnout, and job satisfaction among school teachers in China. International Journal of Stress Management, 18(4), 348-371.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2013). Research methods in education. London: Routledge.