GLONASS’ın Kısa Bir Bazda (5 Km) Ağ Bazlı RTK Tekniklerine (VRS, FKP, MAC) Etkisi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 38 - 51, 31.12.2020

Ömer Yurdakul İbrahim Kalaycı

Öz

GLONASS sistemi 2011 yılında tekrar tam kapasite çalışmaya başlaması ile Dünya’da küresel ölçekte çalışan ikinci GNSS sistemi olmuştur. Bu bağlamda yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. CORS (Continuously Operating Reference Stations: Sürekli Çalışan Referans İstasyonları) ağları ise Dünyada 1990’lı yıllarda anlık ve yüksek doğruluklu konum verisi ihtiyacından doğmuştur. CORS ağları, yaklaşık 70 ila 100 km mesafeli ülke çapında tesis edilmiş sabit istasyonlardan 7 gün 24 saat uydu gözlemlerini toplayan, cm doğruluğunda konum belirlenmesine olanak tanıyan, aynı zamanda ölçme sonrası büro hesaplamalarına imkân veren ve arşiv sistemine sahip ağlardır. Başta haritacılık olmak üzere jeodezik, jeofizik ve mühendislik ölçmeleri, navigasyon uygulamaları, CBS uygulamaları, meteorolojik çalışmalar, askerî ve sivil birçok alanda, uluslararası sistemler ve standartlara (IERS, IGS, ITRF vb.) uyumlu bir ağ olarak hizmet vermektedirler. Ülkemiz’de CORS ağı tesisine 2006 yılında başlanılmış ve 2008 yılı Aralık ayından itibaren TUSAGA-Aktif (CORS-TR) adıyla kullanımına başlanılmıştır. Bu çalışmada GLONASS’ın etkisini görebilmek amacıyla TUSAGA-Aktif ağından Ağ Bazlı RTK (Real Time Kinematic: Gerçek Zamanlı Kinematik) teknikleri kullanılarak kısa bir bazda (5 Km) eş zamanlı ölçümler yapılmış ve elde edilen sonuçlar paylaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

CORS, FKP, GLONASS, GNSS, MAC, NRTK, VRS

Destekleyen Kurum

Necmettin Erbakan Üniversitesi BAP Koordinatörlüğü

Proje Numarası

191419001

Teşekkür

Necmettin Erbakan Üniversitesi BAP Koordinatörlüğüne desteklerinden dolayı çok teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Kahveci, M., ve Yıldız, F., GNSS Uydularla Konum Belirleme Sistemleri Teori – Uygulama, 8. Basım, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti., No:363, Ankara, 2017.
• Jin, S., Global Navigation Satellite Systems Signal, Theory and Applications, 1. Basım, InTech Yayınları, Hırvatistan, 2012.
• Kahveci, M., Gerçek Zamanlı Ulusal Sabit GNSS (CORS) Ağları ve Düşündürdükleri, HKM Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, 2009/1, Sayı 100, 2009.
• Alçay, S., Küresel Konumlamada GLONASS’ın Kullanılabilirliğinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya, 2010.
• Martin, A. ve McGovern E., An Evaluation of the Performance of Network RTK GNSS Services in Ireland, FIG Working Week 2012, İtalya, 2012.
• Öğütcü, S., S., Gerçek Zamanlı Kinematik (RTK) Uygulamalarında Ağ Bazlı Tekniklerin Doğruluk Analizleri, Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya, 2014.
• Abdulmajed, R., İ., A., Accuracy Comparison Between GPS Only And GPS Plus Glonass in RTK And Static Methods, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya, 2017.
• Teunissen, P., J., G. and Montenbruck, O., Springer Handbook of Global Navigation Satellite Systems, Springer International Publishing, İsviçre, 2017, doi: 10.1007/978-3-319-42928-1.
• Yüksel, H., Gerçek Zamanlı Sabit GNSS Referans Ağlarının (CORS) Baz Uzunluğuna Bağlı Doğruluk Analizi: TUSAGA-Aktif Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, İstanbul, 2015.
• Gündüz, A., M., Klasik RTK ve Ağ-RTK Yöntemlerinin Karşılaştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya, 2013.
• Kalaycı, İ., GPS Destekli Detay Alımında Yeni Bir Teknik (GPSSİT)’in Uygulanabilirliğinin Araştırılması, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya, 2003.
• GPS Resmi Web Sayfası https://www.gps.gov/systems/gps/space/ (erişim 23 Aralık 2020).
• İçen, E., Küresel ve Bölgesel Konumlama Sistemleri, Teknolojileri ve Uygulamaları, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Uzmanlığı Tezi, Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Ankara, 42 – 58, 2018.
• GLONASS Resmi Web Sayfası https://www.glonass-iac.ru/GLONASS/index.php (erişim 23 Aralık 2020).
• Yıldırım, Ö., Bakıcı, S. ve Mekik, Ç., TUSAGA-Aktif (CORS-TR) Sisteminin Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne Katkıları, HKM Jeodezi, Jeoinformasyon ve Arazi Yönetimi Dergisi, 2011/2 Özel Sayı, Ankara, 2011.
• Cingöz, A., Yıldırım, Ö., Eren, K., Uzel, T., Lenk, O., Gürdal, M., A., Bakıcı, S., ve Aktuğ, B., Sürekli Gözlem Yapan GPS İstasyonları Ağı ve Ulusal Datum Dönüşümü Projesi (TUSAGA-Aktif/CORS-TR), 2009.
• CORS-TR Uygulama Raporu, TÜBİTAK Ulusal CORS (Sürekli Gözlem Yapan GPS İstasyonu) Sisteminin Kurulması (Ulusal Datum Dönüşümü) Projesi, Proje No: 105G017, TÜBİTAK, 2006.
• Öğütcü, S., S., Ağ Bazlı RTK Tekniklerinin (VRS, FKP, MAC) Baz Uzunluğu ve Epok Sayısına Bağlı Doğruluk ve Duyarlık Modellerinin Oluşturulması Üzerine Bir Çalışma, Doktora Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Konya, 2017.
• Jin, S., Satellite Positioning Methods, Models and Applications, Published by AvE4EvA, 2015, doi: 10.5772/59083.
• Wübbenna, G., Bagge, A. and Schmitz, M., Network–Based Techniques for RTK Applications, GPS Society, Japan Institute of Navigation, 14 – 16 November 2001, Tokyo, Japan, 2001.
• Euler, H. J., Keenan, C. R., Zebhauser, B. E. and Wübbena, G., Study of a Simplified Approach in Utilizing Information From Permanent Reference Station Arrays, ION GPS 2001, Salt Lake City, USA, 2001.
• Vollath, U., Buecherl, A., Landau, H., Pagels, C. and Wagner, B., Multi-Base RTK Positioning Using Virtual Reference Stations, Proccedings of 13th International Technical Meeting of the Satellite of the ION, Salt Lake City, USA, 2000, 123-131.
• Wübbena, G. and Bagge, A., RTCM Message Type 59-FKP for transmission of FKP, Geo++ White Paper, Nr: 2006.01, Garbsen, Germany, 2006.
• Landau, H., Vollath, U. and Chen, X., Virtual Reference Station Systems, Journal of Global Positioning Systems, Vol: 1, No: 2, 137-143, 2003.
• Brown, N., Geisler, I. and Troyer, L., RTK Rover Performance using the Master-Auxiliary Concept, Journal of Global Positioning Systems, Vol: 5, No: 1-2, 135-144, 2006.
• Yılmaz, M., Farklı Uydu Yükseklik Açılarında Ağ-RTK Düzeltme Tekniklerinin Performanslarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gebze Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harita Mühendisliği Anabilim Dalı, Gebze, 2020.
• Kahveci, M., Kinematik GNSS ve RTK CORS Ağları, 2. Basım, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti., No:1813, Ankara, 2017.
• Janssen, V., A comparison of the VRS and MAC principles for network, International Global Navigation Satellite Systems Society IGNSS Symposium 2009, 1 – 3 December 2009, Qld, Australia, 2009.
• Hu, G., R., Khoo, H., S., Goh, P., C. and Law, C., L., Development and assessment of GPS virtual reference stations for RTK positioning, Journal of Geodesy, Vol: 77, 292–302, 2003.
• Wei, E., Chai, H., An, Z. and Liu, J., VRS Virtual Observations Generation Algorithm, Journal of Global Positioning Systems, Vol: 5, No: 1-2, 76-81, 2006.
• Higuchi, H., Saito, M., Iwahashi, T. and Usui, S., Network based high accuracy realtime GPS positioning for GCP correction of high resolution satellite imagery, International Geoscience and Remote Sensing Symposium, 20-24 Sept. 2004, Anchorage, AK, USA, 2004.
• Euler, H. J., Real-time RTK messages for permanent reference station applications standardized by RTCM, Symposium of the IAG, 9 – 10 October 2006, Munich, Germany, 2006.
• İnyurt, S. ve Şentürk, E., Manyetik Fırtına Kaynaklı İyonosferik Değişimlerin GNSS Ölçümleri Kullanılarak İrdelenmesi, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 9(1), Bitlis, 288 – 296, 2020.
• Uluslararası Jeomanyetik İndeksler Servisi http://isgi.unistra.fr/data_plot.php (erişim 02 Kasım 2020).
• Öğütcü, S., and Kalaycı, İ., Accuracy and precision of network-based RTK techniques as a function of baseline distance and occupation time, Arabian Journal of Geosciences, Vol: 11, No: 354, https://doi.org/10.1007/s12517-018-3712-2, 2018.
• Geng, J. and Shi, C., Rapid initialization of real-time PPP by resolving undifferenced GPS and GLONASS ambiguities simultaneously, J. Geod. Vol: 91, 361–374, https://doi.org/10.1007/s00190-016-0969-7, 2017.