KÜÇÜĞÜN TIBBİ MÜDAHALEYE RIZASI

Yıl 2018, Cilt: 1 Sayı: 1, 37 - 52, 26.09.2018

Abdurrahim Altun

Öz

Tıbbi müdahale, tıp mesleğini icra etme yetkisini haiz kişilerce yapılan, doğrudan ya da dolaylı olarak tedavinin amaçlandığı faaliyetlerdir. Tıbbi müdahale, tabiatı gereği insan vücudu üzerinde gerçekleşmekte dolayısıyla müdahale ile en temel kişilik haklarından yaşama, vücut bütünlüğü ve sağlık hakkı ihlal edilmektedir. Hastanın tıbbi müdahaleye rıza göstermesi, gerçekleşen bu ihlali hukuka uygun hale getirir. Hastanın rızasını açıklayabilmesi için teşhis, tedavi, tedavinin muhtemel sonuç ve riskleri hakkında aydınlatılması gerekir. Fiil ehliyetine sahip kişilerde aydınlatmanın muhatabı ve rızayı açıklayacak kişi bakımından bir tereddüt yoktur. Ergin olmayan kişilerde ise mevzuat ve öğretide, aydınlatmanın muhatabının ve rıza açıklamasında bulunacak kişinin kim olduğu konusunda çeşitli ihtilaflar bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Tıbbi müdahale, aydınlatma, tıbbi müdahaleye rıza, hukuka uygunluk, küçüğün rızası

Kaynakça

• Akipek, Jale G./AKINTÜRK, Turgut/ATEŞ, Derya. (2016). Türk Medeni Hukuku Baş-langıç Hükümleri Kişiler Hukuku, Yenilenmiş 13. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• Ayan, Mehmet. (1991). Tıbbi Müdahalelerden Doğan Hukuki Sorumluluk, 1. Baskı, Ka-zancı Kitap Ticaret A.Ş. Ankara.
• Çilingiroğlu, Cüneyt. (1993). Tıbbi Müdahaleye Rıza, 1. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Dural, Mustafa/Sarı, Suat. (2016). Türk Özel Hukuku Cilt 1 Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri, 11. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Eren, Fikret. (2016). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 20. Baskı, Yetkin Kitabevi, An-kara.
• Erman, Barış. (2003). Ceza Hukukunda Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu, 1. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Hakeri, Hakan. (2012). Tıp Hukuku, 5. Baskı, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Karakaş, Fatma Tülay. (2015). Kişiye Sıkı Sıkıya Bağlı Haklar, 1. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Kılıçoğlu, Ahmet M. (2013). Basın Yoluyla Saldırılardan Hukuksal Sorumluluk, Yeniden Gözden Geçirilmiş, Güncellenmiş 4. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara.
• Kılıçoğlu, Ahmet M. (2012). Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 16. Baskı, Turhan Kita-bevi, Ankara.
• Oğuzman, Kemal/Seliçi, Özer/Oktay Özdemir, Saibe. (2015). Kişiler Hukuku, 15. Baskı, Filiz Yayınevi, İstanbul.
• Oğuzman, Kemal/Öz, Turgut. (2016). Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt-1, Gözden Geçirilmiş 14. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul.
• Tiercier, Pierre/Pichonnaz, Pascal/Develioğlu, Murat. (2016). Borçlar Hukuku Genel Hü-kümler, 1. Baskı, On İki Levha Yayıncılık. İstanbul.
• Yılmaz, Battal. (2017). Hekimin Hukuki Sorumluluğu, 1. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara.
• Adıgüzel, Sibel. (2014). Hekimin Aydınlatma Yükümlülüğü. Türkiye Adalet Aka-demisi Dergisi, S. 19, Y. 5, s. 943-995.
• Birtek, Fatih. (2007). Tıbbi Müdahaleler Açısından Komplikasyon-Malpraktis Ayrımı, İstanbul Barosu Dergisi, C. 81, S. 5, s. 1997-2006.
• Deryal, Yahya. (2003). Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluk Şartı Olarak Hastanın Rı-zası, Trabzon Barosu Dergisi, S. 7, Y. 18, s. 52- 72.
• Işık Yılmaz, Ş. Berfin. (2012). Tıbbi Müdahalelerde Hekimin Aydınlatma Yükümü, Tür-kiye Barolar Birliği Dergisi, S. 98, s. 389-410.
• Oral, Tuğçe. (2011). Hekimin Aydınlatma ve Hastanın Rızasını Alma Yükümü, Ankara Barosu Dergisi, S. 2, s. 185-209.
• Ozanoğlu, Hasan Seçkin. (2003). Hekimlerin Hastalarını Aydınlatma Yükümlülüğü, An-kara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 52, S. 3, s. 55-77.
• Özcan, Burcu G./Özel, Çağlar. (2007). Kişilik Hakları-Hasta Hakları Bağlamında Tıbbi Müdahale Dolayısıyla Çıkan Hukuki İlişkide Hekimin Hastayı Aydınlatma Yüküm-lülüğü ve Aydınlatılmış Rızaya İlişkin Bazı Değerlendirmeler, Hacettepe Sağlık İda-resi Dergisi, C. 10, S. 1, s. 49-73.
• Özdemir, Hayrunnisa. (2008). Teşhis ve Tedavi Sözleşmesinde Hekimin Hastayı Aydın-latma Yükümlülüğü, Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XII, S. 3-4, s. 347-379.
• Şenocak, Zarife. (2001). Küçüğün Tıbbi Müdahaleye Rızası, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 50, S. 4, s. 65-80.
• Zevkliler, Aydın. (1983). Tedavi Amaçlı Müdahalelerde Kişilik Haklarına Saldırının So-nuçları, Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 1, S. 1, s. 1-37.
• Ateş, Zeynep. (2010). Küçüklerin Tıbbi Müdahaleye Rızası, Kadir Has Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.