TÜRK BORÇLAR HUKUKUNDA VE İŞ HUKUKUNDA İBRANIN HUKUKİ BOYUTU

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 1, 99 - 119, 30.06.2020

Banu Bilge Sarıhan

Öz

İbra borcu sona erdiren özel bir sebeptir; ibra sözleşmesi ile alacaklı alacak hakkından vazgeçer ve borçlu borcundan kurtulur. İbra sözleşmesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’ndaki 132. ve 420. madde hükümleriyle düzenlenmiştir. Genel ibra sözleşmesini düzenleyen m.132’den farklı hükümler getiren ve özel bir düzenleme olan m.420, işçiyi korumak amacıyla işçinin işverenden alacağına yönelik olan ibra sözleşmelerini hükme bağlamıştır. Özellikle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun m. 420’de yer alan düzenleme ile ibra belgelerinin geçerliliği işçiyi korumak amacıyla sıkı koşullara bağlanmıştır. İbranamede, özellikle yazılı şekil şartı aranmaktadır. İbranın geçerliliği alacaklıya diğer bir ifadeyle işçiye işçilik alacaklarının banka kanalıyla ödenmesi koşuluna bağlıdır. İşçiye yapılacak ödemenin bankaya yatırılmaması halinde ibraname geçersiz kabul edilecektir.

Anahtar Kelimeler

İbra sözleşmesi, ibraname, sulh, feragatname, işçilik alacakları

Kaynakça

• Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü, Borçlar Kanunundan Türk Borçlar Kanununa, Ankara 2011.
• Akıncı, Şahin, Borçlar Hukuku Bilgisi Genel Hükümler, 11.Bası, Konya 2019.
• Akıntürk, Turgut /Ateş, Derya, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler-Özel Borç İlişkileri, 26.Bası, İstanbul 2017.
• Akipek, Jale /Akıntürk, Turgut / Ateş, Derya, Türk Medeni Hukuku, Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, C. I, 15.Bası, İstanbul 2019.
• Aktay, Nizamettin / Arıcı, Kadir / Kaplan-Senyen, Emine T., İş Hukuku, Ankara 2006
• Berki, Şakir, Borçlar Hukuku, Umumi Hükümler, 3. Bası, Ankara 1962.
• Centel, Tankut, İş Sağlığı ve İş Güvenliği Mevzuatı, İstanbul 1997.
• Çelik, Nuri/Caniklioğlu, Nurşen/Canbolat, Talat, İş Hukuku Dersleri, 32.B., İstanbul 2019.
• Çil, Şahin, İş Hukuku Yargıtay İlke Kararları, 2. B., Ankara 2010.
• Çil, Şahin, “İbra Sözleşmesi ile İkale Sözleşmesinin İş Güvencesine Etkileri”, SİCİL İş Hukuku Dergisi, S.7, Y. Eylül 2007 (İbra).
• Çil, Şahin, İş Hukukunda İbra Sözleşmesi (İbraname), İstanbul 2006.
• Ekonomi, Münir, “İş Sözleşmesinin Sona Erdirilmesinde Tarafların Anlaşması, İbraname ile İş Güvencesi Davasından Feragat ve Sulh”, LEGAL İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukukuna İlişkin Yargı Kararları ve İncelemeleri Dergisi, S.1, C.1, Y. Ağustos 2006.
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 24. Bası, Ankara 2019.
• Ertekin, Özkan, İş Hukukunda İbra, Ankara 2007.
• Gümüş, Mustafa Alper, Türk-İsviçre Borçlar Hukukunda İbra Sözleşmesi, İstanbul 2015.
• Güneş Başak/Mutlay, Faruk Barış, “Yeni Borçlar Kanununun Genel Hizmet Sözleşmesine İlişkin Hükümlerinin İş Kanunu ve 818 sayılı Kanunla Karşılaştırılarak Değerlendirilmesi”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2011/3.
• Hatemi, Hüseyin / Gökyayla, Emre, Borçlar Hukuku Genel Bölüm, İstanbul 2015.
• İnan, Ali Naim, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 3.Bası, Ankara,1984.
• Keser, Hakan, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Kapsamında İbraname Uygulamaları”, Sicil İHD., S.32, 2014.
• Keller, Max/ Schöbi, Christian, Das Schweizerische Schuldrecht, Band Iv, Gemeinsame Rechtsinstitute Für Schuldverhältnisse Aus Vertrag, Unerlaubter Handlung Und Ungerechtfertigter Bereicherung, Basel Und Frankfurt Am Main 1984.
• Kılıçoğlu, Ahmet M., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 14. Bası, Ankara 2011.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip: Borçlar Hukukuna Giriş, Hukuki İşlem Sözleşme, 4.Bası, İstanbul 2008.
• Larenz, Karl, Lehrbuch Des Schuldrechts, Bd.I, Allgemeiner Teil, 14. A., München 1987 .
• Nomer, Haluk N., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 10. Bası, İstanbul 2011.
• Oğuzman, Kemal/Seliçi, Özer/ Özdemir Oktay, Saibe, Kişiler Hukuku (Gerçek ve Tüzel Kişiler), 7. Bası, İstanbul 2018.
• Oğuzman, M.Kemal / Öz, M.Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C.I, 16. Bası, İstanbul, 2018.
• Özdemir, Erdem, “İş Hukukunda İbraname Uygulamaları”, SİCİL İş Hukuku Dergisi, S. 5, Y. Mart 2007.
• Reisoğlu, Safa, Borçlar Hukuku, Genel Hükümler, 25.Bası, İstanbul 2014.
• Saymen, Ferid H./ Elbir, Halid K., Türk Borçlar Hukuku Umumi Hükümler, İstanbul 1958.
• Serozan, Rona, Sözleşmeden Dönme, İstanbul 1975.
• Sungurbey, İsmet, Medeni Hukuk Sorunları, Cilt 2, İstanbul 1974.
• Sümer, Haluk Hadi, İş Hukuku Uygulamaları, 6. Bası, Konya 2016.
• Süzek, Sarper, İş Hukuku, 9.B., İstanbul 2013.
• Süzek, Sarper, İş Güvenliği Hukuku, Ankara 1985 (İş Güvenliği).
• Şengül, Mehmet, “İbranamenin Hukuki Niteliği, Kapsamı ve Geçerliliğinin Koşulları”, LEGAL İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi, C.3, S.10, Y.2006.
• Tekinay, Selahattin Sulhi /Akman, Sermet /Burcuoğlu, Haluk /Altop, Atilla, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, 7. Bası, İstanbul 1993.
• Topçu, Umut, Yargıtay Kararları ve Bilirkişi Raporları Işığında İşçi Alacak Davaları, Ankara 2011.
• Tuğ, A., Türk Hukukunda Şekil, 2. Bası, Ankara 1994.
• Tunçomağ, Kenan, Türk Borçlar Hukuku, I, Genel Hükümler, 6.Bası, İstanbul 1976.
• Tunçomağ, Kenan/Centel, Tankut, İş Hukukunun Esasları, 5.B., İstanbul 2008
• Turanboy, Kürşad Nuri, İbra Sözleşmesi, Ankara, 1998.
• Zevkliler, Aydın/Ertaş, Şeref/Havutçu, Ayşe/Gürpınar, Damla, Yeni Medeni Kanuna Göre Medeni Hukuk (Temel Bilgiler), Ankara 2012.
• Zevkliler, Aydın/ Ertaş, Şeref/ Havutçu, Ayşe/ Aydoğdu, Murat/ Cumalıoğlu, Emre, Borçlar Hukuku Genel Hükümler ve Özel Borç İlişkileri, Ana İlkeler, 2. Bası, İzmir 2013.
• Zevkliler, Aydın, Medeni Hukuk, Giriş ve Başlangıç Hükümleri, Kişiler Hukuku, Gerçek Kişiler-Tüzel Kişiler, Aile Hukuku, Ankara 1992.