FIDIC Kırmızı Kitap Kapsamında İnşaat Sözleşmelerinde Süre Uzatımı

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 140 - 161, 30.06.2022

Eda Şahin-şengül

Öz

Çevremizde sıkça gördüğümüz, günlük hayatımızın bir parçası olan ve ekonomik olarak da büyük değer ifade eden inşaatlar için akdedilen inşaat sözleşmelerinde tamamlanma süresi sözleşmenin önemli bir unsurudur. Bu önemine istinaden taraflarca akdedilen inşaat sözleşmelerinde tamamlanma süresinin, hangi hallerde süre uzatımı ve buna ilave olarak ek ödeme istenebileceğinin ve gecikme halinde meydana gelen zarardan sorumluluğun düzenlendiği görülmektedir. İnşaatlar çoğunlukla pek çok farklı şirketin yer aldığı kapsamlı projeler olduklarından süre de dâhil olmak üzere proje esnasında ortaya çıkması muhtemel sorunların çözümü için sözleşmede hükümler öngörülmektedir. Bu kapsamda inşaat sözleşmelerinde sıkça FIDIC’in belirlediği standart kurallar benimsenmektedir. Çalışmamızın kapsamını inşaat işlerindeki sözleşme koşullarını ayrıntılı olarak düzenleyen ve güncellenmiş halinin 2017 yılında yayınlandığı Kırmızı Kitap oluşturmaktadır. 2017 tarihli Kırmızı Kitap kapsamında çalışmamız yüklenicinin inşaat sözleşmesi uyarınca edimini yerine getirmesi gereken süre kavramı ile kararlaştırılan süre içerisinde tamamlanmayan edimler bakımından yüklenici ve iş sahibinin hak ve talepleri inceleyecektir. Son olarak, inşaat sözleşmelerinde süre uzatımı Türk Borçlar Kanunu çerçevesinde ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

İnşaat sözleşmeleri, FIDIC kuraları, süre uzatımı talepleri, ek ödeme talepleri, gecikmeden kaynaklı zarardan sorumluluk

Teşekkür

Bu çalışma Mayıs 2021 tarihinde Eskişehir Osmangazi Üniversitesi tarafından düzenlenen 7. Uluslararası Asos Congress Hukuk Sempozyumunda sanal ortamda sunulmuş olan bildirinin değiştirilmiş ve genişletilmiş halidir.

Extension of Time in Construction Contracts According to The FIDIC Red Book

Öz

In construction contracts, which are part of our daily life and have great economic value, time for completion is an important element of the contract. Due to this importance, it is observed that construction contracts signed by the parties regulate the time for completion, liability for delay damages and under which circumstances claims for the extension of time for completion and additional payment may come to the fore. Since the constructions are mostly the big projects where many firms work together, provisions, including the time for completion, to solve the possible problems that may arise during the project are included in the contract. In this context, standard rules determined by the FIDIC are widely adopted in construction contracts. The focus of this study is the Red Book which sets forth the conditions of contract for construction and of which the updated version is published in 2017. This study will examine the concept of time that the contractor has to fulfil his/her performance in accordance with the construction contract and rights and obligations of the contractor and of the employer in the Red Book 2017 when the construction is not completed within the agreed time. Finally, the extension of time in construction contracts will be discussed within the framework of the Turkish Code of Obligations.

Anahtar Kelimeler

Construction contracts, FIDIC rules, Claims for extension of time for completion, Claims for additional payment, Liability for delay damages

Kaynakça

• Abbott, Nathan. “Time and Construction Contracts Extensions of Time and the Prevention Principle” https://www.cbp.com.au/WWW_CBP/files/a1/a1028786-f739-4c79-8dff-8c55bf61aa98.pdf, s. 1–9 (Erişim Tarihi: 23.2.2022).
• Aral, Fahrettin. Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri, Yetkin Yayınları, Ankara, 2003.
• Arslan, Nurcan. “İnşaat Sözleşmesinde Bedel Ödeme Borcunun İfa Zamanı” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 156, 2021, s. 271–299.
• Ayan, Serkan. İnşaat Sözleşmesinde Yüklenicinin Temerrüdü, Seçkin, Ankara, 2008.
• Balkanlı Eryiğit, Nur / Yaylan Sevimli, Betül / Gürcanlı Gürkan, Emre / Bilir, Senem. “FIDIC Sözleşmeleri’ndeki Yeniliklerin Değerlendirilmesi ve Eski Versiyonlarla Karşılaştırılması” ElCezerî Journal of Science and Engineering, C. 8, S. 1, 2021, s. 504–518.
• Bilgetekin, Nuran Tuğçe. İnşaat Sözleşmelerinde Süre Uzatımı ve FIDIC Sözleşmelerindeki Görünümü, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2020.
• Büyükay, Yusuf. Eser Sözleşmesi, Yetkin Yayınları, Ankara, 2013.
• Eken, Özge. İnşaat Sözleşmelerinde Süre Uzatım Halleri, Seçkin, Ankara, 2021.
• Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Özel Hükümler, Yetkin Yayınları, Ankara, 2021.
• Erman, Hasan. İstisna Sözleşmesinde Beklenilmeyen Haller (BK. 365/2), Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1979.
• Fertitta, Thomas D. / Nedinsky, Anthony L. / Gilmore, Jeffrey G.. “Construction Project Delays and Time Extensions” içinde Construction Contract Claims, Changes, and Dispute Resolution, ed. Paul Levin, Asce Press, Virginia, 2016, s. 117–137.
• FIDIC, Construction Contract 2nd Ed. (2017 Red Book), https://fidic.org/books/constructioncontract-2nd-ed-2017-red-book (Erişim Tarihi: 23.2.2022).
• FIDIC, History, https://fidic.org/history (Erişim Tarihi: 23.2.2022).
• FIDIC Covid-19 Guidance Memorandum to Users of FIDIC Standard Forms of Works Contract, (April 2020), s. 1–14, https://fidic.org/sites/default/files/COVID%2019%20Guidance%20Memorandum%20-%20PDF.pdf, (Erişim Tarihi: 24.3.2022).
• Giles, Paul / Gibson, Steve. “Raising the Bar - Time Bars and Their Enforceability in English Law EPC Contracts” https://www.eversheds-sutherland.com/documents/services/construction/time-bars-inenglish-law.pdf, s. 1–3 (Erişim Tarihi: 23.2.2022).
• Godwin QC, William. The 2017 FIDIC Contracts, Wiley Blackwell, Oxford, 2020.
• Gönen, Doruk. İnşaat Sözleşmesinde Bedel, On İki Levha Yayıncılık, İstanbul, 2016.
• Gümüş, Mustafa Alper. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na Göre Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt II (Eser, Vekâlet, Simsarlık, Vekâletsiz İş Görme, Havale, Saklama, Kefalet ve Garanti), Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2012.
• Jaeger, Axel-Volkmar / Hök, Götz-Sebastian. FIDIC-A Guide for Practitioners, Springer, Heidelberg, 2010.
• J.S.Held, “COVID-19: Delay & Cost Claims for FIDIC Red Book Based Contracts” https://jsheld.com/insights/articles/covid-19-delay-cost-claims-for-fidic-red-book-based-contracts, (Erişim Tarihi: 24.3.2022).
• Klee, Lukas. International Construction Contract Law, Wiley Blackwell, Oxford, 2018.
• Köksal, Tunay. “Uluslararası İnşaat Sözleşmesi Modeli Olarak FIDIC İnşaat İşleri Sözleşme Şartları” Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 1, S. 20, 2010, s. 85–109.
• Kurt, Leyla Müjde. “Eser Sözleşmelerinde Süre Uzatımı” Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, C. 27, S. 1, 2011, s. 157–206.
• Mula, Luigi, “COVID-19 and FIDIC Contracts – Practical Guidance”, https://www.dlapiper.com/en/italy/insights/publications/2020/upagain/covid-19-and-fidic-contractspractical-guidance/, (Erişim Tarihi: 24.3.2022).
• Sawyer, John G. / Gillott, C. Arthur. The FIDIC Digest - Contractual relationships, responsibilities and claims under the fourth edition of the FIDIC Conditions, Thomas Telford, London, 1990.
• Tandoğan, Haluk. Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri Cilt: II İstisna (Eser) ve Vekâlet Sözleşmeleri Vekâletsiz İş Görme Kefalet ve Garanti Sözleşmeleri, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
• Tekelioğlu, Numan. “İnşaat Sözleşmelerinde Cezai Şart ve Götürü Tazminat” Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, C. 2, S. 2, 2017, s. 159–186.
• Tolson, Simon / Glover, Jeremy. “Time Bars in Construction and Global Claims”, https://www.fenwickelliott.com/sites/default/files/Time%20bars%20in%20constructions%20contracts%20and%20global%20claims.pdf, s. 1-8 (Erişim Tarihi: 23.2.2022).
• Tüzemen Atik, Ebru. “FIDIC Kırmızı Kitap (New Red Book) Kuralları Uyarınca İnşaat Sözleşmelerinde Müteahhidin Sorumluluğu” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. XVIII, S. 2, 2014, s. 53-84.
• Woodward-Smith, Mark. “Time Bar Clauses” https://www.systech-int.com/insights/thoughts/timebar-clauses#:~:text=A%20time%20bar%20clause%20(or,of%20time%20or%20additional%20payment (Erişim Tarihi: 23.2.2022).