Evaluation of the Consequences of Official Bookkeeping in Relation to the Law of Enforcement

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 826 - 850, 29.12.2023

Murat Bildir

Öz

The change, development and complexity of economic, social and cultural relations make it difficult for the heirs, who are "officially" close to the testators, to know the assets of the testator. Accepting or rejecting an inheritance whose content is unknown may also jeopardize the heirs' own assets. In order to eliminate this drawback and to ensure that the choice of accepting or rejecting the inheritance can be used safely, the institution of official bookkeeping has been established. In order for the official bookkeeping institution to achieve its purpose, the assets of the testator must be protected against legal transactions and execution proceedings. The legislator has taken some measures to ensure that the assets of the testator do not change as much as possible. According to Article 625 of the TCC, which is one of these measures, execution proceedings cannot be initiated during the official bookkeeping period. The second provision that can be applied during the official bookkeeping period is Article 53 of the EBL. Accordingly, the execution shall be suspended during the periods in the TCC regarding acceptance and rejection. The first provision is an explicit provision that is directly applicable during the official bookkeeping period. The second provision, on the other hand, does not mention a direct consequence of the official bookkeeping process; it only makes a general reference to the periods during which the proceedings will be suspended. Since the heirs are given the right to choose between acceptance and rejection at the end of the official bookkeeping process, it is conceivable that the second provision may also be applied during the official bookkeeping process. In this case, it is necessary to address the relationship between these two provisions that have consequences regarding the law of enforcement. The decisions of the Supreme Court mostly include both provisions, but do not reveal the relationship between them. The doctrine is relatively richer in this regard. Our study aims to evaluate the relationship between these provisions after addressing both provisions separately.

Anahtar Kelimeler

Official bookkeeping, postponement states, testator, heir, prohibition of execution proceeding.

Resmî Defter Tutmanın Takip Hukukuna İlişkin Sonuçlarının Değerlendirilmesi

Öz

Ekonomik, sosyal, kültürel ilişkilerin değişmesi, gelişmesi ve karmaşıklaşması; mirasbırakanların malvarlıklarının, onlara “resmî olarak” yakın kişiler olan mirasçılar tarafından bilinmesini zorlaştırmaktadır. İçeriği bilinmeyen bir mirası kabul veya reddetmek, mirasçıların kendi malvarlığını da tehlikeye atabilir. İşte bu sakıncanın ortadan kaldırılması ve mirasın reddi veya kabulü yönündeki tercihin güvenle kullanılabilmesi için resmî defter tutma kurumu ihdas edilmiştir.
Resmî defter tutma kurumunun amacına ulaşabilmesi için mirasbırakanın malvarlığının hukukî işlemlere ve takiplere karşı korunması gerekir. Kanun koyucu, mirasbırakanın malvarlığının mümkün olduğunca değişikliğe uğramaması için bazı tedbirler almıştır. TMK m. 625’e göre, resmî defter tutma süresince takip yapılamaz. Resmî defter tutma süresi boyunca uygulanabilecek ikinci hüküm ise İİK m. 53’tür. Buna göre, kabul ve redde ilişkin TMK’daki süreler boyunca takip geri kalır. İlk hüküm resmî defter tutma süresince doğrudan uygulanabilir nitelikte olan açık bir hükümdür. İkinci hükümde ise resmî defter tutma sürecine ilişkin doğrudan bir sonuçtan bahsedilmemekte; yalnızca takibin tâlik edileceği sürelere ilişkin genel bir yollama yapılmaktadır. Resmî defter tutma sürecinin sonunda da mirasçılara, kabul ve red hususunda bir seçimlik hak tanındığından, ikinci hükmün de resmî defter tutma sürecinde uygulama alanı bulması düşünülebilir. Bu durumda takip hukukuna ilişkin sonuç doğuran bu iki hükmün ilişkisinin ele alınması gerekir. Yargıtay kararlarında çoğunlukla her iki hükme de yer verilmekte ancak bunlar arasındaki ilişki ortaya konulmamaktadır. Öğreti, bu konuda nispeten daha zengindir. Çalışmamız, iki hükmü de ayrı ayrı ele aldıktan sonra bu hükümler arasındaki ilişkiyi irdelemeye çalışmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Resmî defter tutma, talik hâli, mirasbırakan, mirasçı, takip yasağı

Kaynakça

• Antalya, O. Gökhan / Sağlam, İpek. Marmara Hukuk Yorumu Miras Hukuku Cilt III, 5. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2021.
• Arık, K. Fikret. “Resmi Defter Tutma Müessesesi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C. IX, S. 2, 1954, s. 245-288.
• Arslan, Aziz Serkan. İcra Takip İşlemleri Etkileri ve Hukuka Aykırılığın Sonuçları, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2018.
• Atalı, Murat / Ermenek, İbrahim / Erdoğan, Ersin. İcra ve İflas Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2022.
• Başoğlu, Gizem. “İcra ve İflas Hukukunda Tatil ve Talik Hâlleri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Anabilim Dalı, Ankara, 2013.
• Belgesay, Mustafa Reşit. Türk Kanunu Medenisi Şerhi: Üçüncü Kitap Miras, 4. Baskı, Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1952.
• Bolak, Ahmet Ertuğrul. Uygulamada Miras ve Tereke Hukuku, Eğitim Yayınları, İstanbul, 1980.
• Boran Güneysu, Nilüfer. “İcra Takip İşlemleri”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, C. 0 S. 101, 2012, s. 31-60.
• Çabri, Sezer. Miras Hukuku Şerhi (TMK m.575-639), C. II, On İki Levha Yayınevi, İstanbul, 2020.
• Dural, Mustafa / Öz, Turgut. Miras Hukuku, 18. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 2022.
• Eren, Fikret / Yücer Aktürk, İpek. Türk Miras Hukuku, 3. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• Gönensay, Samim / Birsen, Kemaleddin. Miras Hukuku, 2. Baskı, İstanbul Üniversitesi Yayınları No. 1046 Hukuk Fakültesi No. 223, İstanbul, 1963.
• Hunkeler, Daniel. SchKG Kurz Kommentar, 2. Auflage, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel, 2014.
• İmre, Zahit / Erman, Hasan. Miras Hukuku, 15. Baskı, Der Yayınevi, İstanbul, 2021.
• İnan, Ali Naim / Ertaş, Şeref / Albaş, Hakan. İnan Türk Medeni Hukuku Miras Hukuku, 11. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2022.
• İyilikli, Ahmet Cahit. Hukuk Yargılamasında Terekenin Resmi Defterinin Tutulması, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2021.
• Kama, Musa “Mirasçılardan Birinin Resmi Defterinin Tutulması Talebi”, Feyzi Necmeddin Feyzioğlu’nun Anısına Armağan, 2020.
• Kılıçoğlu, Ahmet. Miras Hukuku, 10. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara, 2019.
• Kocayusufpaşaoğlu, Necip. Miras Hukuku, 3. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1987.
• Kren Kostkiewicz, Jolanta / Vock, Dominick. Kommentar zum Bundesgesetz über Schuldbetreibung und Konkurs SchKG, Schulthess Verlag, Zurich, 2017.
• Kuru, Baki. İcra ve İflas Hukuku, C. I, 3. Baskı, İstanbul, Evrim Dağıtım, 1988.
• Öztan, Bilge. Miras Hukuku (Tablolar ve Örneklerle), 11. Baskı, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2020.
• Pekcanıtez, Hakan / Atalay, Oğuz / Sungurtekin Özkan, Meral / Özekes, Muhammet. İcra ve İflas Hukuku Ders Kitabı, 9. Baskı, On İki Levha Yayınevi, İstanbul, 2022.
• Pekcanıtez, Hakan / Simil, Cemil. İcra – İflâs Hukukunda Şikâyet, 2. Bası, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2017.
• Postacıoğlu, İlhan E. / Altay, Sümer. İcra Hukuku Esasları, 5. Baskı, Vedat Kitapçılık, İstanbul, 2010.
• Serozan, Rona / Engin, Baki İlkay. Miras Hukuku ve Tamamı Çözümlü Pratik Çalışmalar, 8. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2022.
• Staehelin, Adrian / Bauer, Thomas / Staehelin, Daniel. Basler Kommentar Bundesgesetz über Schuldbetreibung und Konkurs I, Art. 1-158 SchKG, 2. Auflage, Helbing Lichtenhahn Verlag, Basel, 2010.
• Tuor, Peter / Picenoni, Vıto. Berner Kommentar, Schweizerisches Zivilgesetzbuch, Das Erbrecht, 2. Abteilung, Der Erbgang, Artikel 537-640 ZGB, Zweite Auflage, Bern, 1966.
• Uyar, Talih. Gerekçeli ve İçtihatlı İcra ve İflas Kanunu Şerhi, C. III, 4. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara, 2008.
• Uyar, Talih. Türk Medeni Kanunu (Gerekçeli-İçtihatlı) Miras Hukuku (MK. 495-682), Feryal Matbaacılık, Ankara, 2002.
• Ülgenalp, Nuri. “Mirasın Reddi ve Defter Tutma Talebi”, Adliye Dergisi, S. 1, 1945, s. 31-45.
• Üstündağ, Saim. İcra Hukukunun Esasları, İstanbul, 2004.
• Yakuppur, Sendi. Resmi Defter Tutma ve Mirasın Tutulan Deftere Göre Kabulü, Seçkin Yayınevi, Ankara, 2022.
• Yılmaz, Ejder. İcra ve İflâs Kanunu Şerhi, C. I, Yetkin Yayınevi, Ankara, 2016.