Kentsel Komşuluk Sürdürülebilirliğinin Analizi: Göçmenköy Örneği, Lefkoşa

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 2, 21 - 36, 20.10.2020

Mustafa Gaber Can Kara

Öz

Günümüzde birçok şehirdeki hızlı kentsel büyüme ve gelişme nedeniyle, bu alanlardaki sürdürülebilirlik yönleri, şehrin kimliğinde büyük bir bozulma ve ihmal göstermektedir ve bu genellikle plansız kentleşme, yerelin yaşam tarzına zarar vermesi ve bu alanların ve mahallelerinin geleceği. Kuzey Kıbrıs'ın en eski mahallelerinden biri olan Göçmenköy, ekonomik ve sosyal istikrarsızlık döneminde 1963 yılında inşa edilmiş, alınması gereken sürdürülebilirlik önlemlerine zarar veren ancak bugüne kadar ayakta kalmayı başarmıştır. Günümüzde büyük öğrenci ve göçmen akını ile kentin kentleşme süreci nedeniyle mahalle, dükkanlar ve diğer hizmetlerin yanı sıra konut yerleşimleri ve yol ağlarında hızlı bir artış gördü. Bu, bölgenin yaşam tarzında köklü bir değişikliğe neden oldu ve mekansal planlama açısından kullanıcı ihtiyaçlarına kasıtlı bir göz ardı edildiğini gösterdi. Bu bağlamda, bu çalışma, Göçmenköy'deki yoğunluk ve bağlam, hareket modelleri, arazi kullanımı, iklim tasarımları ve topluluk sorunları gibi mikro ve makro ölçekli seviyelerde sürdürülebilirlik açısından bölgenin kentleşmesinin etkisini analiz etmeyi amaçlamaktadır. Metodoloji, Coğrafi Bilgi sistemi CBS ve saha araştırması yardımıyla mahallelerin sürdürülebilirliğinin eleştirel değerlendirmesini yapan Oktay modelini 2001 benimsemiştir. Son değerlendirme, mahallenin sürdürülebilirlik seviyelerini değerlendiren üç ölçek iyi, adil ve zayıf içeren bir tablo halinde özetlendi. Sonuçlar, mahalle içindeki herhangi bir noktaya yakın mesafede ihtiyaç duyulan tüm hizmetlerin varlığı ve mahalleden geçen iyi bir ulaşım ağı nedeniyle arazi kullanım planlaması ve hareket modelleri açısından genel olarak iyi bir sonuç gösterdi. Ek olarak, kullanılan kentsel desen ve düşük maliyetli konutların karışımı nedeniyle yoğunluk ve bağlam ve topluluk sorunları açısından adil sonuç.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, mahalle analizi, kuzey Kıbrıs, CBS, sosyal konut

Analyzing Urban Neighborhood Sustainability: Case of Göçmenköy, Nicosia

Öz

Due to the rapid urban growth and development in many cities nowadays, the aspects of sustainability in those areas show an extensive disruption and neglect to the city's identity and this usually happens due to unplanned urbanization, wreaking havoc to the local's way of life and threatening the future of those areas, and their neighborhoods. Göçmenköy which is one of the oldest neighborhoods in North Cyprus, constructed back in 1963, in time of economic and social instability, that took a toll on the sustainability measures that should have been taken, yet managed to still be standing until today. Nowadays, due to urbanization process of the city by the great influx of students and immigrants, the neighborhood saw a rapid increase in housing settlements and road networks along with shops and other services. This caused a drastic change in the life style of the area, and showed an intentional disregard for user needs in terms of spatial planning. Within this manner, this study aims at analyzing the effect of urbanization of the area in terms of sustainability, in micro and macro scale levels, for example: density and context, movement patterns, land use, climatic designs, and community issues in Göçmenköy. The methodology adopted Oktay’s model 2001 that performs critical evaluation of the sustainability of the neighborhoods along with the help of Geographical Information system GIS and field surveying. The final evaluation was summed up into a table with three scales good, fair, and poor assessing sustainability levels of the neighborhood. The results showed an overall good result in regard to land use planning and movement patterns owing to the presence of all needed services within a close proximity from any point inside the neighborhood and good transportation network that goes across the neighborhood. Additionally, fair result in terms of density and context and community issues due to the mixing of urban pattern employed and low affordable housing.

Anahtar Kelimeler

sustainability, Neighborhood Analysis, North Cyprus, GIS, Social Housing

Kaynakça

• Abu-Orf, H. (2005). Collaborative planning in practice: The Nicosia master plan. Planning Practice & Research, 20(1), 41-58, DOI: 10.1080/02697450500261707.
• Al-Hagla, K. (2008). Towards A Sustainable Neighborhood: The Role of Open Spaces. International Journal of Architectural Research, 2(2), Pp. 162-177
• Blum, A. and Grant, M., (2006) Sustainable neighbourhoods: Assessment tools for renovation and development, Journal of International Research Publications, Present Online, Issue Ecology, Vol 1, p3552 ISBN/ISSN: 1311-8978.
• Dehghanmongabadi, Abolfazl, Şebnem Önal Hoşkara, and Nina Shirkhanloo. Introduction to Achieve Sustainable Neighborhoods. International Journal of Arts and Commerce, 3, 2014, pp. 16-26
• Gazioğlu, T. (1996). Social Housing Schemes in the TRNC. Northern Cyprus Monthly IV, 5. Erişim adresi: http://www.cypnet.co.uk/ncyprus/economy/econ10.htm.
• Gürdallı, H., & Koldaş, U. (2017). Kıbrıs Cumhuriyeti’nden Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin İnşasına Giden Süreçte Lefkoşa’da Mekânın ve Mimarinin Siyasi Dönüşümü: 1963-1983. Journal of History Culture and Art Research, 6(4), 748-772. doi:http://dx.doi.org/10.7596/taksad.v6i4.1104.
• Keser, U. (2006). Kıbrıs’ta Göç Hareketleri Ve 1974 Sonrasında Yaşananlar. Çağdaş Türk Tarihi Araştırmaları Dergisi, 12, 103–128.
• Oktay, D., Kara, C. ( 2007), Neighborhood Sustainability: A comparative Analysis in the Northern and Southern Sectors of Nicosia, ESS 2007: International Conference on “Environment: Survival and Sustainability”.
• Oktay, D. (2001) Planning Housing Environments for Sustainability: Evaluations in Cypriot Settlements. İstanbul, 2001, Yapi Endustri Merkezi Yayınlari
• Ozay, N. (2004), A Comparative study of Climatically responsive house design at various periods of Northern Cyprus architecture, Department of Architecture, EMU.
• Quriesh, A. (2004), K.K.T.C.'DE TOPLU KONUT ÜRETİMİ ÜZERİNE ARAŞTIRMA, Fen ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mimarlik.
• Zafersoy, H., (2011), Sonrasi Lefkosa Konut Alanlarinin Gelismistir, YDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Lefkosa.
• Zafersoy, H., Batirbaygil, H. (2004), Urban Integrity: The City of Nicosia, Turkish Republic of Northern Cyprus, Megaron.