Evaluation of Urban Parks in Terms of Usage Diversity

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 45 - 55, 31.03.2023

Ece Varol Merve Tutkun

https://doi.org/10.32955/neujfa202351702

Öz

With the increasing population density and uncontrolled construction in the cities, it is seen that the planned green areas in the city have decreased and their usage purposes have been restricted. The use of green areas in cities and the areas they cover are very important, which softens the transition between nature and urbanization and establishes a balance between the scale between the building and the human. In addition to the visual aesthetics it provides at the urban space scale, the planned green spaces also protect the microclimate and ecological structure of the cities. In addition, they create wide openings that allow city users to have recreational activities in the busy city life. Therefore, especially in today's world, where the rate of urbanization is increasing, it will be very valuable for future generations to protect, evaluate and increase the existing green, as well as dense construction and urbanization.
Within the scope of the study, parks from dense metropolitan world cities were selected and examined in terms of the possibilities they offer in terms of physical activity diversity. The names of these parks; Tiegarten from Berlin, Germany, Englischer Garten from Munich, Vondelpark from Amsterdam, Netherlands, Kralingse Bos from Rotterdam and Champ de Mars and Luxemburg Garten from Paris, France. The parks selected within the scope of the study were evaluated in terms of their location in the city and their functions. The physical activity variations in the parks are tabulated. Within the scope of the study, 6 different city parks examined in terms of physical activity diversity were compared. Yıldız Park was chosen from Istanbul, which is thought to be close to the examples in terms of size and has a high density of use in terms of the cities where it is located, and Youth Park from Ankara. The Turkish examples were also evaluated in terms of their functional diversity. Looking at the examined European parks, it was concluded that the parks were not only designed for recreation, but also to contribute to both the physical and mental health of the city users. It was concluded that parks should be designed by being more aware of the contribution of parks to the city in supporting public health.

Anahtar Kelimeler

Physical Activity, Public Health, City Park, Green Space, Recreation

Kullanım Çeşitliliği Açısından Kent Parklarının Değerlendirilmesi

Öz

Kentlerdeki artan nüfus yoğunluğu ve kontrolsüz yapılaşma ile kent içerisindeki planlı yeşil alanların azaldığı ve kullanım amaçlarının kısıtlandığı görülmektedir. Doğa ve kentleşme arasındaki geçişi yumuşatıp, bina ve insan arasındaki ölçek arasında bir denge kuran yeşil alanların kentlerdeki kullanımları ve kapladıkları alanlar oldukça önem taşımaktadır. Kentsel mekan ölçeğinde sağladığı görsel estetiğin yanında planlı olarak oluşturulan yeşil alanlar kentlerin mikroiklimini ve ekolojik yapısını da korumaktadırlar. Bununla birlikte kent kullanıcılarının yoğun kent yaşamında rekreatif etkinliklerine imkan tanıyan geniş açıklıklar yaratmaktadırlar. Dolayısıyla özellikle dünyada kentleşme oranının giderek arttığı günümüzde yoğun yapılaşma ve kentleşmenin yanı sıra var olan yeşili korumak, değerlendirmek ve artırmak gelecek nesiller için de oldukça kıymetli olacaktır.
Çalışma kapsamında, yoğun metropol dünya kentlerinden parklar seçilmiş ve fiziksel aktivite çeşitliliği açısından sundukları olanaklar açısından incelenmiştir. Bu parkların isimleri; Almanya Berlin’den Tiegarten, Münih’ten Englischer Garten, Hollanda Amsterdam’dan Vondelpark, Rotterdam’dan Kralingse Bos ve Fransa’nın Paris kentinden de Champ de Mars ve Luxemburg Garten parklarıdır. Çalışma kapsamında seçilen parklar, kentteki konumları, işlevleri açısından değerlendirilmiştir. Parklardaki fiziksel aktivite çeşitlilikleri tablolaştırılmıştır. Çalışma kapsamında fiziksel aktivite çeşitliliği açısından incelenen 6 farklı kent parkı karşılaştırılmıştır. Türkiye’den ise büyüklük olarak örneklere yakın olduğu düşünülen ve bulunduğu kentler açısından kullanım yoğunluğu taşıyan İstanbul’dan Yıldız Parkı ve Ankara’dan Gençlik Parkı seçilmiştir. Türkiye örnekleri de sahip oldukları işlev çeşitliliği açısından değerlendirilmiştir. İncelenen Avrupa parklarına bakıldığında parkların yalnızca dinlenme amaçlı değil, kent kullanıcılarının hem fiziksel hem de zihinsel sağlıklarına katkı vermek amacıyla düzenlendiği sonuçlarına varılmıştır. Parkların, kamusal sağlığı destekleme konusunda kente verdiği katkının daha fazla farkında olunarak parkların tasarlanması gerektiği fikrine varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel Aktivite, Kamu Sağlığı, Kent Parkı, Yeşil Alan, Rekreasyon, Physical Activity, Public Health, City Park, Green Space, Recreation

Kaynakça

• Akten, S., ve Yücedağ, C. (2022). Isparta Çünür Mahallesi park ve konut bahçelerinin peyzaj tasarımı açısından incelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 23(1), 51-64.
• Başalma, D. E., Uslu, A., ve Körmeçli, P. Ş. (2017). Kent parkı kalite göstergelerinin değerlendirilmesi kapsamında bir deneme: Ankara/100. Yıl Birlik Parkı Örneği. Uluslararası Peyzaj Mimarlığı Araştırmaları Dergisi (IJLAR) E-ISSN: 2602-4322, 1(1), 08-13.
• Chiesura, A., (2004). "The role of urban parks for the sustainable city." Landscape and urban planning 68.1,129-138.
• Conway, H., 2000. Parks and people: the social functions. In: Woudstra, J., Fieldhouse, K. (Eds.), The Regeneration of Public Parks.
• Gül, A., Dinç, G.,.Akın, T., ve Koçak, A. İ. (2020). Kentsel Açık ve Yeşil Alanların Mevcut Yasal Durumu ve Uygulamadaki Sorunlar. İdealkent, 11(Kentleşme ve Ekonomi Özel Sayısı), 1281-1312.
• Güneş, A. G. M., ve Şahin, Ş. (2015). Yeşil Altyapı Ve Kent Kimliği İlişkisi: Ankara Kent Merkezi Örneği.
• Hannebo, D. (1983). Antik ve Ortaçağ Kentlerinde Yeşil Alanlar. Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları. İzmir.
• Hartig, T., Mang, M., ve Evans, G., 1991. Restorative effects of natural environments experiences. Environ. Behav. 23, 3–26. Jamieson, D., 1998. Sustainability and beyond. Ecol. Econ.2–3 (24), 183–192. Low, S., Taplin, D., ve Scheld, S. (2005). Prospect Park: Diversity at Risk. In Rethinking Urban Parks (pp. 37-68). University of Texas Press.
• Özdemir, A. (2009). "Katılımcı Kentli Kimliğinin Oluşumunda Kamusal Yeşil Alanların Rolü: Ankara Kent Parkları Örneği." 144-153.
• Öztürk, B. (2004). Kentsel Açık ve Yeşil Alan Sistemi Oluşturulması: Kayseri Kent Bütünü Örneği. Ankara Üniv. Fen Bil. Ens. Peyzaj Mimarlığı Böl, 12, 28-34.
• Özyavuz, M. (2016). Kentsel Açık Ve Yeşil Alanların Kent Sağlığı Üzerine Etkileri. Kongre Kitabı.
• Schipperijn, J., Bentsen, P., Troelsen, J., Toftager, M., ve Stigsdotter, U., (2013) Associations between physical activity and characteristics of urban green space. Urban Forestry & Urban Greening 12: 109-116.
• Varol, E., ve Öksüz, A. M. (2021). Kamusal Alanların Mekân Kalitesi ve Salgın İlişkisi: Covid-19 ve Etkileri. YDÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi, 3(2), 18-35.
• Yücel, G. F., ve Yıldızcı, A. C. (2010). Kent parkları ile ilgili kalite kriterlerinin oluşturulması. İtü Dergisi/a, 5(2).
• URL-1: https://www.pps.org/article/grplacefeat: Erişim: 01.01.2023.
• URL-2: https://www.google.com/maps: Erişim: 10.10.2022
• URL-3: https://traveldigg.com/wp-content/uploads/2016/06/Vondelpark-Photo.jpg
• URL-4: http://vondelpark.com/wp-content/uploads/2016/07/3475-20160717.jpg
• URL-5: http://www.cityknows.com/wp-content/uploads/2016/12/vondelpark.jpg
• URL-6: http://www.easygoingrotterdam.nl/wp-content/uploads/klimpark-kralingse-bos.jpg
• URL-7: http://bogue.nl/wp-content/uploads/2015/04/KralingseBosFestival1.jpg
• URL-8: https://www.doggydating.com/images/news/m3365/large_16254_2.jpg?4834
• URL-9: https://i.ytimg.com/vi/d6E2baFkOKg/maxresdefault.jpg
• URL-10:http://www.dudziak.com/pictures/europe_summer2007/best_of/under_the_eiffel_ tower_on_bastille_day.jpg
• URL-11: https://europeforvisitors.com/paris/articles/jardin-du-luxembourg.htm
• URL-12: http://www.muenchen.de/freizeit/sport/surfen.html
• URL-13: http://www.place-des-vacances.com/assets/images/guide/6-1495007512.jpg
• URL-14:https://urban-bike-tours.com/wp-content/uploads/2016/11/hausderkulturenderwelt_770x500.jpg