Protection of Freedom of Religion And Consciense In The Context Of International Law

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 80 - 91, 20.12.2019

Gülşah Köprülü

Öz

The concepts of religion and conscience,
which are encountered in various ways in almost all areas of social life, are
the absolute subjects of national law as well as undeniable elements of
international law.
Essentially, these concepts give the impression that national law may be
insufficient to overcome. In spite of its increasing importance for the states,
the protection of freedom of religion and conscience has been pushed to the
background in the context of international law. Although there were wars on the
axis of religion in the 16th and 17th centuries, with the emergence of the
enlightenment movement, religion and international law began to be distinguished
from each other in the emerging nation-states. Freedom of religion and
conscience gained more importance on the basis of human rights in the second
half of the 20th century. With the end of the Cold War, international law began
to deal with the protection of freedom of religion and conscience in the
context of the protection of human rights. In this
study, the protection of freedom of religion and conscience in the context of
international law has been searched in detail in terms of literature, and the
issue of freedom of religion and conscience based on freedom of conscience has
been investigated.
It has also been tried to make a historical analysis of the
problem of ensuring the protection of freedom of religion and conscience in the
context of international law of every individual living in the world without distinction of
religion, language and race.

Anahtar Kelimeler

Freedom of Religion and Conscience, International Law, Human Rights

Uluslararası Hukuk Bağlamında Din ve Vicdan Hürriyetinin Korunması

Öz

Toplumsal
hayatın hemen her alanında değişik şekillerde karşımıza çıkan din ve vicdan
kavramları ulusal hukukun mutlak konuları olmanın yanında uluslararası hukukun
da yadsınamaz unsurlarıdır. Esasen bu kavramlar ulusal hukukun üstesinden
gelmekte yetersiz kalabileceği izlenimi uyandırmaktadır.  Devletler özelinde artan önemine rağmen, din
ve vicdan hürriyetinin korunması uluslararası hukuk bağlamında geri plana
itilmiştir. 16. ve 17. yüzyıllarda din ekseninde savaşlar yaşanmasına rağmen,
aydınlanma hareketinin ortaya çıkışıyla din ve uluslararası hukuk yeni ortaya çıkan
ulus devletlerde birbirinden ayrışmaya başlamıştır. Din ve vicdan özgürlüğü 20.
yüzyılın ikinci yarısında insan hakları temelinde daha fazla önem kazanmıştır. Soğuk
Savaşın sona ermesiyle beraber uluslararası hukuk, din ve vicdan hürriyetinin
korunmasını insan haklarının korunması bağlamında ele almaya başlamıştır.  Bu çalışmada din ve vicdan hürriyetinin
uluslararası hukuk bağlamında korunmasının alan yazın açısından detaylı bir
şekilde taraması yapılmış olup, din ve vicdan hürriyeti temelli sorun ve hukuki
tartışmanın kendisine uluslararası hukuk kapsamında çözüm aranması konusu
araştırılmıştır. Din, dil, ırk ayrımı gözetmeksizin dünya üzerinde yaşayan her
bir bireyin din ve vicdan hürriyetinin uluslararası hukuk bağlamında korunmasının
sağlanması sorunsalının tarihsel anlamda analizi de yapılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Din ve Vicdan Hürriyeti, Uluslararası Hukuk, İnsan hakları

Kaynakça

• Anadol, C. (2001). Türkiye’de Din ve Vicdan Hürriyeti, Burak Yayınları, İstanbul, s. 20
• Arslan, Zühtü (2005). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinde Din Özgürlüğü, Liberal Düşünce Topluluğu, Ankara.
• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 11. ve 14. Protokoller ile değiştirilen metin (2010). Avrupa Antlaşmaları Serisi, No. 5. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yazı İşleri Müdürlüğü.
• Baderin, Mashood A. (2009). “Religion and International Law: Friends or Foes?”, European Human Rights Law Review, Sweet & Maxwell Law Publishers.
• Başgil, Ali Fuad (1962). Din ve Laiklik, Yağmur Yayınevi, İstanbul.
• Clarke, Desmond M. (1986). “Freedom of Thought in Schools: A Comparative Study”, The International and Comparative Law Quarterly, Vol. No. 2, 35, s. 271.
• Çağıran, Mehmet Emin (2006). Uluslararası Alanda İnsan Hakları, Platin Yayınları, Ankara.
• Dickson, Brice (1995). “The United Nations and Freedom of Religion”, The International Comparative Law Quarterly, 44 (2).
• Drinan, Robert F. (2004). Can God & Caesar Coexist? Balancing Religious Freedom and International Law, New Haven: Yale University Press.
• Donnelly, Jack (1995). Teori ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları, Çev: Mustafa Erdoğan-Levent Korkut, Ankara: Yetkin Yayınları.
• Draper, G.I.A.D. (1966). “Religious Freedom and International Law”, New Blackfriars, Vol. 48, No. 558, s. 79.
• Evans, C. (2005). ‘‘The Double-Edged Sword: Religious Influences on International Humanitarian Law’’ Melbourne Journal of International Law 6/1.
• Erdoğan, M. (2001). Dersimiz Özgürlük, Pınar Yayınları, İstanbul.
• Erdoğan, Mustafa (2011). İnsan Hakları Teorisi ve Hukuku, Ankara: Orion Kitabevi Yayınları.
• Freeman, Michael (2008). İnsan Hakları: Disiplinlerarası Bir Yaklaşım, çev. A. Erkan Koca, Asena Topçubaşı, Birleşik Yayınevi, Ankara.
• Hafızoğulları, Zeki (2012). “Türkiye Cumhuriyeti Devletinin Tarafı Olduğu İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinde Laiklik, Düşünce, Vicdan ve Din Hürriyeti”, Ankara Barosu Dergisi.
• Janis, M. W. (1988). “Religion and International Law”, Proceedings of the Annual Meeting (American Society of International Law), Vol.82, ss. 195-220.
• Janis , Mark W., & Carolyn Evans (eds.) (1999). Religion and International Law, The Hague: Martinus Nijhoff Publishers.
• Kaboğlu, İ. Ö. (2002). Özgürlükler Hukuku, İmge Kitabevi, 6. Basım, Ankara.
• Karaman, H. (1996). İslam’da İnsan Hakları, Din, Vicdan ve Düşünce Hürriyeti, Ensar Neşriyat, İstanbul.
• Nal, S. (2002). “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Çerçevesinde Düşünce, Vicdan ve Din Özgürlüğü”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 57-4.
• Öktem, Akif Emre (2002). Uluslararası Hukukta İnanç Özgürlüğü, Liberte Yayınları, Ankara.
• Özenç, Berke (2006). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve İnanç Özgürlüğü, Kitap Yayınları, İstanbul.
• Özipek, B. B. (2011). “Din ve Vicdan Özgürlüğü: Türkiye için bir Anayasal Çerçeve Önerisi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 10, Sayı: 19.
• Pazarcı, Hüseyin (1999). Uluslararası Hukuk Dersleri, I. Kitap, Turhan Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Dickson, Brice. 1995. “The United Nations and Freedom of Religion.” The International and Comparative Law Quarterly. 44 (2)
• Turan, İ. (2012). “Ulusal ve Uluslararası Hukuk Açısından Türkiye’de Din Eğitiminin Yasal Dayanakları”. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 32 (32).
• Ünal, Şeref (1995). Avrupa İnsan Haklan Sözleşmesi, Ankara.
• Vural, H. (2014). “Anayasada Din Özgürlüğü” Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, Cilt 69, No. 2.
• Yılmaz, Ömer (2007). “Avrupa Birliği Üye Ülkelerinin Ulus Anayasalarında “Din ve Vicdan Özgürlüğü”, C. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, XI/1.
• Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi, https://www.danistay.gov.tr/upload/avrupainsanhaklarisozlesmesi.pdf (Erişim tarihi: 11.11.2019 Saat: 23:47)
• İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi, http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/h_rigths_turkce.pdf (Erişim tarihi: 12.11.2019 Saat: 02:30)
• Bakanlar Kurulu Kararı, https://insanhaklarimerkezi.bilgi.edu.tr/media/uploads/2015/08/01/EvrenselBeyanname.pdf (Erişim tarihi: 12.11.2019 Saat: 01:25)
• Medenî ve Siyasî Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu(1/589) https://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/TUTANAK/TBMM/d22/c016/tbmm22016089ss0150.pf (Erişim tarihi: 12.11.2019 Saat: 11:48 )
• Dine veya İnanca Dayalı Müsamahasızlığın ve Ayırımcılığın Bütün Şekilleriyle Ortadan Kaldırılması Hakkında Bildiri) http://www.unicankara.org.tr/doc_pdf/DIN_VE_INANC.pdf (25 Kasım 1981) (Erişim tarihi: 13.11.2019 Saat: 15:32)
• Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi, https://www.avrupa.info.tr/tr/avrupa-birligi-temel-haklar-bildirgesi-708 (Erişim tarihi: 14.11.2019 Saat: 16:10)
• İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi https://www.tbmm.gov.tr/komisyon/insanhaklari/pdf01/203-208.pdf (Erişim tarihi: 12.11.2019 Saat: 20:58 )
• Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, https://www.unicef.org/turkey/çocuk-haklarına-dair-sözleşme (Erişim Tarihi:15.11.2019 Saat: 12:46)