Çeviri Kalitesinin Önemi ve Türkçe İktisadi Literatürde Çeviri Sorunları

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 186 - 201, 31.12.2022

Mustafa Acar

Öz

Çeviri farklı dilleri konuşan, farklı dillerde yazan insanlar arasında iletişim kurmanın temel aracıdır. Çeviri sayesinde farklı topluluklar, milletler ve kültürler birbiriyle konuşur, iletişim kurar, alış-veriş yapar. Tercüme aynı zamanda farklı dillerde oluşan felsefi, entelektüel, siyasi, iktisadi, hukuki, kültürel ve toplumsal birikimin insanlığın ortak hazinesi haline gelmesine hizmet eder. Doğru iletişim, doğru anlama ve buna dayalı olarak doğru ve sağlam ilişkiler geliştirme, mantık yürütme, yargılama, değerlendirme, hüküm bina etme ancak doğru ve kaliteli tercüme sayesinde mümkün olur. Bu çalışma Türkçe iktisadi literatürdeki çeviri kalitesi üzerine odaklanmakta, kaliteli bir çeviri için neler yapılması gerektiği konusunda önerilerde bulunmaktadır. Çeviri yaparken karşılaşılan en büyük zorluklardan biri kelime hazinesinin yeterince zengin olmamasıyla ilgilidir. Çeviri kalitesini düşüren başlıca faktörler ise kaynak ve hedef dillerin her ikisine yeterince vakıf olmama, fazlasıyla motamot/literalist çeviri, yaşayan dilden büyük ölçüde sapma ve orijinal metnin bir kısmını görmezden gelme olarak sıralanabilir.

Anahtar Kelimeler

Tercüme, çeviri, işlevselci ve ayrımsalcı yaklaşım, tercüme dili, tercüme/çeviri kalitesi

Kaynakça

• Acar, M. (2018). İktisadın Evrensel Yasaları ve Kadim Sorunları. Konya: Literatürk-Academia.
• Akdemir, S. (2017). Kur’an’a Dilbilimsel Yaklaşımlar. İstanbul: Kur’an Araştırmaları Merkezi (KURAMER) Yayınları.
• Doğan, D. M. (2020). Büyük Türkçe Sözlük. C.1, 26. Basım, Ankara: Yazar Yayınları.
• Friedman, M. ve Friedman, R. (2021). Tercih Özgürlüğü. Çev. Mustafa Acar. Ankara: Serbest Kitaplar.
• Göktürk, A. (1994). Çeviri: Dillerin Dili. İstanbul.
• Güttinger, F. Z. (1963). Theorie und Technik der Übersetzens. Zürih: Manese Verlag.
• Hönig, H. G. (1998). “Positions, Power and Practice: Functionalist Approaches and Translation Quality Assessment,” in Translation and Quality. Ed. Cristiana Schaffner. Multilingual Matters: Clevedon.
• Locke, J. (2020). İnsan Anlığı Üzerine Deneme. Çev. V. Hacıkadiroğlu, 10. Baskı, Ankara: Serbest Kitaplar.
• Nida, E. A. (1964). Toward a Science of Translating. With Special Reference to Principles and Procedures Involved in Bible Translating. Liden: Brill.
• Nida, E. A. (1976). “A Framework for the Analysis and Evaluation of Theories of Translation,” in Translation: Application and Research. Ed., Richard W. Brislin. New York: Gardner Press.
• Smith, A. (2020 [1776]). Milletlerin Zenginliği. Çev. M. Acar. İstanbul: Liberus Yayınları.
• Smith, A. (2014). Milletlerin Zenginliği. Çev. H. Derin. İstanbul: T. İş Bankası Kültür Yayınları.
• Smith, A. (2006). Ulusların Zenginliği 1-2. Çev. M. Saltoğlu. Ankara: Palme Yayıncılık.
• Smith, A. (2002). Ulusların Zenginliği 1-2. Çev. M.T. Akad. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Schumpeter, J. A. (1974). Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi. Çev. T. Akoğlu, 3. Baskı, İstanbul: Varlık Yayınevi.
• Schumpeter, J. A. (2022). Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi. Çev. M. Acar, Ankara: Serbest Kitaplar