Georg Simmel: dönemi ve sosyolojisi

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 73 - 86, 30.06.2024

Şeyma Akın

Öz

Klasik sosyoloji ve sosyologlar dendiğinde akla ilk gelen Alman ve Fransız sosyoloji geleneği ve sosyologlarıdır. Gerek sosyolojinin bir disiplin olarak ortaya çıkması ve gelişimi, gerek dernekleşme ve üniversitelere ders olarak konması gibi faaliyetler neticesinde kurumsallaşmasında bu iki geleneğin rolü büyüktür. Aynı zamanda, kendi iç dinamikleri sebebiyle bu iki geleneğin sosyolojik yaklaşımı ve kurucu sosyologların yaklaşımı da farklıdır. Bir yandan Max Weber gibi öte yandan da Emile Durkheim gibi isimlerin çalışmalarına ve toplumsal analiz tarzlarına baktığımızda bu ayrımı görmek mümkündür. Ancak, Alman geleneği içinde ise kendine has yaklaşımları ve üslubuyla Georg Simmel’in farklı bir yeri vardır; her ne kadar Alman düşünce geleneği içinden çıkmış olsa da, sosyolojik tahlili, ele aldığı konular ve meseleleri kavramsallaştırma biçimi kendine özgüdür. Aynı zamanda, özellikle 20.yüzyılın ortasından itibaren yapılan sosyolojik araştırmaların temelinde Simmel’in yaklaşımının önemli bir rol oynadığını görmekteyiz. Bunun sebebi, her ne kadar toplumu ilgilendiren önemli konulara eğilmişse de meta analizler yerine, o dönemin ruhundan farklı olarak daha mikro sosyolojik bir perspektif benimsenmesinden kaynaklanmaktadır. Georg Simmel’i ve sosyolojisini anlamak için onu şekillendiren hem siyasi ve toplumsal koşulları hem de kendi hayatındaki gelişmelere bakmak gerekmektedir. Bu çalışma, Simmel ve sosyolojisine ışık tutmak için Almanya’daki siyasi, toplumsal ve entelektüel koşulları ortaya konmuştur. Bununla beraber Georg Simmel’in hayatı, çalışmaları ve meseleleri kavramsallaştırması incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Georg Simmel, klasik sosyoloji, Alman düşünce geleneği, Alman tarihi.

Georg Simmel: His Period and Sociology

Öz

When speaking of classical sociology and sociologists, the first thing that comes to mind is the German and French sociological tradition and sociologists. These two traditions have a great role in the emergence and development of sociology as a discipline and its institutionalization as a result of activities such as the foundation of associations or courses at universities. At the same time, due to their internal dynamics, the sociological approach of these two traditions and the approach of the founders also diverge. This distinction becomes particularly visible when we look at the works and social analysis styles of names such as Max Weber on the one hand and Emile Durkheim on the other. However, Georg Simmel takes a different place in the German tradition with his unique approach and style; Although his approach is originated within the German tradition of thought, its sociological analysis, the issues it deals with, and the way it conceptualizes the issues are unique. At the same time, we see that Simmel's approach plays an important role in the basis of sociological research, especially since the mid-20th century. His sociological approach focuses on the society in general, but he looks from a more micro-sociological perspective. This approach has been adopted particularly by the mid-20th century because it enabled researchers to tackle social issues from various angles instead of providing meta-analyses. In order to understand Georg Simmel and his sociology, it is necessary to look at both the political and social conditions that has shaped him and the developments in his own life. This study presents the political, social and intellectual conditions in Germany in order to shed light on Simmel and his sociology along with his life, work and conceptualization in sociology.

Anahtar Kelimeler

Georg Simmel, classical sociology, German tradition of thought, German history.

Kaynakça

• Akın, M. H. (2019). Sosyal Etkileşim ve Sosyal Benlik Kaynağı olarak Aile. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 3 (1), 1-14.
• Arslan Bilgin, F. (2020). Ziya Gökalp ve Batı Algısı. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 4 (1), 100-112 .
• Augustine, D. L. (1991), The Business Elites of Hamburg and Berlin. Central European History, 24 (2), 132-146.
• Baranowski, S. (1987). Continuity and Contingency: Agrarian Elites, Conservative Institutions and East Elbia in Modern German History. Social History, 12(3), 285–308. http://www.jstor.org/stable/4285626
• Barrington, M. (1974), Social Origins of Dictatorship and Democracy, Penguin University Books.
• Bürgi, M. (2003). Die Moderne im Verständnis von Georg Simmel, Zürich, http://socio.ch/sim/on_simmel/t_buergi.pdf.
• Coser, L. A. (1977). Masters of Sociological Thought: Ideas in Historical and Social Context (2nd ed.). New York: Harcourt Brace Jovanovich, http://www.socio.ch/sim/biographie/index.htm.
• Coser, L. A. (2011). Georg Simmel’in Çalışma Tarzı: Sosyoloğun Sosyolojisine Bir Katkı (çev. Y. Çına). İçinde J. Ö. Dirliktapan (ed.) Georg Simmel Sosyolog Sanatçı Düşünür. (s. 279-290). Doğubatı.
• Craig, G. A., (1998). Berlin the Hauptstadt: Back Where it Belongs. Foreign Affairs, 77 (4), 161-170.
• Deflem, M. (2003). The Sociology of the Sociology of Money: Simmel and the Contemporary Battle of the Classics. Journal of Classical Sociology, 3, 67-96.
• Doğan, N. (2012). Alman Sosyoloji Geleneği. Kitabevi. İstanbul.
• Erdoğan, E. (2019). Tarih Felsefesinin Genel Hatları ve Collingwood’un Tarih Düşüncesi. Medeniyet ve Toplum Dergisi, 3 (1), 69-90.
• Frisby, D. (2002). Georg Simmel. Routledge (revised edition).
• Fritzsche, P. (1994). Vagabond in the Fugitive City: Hans Ostwald, Imperial Berlin and the Grossstadt-Dokumente. Journal of Contemporary History, 29 (3), 385-402.
• Fulbrook, M. (2008). Almanya’nın Kısa Tarihi (S. Gürses, çev.). Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
• Girschik, K. (2000). Geld als Determinante der Moderne in Georg Simmels “Philosophie des Geldes”. http://socio.ch/sim/on_simmel/t_girschik.htm
• Hazard, P. (1996). Batı Düşüncesindeki Büyük Değişme (E. Güngör, çev.). Ötüken. İstanbul.
• Jazbinsek, D. & Thies, R. (1996). Grossstadt-Dokumente: Metropolenforschung im Berlin der Jahrhundertwende. WZB - Papers, FS II.
• Jonas, F. (1981). Geschichte der Soziologie 2. Springer Fachmedien. Wiesbaden.
• Jung, W. (2001). Georg Simmel – Yaşamı Sosyolojisi Felsefesi (D. Özlem, çev.) Anahtar. İstanbul.
• Levine, D. N., Carter, E. B., & Miller,, G.E. (2011). Simmel’in Amerikan Sosyolojisi Üzerine Etkisi I (G. Kızıler, çev.). İçinde J. Ö. Dirlikyapan (ed.). Georg Simmel- Sosyolog Sanatçı Düşünür. Doğubatı. Ankara, (s.54-94)
• Maurer, A. (2008). Handbuch der Wirtschaftssoziologie. VS Verlag für Sozialwissenschaften. Wiesbaden.
• Motak, D. (2014). Religion and Monetary Culture in the Sociology of Georg Simmel. İçinde A. McKinnon ve M. Trzebiatowska (ed.), Sociological Theory and the Question of Religion. (s. 129-149).
• Outhwaite W. (2006). The Blackwell Dictionary of Modern Social Thought. Blackwell.
• Paffhausen, J. (2012), Fortschreibung des Bevölkerungsbestandes, Zeitschrift für amtliche Statistik, .88-92. https://www.statistik-berlin-brandenburg.de/publikationen/aufsaetze/2012/HZ_201201-07.pdf
• Pitasi, A. (t.y.). Portrait of Georg Simmel as a Young Man, www.socio.ch/sim/on_simmel/t_pitasi.htm.
• Poggi, G. (1993). Money and the Modern Mind. University of California Press.
• Reich, A. M. (2003). The Beautiful Jew is a Moneylender: Money and Individuality in Simmel’s Rehabilitation of the ‘Jew’. Theory, Culture & Society, 20 (4), 127–14.
• Roskin, M. G. (2009). Çağdaş Devlet Sistemleri, Siyaset, Coğrafya, Kültür (B. Seçilmişoğlu, çev.) Adres Yayınları, Ankara.
• Schmidt, J.& von Flotow, P. (2000). Globalisierung der Geldwirtschaft – 100 Jahre “Philosophie des Geldes”, Forum Wirtschaftsethik, 3/2000.
• Schulz, K. (2006). Alman Kültür Tarihi (Y. Erkoç, çev.), Orient Yayınları, Ankara.
• Simmel, G. (2009; 1907 basımının tekrar basımı). Philosophie des Geldes. Anaconda, Köln.
• Sondhaus, Lawrence (2006). Austria, Prussia, and the German Confederation: The Defense of Central Europe, 1815–54. İçinde T. C. Imlay & M. D. Toft (ed.) The Fog of Peace and War Planning. Routledge, Abingdon, (s. 50-74).
• Turner, B. S. (1999). Classical Sociology. Sage Publications.
• Veit-Brause, I. (2001). Scientists and the cultural politics of academic disciplines in late 19th-century Germany: Emil Du Bois-Reymond and the controversy over the role of the cultural sciences. History of the Human Sciences, 14 (14), 31-56.
• West, D. (2005). Kıta Avrupası Felsefesine Giriş, Rousseau, Kant ve Hegel’den Foucault ve Derrida’ya (A. Cevizci, çev.). Paradigma, İstanbul.
• Wolff, K. H. (1950). The Sociology of Georg Simmel. The Free Press Glencoe Illinois.