The Relationship Between Exchange Rate and Current Account Balance: A Literature Review

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 244 - 260, 30.06.2024

Fatih Akbayır

Öz

The relationship between exchange rates and current account balance is at the top of the agenda for policy makers and it has become very interesting for the academic world especially with the phenomenon of globalization. The aim of this study is to examine the literature that empirically investigates the relationship between these two variables. The literature was examined divided into two: "international" and "domestic". While international literature covers studies on all developed and/or developing countries in the world; domestic literature is shaped by research on Türkiye. It is seen that some of the empirical studies are based on time series and some are based on panel data. It is also seen that econometric methods that test the cointegration relationship are mostly used in these studies. The findings show that exchange rates are one of the most important determinants of the current account balance. Consequently, it is seen that increases or decreases in exchange rates have the power and potential to negatively affect trade in goods and services and therefore the current account balance. In this respect, it is vital that policy makers determine monetary policies and fiscal policies in line with it.

Anahtar Kelimeler

Exchange rate, current account balance, developed countries, developing countries, Türkiye

Döviz Kuru ile Cari İşlemler Dengesi Arasındaki İlişki: Bir Literatür İncelemesi

Öz

Döviz kurları ile cari işlemler dengesi arasındaki ilişki -özellikle küreselleşme olgusuyla birlikte- uzun zamandır politika yapıcıların gündeminin ilk sıralarında yer alırken, aynı zamanda akademik dünyanın da ilgisini fazlaca çeken bir olgudur. Bu çalışmanın amacı, bu iki değişken arasındaki ilişkiyi ampirik yönden araştıran literatürü incelemektir. Çalışmada literatür; “uluslararası” ve “yerli” olmak üzere ikiye ayrılarak incelenmiştir. Uluslararası literatür, dünyadaki tüm gelişmiş ve/veya gelişmekte olan ülkeler üzerine yapılan çalışmaları kapsarken; yerli literatür Türkiye üzerine yapılan araştırmalar ile şekillenmektedir. Ampirik çalışmaların 1990’lı yıllardan başlayıp günümüze kadar uzandığı ve çok fazla sayıda olduğu görülmektedir. Çalışmaların bir kısmında zaman serileri bir kısmında ise panel verilerden yola çıkılarak analiz yapılırken; bu çalışmalarda çoğunlukla eşbütünleşme ilişkisini test eden ekonometrik yöntemlerin kullanıldığı görülmektedir. Çalışmalarda ayrıca cari işlemler dengesinin döviz kurunun yanında başka değişkenlerle de ilişkisinin bir arada incelendiği görülmektedir. Elde edilen bulgular göstermektedir ki döviz kurları, cari işlemler dengesinin en önemli belirleyicilerinden biridir. Sonuç olarak döviz kurlarındaki artış ya da azalışların, mal ve hizmet ticaretini ve dolayısıyla cari dengeyi olumsuz yönde etkileme gücü ve potansiyeline sahip olduğu görülmektedir. Bu açıdan politika yapıcıların, para politikalarını ve onunla uyumlu bir şekilde maliye politikalarını bu doğrultuda belirlemeleri hayati önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Döviz kuru, cari işlemler dengesi, gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkeler, Türkiye

Kaynakça

• KAYNAKÇA Abdilabekov, S. ve Kaleci F. (2020). Türkiye ve Şangay Beşlisinde Makroekonomik Kırılganlığın Karşılaştırmalı Analizi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 2(1), 48-58.
• Affandi, Y. ve Mochtar, F. (2013). Current Account and Real Exchange Rate Dynamics in Indonesia, Procedia Economics and Finance 5(2013), 20 – 29.
• Aka, K. (2020). Seçilmiş Makroekonomik Göstergelerin Döviz Kuru Üzerinde Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Bir Uygulama. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar Dergisi, 14(1), 99-117.
• Akbostancı, E. (2002). Dynamics of the Trade Balance: The Turkish J-Curve. Economic Research Center (ERC) Working Papers in Economics 01/05, 1-19.
• Akkay, A.G.D.R. (2012). Reel Kur Değişimlerinin Dış Ticaret Dengesine Olan Etkisini Değerlendirmede Güncel Bir Yaklaşım: S-Eğrisi Hipotezi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 62(1), 173-190.
• Alptekin, V. (2009). Türkiye'de Dış Ticaret - Reel Döviz Kuru İlişkisi: Vektör Otoregresyon (VAR) Analizi Yardımıyla Sınanması, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 132-149.
• Arghyrou, M. ve Chortareas, G. (2006). Current Account Imbalances and Real Exchange Rates in the Euro-Area. Cardiff Business Scholl Working Papers Series, E2006/23, 1-19.
• Alexander, S. S. (1952). Effects of a Devaluation on the Trade Balance. International Monetary Fund Staff Papers, 2, 263-278.
• Backus, D. K., Kehoe, P. J. ve Kydland, F. E. (1994). Dynamics of the Trade Balance and the Terms of Trade: The J-Curve?. The American Economic Review, 84(1), 84-103.
• Bayraktutan, Y. ve Demirtaş, I. (2011). Gelişmekte Olan Ülkelerde Cari Açığın Belirleyicileri: Panel Veri Analizi. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 1-28.
• Benli, A. ve Tonus, Ö. (2019). Türkiye Ekonomisinde Cari İşlemler Açığının Belirleyicileri: Dönemler Arası Yaklaşım, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 437-460.
• Bitecek, N. ve Kızılkaya, O. (2022). Türkiye’de Cari İşlemler Açığının Belirleyicileri: 1980-2019 Dönem Ampirik Analizi. Reforma, 4(92), 26-36.
• Bitzis, G., Paleologos, J. M. ve Papazoglou, C. (2008). The Determinants of the Greek Current Account Deficit: The EMU Experience. Journal of International and Global Economic Studies, 1(1), 105-122.
• Boyd, D., Caporale, M. ve Smith R. (2001). Real Exchange Rate Effects on the Balance of Trade: Co-integration and the Marshall–Lerner Condition. International Journal of Finance and Economics, 6(3), 187-200.
• Brada, J., Kutan A. ve Zhou S. (1997). The Exchange Rate and the Balance of Trade: The Turkish Experience, The Journal of Development Studies, 33(5), 675-692.
• Chinn, M. D., Lee, J. ve La Follette, R. M. (2007). Three Current Account Balances: A Semi-Structuralist Interpretation, Santa Cruz Center for International Economics, October.
• Çiftci, N. (2014). Türkiye’de Cari Açık, Reel Döviz Kuru ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkiler: Eş Bütünleşme Analizi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 129-142.
• Dornbusch, R. (1973a). Currency Depreciation, Hoarding and Relative Prices. Journal of Political Economy, 81, 893-915.
• Dornbusch, R. (1973b). Devaluation, Money and non-Traded Goods," American Economic Review, 63, 871-883. Dornbusch, R. (1974). Real and Monetary Aspects of the Effects of Exchange Rate Changes. R. Z. Aliber (Ed). National Monetary Policies and the International Financial System (s. 64-81). Chicago: University of Chicago Press.
• Dornbusch, R. (1976a). Capital Mobility, Flexible Exchange Rates and Macroeconomic Equilibrium. E. Claassen and P. Salin (Ed). Recent Issues in International Monetary Economics (s. 29-48). Ainskrda: North-Holland.
• Dornbusch, R. (1976b). The Theory of Flexible Exchange Rate Regimes and Macroeconomic Policy. Scandinavian Journal of Economics, 78, 255—275. Tekrar basım: Dornbusch, R. (1978). The Theory of Flexible Exchange Rate Regimes and Macroeconomic Policy. J.A. Frenkel and H.G. Johnson (Ed). The Economics of Exchange Rate: Selected Studies (s. 27-46). MA: Addison-Wesley.
• Dornbusch, R. ve S. Fischer (1980). Exchange Rates and the Current Account. The American Economic Review, 70(5), 960-971.
• Dornbusch, R., Fischer, S. ve Startz, R. (2007). Makroekonomi, (çev: Salih Ak) Dokuzuncu Baskı, Ankara: Gazi Kitabevi.
• Erdoğan, S. ve Bozkurt, H. (2009). Türkiye'de Cari Açığın Belirleyicileri: MGARCH Modelleri ile Bir İnceleme. Finans Maliye Yazıları Dergisi, 23(84), 135-172.
• Ersungur, Ş, Doru, Ö. ve Aslan, M. B. (2017). Türkiye de GSYH ve Döviz Kuru Hareketlerinin Cari Denge Üzerindeki Etkisi: VAR Analizi Yaklaşımı, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(3), 451–462.
• Fleming, J.. (1962), Domestic Financial Policies under Fixed and under Flexible Exchange Rates. International Monetary Fund Staff Papers, 9, 369-379.
• Frenkel, J.A. (1971). A Theory of Money, Trade and the Balance of Payments in a Model of Accumulation. Journal of International Economics, 1, 159-187.
• Frenkel, J.A. (1976). A Dynamic Analysis of the Balance of Payments in a Model of Accumulation. J.A. Frenkel and H.G. Johnson (Ed). The Monetary Approach to the Balance of Payments (s. 1-25). London: Allen and Unwin and Toronto: University of Toronto Press.
• Froyen, R.T. (2009). Macroeconomics Theories and Policies, Ninth Edition, New Jersey: Pearson International Edition.
• Gnimassoun, B. ve Coulibaly, I. (2014). Current Account Sustainability in Sub-Saharan Africa: Does the Exchange Rate Regime Matter?, Economic Modelling, 40(2014), 208–226.
• Gomes, F. ve Paz, L. (2005). Can Real Exchange Rate Devaluation Improve the Trade Balance? The 1990–1998 Brazilian Case. Applied Economics Letters, 12(9), 525-528.
• Harberger, A.C. (1950). Currency Depreciation, Income and the Balance of Trade. Journal of Political Economy, 58, 47-60.
• Harkmann, K. ve Staehr, K. (2021). Current account drivers and exchange rate regimes in Central and Eastern Europe, Journal of International Money and Finance, 110(2021), 102286.
• Herwartz, H. ve Siedenburg, F. (2007). Determinants of Current Account Imbalances in 16 OECD Countries: An Out-Of-Sample Perspective. Review of World Economics, 143(2), 349-374.
• Hoque, A. (1995). Co-integrating Relationship Between Terms of Trade and Current Account Deficit: The Australian Evidence. Applied Economics Letters, 2(4), 130-133.
• Iavorschi, M. (2014). The Influence of Foreign Direct Investments and the Current Account of the Balance of Payments on the Evolution of the Lei/Euro Exchange Rate in Romania, Procedia Economics and Finance, 16(2014), 448 – 457.
• İnce, M.R. ve Tarı, R. (2023). Verimlilik ve Kur Şoklarının İhracat, Ekonomik Büyüme ve Refah Üzerindeki Etkisi: Türkiye Üzerine Hesaplanabilir Genel Denge Analizi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 5 (Özel Sayı), 15-34.
• Karataş, A.R. ve Ergül, M. (2023). Türkiye’de Ekonomik Büyüme, Finansal Gelişme ve Ticari Açıklık: Genişletilmiş ARDL ile Kanıtlar, Necmettin Erbakan Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 5 (Özel Sayı), 222-236.
• Kasman, A., Turgutlu, E. ve Konyalı, G. (2005). Cari Açık Büyümenin mi Aşırı Değerli TL’nin mi Sonucudur?, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 20(233), 88-98.
• Lee J. ve Chinn M.D. (1998). The Current Account and The Real Exchange Rate: A Structural VAR Analysis of Major Currencies, NBER Working Paper 6824, April.
• Lee J. ve Chinn, M.D. (2006). Current Account and Real Exchange Rate Dynamics in G7 Countries, Journal of International Money and Finance, 25, 257-274.
• Mangır, F. ve Erdoğan, S. (2012). Merkez Bankası Finansal İstikrar Tedbirleri: Reel Kur ve Kredilerin Cari Açığa Etkisi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 12(24), 241-260.
• Martin, F.E. (2016). Exchange Rate Regimes and Current Account Adjustment: An Empirical İnvestigation. Journal of International Money and Finance, 65(2016), 69–93.
• Mundell, R.A. (1961). The International Disequilibrium System. Kyklos, 14, 154-172. Tekrar basım: Mundell, R. A. (1968). International Economics. New York: MacMillan.
• Mundell, R.A. (1963). Capital Mobility and Stabilization Policy under Fixed and Flexible Exchange Rates. Canadian Journal of Economics and Political Science, 29, 472-485. Tekrar basım: Mundell, R.A. (1968). International Economics. New York: MacMillan.
• Mundell, R. A. (l968). International Economics. New York: MacMillan.
• Mussa, M. (1976a). Tariffs and the Balance of Payments. J.A. Frenkel and H.G. Johnson (Ed). The Monetary Approach to the Balance of Payments (s. 187-221). London: Allen and Unwin and Toronto: University of Toronto Press.
• Mussa, M. (1976b). The Exchange Rate, the Balance of Payments and Monetary and Fiscal Policy under a Regime of Controlled Financing. Scandanavian Journal of Economics, 78, 229-248. Tekrar basım: Mussa, M. (1978). The Exchange Rate, the Balance of Payments and Monetary and Fiscal Policy under a Regime of Controlled Financing. J.A. Frenkel and H.G. Johnson (Ed). The Economics of Exchange Rates: Selected Studies (s. 187-221). MA: Addison-Wesley.
• Mussa, M. (1979). Empirical Regularities in the Behavior of Exchange Rates and Theories of the Foreign Exchange Market. Journal of Monetary Economics, 11, 9-57.,
• Narayan, P. ve Smyth, R. (2004). The Relationship Between the Real Exchange Rate and Balance of Payments: Empirical Evidence for China from Cointegration and Causality Testing, Applied Economics Letters, 11(5), 287-291.
• Okay, E., Atabay Baytar, R. ve Sarıdoğan E. (2012). Türkiye Ekonomisinde Döviz Kurundaki Değişimlerin Cari İşlemler Dengesi Üzerindeki Etkileri, İktisat İşletme ve Finans Dergisi, 27(310), 79-101.
• Parikh, A. ve Rao, B. (2006). Do Fiscal Deficits Influence Current Accounts? A Case Study of India. Review of Development Economics, 10(3), 492-505.
• Peker, O. ve Hotunoğlu H. (2009). Türkiye'de Cari Açığın Nedenlerinin Ekonometrik Analiz. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 221-237.
• Romelli, D., Terra, C. ve Vasconcelos, E. (2018). Current Account And Real Exchange Rate Changes: The İmpact Of Trade Openness, European Economic Review, 105(2018), 135–158.
• Sağdıç, A. ve Duman, Y.K. (2021). Türkiye’de Cari Açık, Reel Döviz Kuru Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkiler: Var ve Granger Nedensellik Analizi. Sakarya İktisat Dergisi, 10(3), 213-225.
• Salter, W.E.G. (1959). Internal and External Balance: The Role of Price and Expenditure Effects. The Economic Record, 35, 226-38.
• Shirvani H. ve Wilbratte B. (1997). The Relationship between the Real Exchange Rate and The Trade Balance: An Empirical Reassessment, International Economic Journal, 11(1), 39-50.
• Sözen, İ. ve Çakır, A. S. B. (2016). Türkiye’de Cari İşlemler Dengesini Etkileyen Finansal Değişkenlerin Var Analizi. Akademik Hassasiyetler, 3(5).
• Tan, A., Lim, S., Koong S. ve Koay, Y. (2011). Exchange Rate and Current Account are They Co-integrated Symmetrıcally or Asymmetrıcally?. Annual Summit on Business and Entrepreneurial Studies (ASBES) Proceeding, 235-246.
• Türkmen, N.C. (2018). Türkiye’nin Cari İşlemler Hesabı Açıklarını Belirleyen Etmenlerin Tespiti, Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 530-543.
• Vieira, F. V. & MacDonald, R. (2020). The Role of Exchange Rate for Current Account: A Panel Data Analysis, EconomiA, 21(2020), 57–72.
• Yamak, R. & Korkmaz, A. (2005). Reel Döviz Kuru ve Dış Ticaret Dengesi İlişkisi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, 2, 11-29 . Yapraklı, S. (2010). Türkiye'de Esnek Döviz Kuru Rejimi Altında Dış Açıkların Belirleyicileri: Sınır Testi Yaklaşımı, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65 (4), 141-164.
• Yol, M.A. ve Baharumshah A. Z. (2007). Estimating Exchange Rate and Bilateral Trade Balance Relationship: The Experience of Sub-Sahara African Countries. South African Journal of Economics, 75(1), 32-51.
• Yücel, F. (2006). Dış Ticaretin Belirleyicileri Üzerine Teorik Bir Yaklaşım, Sosyoekonomi, 4(2006-2), 47-67.