Zaman Serileri Yöntemiyle Orta Anadolu Bölgesinin (TR-7) 2023 Yılı Traktör Varlığı ve Güç Büyüklüğü Tahmini

Yıl 2016, , 385 - 394, 04.04.2016

Mehmet Zahid Malaslı Talha Bekir Özmen Ahmet Çelik

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.211026

Öz

Tarımsal üretimde temel güç kaynağı olan traktör, aynı zamanda ülkelerin tarımsal mekanizasyon göstergelerinin belirlenmesinde dikkate alınan önemli parametrelerin başında yer almaktadır. Türkiye’de tarımsal üretimdeki artışa paralel olarak traktör imalatı ve satışı da giderek artmaktadır. Bitki deseninin çeşitlenmesiyle birlikte, üreticilerin farklı tarım alet ve makinalarına ihtiyacı artmakta ve buna bağlı olarak daha büyük güce sahip traktörler tercih edilmektedir. Bu durum hem traktör sayısında, hem de ortalama güç büyüklüğünde artışa yol açmaktadır.

Bu çalışmada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından oluşturulan istatistiki bölge birimleri sınıflandırmasına göre; Aksaray, Kayseri, Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir, Niğde, Sivas ve Yozgat illerini kapsayan Orta Anadolu Bölgesi’nin (TR-7) 1991-2014 yılları arasındaki traktör varlığı ve güç büyüklüğü dağılımı incelenerek, 2023 yılı için bu dağılımın izleyeceği seyrin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, TÜİK verileri kullanılarak, zaman serileri yöntemi ile tüm güç sınıfları için modeller oluşturulmuş ve bu modellerden gelecek senaryoları hazırlanmıştır.

Elde edilen sonuçlara göre, son 24 yılda Türkiye genelinde traktör sayısı % 76,5 oranında artarken, Orta Anadolu Bölgesinde % 60,4 oranında artış ile traktör sayısı 78620’den 126128’e çıkmıştır. Ayrıca, Türkiye’nin ortalama traktör gücü büyüklüğü % 7,7 artışla 36,28 kW’tan 39,09 kW’a çıkarken, Orta Anadolu Bölgesinde % 7,6 artış ile ortalama güç 38,90 kW’tan 41,85 kW’a çıkmıştır.  

 

Anahtar Kelimeler

Orta Anadolu Bölgesi, ortalama traktör gücü, traktör varlığı, zaman serileri

Kaynakça

• Altıkat S., Çelik A., “Erzurum İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri” Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 40 (2), 57-70, 2009.
• Bilim C., Korucu T., Semerci T., “Gaziantep İlinin Tarımsal Mekanizasyon Özellikleri” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 17(2), 14-23, 2014.
• Çelik A., Altıkat S., “Türkiye Traktör Parkı ve Yetkili Teknik Servis Ağlarının Markalara Göre Dağılımı” 27. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi 5-7 Eylül, Bildiri Kitabı, 39-47, Samsun, 2012.
• Anonim., “TR7 Orta Anadolu Bölgesi Tarım Master Planı” T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Strateji Geliştirme Başkanlığı s.18, Ankara, 2007.
• Tozan M., Değirmencioğlu A., Güler H., “Hava Akımlı Bir Pülverizatörden Farklı Meme Delik Çapı ve Basınçta Elde Edilen Damla Çaplarını Tahminleme Modelleri” Anadolu Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Dergisi, 15 (2), 68-86, 2005.
• Cankurt M., Miran B., “Aydın Yöresinde Çiftçilerin Traktör Satın Alma Eğilimleri Üzerine Bir Araştırma” Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47 (1), 43-51, 2010.
• Bek M. İ., “Zaman Serisi Analizi ve Tarımsal Uygulaması” Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş, 2008.
• Orhunbilge N., “Uygulamalı Regresyon ve Korelasyon Analizi” İ. Ü. İşletme Fakültesi Yayın No: 267, İstanbul, 261s, 1996.
• Kadılar C., “SPSS Uygulamalı Zaman Serileri Analizi” Bizim Büro Basımevi, Ankara. 2009.
• Ryan B. F., Cryer J., “Minitab Handbook” California, 505s, 2005.
• Öztürkcan M., “Regresyon Analizi” Maltepe Üniversitesi Yayınları, No:40, 119s, 2009.
• Ünver Ö., Gamgam H., Altunkaynak B., “SPSS Uygulamalı Temel İstatistik Yöntemler” Seçkin Yayıncılık, 488s, Ankara, 2013.
• Gujarati D. N., “Temel Ekonometri” Çeviren: Ümit Şenesen ve Gülay Günlük Şenesen, Literatür Yayınları, 972s, İstanbul, 2012.
• Özarıcı Ö., “Farklı Not Sistemlerinde Öğrencinin Başarılı Olma Olasılığının Probit Regresyon Analiziyle Değerlendirilmesi” Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1996.
• Anonim., “Tarım Alet ve Makine Sayıları” Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/tarimalet.zul. Erişim: Ocak 2015.