Kızılırmak Havzasının Hidrometeorolojik Verilerinin Trend Analizi

Yıl 2017, , 333 - 340, 27.12.2017

Burcu Ercan , Mehmet İshak Yüce

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.323640

Cited By: 11

Öz

Yıllık
yağış ve sıcaklığın trend analizi; su kaynakları yönetimi, hidrolik mühendislik
projeleri geliştirme, çevre koruma ve sürdürülebilir kentleşmede önemli bir
yere sahiptir. Bu çalışmada, Türkiye’de yer alan Kızılırmak Havzasında ve
çevresinde bulunan 36 istasyonun yıllık toplam yağış ve yıllık ortalama
sıcaklık verilerinde herhangi bir artış ya da azalış trendi olup olmadığını
belirlemek için eğilim analizleri yapılmıştır. Parametrik olmayan bir eğilim
analiz yöntemi olan Mann-Kendall testi, 1975 ile 2015 yılları arasında değişen
yaklaşık 40 yıllık bir periyodun verilerinin eğilim hareketlerinin araştırılabilmesi
için kullanılmıştır. İstasyonların çoğunda toplam yıllık yağışta bir trend eğilimi
gözlenmemesine rağmen, ortalama yıllık sıcaklık değerlerinde % 95'lik önem aralığına
göre artan bir eğilim gözlendi.

Anahtar Kelimeler

Trend Analiz, Mann-Kendall, Yağış, Sıcaklık, Kızılırmak Havzası

Trend Analysis of Hydro-Meteorological Variables of Kızılırmak Basin

Öz

Trend analysis of annual
precipitation and temperature are essential in water resources management,
developing hydraulic engineering projects, environment protection and
sustainable urbanization. In this study, trend analyses were performed to
determine whether there are any increase or decrease in the total annual
precipitation and annual average temperature data of 36 stations located in and
around Kızılırmak Basin, Turkey. Mann-Kendall test, which is a non-parametric
trend analysis method, was utilised in order to conduct an investigation for a
period of about 40 years ranging from 1975 to 2015. Although no-trend was
perceived in the total annual precipitation in the most of the stations, an
increasing trend was observed in the average annual temperature in the majority
of the stations, with a significance level of 95%.

Anahtar Kelimeler

Trend Analysis, Mann-Kendall, Precipitation, Temperature, Kızılırmak Basin

Kaynakça

• [1] Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), “Climate Change 2007: Impacts, Adaptation and Vulnerability” (Eds. Parry M. L., Canziani O. F., Palutikof J. P., Van Der Linden P. J., Hanson C. E.), Cambridge University Press, 987s, UK, 2007.
• [2] Altın T. B., Barak B., “Seyhan havzasında 1970-2009 yılları arasında yağış ve hava sıcaklığı değerlerindeki değişimler ve eğilimler” Türk Coğrafya Dergisi, 58, 21-34, 2012.
• [3] Kadıoğlu M., “Küresel iklim değişikliğine uyum stratejileri” Kar Hidrolojisi Konferansı 27-28 March, Symposium Book, 69s, Erzurum, Turkey, 2008.
• [4] İçel G., Ataol M., “Türkiye’de yıllık ortalama sıcaklıklar ile yağışlarda eğilimler ve NAO arasındaki ilişkileri (1975-2009)” Coğrafya Dergisi, 28, 55-68, 2014.
• [5] Ercan B., Yüce M. İ., “Delineation of Watershed Boundaries by GIS: Case of the Kızıılırmak Basin” International Conferance on Natural Science Engineering (ICNASE’16) 19-20 March, Symposium E-book, 2627s, Kilis, Turkey, 2016.
• [6] Ölgen K., “Türkiye’de yıllık ve mevsimsel yağış değişkenliğinin alansal dağılım” Ege Coğrafya Dergisi, 28, 155-174, 2010.
• [7] Kahya E., Kalaycı S., “Trend analysis of streamflow in Turkey” Journal of Hydrology, 289, 128-144, 2004.
• [8] Oğuz İ., Öztekin T., Akar Ö., “Tokat Kazova’daki uzun yıllık yağış ve sıcaklık gidişlerinin kuraklık açısından irdelenmesi” GOÜ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 25, 71-79, 2008.
• [9] Douglas E. M., Vogel R. M., Kroll C. N., “Trends in floods and low flows in the United States; Impact of spatial correlation” Journal of Hydrology, 240, 90-105, 2000.
• [10] Eriş E., Ağıralioğlu N., “Homogeneity and trend analysis of hydrometeorological data of the eastern Black Sea region, Turkey” Journal of Water Resource and Protection, 4, 99-105, 2012.
• [11] Altın T. B., Barak B., “Seyhan havzasında 1970-2009 yılları arasında yağış ve hava sıcaklığı değerlerindeki değişimler ve eğilimler” Türk Coğrafya Dergisi, 58, 21-34, 2012.
• [12] Özgür E., Efe B., Akbayır İ., “Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) illerinin aylık ve yıllık toplam yağış analizi” II. Uluslararası Katılımlı Kuraklık ve Çölleşme Sempozyumu 16-18 September, Konya, Turkey, 2014.
• [13] Bahadır M., “Kızılırmak Nehri akım değişimlerinin istatistiksel analizi” Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6/3, 1339-1356, 2011.
• [14] Ercan B., “Determination of the rainfall-runoff relationship for Kızılırmak basin” MSc Thesis, Department of Civil Engineering, Graduate School of Natural and Applied Sciences, Gaziantep University, Turkey, 2016.
• [15] Yüce M. İ., Ercan B., “Kızılırmak Havzası Yağış Akış ilişkisinin Belirlenmesi” 4. Su Yapıları Sempozyumu 19-21 November, Symposium book 410s, Antalya, Turkey, 2015.
• [16] Gilbert R. O., “Statistical Methods for Environmental Pollution Monitoring” John Willey and Sons Inc., New York, 1987.
• [17] Muratoğlu A., Yüce M. İ., “Trend Analysis of Tigris River Basin Stream Flow Data” 10th International Congress on Advances in Civil Engineering, Ankara, Turkey, 2012.
• [18] Khambhammettu P., “Appendix Mann-Kendall Analysis for the Fort Ord Site” Annual Groundwater Monitoring Report, California, 2005.