Tarım Arazilerindeki Yapılaşma Baskısının Azaltılmasında Köy Gelişme Alanı ve İmar Uygulamaları: İç Anadolu Bölgesi Örneği

Yıl 2016, Cilt: 5 , 372 - 384, 04.04.2016

Aslı Akci , Mustafa Kürşat Demirel Havva Şen Becu

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.211028

Cited By: 4

Öz

Tarım arazilerinin amacına uygun biçimde kullanılması gereklidir. Verimli tarım arazilerinin yapılaşmaya açılması, sınırlı olan bu kaynakları tüketmeye sebep olmaktadır. Tarımsal araziler ihtiyaç duyulduğunda tarım dışı amaçlar için kullanılabilmektedir, fakat tarım dışı amaçla kullanılan ve yapılaşmaya açılan arazilerin, tekrar tarıma kazandırılması çoğu kez olanaksızdır.Verimli tarım topraklarının iskana açılma problemi daha çok kentsel alanlarda yaşanmaktadır. Ancak bu problemin başka bir türü ise kırsal alanlarda, çiftçilerin konut ihtiyaçları için, kendi tarım arazisinde bina yapmasıyla ortaya çıkmaktadır.

Köy gelişme alanı ve imar uygulaması; tarım arazilerindeki yapılaşma baskısının azaltılması ve planlı kırsal yerleşim birimlerinin oluşturulması amacıyla hazine arazilerinde gerçekleştirilen bir çalışmadır. Bu uygulamayla köyün genişleme alanı belirlenmekte, köyün planlı olarak gelişmesi sağlanmakta ve böylece köy sakinlerinin ihtiyaç duyduğu konutu yapabileceği tarımsal niteliği düşük alanlarda arsa üretilerek, tarımsal niteliği yüksek alanlardaki yapılaşma baskısı azaltılmaktadır. Türkiye genelinde bu uygulamanın yaygınlaştırılması, kırsal alandaki tarım arazilerinin korunmasına önemli katkılar sağlayacaktır. Bu çalışmada, köy gelişme alanı ve imar uygulamalarının tarımsal arazilerdeki yapılaşma baskısının azaltılmasındaki etkileri örnekler verilerek açıklanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Arazi toplulaştırma, Köy gelişme alanı, Yapılaşma

Kaynakça

• Yılmaz, Ö., “Tarım alanlarının amaç dışı kullanımı ve Afyon örneği”, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (1), 151-164, 2001
• T. C. Kalkınma Bakanlığı, “Tarım Arazilerinin Sürdürülebilir Kullanımı Çalışma Grubu Raporu”, Tarım Özel İhtisas Komisyonu, 96s, Ankara, 2014
• TUİK, 2010-2014 Yılları Tarım Verileri, Ankara
• Özbek, A. K. ve Öztaş, T., “Tarım arazilerinin amaç dışı kullanımı: Erzurum örneği”, Ekoloji Dergisi, 52, 1-6, 2004
• Özdemir, N., “Türkiye'de tarım bölgelerine göre toprak korumaya yönelik sorunlar ve öneriler”, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26 (3), 460-473, 1995
• Topçu, P., “Tarım Arazilerinin Korunması ve Etkin Kullanılmasına Yönelik Politikalar”, Uzmanlık Tezi, Kalkınma Bakanlığı İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü Yayınları, 145s, Ankara, 2012
• Kırzıoğlu, M. I., Yılmaz, H. ve Yılmaz S., “Ekolojik Temele Dayalı Kentleşme-Çevre Etkileşimi”, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 30 (2), 187-191, 1999
• DPT, “Ulusal Çevre Eylem Planı Arazi Kullanımı ve Kıyı Alanlarının Yönetimi”, Devlet Planlama Teşkilatı Yayınları, 94s, Ankara, 1997
• Uzun, B. ve Yomralıoğlu, T., “Doğu Karadeniz Bölgesinde Dağınık Yerleşim Sorunlarının Mülkiyet Açısından İrdelenmesi ve Kırsal Arazi Düzenleme Modeli”, Doğu Karadeniz Bölgesi Kalkınma Sempozyumu 13-14 Ekim, 17s, Trabzon, 2005
• Aydoğdu, M., Tarini, M., Akçar H. T. ve Aydemir A., “Harran Ovasında Coğrafi Bilgi Sistemleri ve Uzaktan Algılama İle Tarım Arazilerinde Amaç Dışı Kullanımın Tespiti”, TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 02-06 Kasım, 5s, İzmir, 2009
• Google Earth, 2014 Verileri
• T. C. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü, Arazi Toplulaştırma ve Tarla İçi Geliştirme Projesi ve Köy İmar Planları Projesi 2011, 2013 ve 2014 Yılı Verileri, Ankara