Şanlıurfa Koşullarında Yetiştirilen Bazı Kırmızı Mercimek (Lens culinaris Medik.) Genotiplerinin Verim ve Verim Öğelerinin Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 1, 27 - 34, 20.07.2016

Ayşe Gülgün Öktem

https://doi.org/10.17100/nevbiltek.56241

Cited By: 2

Öz

Bu çalışma 2013-2014 ve 2014-2015 yetiştirme dönemlerinde Şanlıurfa koşullarında yürütülmüştür. Bu çalışma ile Şanlıurfa koşullarına uygun yüksek verimli kırmızı mercimek çeşitlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada 11 adet kırmızı mercimek çeşidi denenmiştir.  Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Her iki yıl ve birleşik varyans analizine göre çeşitler arasında çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, bin tane ağırlığı ve tane verimi bakımından istatistiki olarak önemli farklılık gözlenmiştir. İki yılın ortalamasına göre; çiçeklenme süresi 117.6-127.9 gün,  bitki boyu 37.3-45.1 cm, 1000 tane ağırlığı 33.55-46.10 g, tane verimi 72.82-186.16 kg/da arasında değişmiştir. En yüksek tane verimi Şakar çeşidinden (186.16 kg/da) elde edilmiştir. En düşük tane verimi ise Yerli Kırmızı çeşidinden elde edilmiştir (72.82 kg/da). Şakar, Altıntoprak, Tigris ve Evirgen çeşitleri her iki yıl da diğer çeşitlere göre daha yüksek tane verimi değerleri vermişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Kırmızı mercimek, Şanlıurfa, verim, verim öğeleri, genotip

Kaynakça

• Şehirali S., Çiftçi, C.Y., Küsmenoğlu S., Ünver, Ö., Yorgancılar M., “Yemeklik Baklagiller Tüketim Projeksiyonları ve Üretim Hedefleri’’ Türkiye Ziraat Mühendisliği IV. Teknik Kongresi 9-12 Ocak, s449-466. Ankara, 1995
• Özdemir S., “Yemeklik Baklagiller” Hasad Yayıncılık Ltd. Şti. 142 s975-8377-13-2, İstanbul, 2002
• Anonim, http://www.tuik.gov.tr. 2015
• Biçer B.T., Şakar D., “Bazı kırmızı mercimek hat ve çeşitlerinde verim ve verim ögelerinin belirlenmesi” OMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 22 (3); 292-296, 2007
• Erksine W., Ashkar F.E., “Rainfall and temperature effects on lentil (Lens culinaris Medik) seed yield in the Mediterranean enviroment” Journal of Agriculture Science (Cambridge) 121:347354, 1993
• Çölkesen M., Çokkızgın A., Turan B.T., Kayhan K., “Kahramanmaraş ve Şanlıurfa Koşullarında Değişik Kışlık Mercimek (Lens culinaris Medik) Çeşitlerinde Verim ve Kalite Özellikleri Üzerine Bir Araştırma” GAP IV. Tarım Kongresi 21-23 Eylül, s 826-833, Şanlıurfa 2005
• Erman M., “Van Ekolojik Koşullarında Mercimeğin Çeşit ve Adaptasyon Özellikleri Üzerinde Araştırmalar” Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 73s. Van, 1992
• Karadavut U., Erdoğan C., Özdemir S., Geçit H. H., “Küçük daneli bazı yabancı mercimek hatlarının Amik Ovası koşullarında kışlık olarak yetiştirilmesi üzerine bir araştırma” Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi 15-18 Kasım, Cilt III. s.407-412, Adana, 1999
• Anonim, “Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü” www.dmi.gov.tr, 2015
• Arslan D., “Farklı Azot Dozlarının Mercimekte (Lens culinaris Medik.) Verim ve Bazı Tarımsal Karakterlere Etkisi” Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 58 s., Şanlıurfa, 2003
• Temel N., “Van ekolojik koşullarında farklı dozlardaki azotlu ve fosforlu gübreler ile bakteri aşılamasının (Rhizobium leguminosarum) Kışlık Kırmızı, Fırat-87 (Lens culinaris Medik) mercimek çeşidinin verim ve verim ögelerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma” Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü , Doktora tezi, 96 s. Van, 1999
• Sell R., “Lentil Agronomic Information” www.ag.ndsu.edu/pubs/alt-ag/lentilir, 1993
• Aydoğan A., Karagül V., Bozdemir Ç., Kışlık kırmızı mercimek çeşitlerinin Orta Anadolu koşullarına adaptasyonu” GAP IV. Tarım Kongresi, 21-23 Eylül, s820-825, Şanlıurfa, 2005
• Alıcı S., “Harran Ovası koşullarında farklı mercimek (Lens culinaris Medik) çeşitlerinin morfolojik ve tarımsal karakterlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma” Harran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 40 s. Şanlıurfa,1997
• Yılmaz N., Kulaz H., Erman M., “Siirt ekolojik koşullarına uyabilecek mercimek (Lens culinaris Medik.) çeşitlerinin verim ve adaptasyonu üzerine araştırmalar” Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6 (2): 1-9. 1996
• Türk Z., Alkan Ş., Kılıç H., Polat T., “Güneydoğu Anadolu koşullarında yüksek verimli mercimek çeşitlerinin belirlenmesi” Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2 (4): 6570, 1998
• Çokkızgın A., Çölkesen M., Kayhan K., Aygan M., “Kahramanmaraş koşullarında değişik kışlık mercimek (Lens culinaris Medik) çeşitleri üzerine bir araştırma” Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18(2): 285-29l, 2005