POSTMODERN REFLECTIONS IN REHA ERDEM'S FILMS: KOSMOS, SINGING WOMEN AND BIG BIG WORLD

Yıl 2023, , 185 - 204, 31.03.2023

Sercan Kule , İsmail Erim Gülaçtı

https://doi.org/10.30783/nevsosbilen.1162583

Öz

Cinema is constantly changing art that adds innovations to itself and is in motion. Social events and art movements are the basis of these changes. Although the results of each change are not clear, there are also events that change the understanding of cinema. It is possible to come across the traces of the changes in art in cinema which is a branch of art.
This study aims to reveal the effect of postmodernism and postmodern cinema on Reha Erdem’s films by analyzing the film samples, through semiotic film analysis. The films Kosmos, Singing Women and Big Big World, directed by Reha Erdem, are analyzed on the basis of semiotics. The meaning reflected by the signs are tried to be analyzed and interpreted by selecting the images from the film and based on their interpretation and signs. As a result of the examination, it will be revealed whether the films mentioned are just fort he purpose of producing a postmodern film or if they understand the essence of postmodernism and its cinema and make use of its features where appropriate and necessary.

Anahtar Kelimeler

Postmodernism, Postmodernist Film, Semiology, Reha Erdem, Modernism

REHA ERDEM FİLMLERİNDE POSTMODERN YANSIMALAR: KOSMOS, ŞARKI SÖYLEYEN KADINLAR VE KOCA DÜNYA

Öz

Sinema, devamlı değişen, kendisine yenilikler katan ve hareket halinde bir sanattır. Bu değişimlerin temelinde toplumsal olaylar ve sanat akımları bulunmaktadır. Her değişimin sonuçları net olmamakla birlikte sinema anlayışını değiştiren olaylar da meydana gelmektedir. Sanattaki değişimlerin izlerine, sanatın bir kolu olan sinemada da rastlamak mümkündür.
Bu çalışma, postmodernizm ve postmodern sinemanın, Reha Erdem filmlerindeki etkisini, film örnekleriyle ele alarak göstergebilimsel film çözümlemesiyle ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Reha Erdem’in yönettiği Kosmos, Şarkı Söyleyen Kadınlar ve Koca Dünya adlı filmler, göstergebilim temelinde çözümlenmektedir. Filmlerden görüntülerin seçilip anlamlandırma ve göstergeler temel alınarak göstergelerin yansıttıkları anlamlar çözümlenmeye ve yorumlanmaya çalışılmaktadır. İnceleme sonucunda bahsedilen filmlerin, sadece postmodern bir film ortaya koyulmak için mi yoksa postmodernizm ve sinemasının özünü anlayıp özelliklerinden uygun ve gerekli yerlerde yararlanmaya mı gidildiği ortaya koyulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Postmodernizm, Postmodern Film, Göstergebilim, Reha Erdem, Modernizm

Kaynakça

• ARSLANTEPE, M. (2018). Modern ve postmodern dönemlerde görsel kültür ve postmodern filmler. Social Mentality And Researcher Thinkers Journal, Vol 4/ Issue 13: 748-758.
• BAL, M. (2015). Postmodernizmin düşünce ve sanat dünyasında tanımı. Mavi Atlas, (4), 120-135.
• BARTHES, R. (2005). Göstergebilimsel Serüven (M. Rifat, S. Rifat, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• BAUDRILLARD, J. (2011). Simülakrlar ve Simülasyon (6. Baskı) (O. Adanır, Çev.). Doğu Batı Yayınları.
• BEST, S. & KELLNER, D. (2010). Postmodern Teori (M. Küçük, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• BİNGÖL, U. (2017). Postmodernizmde çok seslilik ve çok kültürlülük yanılgısı. DÜSBED, Yıl: 9, Sayı: 19.
• ÇAĞLAR, N. & DUMLU, A. (2019). Modernlik ve postmodernlik ekseninde Serseri Aşıklar ve Mavi Kadife filmlerinin göstergebilimsel karşılaştırılması. Erciyes İletişim Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 2.
• EBERWEIN, T. F. (1990). Yapısalcı eleştiri: Christian Metz. Düşünceler (Z. Özden, Çev.). Yıl:4, Sayı:4.
• ERDEM, R. (Yönetmen). (2009, Türkiye Vizyon Tarihi: 16.04.2010). Kosmos [Film]. Türkiye, Bulgaristan: Atlantik Film, Elmalma Marka İletişim, İmaj, KaBoAl Pictures.
• ERDEM, R. (Yönetmen). (2013). Şarkı Söyleyen Kadınlar [Film]. Türkiye, Almanya, Fransa: Atlantik Film, Bredok Filmproduction, KMBO.
• ERDEM, R. (Yönetmen). (2016). Koca Dünya [Film]. Türkiye: Atlantik Film, Maya Film, İmaj.
• ERDEMİ̇R, F. (2011). Postmodern sinemada kahramanın dönüşümü. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 0 (35), s.21-40.
• ERKMAN-AKERSON, F. (2005). Göstergebilime Giriş. Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
• FELLUGA, D. (2011). General ıntroduction to postmodernism. ıntroductory guide to critical theory. Erişim Tarihi: 24.11.2020 http://www.purdue.edu/guidetotheory/postmodernism/modules/introduction.html
• FOUCAULT, M. (1993). Cinselliğin Tarihi, Cilt:1 (H. Tufan, Çev.). İstanbul: Afa Yayınları.
• GUIRAND, P. (1994). Göstergebilim (2. Baskı) (M. Yalçın, Çev.). İmge Kitabevi.
• HOPKINS, S. (1995). Generation pulp. Youth Studies Australia, Vol. 14, No. 3: 14-18.
• KOVACS, A. B. (2010). Modernizmi Seyretmek Avrupa Sanat Sineması 1950-1980 (E. Yılmaz, Çev.). De Ki Yayınevi.
• KUŞ, M. (2019). Postmodern sanat ve günümüz. İdil, 60, s.1003-1010.
• LOTMAN, Y. M. (2012). Sinemada Göstergebilimi (3. Baskı) (O. Özügül, Çev.). Nirengi Yayınları.
• LYOTARD, J. F. (2010). Postmoderni tanımlamak (M. Bal, Çev.). Ç. Veysal, Z. Aşkın (Ed.), Afşar Timuçin'e Armağan. Etik Yayınları.
• LYOTARD, J. F. (2013). Postmodern Durum (İ. Birkan, Çev.). BilgeSu Yayıncılık.
• MANSFIELD, N. (2006). Öznellik / Freud’dan Haraway’e Kendilik Kuramları (H. Çetinkaya, R. Durmaz, Çev.). ARA-lık Yayınları.
• MANN, J. Art after post-modernism. Erişim Tarihi: 24.11.2020 http://www.lastplace.com/EXHIBITS/LVAM/artafter.htm
• MONACO, J. (2005). Bir Film Nasıl Okunur? Sinema Dili, Tarihi ve Kuramı (6. Baskı) (E. Yılmaz, Çev.). Oğlak Yayınları.
• JAMESON, F. & STEPHANSON, A. (1991). Postmodernizm üzerine bir konuşma (A. Doğukan, Çev.). Defter Dergisi, Sayı: 17. Metis Yayınları.
• JAMESON, F. (1994). Postmodernizm ya da geç kapitalizmin kültürel mantığı (G. Naliş, D. Sabuncuoğlu, D. Erksan, Çev.). N. Zeka (Ed.), Postmodernizm: Jameson, Lyotard, Habermas. Kıyı Yayınları.
• ONARAN, A. Ş. (1994). Türk Sineması (I. Cilt). Kitle Yayınevi.
• ÖZDEN, Z. (2014). Film Eleştirisi: Film Eleştirisinde Temel Yaklaşımlar ve Tür Filmi Eleştirisi (3. Baskı). İmge Kitabevi.
• ÖZÖN, N. (1968). Türk Sineması Kronolojisi (1895-1966). Bilgi Yayınevi.
• SARRIS, A. (1962). Notes on the Auteur Theory in 1962. Erişim Tarihi: 18.01.2022 https://dramaandfilm.qwriting.qc.cuny.edu/files/2011/06/Sarris-Notes-on-the-Auteur-Theory.pdf
• SEGAL, L. (1992). Ağır Çekim Değişen Erkeklikler Değişen Erkekler (V. Ersoy, Çev.). Ayrıntı Yayınları.
• SİM, Ş. (2019). Türk Sinema Tarihi Ders Notları. 2019-20 AUZEF RTS Bölümü.
• ŞAHİN, H. (2015). Günümüz sanatında üslup karmaşası ve pastiş. ART-E Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi, Sayı: 15.
• TABAK, Y. & TURAN, M. (2013, Ocak). Yönetmenlerle Buluşma 1: Reha Erdem ile Söyleşi. İstanbul Modern Sanat Müzesi. Erişim Tarihi: 24. 01. 2022 https://youtu.be/7-oP4L2nYW0
• WOOD, M. & COLE, B. & GEALT, A. (1989). Art of the Western World: From Ancient Greece to Post-modernism. Summit Books.
• WOODS, T. (1999). Beginning Postmodernism. Manchester University.
• WOLLEN, P. (2017). Sinemada Göstergeler ve Anlam (5. Baskı) (Z. Aracagök, B. Doğan, Çev.). Metis Yayınları.